Kardinaal trotseert Yaticaan
Kerk Samenleving
Steigermantel voor Adrianus
President wil 'als christen'
bemiddelen in affaire-Krenn
Bomers heeft commissie van
wijze mannen nog niet rond
Schillebeeckx pleit in nieuw boek voor vrouwelijke priesters
WOENSDAG 30 JUN11993
het
REDACTIE: DICK VAN DER PI
BUITENLAND KORT
Synodale wet
De bescherming van tegen
standers van vrouwelijke
priesters in de Anglicaanse
Kerk van Engeland moet
worden vastgelegd in een
'synodale wet'. Dat heeft het
Huis van Bisschoppen tij
dens een bijeenkomst in
Manchester besloten. De wet
wordt van 9 tot 13 juli in de
algemene synodevergadering
te York besproken, die er in
november over stemt. Met
de wet hopen de bisschop
pen aarzelingen in het parle
ment over de noodzakelijke
goedkeuring van het synode
besluit uit de weg te ruimen.
Een synodale wet is moreel
bindend, maar niet rechts
geldig. Met een vergelijkbare
wet verbiedt de kerk - enkele
uitzonderingen daargelaten -
dat gescheiden mensen her
trouwen in de kerk, zolang
de ex-partner nog in leven is.
Niet betrokken
Een delegatie van de Tsjechi
sche Raad van Kerken heeft
er tijdens een bezoek aan
president Vaclav Havel over
geklaagd, dat de kerken niet
zijn betrokken bij het politie
ke debat over de toekomstige
positie en financiering van
de kerken. „Men onderhan
delt zonder ons over ons", al
dus de delegatie. De politieke
partijen spraken over de toe
komstige positie van de ker
ken, de verhouding tussen
kerk en staat, de teruggave
van kerkelijke bezittingeri en
andere wetten die de kerken
rechtstreeks raken, zonderde
kerken daarbij te raadplegen.
Nieuw stadium
De gesprekken tussen ortho
doxen en rooms-katholieken
in liet Libanese Balamand
hebben volgens paus Johan
nes Paulus II een nieuw sta
dium in de dialoog met de
orthodoxe kerken geopend.
De bijeenkomst van de ge
mengde rk-orthodoxe theo
logencommissie was de eer
ste ontmoeting op hoog ni
veau tussen de RK Kerk en de
orthodoxekerken sinds de val
Bij wijding 'traditionalistenin Frankijk
F.H. Breukelman
(76) overleden
amsterdam anp
De aartsbisschop van Lyon, Albert Decourtray, heeft gis
teren drie rooms-kathoiieke 'traditionalisten' tot priester
gewijd. Daarmee heeft hij het Vaticaan getrotseerd en
riskeert hij excommunicatie. Het was voor het eerst sinds
het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) dat een Fran
se rk kerkleider verboden traditionele Latijnse riten ge
bruikte bij de wijding van geestelijken.
lyon afp-rtrliberale gewetens van de kerk,
rechtvaardigde de wijding als
De kardinaal, die alom geres- verzoening tussen rooms-ka-
pecteerd wordt als een van de tholieken. „In plaats van in
Zwitserland gewijd te worden
door een Duitse bisschop, wil
den ze dat dat hier gebeurde
door een Fransman", aldus De
courtray. „Wat is daar zondig
aan?"
De traditionalisten zijn volge
lingen van de inmiddels overle
den aartsconservatieve bis
schop Marcel Lefebvre, die door
Rome werd geëxcommuniceerd
omdat hij traditionalistische
geestelijken wijdde. Zij maken
deel uit van de broedergemeen
schap van St. Petrus, die in 1988
werd opgericht door de traditio
nalisten die na de excommuni
catie van Lefebvre niet met Ro
me wilden breken. De orde
heeft ook aanhangers in Oos
tenrijk, Zwitserland en de Vere
nigde Staten.
Lefebvre had grote aanhang
onder conservatieven die onge
lukkig waren met besluiten van
het Vaticaan zoals de afschaf
fing van de Latijnse mis en de
dialoog met andere geloven.
De hervormde theoloog drs.
F.H. Breukelman is maandag op
76-jarige leeftijd in zijn woon
plaats Amsterdam overleden.
Hij was van 1969 tot 1981 do
cent hermeneutiek en bijbelse
theologie aan de theologische
faculteit van de Universiteit van
Amsterdam. Daarvoor was hij
lange tijd hervormd predikant.
Breukelman beschouwde
zichzelf als een leerling van dr.
K.H. Miskotte, „bij wie ik niet in
de schaduw kan staan," zoals
hij in 1986 zei toen in de Wes-
terkerk zijn 70e verjaardag werd
gevierd.
De
besprekingen, van 16 tot 24
juni, zijn in een broederlijke
sfeer van wederzijds begrip
verlopen, zei de paus giste
ren tegen een delegatie van
het oecumenische patriar
chaat van Constantinopel,
die voor het patroonsfeest
van Petrus en Paulus naar
Rome gekomen was.
Heftige debatten
Binnen de Lutherse Wereld
federatie is een heftige dis
cussie ontbrand over de
vraag of militair ingrijpen in
Bosnië-Hercegovina theolo
gisch gerechtvaardigd is. Op
de LWF-bestuursvergadering
in het Noorse Kristiansand
keerden vooral Scandinavi
sche en Duitse gedelegeer
den zich tegen een resolutie
waarin de Verenigde Naties
tot een dergelijk militair in
grijpen wordt opgeroepen.
Vorige week pleitte LWF-
secretaris dr. Gunnar
Staalsett voor een „actualise
ring" van de leer van de
rechtvaardige oorlog. „Ter
verdediging van de mense
lijkheid" blijft de internatio
nale gemeenschap niets an
ders over dan militair ingrij
pen. In het geval van Bosnië-
Hercegovina is de leer van de
rechtvaardige oorlog
„ethisch verantwoord", zo
zei Staalsett.
langeraar De parochiekerk van de Heilige Adrianus in Langeraar is voor een belangrijk deel verpakt in
steigermateriaal. De kerk wordt momenteel van binnen en van buiten grondig gerestaureerd.
wenen kathpress
De Oostenrijkse president Tho
mas Klestil is bereid „als chris
ten" te bemiddelen in het con
flict rond bisschop Kurt Krenn
van Sankt Pölten. Klestil zei dit
afgelopen weekeinde te Graz tij
dens de kerkendag van Steier-
mark, die door de RK Kerk en de
Lutherse Kerk was georgani
seerd. Een week geleden de
monstreerden ongeveer 12.000
gelovigen op het plein voor de
dom van Sankt Pölten voor het
aftreden van bisschop Krenn.
Door een uiterst conservatief
beleid is Krenn, die nog geen
twee jaar bisschop is, volledig in
een isolement geraakt.
„Het is niet de taak van de
bondspresident persoonlijk in
te grijpen," aei Klestil over de si
tuatie in Sankt Pölten. „Sinds de
tijden van kardinaal König (van
1956 tot 1985 aartsbisschop van
Wenen) kennen wij in dit land
scheiding van kerk en staat."
Maar de president kan wel
door zijn aanwezigheid, zoals
op deze kerkendag, zijn mening
kenbaar maken. „Juist in een
tijd, waarin er heftige debatten
in de RK Kerk worden gevoerd,
is zo'n gezamenlijke kerkendag
een bijzonder mooie gebeurte
nis. Een dialoog over de gren
zen van de kerken heen is voor
mij een teken van tolerantie.
Aan die kant wil ik staan."
haarlem anp
Bisschop H.J.A. Bomers van Haarlem ondervindt moeilijkheden bij
het samenstellen van de commissie van wijze mannen die een uit
weg uit de „ernstige situatie" van het bisdom moet vinden. Op 2
juni besloten de bisschop en de priesterraad tot het instellen van
zo'n commissie die voor 1 november „zwaarwegende adviezen
over het toekomstig beleid" moet uitbrengen. Bomers zelf is deze
zomer bijna twee maanden afwezig. Hij bezoekt Ethiopië, waar hij
jarenlang heeft gewerkt. De eerste tegenslag voor mgr. Bomers is
dat zijn hulpbisschop dr. J. Lescrauwaet geen zitting in de commis
sie wil nemen, waar Bomers in het gesprek met de priesterraad op
had aangedrongen. Gevraagd hoe het staat met de commissie van
wijze mannen waarvan hij de wijste zou moeten zijn, zei
Lescrauwaet: „Daar ga ik niet in zitten. Zo wijs ben ik wel."
BEROEPINGSWERK
te Nieuwerkerk aan den Ussel; te
Waal-Koog en Den Hoorn H.R. Bet
ting te Halle.
Aangenomen: naar Breda A. Heringa
te UsselO; naar Tilburg R. Luijk te Ge-
nderen; Bedankt: voor Terneuzen
A.H. Groen te Waarde.
Beroepbaar: Mevr. C. Nicolaij, Velu-
welaan 48a, 8443 AE Heerenveen,
tel: 05130-32973; ds. J.A. Wouden
berg, Bornestraat 94, 7607 KT Al
melo, tel; 05490-27020.
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning: Mevr. D.H. Bos, Gang 7, 2242
KD Wassenaar, tel: 01751-17041.
Toegelaten tot de evangeliebediening
en beroepbaar: Mevr.J.B. Quick-Ver-
25281; B. Seelemeijer, Mondriaan-
laan 5.1701 TB Heerhugowaard, tel:
02207-15420; J. van der Sleen. Pa
trijslaan 113738 GC Maartensdijk,
tel: 03461-4089.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Leeuwarden-West
(als missionair toeruster voor de stad
Leeuwarden en het aanloophuis) drs.
Noord); naar Sexbierum J. de Vries te
Doezum;
GEREF. KERKEN VRIJG.
Bedankt: voor Zeist L.W. de Graaft te
Zuidlaren.
GEREFORMERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Uddel C.A. van Dieren
te Stolwijk; te Nieuwerkerk(Zld-) J.J.
Tamste Lisse.
Kerkleiders moeten rooms-katholieken erop voorberei
den vrouwelijke priesters te accepteren door er „met
veel respect, vriendelijk en rustig" over te spreken. Dat
zegt de Nijmeegse katholieke prof. dr. E. Schiljebeeckx
(78) in het boek 'Ik ben een gelukkige theoloog', dat de
ze maand in Italië verschenen is.
Er bestaan volgens Schillebeeckx geen theologische
obstakels voor priesterwijding van vrouwen. De kerk
riskeert „pijnlijke schisma's" als mensen er niet op zijn
voorbereid de verandering te accepteren, zei hij in een
uitgebreid interview met de Italiaanse journalist Fran
cesco Stazzari, dat vo
lands zal verschijnen.
„Uitsluiting van vrouwen uit de geestelijkheid is een
louter culturele kwestie, die niet langer relevant is", al
dus Schillebeeckx. Volgens hem koos Christus ervoor
dat er vrouwen waren onder zijn nabije volgelingen. „In
een moderne samenleving kunnen vrouwen alle beroe
pen uitoefenen", voegde hij daaraan toe.
„Vrouwen zijn actiever dan mannen in het kerkelijk
leven, maar ze ontbreken in leidinggevende functies en
in de rechtspraak. Dat is discriminatie." Volgens hem
was het besluit van de Anglicaanse Kerk van Engeland
om vrouwen tot priester te wijden „een belangrijke
bekend niet in het Neder- kans voor de oecumene". „Veel katholieken denken er
tegenwoordig ook zo over", meende hij. Paus Johannes
Paulus II noemde het besluit juist een tegenslag voor de
oecumene.
Schillebeeckx toonde zich ook voorstander van ge
trouwd priesterschap. ,Als het celibaat geen keuze
wordt, zal de kerk met serieuze problemen te kampen
krijgen" wegens het tekort aan priesters, zei hij. Dui
zenden priesters „zijn vertrokken wegens het celibaat".
Dat leidt ertoe dat in veel parochies de mis niet gevierd
kan worden. De paus heeft daarentegen regelmatig de
waarde van het celibaat onderstreept.
COLOFON
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgever Damiate bv
DIRECTIE J de Vries. G P Arnold (at
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majooi
Nypels. Henk van der Post (ad/).
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82. 2321 SM Leider
HET WEER
ROB GROENLAND
Afbraak zomerweer
Door het ruimen van de stroming
van noord naar noordoost kwam
gisteren aanzienlijk drogere lucht
vanuit Denemarken binnen. Deze
lucht bevatten tevens weinig roet
deeltjesvan industriegebieden
waardoor het zicht uitstekend was.
Tussen Haarlem en Leiden werd in
de tweede helft van de middag een
maximumtemperatuur van tussen
de 24 en 25 graden geboekt. Op
vallend verder waren de hoge tem
peraturen in de avonduren met om
22.00 nog ruim 20 graden in Rot
terdam en Leiden. In het uiterste
noorden van Nederland was het
toen al tot rond de 14 graden afge
koeld bij binnenkomende mist en
stratus van de Noordzee.
Overigens kunnen dergelijke mist
banken op de Noordzee voor aardi
ge verrassingen zorgen. Door het
ontbreken van voldoende waarne
mingsstations op zee, kan een der
gelijk gebied snel 'door het mazen
net heenglippen', en op deze wijze
onverwachts het land opkomen.
Vooral bij warm weer en een wind
tussen noord en noordoost wil mist
en stratus zich in de nachtlijke
uren nog wel eens over het hele
land uitbreiden.
Het mooie weer van dit moment
wordt eigenlijk niet eens door een
zo krachtig hogedrukgebied gele
verd. Het hoofdfiliaal ligt ruim ten
westen van Ierland met een uitlo
pertje naar de Noopdzee. Een aan
tal lagedrukgebieden boven Spanje
en Frankrijk zorgen tot aan België
voor warm zomerweer met on
weersbuien. Deze echt zomerse
lucht weet ons net niet te bereiken.
Vandaag en morgen zorgt de hoge-
drukuitloper nog voor zonnig, sta
biel en warm weer met maxima
rond de 25 graden, maar daarna
volgt er een geleidelijke afbraak.
De hogedrukuitloper wordt naar het
zuiden gedrukt en komt zaterdag al
boven Belgie te liggen. Het voor
ons belangrijkste zwaartepunt van
hogedruk ligt dan op de Oceaan,
en dat betekend winden uit richtin
gen tussen west en noord. De de-
pressie-activiteit tussen IJsland en
Noorwegen breidt zijn invloed lang
zaam uit in zuidelijke richting,
waarbij de fronten al over de
Noordzee gaan lopen. De frontale
wolkenlagen van deze uitstakels
gaan vanaf morgen over ons gebied
strijken maar de neerslagkansen
blijven voorlopig erg klein.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Perioden met zon, van tijd
tot tijd ook wolkenvelden.
Vandaag op de meeste
plaatsen droog, morgen in
Ierland en Schotland kans
op regen. Middagtempera
tuur van 16 graden ii
België en Luxemburg:
droog. Middagtempera-
tuur van 22 graden in het
westen tot 26 in de Arden-
Noord-frankrijk: Perloden
met zon, ook enkele wol
kenvelden en op beide da
gen kans op een regen- of
onweersbui. Middagtem-
peratuur van 23 graden langs de Ka-
naalkust en circa 26 graden in de Jura
en Vogezen. Midden-Frankrijk: Wolken
velden, ook nu en dan zon en enkele re
gen- of onweersbuien. Middagtempera-
tuurrond 22 graden.
Portugal en Madeira:
Portugal: In de Algarve zonnig, in de
noordelijke helft ook enkele wolkenvel
den. Droog. Middagtemperatuur langs
de kusten op vandaag van 21 graden
aan de Costa Verde tot 27 graden in de
Algarve, op morgen iets hoger. Madeira:
Droog en flinke perloden met zon. Mid
dagtemperatuur rond 25 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Vrij zonnig, in het noordwesten
en morgen ook aan de Costa's ten noor
den van Valencia enkele wolkenvelden
en kans op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur langs de Golf van
Biskaje ongeveer 22 graden, aan de
Costa's tussen 26 en 30 graden en op
de Spaanse hoogvlakte rond 33 graden.
Canarische Eilanden. Zonnig, aan de
noordzijde van de eilanden ook nu en
dan wolkenvelden. Droog. Maxima onge
veer 28 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Meest zonnig, in het noorden
misschien ook enkele wolkenvelden.
Droog. Maxima aan zee ongeveer 25
graden, landinwaarts ver boveh de 30.
Tunesië: Zonnig, morgen in het noorden
ook kans op enkele wolkenvelden.
Droog. Middagtemperatuur aan zee on-
Zuid-Frankrljk: 6
Wolkenvelden, ook af en toe zon en op
be.de dagen kans op een regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur rond 24
graden, aan de westkust iets lager, aan
de Rivièra enkele graden hoger.
Mallorca en Ibiza:
morgen mis-
DONDERDAG 1 JULI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.22 Zon onder 22 01
Maan op 19.48 Maan onder03.01
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.28 «14 09
Laag water 09.26 22.17
Weerrapporten 29 jun 20 u
ono4 25 11
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Perioden met zon, c
tijd wolkenvelden en in dr
de dagen f
errMalta blijft het droog. Middag
temperatuur meest tussen 25 en 30
graden, In het zuiden plaatselijk hoger.
Corsica en Sardinië: Flinke perioden
met zon en droog. Middagtemperatuur
tussen de 25 en 30 graden.
Griekenland en Kreta:
Griekenland: Zonnig, in het noordelijke
binnenland op beide dagen enkele sta
pelwolken en plaatselijk onweer Maxi
mumtemperaturen aan de kusten rond
de 30 graden, In het binnenland hier en
daar rond 34 graden. Kreta: Flinke pe
rioden met zon en droog. Middagtempe
ratuur rond 29 graden.
Turkije en Cyprus:
Vrij zonnig, in het binnenland van Tur
kije morgen een lokale onweersbui.
Maxima langs de Turkse kusten en op
rond de 29 graden.
Kopenhagen licht bew.
lunemburg
Madrid
Malaga
Cyprus ronc
Duitsland:
Vrij zonnig, vandaag in Sleeswijk-Hol-
eerst kans op wolkenvelden.
Middagtemperatuur van 21 gra-
t rond 26 graden LosAnge.es
New Orleans half bew
;n met zon en op beide dagen in
den kans op onweer. Middagtem-
jr rond 25 graden, in de omge-
n Geneve enkele graden lager.
23/ 17/
32/ 23/
28/ 22/
v/5 19/ 11/ 13