Hoogleraar begint bedrijf in gentherapie 1
Politie Amsterdam: geen
heksenjacht op pitbulls
Drie Leidse rijksmusea
1 januari zelfstandig
Zonder waaier smelt je hier weg
Jongetje verdrinkt in Kaag
Randstad
Hongaren bezoeken ziekenhuizen
leiderdorp* Directieleden van twee Hongaarse ziekenhuizen in
Miskolz en Szikszó brengen deze week een bezoek aan het Rijn
land Ziekenhuis in Leiderdorp en Alphen aan den Rijn. Doel is
kennisuitwisseling tussen de beide ziekenhuizen. Eerder be
zocht de directie van het Rijnland Ziekenhuis vijf Hongaarse zie
kenhuizen. De Hongaarse delegatie is vooral geïnteresseerd in
het ziekenhuismanagement, medicijnbeheer- en verstrekking,
de zorg voor kankerpatiënten en nierdialyse. De Hongaren be
zoeken ook het revalidatiecentrum in Katwijken het Acade
misch ziekenhuis in Leiden.
Studieverenigingen bundelen krachten
leiden Het kersverse Interfacultair Studieverenigingenoverleg
IfSo wil de activiteiten van de vele Leidse studieverenigin
gen, disputen en faculteitsverenigingen bundelen. Door geza
menlijk naar buiten te treden, wordt de universiteit volgens IfSo
beter geïnformeerd over de verschillende activiteiten. Daarnaast
wil het IfSo de contacten tussen verenigingen bevorderen en ge
zamenlijk lezingen en symposia organiseren. Het IfSo wil zich
tijdens voorlichtingsdagen aan nieuwe studenten presenteren
met informatie over Leidse studieverenigingen.
Congres D66 over woningbouw
sassenheim De provinciale afdeling van D66 houdt op zaterdag
26 juni een congres in Sassenheim. Op het programma staat on
der meer de verkiezing van een nieuwe voorzitter. S. Brugman,
burgemeester van Bodegraven, neemt na twee jaar afscheid als
voorzitter van D66-Zuid-Holland. Het congres staat voorts in het
teken van de problemen rond het vinden van woningbouwloca
ties in de Randstad. Tweede-Kamerlid M. Versnel, R. Hessing
(Provinciale Staten) en H. Veldstra, wethouder in Leiderdoip.
discussiëen over het onderwerp. De bijeenkomst wordt gehou
den in motel Sassenheim, begint om 10.30 uur en is vrij toegan
kelijk.
IntroGene vestigt zich in Leiden of Rotterdam
Douane onderschept papegaaien
De douane op Schiphol heeft
gisteren tijdens een routinecon
trole een man uit Nigeria aan
gehouden die in een reistas 33
jonge grjjze roodstaartpape
gaaien bleek te vervoeren. Het
is de grootste zending be
schermde papegaaien die ooit
in reizigersbagage werd gevon
den, aldus de douane. De die
ren. die de reis hebben over
leefd, zijn overgebracht naar vo
gelpark Avifauna in Alphen aan
den Rijn.
De Nigeriaanse smokkelaar
had <lc snavels van de dieren
dichtgebonden met pleister, om
te voorkomen dat ze geluid zou
den maken. Ze zaten met vijf of
zes stuks in kleine kooitjes, die
in de reistas waren gestapeld.
Vier vogels waren bij aankomst
overleden, verscheidene andere
zijn er slecht aan toe.
De 35-jarige Nigeriaan is aan
gehouden wegens dierenkwel
ling en invoer van beschermde
uitheemse diersoorten. Hij zegt
dat hij geld wilde verdienen
voor zijn studie. De papegaaien
hebben een geschatte waarde
van bijna 25.000 gulden en mo
gen in Nederland alleen worden
ingevoerd met vergunning.
Procureur-generaal overleden
Mr. Antonius Johan Kalthoff (61), procureur-generaal bij het
gerechtshof in Den Haag, is in de nacht van zondag op maan
dagoverleden.
De benoeming van Kalthoff. nog maar een jaar geleden,
werd met instemming begroet. Allerwege werden hem de
managerskwaliteiten toegedicht die nodig zijn voor de vervul
ling van de functie. Daarnaast kenmerkte hij zich door zijn
analytische kennis van het strafrecht, waardoor op hem voor
vele adviescommissies een beroep is gedaan, aldus het minis
terie van justitie dat het overlijden van Kalthoff maandagmid
dag bekend maakte.
Kalthoff werd op 38 september 1931 geboren in Steenwijk.
Na zijn studie Nederlands Recht aan de Katholieke Universiteit
Nijmegen, begon hij in 1958 zijn carrière bij het openbaar mi
nisterie. Van rechterlijk ambtenaar in opleiding in Leeuwarden
en Breda, werd hij officier van justitie in Breda en Arnhem, ad
vocaat-generaal bij het gerechtshof in Den Bosch en, van 1983
tot en met 1992, hoofdofficier van justitie in Breda.
de kaag kees van kuilenburg
F.en 4-jarig jongetje uit het
Duitse Zwickau is gisteravond
in het Academisch Ziekenhuis
in Leiden overleden. Het knaap
je was door nog onbekende oor
zaak in het water van de Kager-
plassen terechtgekomen. De fa
milie verbleef op Kaageiland.
Het slachtoffertje werd volgens
de politie door een van zijn fa
milieleden uit het water ge
haald. Het jongetje werd per
ambulance naar het AZL over
gebracht, waar hij later op de
avond overleed. k
De Leidse hoogleraar dr. D. Valerio heeft in samenwer
king met twee Rotterdamse hoogleraren een onderne
ming opgericht op het gebied van gentherapie. Het be
drijf, met de naam IntroGene, vestigt zich in Leiden of in
Rotterdam. Het is de bedoeling dat deze firma, die de
eerste in Europa is, de onlangs effectief gebleken genthe-
rapie-produkten gaat produceren voor toepassing in zie
kenhuizen.
hebben weinig ervaring met
produceren. Bestaande farma
ceutische bedrijven weten daar
entegen weinig van toepassing
van de experimentele therapie.
Een ander argument voor het
oprichten van het bedrijf is dat
in de Verenigde Staten al ver
schillende bedrijven op dit ge
bied actief zijn en in Europa
nog geen enkele. „Het is te gek
voor woorden dat wij straks dat
produkt alleen uit de VS zouden
kunnen krijgen terwijl het is ge
maakt met behulp van onze
kennis", aldus Valerio die in de
VS grote bekendheid geniet op
gebied van gentherapie.
IntroGene krijgt een startka
pitaal van vier miljoen gulden.
Twee miljoen is afkomstig van
het ministerie van economische
zaken als stimuleringssubsidie.
De overige twee miljoen komt
van particuliere investeerders,
waaronder de Atlas Investe-
ringsgroep.
Valerio denkt dat de genthe
rapie behalve voor afwijkingen
in het afweersysteem tevens
toepasbaar is bij de bestrijding
van ziekten als kanker en zelfs
aids. Het bedrijf begint met het
inbrengen van genen in been-
mergstamcellen van kankerpa
tiënten die een zware chemo
therapie of bestralingsbehande
ling ondergaan. Een chemothe
rapie is een behandeling met
zware medicijnen. Door de
stamcellen te voorzien van een
gen dat ze minder gevoelig
maakt voor schadelijke medicij
nen, hopen de onderzoekers dat
deze mensen zwaardere behan
delingen kunnen ondergaan. De
De gentherapie is een experi
mentele geneeswijze waarbij
geprobeerd wordt om allerlei
ernstige aandoeningen te gene
zen door aan bloedcellen aan
gepast erfelijk materiaal toe te
voegen. Enkele maanden gele
den werden in Londen en Parijs
kinderen met een ernstige aan
doening behandeld met de In
troGene procedure. Hun li
chaam was niet in staat om wit
te bloedcellen aan te maken die
zorgen voor afweer tegen infec
tieziekten. Bij de gentherapie
wordt het juiste erfelijk materi
aal toegevoegd zodat hun li
chaam wel de witte bloedcellen
kan produceren.
Dr. Valerio is behalve bij de
Leidse universiteit eveneens
werkzaam bij het TNO in Rijs
wijk. Volgens hem is na de re-
search-periode nu de tijd aan
gebroken dat het ontwikkelde
produkt geschikt wordt ge
maakt voor toepassing op gro
tere schaal. „Ook dat is nog een
fase van research: hoe kunnen
we het produkt toepassen op
klinische schaal, zeg voor tien of
voor honderden patiënten", al
dus Valerio.
Omdat volgens Valerio de
universiteit en TNO niet de ge
schikte organisaties zijn om
schaalvergroting toe te passen,
is besloten om een nieuw be
drijf op te richten. „Verdere toe
passing vergt ook veel meer fi
nanciën dan de universiteit zou
kunnen opbrengen." Ook heb
ben mensen aan de universiteit
veel verstand van research maar
patiënten zullen dan minder
bijwerkingen ondervinden en
hopelijk beter genezen van kan
ker.
In de Verenigde Staten zijn
onderzoekers bezig om met be
hulp van gentherapie aids te be
strijden. Het gaat daarbij ook
om de sleuteltechniek om aan
bloedcellen een combinatie van
genen toe te voegen dat het re
sistent maakt tegen het zoge
naamde HIV-virus. Als dat ef
fectief blijkt moeten allé cellen
op die manier resistent worden.
Over pakweg twee maanden
moet bekend zijn waar het be
drijf komt. Op dit moment ma
Paspoon, nuiilkoifen tatoeage vooral papieren regels
Eerste Kamer stemt in met privatisering
Pitbulls in Amsterdam mogen
van de politie gewoon doorlo
pen, hondenpaspoort of niet.
De politie heeft het vervallen
van de sterilisatietermijn,
maandag, niet gebruikt om de
jacht op ongeregistreerde, oh-
gesteriliseerde pitbulls te ope-
Sinds deze week moeten alle
eigenaars van pitbull-terriërs
een paspoort bij zich dragen
met daarin het registratienum
mer van het dier, dat moet cor
responderen met een in hot oor
getatoeëerd nummer. Alle pit
bulls moeten per 12 april'zijn
gesteriliseerd, maar vanwege de
tegenvallende toeloop stelde
staatssecreteris Gabor dat ul
timatum uit tot afgelopen
maandag. Ook nu zijn nog
slechts 2290 dieren aangemeld
bij de stichting Registratie Ge
zelschapsdieren. Volgens schat
tingen van de politie moeten er
in Nederland ten minste 5000
pitbulls rondlopen.
Het Amsterdamse korps han
teert de aangescherpte regels al
leen als „extra instrument bij
incidenten met agressieve pit
bulls", zegt woordvoerder A.
van Zandbergen. „We hebben
besloten geen heksenjacht op
pitbulls te openen."
De Amsterdamse politie laat
het toezicht op pitbulls, net als
alle andere 'hondenzaken' over
aan de 24 hondengeleiders van
het korps. Van Zandbergen: „Zij
hebben de deskundigheid. Voor
een gewone straatagent zijn
honden moeilijk te t
vendien is het een afweging van
zaken: de controles kosten tijd
en de mensen op straat zullen
wellicht liever achter een inbre
ker aangaan."
Streng
Pitbullterriërs moeten in Am
sterdam sinds vorig jaar al zijn
gemuilkorfd en aan de lijn lo
pen. Ook daarop is nooit streng
gecontroleerd, nel zomin als op
de poepschep die alle honden
bezitters sinds september 1991
bij Algemene Plaatselijke Veror
dening verplicht in het Amster
damse centrum bij zich moeten
hebben. Met die schep moeten
uitwerpselen van de openbare
weg worden verwijderd, behalve
wanneer ze in de straatgoten
zijn gedeponeerd.
De Eerste Kamer heeft vandaag ingestemd met
de Wet op de Verzelfstandiging van Rijksmusea.
Daardoor is de weg vrij om per 1 januari 1994
tien Nederlandse musea, waaronder drie uit
Leiden, te privatiseren. De Leidse musea zijn
het Museum Boerhaave, het Rijksmuseum van
Oudheden en het Koninklijke Penningenkabi
net.
Het verzelfstandigen van jie musea past in het
streven van het kabinet naar het afstoten van ta
ken. Voor elk museum wordt een stichting in
het leven geroepen, die op een onafhankelijke
wijze doelmatiger de taken kan uitoefenen. Het
beheer van de collectie en de gebouwen ge
schiedt voortaan onder verantwoordelijkheid
van de directie, die in voorkomende gevallen
verantwoording moet afleggen aan de rijksin
spectie of aan een Raad van Toezicht.
De collecties van de musea blijven eigendom
van het rijk. De stichtingen zullen de gebouwen
huren van de Rijksgebouwendienst, die voor het
onderhoud zorg draagt. De verantwoordelijk
heid van de minister van cultuur blijft in de toe
komst beperkt tot de hoofdlijnen van het mu
seale beleid. De nieuwe beheerssituatie van de
musea heeft tevens een verandering van de ar-
beidspositie van het personeel tot gevolg. Werk
gevers en werknemers praten momenteel over
de invulling van een collectieve arbeidsovereen
komst, die in de plaats komt van de ambtelijke
rechtspositie. Uiteraard proberen partijen daar
over voor 1 januari meer duidelijkheid te heb
ben.
Ook het Van Goghmuseum en het Scheep
vaartmuseum in Amsterdam, hel rijksmuseum
Twente, het Zuiderzeemuseum te Enkhuizen,
het Mauritshuis in Den Haag, het Kröller-Mül-
lermuseum te Otterlo en het paleis Hel Loo in
Apeldoorn worden per 1 januari zelfstandig. Een
jaar later, op 1 januari 1995, volgen nog een
tiental rijksmusea en rijksdiensten dezelfde weg,
waaronder het rijksmcfeeuin voor Volkenkunde
te Leiden en het Rijksmuseum te Amsterdam.
De Leidse hoogleraar dr. D. Valerio. „Het is te gek voor woorden dat wij straks dat produkt alleen uit de VS zouden kunnen krijgen terwijl het is ge
maakt met behulp van onze kennis."
henk bouwman
ken Leiden en Rotterdam even
veel kans, volgens Valerio. De
betrokken hoogleraren hebben
banden met beide universitei
ten. Beide steden hebben even-
De Pasar Malam Besar is gewoon gezellig. En bovendien kun je er heerlijk eten.
Dans. muziek en koopwaar op 35ste Pasar Malam Besar
wereld. Het marktterrein be
slaat in totaal 15.000 vierkante
meter. De Pasar Malam is groter
dan ooit. meldt de organiseren
de stichting Tong-Tong, die dit
jaar haar 35-jarig jubileum viert.
Hel programma is gevulder
dan ooit. Rustige muziek en
dansvoorstellingen onder
meer krontjong, Hawaiian en
Indonesische dans staan de
hele dag geprogrammeerd op
het Tong-Tong-podium. De
'sterren' treden op het in het
sterren- ofwel Bintang Theater,
gehuisvest in een eigen tent. In
het minitheater kan de gei"nte-
resseerde bezoeker luisteren
naar lezingen over Indonesië",
maar ook kijken naar Wayang-
golek voorstellingen van de
Westjavaanse dalang (poppen
speler) NandangSupriatna.
Batik
De markt zelf is natuurlijk het
belangrijkste bestanddeel van
de Pasar Malam. In totaal enke
le honderden kraampjes verko
pen batik, kruiden, specerijen,
exotische groenten en fruit,
boedha-beelden. wayangpop-
pen, sieraden, make-up, mas
kers, voorouderbeelden en an
dere religieuze gebruiksvoor
werpen. En waaiers, de beste
kooptip voor de bezoeker van
de Pasar Malam. Met een beetje
zon is het al gauw tropisch
warm in de tenten. Mevrouw
Eisinger had dat al snel begre
pen. Zij schafte zich een waaier
aan van gespleten bamboe en
batik. „Zoiets heb je hier nodig
want anders smelt je weg", is
haar commentaar.
Ze begint vervolgens een ver
handeling over haar familie, een
mix van diverse nationaliteiten.
„We hebben -Indonesisch, Ne
derlands, Frans, Duits en zelfs
Hongaars bloed in de familie",
zegt ze. „Het stikt van de ver
mengingen. Maar dat Indonesi
sche komt er altijd een keer uit.
Niet bij mij. Ik heb zelf één
zoon en die is blond. Een fami
lielid van mij heeft vijf kinderen
en die hebben allemaal een an
der kleurtje. Dat had ik ook wel
gewild." Vervolgens: „Sommige
mensen maken zich er zorgen
over wat voor kinderen ze krij
gen. Daar snap ik niets van. Ie
hebt er toch niets over te zeg
gen. Het is God. die de kinderen
bakt. Waar zou je nu iets over
willen weten?"
Er volgt een verhandeling
over de tropische groenten en
fruit op de Pasar, zoals Ke Dung
Dung en Zuurzak en de manier
waarop je ze moet klaarmaken.
Ook de bloemen en planten van
de Gordel van Smaragd te
zien in een speciaal aangelegde
tuin komen aan bod.
Nichtjes
Of mevrouw Eisinger gisteren
voor het eerst de markt be
zocht? „Nee", zegt ze. „Zater
dag en zondag was ik hier ook
al, met twee nichtjes." Morgen
gaat ze waarschijnlijk weer,
want de Pasar Malam Besar is
gewoon gezellig. En bovendien
kun je er heerlijk eten.
Tot en met 27 juni is de Pasar
Malam Besar op het Malieveld
it Aden Haag geopebd van 12-23
uur (zaterdag en zondag tot 24
uur). Toegangskaarten kosten elf
gulden-, bezitters van een CJP- of
65+-kaart en studenten betalen
zes gulden. Kinderen tot en met
elf jaar mogen voor vijf gulden
naar binnen.
In de eettent van de Pasar Ma
lam Besar dreigt het even mis te
gaan. Neem je genietend een
hap van je saté ajam de bam
boe-pen richting keelgat gesto
ken en dan wordt er vanaf
het tafeltje tegenover je drei
gend met een vinger gezwaaid.
„Nooit op die manier eten",
zegt een oudere Indonesische
dame. „Hartstikke gevaarlijk.
Bovendien ben je zo een slecht
voorbeeld voor de kinderen."
Een vervelende en ongevraag
de oppas? Welnee, mevrouw
Eisinger geboren op Java
ontpopt zich tot een lieve Indo
nesische oma met een 'mond
als een mitrailleur', zoals ze zelf
zegt. En tot de beste gids bo
vendien die je je op de Pasar
Malam Besar kunt wensen. Zo
iemand heb je nodig, want de
tien tenten van de Pasar Malam
op het Haagse Malieveld, met
nauwe gangen aan elkaar ver
bonden, vormen een waar dool
hof.
Pasar Malam Besar, het
woord 'Besar' zegt het al: het is
foto henk bouwman het grootste Indische festival ter
