'Lloyd's is als de Titanic'
'Het wordt tijd dat de hogere inkomens inleveren'
Feiten &Meningen
22 JUNE 1993
Alan Price, een van de leden van Lloyds die een fortuin kwijt raakten,
meldt zich bij de Royal Festival Hall in Londen voorde Annual General
Meeting (AGM), de jaarvergadering van het verzekeringsbedrijf.
ook niet een graantje mogen
meepikken?
Gedurende enkele jaren pikten
zij meer dan dat graantje mee,
maar toen begon het tij plotse
ling te keren. De eerste voorbo
de kwam in 1987. Een zware
storm raasde over de Britse ei
landen en liet een spoor van
vernieling na, die Lloyd's vele
miljoenen kostte. In 1988 werd
volgens de eeuwenoude traditie
de scheepsbel in het Lloyd's-ge-
bouw opnieuw geluid: op de
Noordzee was het olieplatform
Piper Alpha vergaan. Weer een
jaar later: de orkaan Hugo in
Amerika, de aardbeving in San
Fransisco, nieuwe herfststor
men in Engeland.
In één jaar, 1989, verloren de
door Tony Gooda aangetrokken
/tames ruim anderhalf miljard
gulden. Een van hen verscheen
op een flets bij het gebouw van
Lloyd's waar een vergadering
plaatsvond hij had zijn rode
Ferrari moeten verkopen. En
een ander nestelde zich op de
stoep van het prestigieuze ge
bouw met een bordje: 'I'm hun
gry, please help me!'
In eerste instantie richtte de
woede van de names zich op
Gooda en Walker zelf. „Maar
i zich niet lijken te
realiseren, is dat wij zelf ook zijn
weggevaagd", zei Walker. „Wij
waren niet alleen tussenperso
nen, maar zelf ook investeer
ders."
Onbetaalbare voorsprong
Lloyd's is nog altijd de grootste
verzekeraar in Europa. In het
jaar 1990 schraagde Lloyd's de
Britse betalingsbalans met bijna
2.500 miljard gulden. „Wij heb
ben een onbetaalbare voor
sprong op onze Europese con
currenten", zei premier Major
nog maar twee jaar geleden in
een bespiegeling over de positie
van Londen als Financieel cen
trum. „En die onbetaalbare
voorsprong is de internationale
faam en reputatie van Lloyd's of
Londen."
In inderdaad, wie zich tegen bi
zarre risico's wil indekken, kan
nog steeds maar op een plaats
terecht. Gene Kelly. Marlène
Dietrich, Bette Grable, Mae
West, Elizabeth Taylor. Frank
Sinatra, Bing Crosby, Richard
Burton, Sir Laurence Olivier en
Bruce Springsteen lieten er al
len delen van hun lichaam, vari
ërend van borsten tot stemban
den, verzekeren. En toen enige
tijd geleden een filmmaat
schappij die een produktie
WOENSDAG 23 JUN11993
De ondergang van 's werelds meest bizarre verzekeringsmaatschappij
Het was Ian Hay Davison, Lloyd's vroegere topman, die
begin 1992 een voorspelling deed die aan het gezicht
van menige City-econoom slechts een meewarige glim
lach kon ontlokken. „Ik denk", sprak Davison, „dat
Lloyd's gaat sterven. Het zou maar beter zijn de maat
schappij direct failliet te verklaren. Nu zouden de in
vesteerders er misschien hun geld nog uit kunnen krij
gen".
Zelden sinds Bijbelse tijden was
een profetie zo nauwkeurig. Een
halfjaar nadat Davison zijn
voorspelling had gedaan, moest
Lloyd's een verlies van 6,8 mil
jard gulden bekendmaken. Dat
was veruit het grootste sinds
ene Edward Lloyd in 1688 zijn
verzekeringsbedrijfje was be
gonnen in een Londens koffie
huis. Het was bovendien een re
cord dal niet lang zou stand
houden; een jaar later, zo bleek
gisteren, beliepen de verliezen
meer dan 8 miljard.
De jarenlange verliezen, totaal
16 miljard gulden over vier jaar,
hebben de investeerders in een
tranendal gestort. „Lloyd's is als
(je Titanic", zei een van hen.
„Het is niet zo dat er een
schroefje uil de motor gevallen
is; het hele schip is onder water
terechtgekomen."
De ellende waar elk van de
20.000 investeerders de ano
nieme names de afgelopen
jaren in werd gedompeld, wordt
misschien nog het best geïllu
streerd door het droeve relaas
var\Tony Gooda en Derek Wal
ker. Het is het verhaal van twee
mannen die zich van krantejon
gen opwerkten tot miljonair om
via Lloyd 's weer als kran -
tejongen te eindigen.
Tony Gooda en Derek Walker
waren vele jaren een gouden
paar. Gooda placht op de West
Sussex Golf Club investeerders
te werven voor Lloyd's, terwijl
Walker het eigenlijke handwerk
deed. In zijn Porsche reed hij
naar het financiële hart van
Londen om het geld van
Gooda's cliënten te beleggen.
Anthony Gooda was niet hele
maal onbemiddeld op de we
reld gekomen; hij had een goed
lopend verzekeringsbedrijf van
zijn vader geërfd en hoefde niet
op een paar ton te kijken. Derek
Walker daarentegen had een
ongewonere loopbaan gemaakt.
Hij had op 15-jarige leeftijd de
schooldeuren achter zich dicht
geslagen én leek gedoemd tot
een kommervol bestaan. Maar
aan het eind van de jaren '80
verdiende de arbeiderszoon een
miljoen gulden per jaar en kon
hij zich naar keuze verplaatsen
in de Porsche, een Mercedes,
een BMW of gewoon het privé-
vliegtuig.
Dezer dagen is Tony Gooda
echter taxi-chauffeur en slijt
Derek Walker zijn dagen achter
de grasmaaimachine. Hun be
drijfje, Gooda-Walker, is failliet
verklaard en hun toekomst is
somber. Gooda moest het fami
lie-landhuis voor anderhalf mil
joen te koop zetten en Walker
heeft zijn tweede huis verkocht,
de Porsche van de hand gedaan
en hel privé-vliegtuig op de
markt gebracht.
Dietrich's benen
Gooda en Walker werkten alle
bei voor Lloyd's, de maatschap
pij waar de filmster Marlène
Dietrich ooit haar benen liet
verzekeren. Zij sloten verzeke
ringen af met derden, die zij
dekten met het geld van de na-
mes, de investeerders.
Ze hadden hun taken goed af
gebakend. Terwijl Gooda zijn
names fêteerde, soms op het
Lloyd's-jacht, was Walker met
zijn rekenmachientje bezig in
het hoofdkwartier van Lloyd's
de plek waar bedrijven en in
dividuen naartoe kwamen om
zich te laten verzekeren. Wal
kers sterke kant was zijn reken
talent. Hij berekende premies
die hoog genoeg waren om de
schadeclaims te dekken, en ja
renlang ging de gemiddelde na
me met een jaarwinst van
80.000 gulden naar huis.
Zo profijtelijk was Walkers re
kenwerk vobr hun cliënten, dat
Gooda en Walker halverwege de
jaren '80 een kloek besluit na
men: zij besloten zélf ook na-
mes te worden. Miljoenen had
den zij verdiend voor de vrien
den van de West Sussex Golf
Club en waarom zouden zij zelf
maakte over het monster van
Loch Ness, zich wilde laten ver
zekeren tegen een eventuele
aanval van dit ongedierte, ging
de gedachte ook niet uit naar de
Zwolsche Algemeene.
Lloyd's onderscheidt zich ech
ter niet alleen door het soort ri
sico's dat ze bereid is te verze
keren, maar ook door de unieke
werkwijze die de laatste 300 jaar
niet wezenlijk is veranderd. Het
was deze werkwijze die aan
Gooda en Walker onbeperkte
mogelijkheden bood.
Lloyd's is geen bedrijf met aan
deelhouders, maar een maat
schappij met leden. Om een na
me téVunnen worden, moet de
'belegger kunnen aantonen dat
hij over een gemakkelijk te ver
kopen vermogen beschikt van
bijna 8 ton, zijn eigen huis niet
meegeteld. Hij gaat dan naar
een van zijn verzekeraars (un
derwriters) die in groepjes in
dicates) z\\n verdeeld en biedt
zijn vermogen als onderpand
De verzekeraar gebruikt vervol
gens dat onderpand voor het af
sluiten van een contract met
bijvoorbeeld een begaafde voet
baller die zijn benen wil verze
keren. De premie die de voet
baller in rekening wordt ge
bracht, is pure winst voor de
name, zolang het been maar
heel blijft. Maar als het been
wordt gebroken, gebruikt de
underwriter het vermogen van
de names om de voetballer te
betalen.
Door de litanie van natuur- en
scheepsrampen is vanaf 1987
een enorme aanslag gedaan op
het vermogen van de names
18 miljard gulden in een tijds
bestek van 4 jaar. Talloze inves
teerders, voorheen behorend tot
het Engelse establishment, zijn
nu tot de bedelstaf veroordeeld
en van de lijst van names afge
voerd. Tegelijkertijd zijn zeer
weinigen de laatste jaren nog
als name toegetreden, zodat
hun aantal van 31.000 in 1989
tot tot 19.000 nu is geslonken.
Voor Lloyd's is het nu een kwes
tie van buigen of barsten ge
worden. Als de names in de tra
ditie van eeuwen voor 100 pro
cent aansprakelijk blijven voor
gemaakte verliezen, dan, zo
wordt gevreesd, behoren zij tot
een uitstervende diersoort. En
met alle names zou 's werelds
oudste en meest bizarre verze
keringsmaatschappij verdwij-
Topman David Rowland (links) en zijn rechterhand Peter Middleton persten er gistermiddag voor de fotogra
fen nog een lachje uit, maar de leden van Lloyds is het lachen allang vergaan. foto epa
PvdA 'er Jan van Zijl zet lijnen uit voor naderende koopkrachtdiscussie
DEN HAAG CAREL GOSELING
Jan van Zijl is boos. Niet zozeer
omdat zijn nota over het inko
mensbeleid voortijdig is uitge
lekt, maar omdat hij verkeerd
wordt uitgelegd. Alsof het PvdA-
kamerlid fors wil nivelleren en
de hoogste inkomensgroepen
tientallen procenten koopkracht
uil laten inleveren. Niets van
„Het is een beschouwing voor
de volgende kabinetsperiode.
Voor na 1994. Is er ook een rela
tie met de discussies in het ka
binet over het inkomensbeleid,
deze zomer? Ja en nee. Er staan
dingen in het boekje voor de
lange termijn, zoals een andere
financiële grondslag voor de so
ciale zekerheid. Dat vraagt na
dere studie. Daarnaast staat er
een pleidooi voor uitbreiding
van de banenpool in. Dat kan
morgen. Wel is het natuurlijk zo
dat zaken als werkgelegenheid
in inkomensontwikkeling niet
alleen een vraag zijn voor na
1994, maar ook voor deze zo
mer."
Van Zijl schetst een mix tussen
het scheppen van gelijke kan
sen en het inkomensbeleid. Het
scheppen van gelijke kansen
moet onder meer vorm krijgen
via het onderwijs en de arbeids
markt. Mensen willen meer in
deeltijd gaan werken, daar zijn
maatregelen voor nodig. En
mensen moeten meer keuzen
kunnen maken in de sociale ze
kerheid. Daarvoor doet hij voor
stellen.
Eén ding blijft daarbij wat hem
betreft overeind: de overheid is
en blijft verantwoordelijk voor
de laagste inkomensgroepen.
Voor Van Zijl is het zonneklaar
dat de hogere inkomensgroe
pen meer solidariteit niet de la
gere inkomensgroepen moeten
betrachten. Dat kan tot stand
Jan van Zijl.
worden gebracht via onder
meer het belastingsysteem.
„Dat is iets anders dan nivelle
ren. Ook ik wil het inkomens
plaatje niet zo plat als een dub
beltje."
Het kamerlid wijst er op dat de
foto gpd cees zorn
inkomensverschillen de laatste
tien jaar weer zijn toegenomen.
De laagste inkomensgroepen
zijn op een achterstand van
meer dan 15 procent gezet en
dat gat mag niet groter worden.
Tegelijk zullen de maatregelen
die genomen worden de banen
groei ten goede moeten komen.
Vooral voor mensen met een la
ge opleiding, met weinig werk
ervaring en slechte kansen op
de arbeidsmarkt.
Dus wil de PvdA dat ook over de
hogere belastingschijven (boven
de 43.000 gulden bruto per jaar)
premies AOW, AWBZ, AAW en
AWW worden geheven. „Dan
kunnen de premies in de eerste
schijf iets omlaag. Daardoor
wordt arbeid aan de onderkant
goedkoper. Bovendien wordt de
AOW beter betaalbaar", meent
Van Zijl. En zo zijn er meer
voorbeelden aan te halen.
In het boekje staan nergens cij
fers over koopkrachteffecten of
aantallen banen die de voorstel
len oplevèren. Van Zijl geeft aan
dat dat bewust is gebeurd. „Het
gaat allemaal om de uitwerking.
Het is ook geen concreet plan.
Het zijn gedachten."
Is het dan niet serieus bedoeld?
Van Zijl veert op: „Het is alle
maal met cijfers te onderbou
wen. Ik durf te beweren dat de
voorstellen niet leiden tot een
hoger financieringstekort en
ook niet tot een hogere lasten
druk. Deelsomdat de lasten an
ders worden verdeeld, maar
deels ook omdat er meer men
sen aan het werk gaan. Maar je
moet dan wel naar de mix van
maatregelen kijken. Er niet één
uithalen."
Oort
Volgens Van Zijl is het werkstuk
geen poging iets terug te halen
dat de>PvdA eerder heeft ingele
verd, zoals de belastinghervor
ming volgens Oort. Wel noemt
hij de operatie-Oort het hoogte
punt in de toename van de in
komensverschillen, omdat
vooral hogere inkomensgroe
pen ervan profiteerden. Juist nu
er wat de koopkracht betreft de
komende jaren geen sprake kan
zijn van een vetpot, acht de
PvdA het niet zo gek een bijdra
ge van de hogere inkomens
groepen te vragen. Hoe dat
moet, zal verder besproken
moeten worden. Met coalitiege
noot CDA.
Daarbij erkent Van Zijl dat de
PvdA op dit punt misschien wat
meer 'geëngageerd' is dan de
partner in het kabinet. Deson
danks gelooft hij niet dat er bin
nen de coalitie brokken over de
inkomens zullen ontstaan. Het
verweer van het CDA dat vooral
de middeninkomens voor
zwaardere lasten komen te
staan, wijst Van Zijl van de
hand. „Hoe zit het dan met de
lasten van iemand met een
AOW-tje? Of een bijstandsmoe
der met twee kinderen? Boven
dien, wat is een middengroep?
Dat begint voor ons pas bij ie
mand met een inkomen van
60.000 gulden."
Een ander kritiekpunt van het
CDA: inkomensverschillen
moeten juist groter worden om
het aantrekkelijker te maken te
gaan werken. Ook voor uitke
ringstrekkers. Van Zijl: „Dat
ging een beetje op bij 100.000
vacatures en 200.000 werklozen.
Maar die situatie is nu heel an
ders. Nu moet je de arbeidskos
ten voor werkgevers verlagen
door lagere premies. De arbeid
moet goedkoper worden. Dat is
les 2 uit elke cursus economie
en geen stokpaardje van ons."
De koppeling dan tussen lonen
en uitkeringen. De PvdA wil die
herstellen, hoewel hij is afge
schaft omdat de verhouding
werkenden en niet-werkenden
te scheef werd. Van Zijl: „Naar
het soort niet-werkende is nooit
gekeken. AOW'ers met een lage
uitkering tellen even hard mee
als WAO'ers met een hoge uit
kering en part-timers. De AOW
neemt toe en de WAO neemt af.
Dat is echter in de definitie niet
te merken. Wij willen dat corri
geren. Dat is geen truc om de
koppeling nu te gaan toepassen.
Het is voortschrijdend inzicht.
Een logisch verhaal."
Terug naar de inkomensdiscus
sie deze zomer. De PvdA-inzet
is als volgt: Hoe kleiner de te
ruggang in koopkracht voor de
laagste inkomensgroepen, hoe
liever. Desondanks is koop-
krachtbehoud niet mogelijk.
Dus moeten de hogere inko
mensgroepen op gelijke wijze
ais de lagere worden aangespro
ken.
Van Zijl wil zich niet vastleggen
op cijfers.
TOM JANSSEN
Hij erkent dat het gunstig kan
zijn de koopkrachtteruggang
voor iedereen zo groot mogelijk
te maken. Dan komt er immers
meer geld vrij voor het schep
pen van banen. „Ik zeg niet: als
iedereen vier procent in koop
kracht teruggaat, groeien de ba
nen de pan uit. Maar het is wel
zo dat als wij het voor onze ver
antwoordelijkheid nemen de
minima te laten inleveren, het
CDA meer moet inleveren bij de
hoogste inkomensgroepen.
Blijft het laatste CDA-verwijt:
waarom moeten hogere inko
mensgroepen inleveren om iets
voor de lagere te doen. Er kan
toch ook extra bezuinigd wor
den. Van Zijl: „Waarop dan? Dat
geven ze niet aan. Ja, op over
drachtsuitgaven, maar dat is
een dooddoener. Dat is de soci
ale zekerheid. Wij hebben in de
ze kabinetsperiode een bijdrage
aan de bezuinigingen geleverd.
Dat doen we nog steeds. Maar
het wordt nu allemaal moeilij
ker. Dus is het nu de tijd aan de
hogere inkomensgroepen te
vragen een bijdrage te leveren."
