Denksport f k m ywm w VRIJDAG 18 JUN11993 PUZZEL SCHAKEN Nummer24 Horizontaal: 1. herrie; 5. ver gissing; 8. gebrek; 12. beroep; 14. eveneens; 15. bezorger; 18. primitieve woning; 19. prul; 20. bolgewas; 21. wilde haver; 22. plaats in Zwitserland; 23. gelaat; 25. wijkplaats; 27. aanwijzend vnw.; 29. aanwijzend vnw.; 30. landbouwwerktuig; 31. bedro gene; 33. langwerpig broodje; 35. boers; 37. teer; 38. trottoir; 40. klaar; 42. edelgas; 45. deel van een auto; 47. boogbal; 49. gebruik; 50. rekening; 52. groente; 53. oprijlaan; 56. ge wicht; 58. muzieknoot; 59. zuidvrucht; 61. steen; 62. rijst brandewijn; 64. maangodin; 65. eens; 67. per persoon; 68. dub bele schijf; 70. gelofte; 72. af; 74. bouwmateriaal; 76. plak- briefje; 78. zwarte delfstof; 80. legerrang; 81. por; 82. duw; 83. geslacht; 86. chemisch element; 88. driekleurig viooltje; 89. ap pelsoort; 90. band; 91. schuif in een sluisdeur. Verticaal: 1. Hexaëder; 2. ver voermiddel; 3. tennisterm; 4. kleur; 5. rijwiel; 6. grondsoort; 7. als aan ommezijde (Lat. afk.); 8. nummer; 9. editie; 10. wellui dend; 11. lijn; 13. epidemie; 14. insekt; 16. slot; 17. trompetho ren; 18. assistentie; 22. grappig; 24. nachtvogel; 26. denkbeeld; 28. drang; 30. heldendicht; 32. boom; 33. voorzetsel; 34. kali- Oplossing nummer 23 um; 36. troep; 39. voormalig RussiSch heerser; 41. manier van vleesbereiding aan tafel; 43. belang; 44. plomp; 46. spoor staaf; 48. alcoholische drank; 51. schop; 54. meisjesnaam; 55. meisjesnaam; 57. drank; 60. la ger onderwijs; 61. Schots kle dingstuk; 63. huisdier; 64. aan voerder; 66. gele verstof; 67. ko ningszoon; 69. fraai; 71. zuig- buisje; 73. beroep; 75. ijverig; 77. mosselnet; 79. delicaat; 83. erfelijkheidsdrager; 84. koor dans; 85. kussenovertrek; 87. persoonlijk vnw.; 88. onmeet baar getal. Oplossingen, per briefkaart, dienen uiterlijk dinsdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als volgt adresseren: Redactiesecretari aat, Uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad b.v., Postbus 54, 2300 AB Leiden. Winnaars De handdoeken gaan deze week naar Paul van der meer, W. Alexanderlaan 25, 2171 ZB Sas- senheim (kruiswoord) en J.J. van Hummel, Scholtenstraat 50, 2313 GM Leiden (cryptogram). Cryptogram nummer24 Horizontaal: 2. Vergalt het musiceren (10; 7. Ruimte voor groei (14); 9. Te zien op Wim bledon in beschonken toestand (6); 10. Gelooft hij niet dat het een groot schaatser was? (6); 13. Metselwerk op het voetbalveld (7); 14. Katachtig komt het col lege naar beneden (6); 15. Zulke gezichten voorspellen' slecht weer (12); 16. In de vierde boom zitten vogels (8); 17. Ge slagen tiental (7); 18. Slechte communist uit de bijbel (6). Verticaal: 1. Atletisch opge trokken bij de bron (10); 2. Dog matisch en onverstandig vol gens Hollywood (7); 3. Kermis kraam in de kroeg (10); 4. Noot voor U van de hertog (4); 5. Hardlopers hebben tijd voor coureurs (15); 6. Gezongen door predikanten? (14); 8. Vervolgens voor een judoka (3); 11. Dwars bomen wat luiaards zijn (11); 12. Uitgesproken een serpent (5). Oplossing cryptogram 23 u-k brilledoos -o-t-o-a-1- rondborstig -s-r-se-v -druktemaker -o-k-e-i-o-y-j- lekker-leesbaar -n-i-m-l-k-l-w- eentonig-wyzer r_g_p_m_t_v-i- -poedelen- -e-t-l-n sneeuw-dok -r-eo- wrong- -k- FILATELIE DE HUIDIGE 'Ommegang van Brussel' is in feite een historische voortzetting van het feest dat door de Brusselse stadsbestuur ders werd gegeven ter ere van Karei V. We zijn dan in het jaar 1348. Aan de 'Omme gang van Brussel' is een van de drie zegels gewijd van de jaarlijkse serie 'Folklore' die 7 juni uitkwam. De zegel in de waarde van 11 frank heeft een oplage van 3 miljoen. De andere twee zegels vragen aandacht voor: 15 ff. (oplage 6 miljoen), het 150-jarig bestaan van de 'Royal Moncrabeau' van Namen (de leden van deze folkloristische groep, de Molons, treden zowel in België als in het buitenland op bij concerten en ne men deel aan optochten) en 28 ff. (oplage 1,5 miljoen), de 'steltlopers van Merchtem' die in mei-juni 1945 ter gelegenheid van de plaatselijke bevrijdingsoptocht werd opge richt. DENEMARKEN - Op 17 juni is weer een zegeltweeling verschenen en wel van Dene marken en Rusland. De zegels werden uit gebracht ter gelegenheid van: de ingebruik neming van een communicatiesysteem tus sen Denemarken en Rusland en het feit dat in 1493 koning Hans van Denemarken en Ivan III van Rusland vriendschappelijke en handelsbetrekkingen aanknoopten. Op de zegel staat een kaart van het Oostzeegebied met daarop de lijn waar de kabel ligt. De Deense zegel hëeft een waarde van 5,00 kr.; de Russische waarde is ons (nog) onbekend. Denemarken is eveneens op 17 juni met vier zegels gekomen waarop (school)zeil- schepen staan afgebeeld. Bijzonder fraai ge tekend varen over de zegels: 3,75 kr., de in 1933 gebouwde Danmark; 4,75 kr., het schoolschip Jens Krogn; 5,00 kr., het school- schip Georg Stage en 9,50 kr., de schoener Marilyn Ann. OOSTENRIJK - De Oostenrijkse post heeft zich ook op de popmuziek gestort. Op 19 maart verscheen onder de titel 'Austrapop' een 5,50 schilling-zegel (oplage 3,1 miljoen) met daarop de 38-jarige zanger Reinhard Fendrich, die het lied 'Strada del Sole' ten gehore brengt. Van 20 tot en met 27 maart zijn in Salz burg en Schladming de vijfde Special Olympics, de winterspelen voor verstande lijk gehandicapte kinderen en volwassenen gehouden. Op 19 maart verscheen naar aanleiding daarvan een 6 3 s.-zegel (opla ge 1,4 miljoen) die het embleem van deze spelen toont. De derde en laatste zegel die Oostenrijk 19 maart uitbracht herdenkt de 200ste ge boortedag van de Oostenrijks-Amerikaanse schrijver Charles Sealsfïeld (1793-1864). Op de 10 s.-zegel (oplage 2,7 miljoen) een por tret van de schrijver. BELCÜ' - Bt lClQlir RECHTE DES KINDES X Oostenrijk houdt het al jarenlang bij de Europa-emissie bij één zegel. Deze ver scheen 16 april en toont de 'Vliegende har lekijn' van Paul Flora. Waarde: 7 schilling; oplage: 3,25 miljoen. Vorig jaar zomer werd door Oostenrijk de VN-conventie over de Rechten van het Kind geratificeerd. Op 16 april werd daar een 7 s.-zegel aan gewijd (oplage 3,15 miljoen) met daarop een kindertekening. Op 16 april heeft Oostenrijk opnieuw de permanente reeks 'stiften en kloosters in Oostenrijk' uitgebreid. Qua afbeeldingen heeft deze reeks echter, te beginnen met deze zegel (5,50 s.) een wijziging onder gaan. Er worden niet langer kloosters afge beeld, maar vanaf nu beelden en kunstwer ken uit de kloosters. Uit het stift Ad- mond/Stiermarken zien we nu de houtplas tiek 'Der Tod' van Josef Stammel (1695- 1765). De 5de mei heeft ook drie zegels ge bracht. Om te beginnen de zegeldrieling Euregio Bodensee (samen met Duitsland en 1 I I A 1 A 4 1 n I 0 I A c A A A A th 4 I B I A A A A A A Él I H M, r n n ■onn n n n A 2 2 A A r4"! Het AVRO/Philips schaaktoer nooi (om het kampioenschap van Nederland) wordt morgen in het PSV-stadion afgesloten. Het zal er zeer om spannen of Jeroen Piket voor de vierde ach tereenvolgende maal met de ti tel gaat strijken. Op het mo ment dat ik deze rubriek schreef, ging Paul van der Ster ren aan de leiding. De kans is groot dat gisteren de beslissing is gevallen. Toen stond namelijk het duel Piket-Van der Sterren op het programma. Vandaag vraag ik uw aan dacht voor een aantal opmerke lijke partijen, c.q. partijffag- menten, uit de eerste drie ron den. In de eerste ronde vielen twee beslissingen te noteren. Titel verdediger Jeroen Piket won met zwart van debutant Martin Martens, dip met 1. d3 opende. John van der Wiel versloeg, eveneens met zwart, Liafbern Riemersma. Dat laatste ging nogal drastisch. Wit: Riemersma Zwart: Van der Wiel 1. e4 c5; 2. Pf3 d6; 3. d4 cxd4; 4. Pxd4 Pf6; 5. Pc3 a6; 6. Le3 e5; 7. Pb3 Le7; 8. Le2 Le6; 9. f4 exf4; 10. Lxf4 Pc6; II. Pd4 Pxd4; 12. Dxd4 Tc8; 13. 0-0-0 0-0; 14. g4 Da5; 15. g5. (Zie diagram 1). Er volgt nu een be kend standaardoffer uit het Sici- liaans, waarmee de witte stel ling volledig wordt ontregeld. 15. Txc31; 16. bxc3 Pd7; 17. Thgl Pc5; 18. Lc4 Tc8; 19. Lb3 Lxb3; 20. axb3 Pe6; 21. De3 Txc3; 22. Df2 Dal+. Wit geeft op. Na 23. Kd2 Txc2+ verliest wit de dame. Paul van der Sterren, die zo n belangrijke rol in dit toernooi zou gaan spelen, kwam moei zaam uit de startblokken. Tegen Hans Ree stond hij in een paardeindspel een pion achter. Maar omdat alle pionnen zich op dezelfde vleugel bevonden, lukte het hem de partij in even wicht te houden. In de tweede ronde vielen er maar liefst vier overwinningen te noteren. Van der Wiel won opnieuw, nu van Martens. Van Mil verloor van Riemersma, Ree van Nijboer en Hoeksema van Van der Sterren. Het belangrijke duel tussen Van Wely en Piket eindigde in remise. Het slot van de partij Van der Wiel-Martens was aardig. (Zie diagram 2) In deze lastige positie, met aan- valskansen voor beide partijen, bleek de aanval van Van der Wiel gevaarlijker. 44. f51 Pdl; 45. £xg6 De4+; 46. Lg2 Df5; 47. gxf7+ KfB; 48. Tfl Pf2+; 49. Pxf2 Txf2; 50. Db8+. Zwart geeft op. Na 50. Kxf7; 51. Da7 verliest hij de toren. De partij Ree-Nijboer werd ontsierd door een blunder van de Amsterdamse grootmeester en oud-Nederlands kampioen Ree. (Zie diagram 3). In deze stelling kwam Ree op de onge lukkige gedachte 22. Dg5?? te spelen. Na het antwoord 22. Tfl+ kon hij direct de strijd sta ken. In de derde ronde vielen er opnieuw vier beslissingen. Ci- fuentes verloor van Van Wely, Van der Sterren won van Soson- ko, Nijboer van Hoeksema en Riemersma van Ree. Laatstge noemde verloor opnieuw door een ernstige fout in een onge veer gelijkstaande positie. (Zie diagram 4). Van alle goede geesten verlaten produceerde Ree in deze stelling de grafzet 21. Td8??. Natuurlijk was Riemersma er als de kippen bij om met 22. Txf7+ een punt aan zijn score toe te voegen. De oudere spelers (Ree en So- sonko) hebben het moeilijk in dit toernooi. Van Ree s ongeluk kige momenten zijn we reeds getuige geweest, maar ook de gewoonlijk zo degelijke en be trouwbare Sosonko verkeert blijkbaar niet in goede doen. Tegen Paul van der Sterren ver loor hij een eindspel dat mijns inziens zeker niet minder stond. (Zie diagram 5). Sosonko speel de hier 60.e3. Na het vcr\ olg 61. Pxe3+ Kb3; 62. Pg4 gaf hij zich gewonnen. Lg8 valt of wordt, na wegspelen, met Pf7 van het promotieveld afgehou den. Maar wat is er tegen metéen 60. Kb3, vraag ik me af. De zwarte koning MMI ge reed de beide witte pionnen te veroveren en na 61. Ph6 e3!; 62. Pxg8 e2; 63. Pe7 elD; 64. g8D+ Kxa3; dreigt zwart niet alleen de laatste witte pion te nemen, maar ook dameruil via de g-lijn. OPGAVE VORIGE WEEK: (Wit: Ke6, Le7, g3, g6. Zwart: Kh5, Lf3, c5. Wit aan zet wint). Oplossing: 1. g7 Ld 12. g4+ Kh6; 3. g8P+! Kg6; 4. PfB Kg5; 5. Pd5+ Kxg4; 6. Pe3+ en wint. Zwart kan op de eerste zet ook anders spelen, namelijk 1. Le2. Het vervolg luidt dan 2. Kd5 Ldl; 3. Kc4 Lg4; 4. g8U en wint. NIEUWE OPGAVE: Lopers zijn, in tegenstelling tot paarden, veel rechtlijniger figu ren. Toch zijn er eindspelstu dies waarin ook de lopers on verwachte 'sprongen' maken. De nu volgende studie van Er- nest Pogosjan ts is dan ook zeker niet gemaWtelijk. (Zie diagram 6). DAMMEN Ton ie kus Voor dammend NeHerland is het zomerreces wel zo'n beetje aangebroken. Weliswaar ligt de zaak nog niet geheel plat, maar tot medio augustus valt er over het algemeen weinig te beleven. Voor uw damredacteur reden om enkele rubrieken samen te stellen waarin vooral de begin nende en gevorderde dammers aan hun trekken komen. In twee of drie afleveringen zal ik proberen in grote lijnen iets over het middenspel te ver tellen. Juist in het middenspel worden veelal zetten gespeeld of varianten gekozen die bepa lend zijn voor winst of verlies van de partij. Een van de meest voorkomende aspecten in het middenspel is het opzetten van een aanval met de bedoeling terreinwinst te boeken. Door Ton Sijbrands ook wel 'voor sprong in ontwikkeling' ge noemd. Een aanval kan op meerdere manieren worden op gezet; doel blijft echter steeds zo ver mogelijk de linies van de tegenpartij te penetreren. Aan de hand van enkele voorbeel den in praktijkstellingen zal ik een en ander verduidelijken. Een aanval is sterk, als men er in slaagt enkele velden op de lijn vóór de vijandelijke basis opstelling te bezetten. Voor wit zijn dit de velden 21 tot en met 25; voor zwart 26 tot en met 30. Laten we een voorbeeld gebrui ken (zie diagram 1). Wit zet een aanval op de zwarte vleugel in. 3 3 3| 2 3 3 3 m 4» s 2 3 2 O O p p O Diagram 1 Bezetting van de velden 21 en 22 gebeurt door de zetten I. 28- 22 8-13 2. 26-21. Wit hoeft niet bang te zijn voor 23-28 omdat zwart dan de meerslag moet ne men: 32x23, 19x26, 30x6. Zwart heeft daarom slechts twee zet ten: a) 2.23-29 3. 33-28 18-23 (dreigt 28-23) 4. 21-17 12x21 5. 27x16 met verlies voor zwart. Na b) 2. 11-16 3. 22-17 23-29 (de enige tempozet) 4. 17x8 13x2 5. 21-17 (dreigt met door braak 17-11, dus gedwongen is het vervolg) 5. 7-12 6. 17x8 2x13 7. 33-28. De zwarte korte vleu gel is bijna verdwenen en ook de linkerkant is machteloos. Na 7. 18-23 8. 28-22 verliest zwart dan ook een schijf. Een kenmerkende zwakte in de dia gramstand is, behalve het open veld 13, ook de opstelling aan de zwarte korte vleugel. In dit (klassieke) speltype is het bezit van een schijf op veld 6 belang- Diagram 2 rijk. Als schijf 7 naar dit veld wordt verplaatst, is de aanval lende actie 28-22, 8-13, 26-21 niet mogelijk wegens 11-17, 22x11 en 6x26. De opstelling van zwart in het volgende voorbeeld (zie dia gram 2) lijkt nog wel gezond. Hij dreigt met 18-23 enz. Wit dringt echter de vijandelijke for matie binnen door 1. 29-23 18x29 en 2. 34x23. Zwart mag niet achter schijf 23 lopen door 13-18 wegens de damzet 39-33, 18x29 en 33x4. Op 19-24 volgt natuurlijk 23-19. Er kan nu vol gen: 27-11 3. 27-22 11-16 4. 38-33 en wit heeft zijn formatie gericht op het beletten van de voor de hand liggende ruil 12- 17, 22x11, 16x7. Dan volgt de mooie damzet 28-22, 19x17, 37- 31 26x28 en 33x2. Een slagprin cipe om te onthouden. Zwart heeft dus nog twee zetten over: a) 4. 3-8 5. 40-34 16-21 6. 37- Diagram 3 31 26x37 7. 32x41 (dreigt 22-18) 21-26 8. 34-30 (verhindert 19- 24) 26-31. Wit kan nu op ver schillende manieren winnen. Echter niet door 33-29 wegens 19-24 30x10 9-14 10x19 13x44. Wel door 9. 39-34 waarna zwart een schijf moet offeren. De tweede mogelijkheid is b) 4. 16- 21.5. 40-34 12-176. 22x11 21-27 7.32x21 26x6 8. 34-40 3-8 (op 6- 11 komt 23-18) 9. 37-32 8-12 10. 23-18 12x23 (gedwongen) 11. 30-24 19x30 12. 28x8 of 28x10 met winst. Door de bezetting van de velden 22 en 23 bereikte wit hier een snelle winst. Voor uitlopend op het tweede deel van dit onderwerp vraag ik u de volgende opgave (zie diagram 3) te bestuderen. De opdracht luidt: hoe dwingt wit winnend voordeel af? Wordt vervolgd.) BRIDGE Ton Schtppertteijn Zwitserland). De Oostenrijkse zegel heeft een waarde van 6 s. en een oplage van 4 miljoen. Verder werd de 150ste geboortedag van de literator en uitgever Peter Rosegger (1843-1918) herdacht met een 5,50 s.-zegel (oplage 2,9 miljoen; portret) en verscheen de jaarlijkse zegel 'Dag van de postzegel'. Deze 7 3 s.-zegel is de derde waarde in de rij met hoofdletters. In dit geval de 'I' van Briefmarkeen Philatelie. Op 11 juni bracht Oostenrijk weer een se rie van drie zegels onder de titel 'folklore en volkenkundige kostbaarheden'. Waarden: 5 s., 5,50 s. en 7 s. Oplage van elke zegel: 2,9 miljoen. De VN-wereldconferentie over de Rech ten van de Mens. die van 15 tot 25 juni in Wenen wordt gehouden, werd 11 juni ge markeerd door een 10 s.-zegel (oplage 2.7 miljoen) waarop een symbolische voorstel ling: verbroken traliewerk. De Nederlandse bridgers wer den bij het EK dat op het ogen blik in het Franse Menton wordt gespeeld op voorhand tot de fa- vorieten gerekend, een rol die Nederlandse topsporters meestal slecht ligt. Berry Westra zei het al voor het begin: ,,We hebben prima getraind, maar de grote vorm is nog niet aan wezig. Die kwam bij de Olym piade tijdens het toernooi en hopelijk gaat dat nu net zo." Die uitspraak geeft overigens direct het verschil aan tussen Nederlandse en bijvoorbeeld Franse topbridgers. De Neder landers hebben over het alge meen een drukke baan en ko men pas tijdens een toernooi in de juiste stemming, terwijl de Fransen als professionals vrijwel het hele jaar met het spel bezig zijn. De Fransen zijn ook duide lijk favoriet voor de eindzege. Met hen zijn Polen, Zweden, Is raël, Italië. Engeland. Ilsland en misschien Nederland kansheb ber voor een ticket naar het WK in Chili, waarvoor de eerste vier zich plaatsen. a 32 k 6 10 a A H 6 5 2 H 10 8 3 7 4 2 A H 9 3 w *~r* 0 V 8 k B8 6 Z a V 54 a 7 4 3 land in de eerste zes wedstrij den alleen maar zwakke landen. Een groot voordeel, want niets bevordert de stemming beter dan een hoge score. In Menton lag dat anders: bij een EK zijn veel minder zwaldce broeders. Nederland begon slecht tegen Engeland, maar herstel volgde tegen Zweden, mede dank zij een fraaie 3SA die Wubbo de Boer wist binnen te slepen (dia gram 1): Oost opende, allen kwetsbaar, met ISch. Wubbo de Boer als west bood 210. een soort af- wachtbod en noord 2Ha. Na tweemaal pas besloot west de «4* t 742 fc V54 Diagram 2. bieding met 3SA. Noord kwam uit met RuB, ge nomen met de heer. SchB volg de. niet gedekt en ook SchlO mocht west houden. Nu volgde ruiten naar de vrouw en nog driemaal schoppen. Dat leidde tot (diagram 2): Nu volgde klaveren en NZ konden niet verhinderen dat west zijn contract maakte. Zuid nam K1A en K1H en speelde rui ten. Noord mocht west vervol gens nog een hartenslag bezor gen. Wietske van Zwol en Martine Verbeek leverden een knappe prestatie in het voorafgaande EK voor vrouwen paren (dia- a V 5 2 v B 10 7 1042 a A 8 5 3 a H B 6 a A 10 8 4 3 v A H 532 t V 86 A97 '1 HB6 a 7 6 Z a H 4 a 9 7 Diagram 3 gram 3). Martine Verbeek was als west leider In 4Ha; start Ru2. Ze raadde verkeerd door RuB te spelen, maar herstelde zich knap. Ze nam de vrouw met het aas, trok driemaal troef, gevolgd door SchH en SchB die ze liet doorlopen. Na nog driemaal schoppen bleef over (diagram 4): Ze troefde een klaveren en speelde de laatste troef. Noord moest \tel Rul laten gaan (dummy K1H weg). Nu volgde Ru9!.en west maakte de laatste slag met Ru7.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1993 | | pagina 11