Kerken: kwetsbaren uitgangspunt
in de discussie sociale zekerheid
Kerk Samenleving
Toren in de steigers
Antisemitisme neemt
toe in de hele wereld
Paus wijdt in Madrid
nieuwe kathedraal in
WOENSDAG 16 JUN11993
HET WEER
al in het zuiden gelei
delijk meer zon, in het noorden
gelmatig wolkenvelden. Op de meeste
plaatsen droog maar in Bretagne en Nor-
mandië vandaag toenemende kans op
regen. Stijging van middagtemperatuur
t op vandaag maxima rond 25 gra
den; langs de Kanaalkust lagere tempe-
Portugal en Madeira:
Portugal: Zonnig, vandaag misschien
ook enkele wolkenvelden. Middagtem
peratuur circa 30 graden, in het binnen-
id iets hoger. Madeira: Zonnig weer
it temperaturen in de middag
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Zonnig en warm tot zeer1
Middagtemperatuur aan de Golf va
kaye en aan de Costa's ten noorde
Benidorm rond 25 graden, aan de
jn ten zuiden van Benidorm tussen 27
1 31 graden, landinwaarts tussen 32
1 37 graden. Canarische Eilanden:
Droog en vooral aan de zuidstranden
zonnig. Maxima tussen 23 en 28 gra-
Marokko en Tunesië:
Marokko: Flinke perioden met zon en
droog. Maxima aan zee tussen de 25 en
30 graden. Tunesië: Flink wat zon. dins
dag ook enkele wolkenvelden en rond
Tunis kans op een bui. Middagtempera-
tuten in de kustgebieden tussen de 25
Hn 30 graden
Zuid-Frankrijk:
Dinsdag wolkenvelden en plaatselijk nog
bui. Vooral vandaag flink wat zon en
droog. In het Rhónedal waait dinsdag
eerst nog de Mistral. Middagtemperatu-
van 23 graden in Les Landes tot
it bij de 30 graden aan de Franse Ri-
Mallorca enlbiza:
Dinsdag- misschien enkele wolkenvel-
vandaag opnieuw vrij zonnig.
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 28
graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Dinsdag veranderlijk bewolkt, kans op
enkele regen- of onweersbuien en mid-
dagtemperaturen tussen de 23 en 27
graden. Vandaag afnemende bungheid,
r zon en een lichte stijging van tem
peratuur.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, in de löop van beide dagen op
Griekse vasteland stapelwolken
rvan enkele uitgroeien tot een regen-
of onweersbui. Middagtemperaturen op
de stranden tussen de 24 en 28 graden,
Turkije en Cyprus:
Dinsdag vooral langs de Turkse zuidkust
op Cyprus nog vrij zonnig. Vandaag
jer wolkenvelden. Op beide dagen op
t Turkse vasteland kans op onweer.
Middagtemperatuur langs de kusten
en de 25 en 28 graden.
Duitsland:
Wolkenvelden, ook hier en daar wat zon.
Dinsdag ten oosten van de Elbe plaatse
lijk een bui, vandaag in de loop van de
dag oök elders in het noorden kans op
wat regen. Maxima dinsdag van 15 gra
den in Sleeswijk-Holstein tot 20 graden
iet zuiden; vandaag overal enkele
Zwitserland:
Dinsdag eerst nog wolkenvelden en
plaatselijk enige tijd regen. Vandaag
meer zon en droog. Maxima dinsdag
rond 22 graden, bij Locarno en Lugano
ongeveer 26 graden; vandaag enkele
££5 °Pkl
#3» hagel
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
DONDERDAG 17 JUN11993
Zon-en maanstanden
Zon op 05.16 Zon onder 22.00
Maan op 03.13 Maan onder 19.32
Waterstanden Katwijk
Hoogwater02.09 14.28
Laag water 09.35 en 22.46
Weerrapporten 15 jun 8 u
In de discussie over de sociale zekerheid moet het bijbel
se begrip gerechtigheid centraal staan, vindt de Raad van
Kerken in Nederland. In een brief aan het kabinet, poli
tieke en maatschappelijke organisaties en de lidkerken
maakt de Raad zich vooral zorgen 'over de mensen die in
deze maatschappij steeds meer in het nauw komen.
groei van het aantal mensen die
aangewezen zijn op de sociale
voorzieningen en de daling van
het aantal participanten in het
arbeidsproces leidt tot een
vicieuze cirkel, die de samenle
ving voor grote vragen stelt.
Daarom wil de Raad meeden
ken in de discussie over de soci
ale zekerheid.
In die discussie keren betaal
baarheid, participatie door ar
beid en oneigenlijk gebruik van
de sociale voorzieningen steeds
terug. Wat de betaalbaarheid
betreft benadrukt de Raad dat
het hier niet om een onafwend
baar noodlot" gaat, maar om
De Raad pleit dan ook voor een
sociale rechtsstaat die allen in
bescherming neemt die kwets
baar zijn wal betreft hun mid
delen van in hun bestaan. Deze
rechtsstaat moet uitgaan van
solidariteit, vooral van mensen
die voldoende voor zichzelf
kunnen zorgen, en mag finan
cieringsproblemen niet oplos
sen ten koste van degenen die
op ondersteuning zijn aangewe-
De Raad ontkent de proble
men rond de sociale zekerheid
niet. De Raad beseft dat de
een keuze. Of de sociale zeker
heid betaalbaar is, heeft alles te
maken met de prioriteiten die
overheid en samenleving stel
len.
Participatie door arbeid wordt
vaak gezien als een redmiddel:
mensen moeten weer geprik
keld worden om aan het werk te
gaan. De Raad tekent daarbij
aan dat de prikkels tot arbeid
maar voor een beperkte groep
gelden. Voor velen is de (terug-
Jweg naar de arbeidsmarkt ge
sloten. Afgezien daarvan houdt
de overwaardering van betaalde
arbeid volgens de Raad een ern
stige miskenning in van andere
vormen van werk: de zorgarbeid
en het vrijwilligerswerk. De
Raad vindt dat het 'arbeids
ethos' dat achter deze opvattin
gen schuilt, ter discussie gesteld
moet worden.
Het oneigenlijke gebruik, of
zelfs misbruik, van de sociale
voorzieningen betekent volgens
abbenes De toren van het markante hervormde
kerkje van Abbenes staat in de steigers. De leien
dakbedekking en het zinkwerk waren hoognodig
aan een grote opknapbeurt toe en zelfs het haantje
is tijdelijk van z'n plek gehaald om te worden ge
restaureerd. Met de werkzaamheden, die in totaal
zo'n twee maanden gaan duren, is een bedrag van
ruim 80.000 gulden gemoeid. De investering wordt
onder meer betaald uit de opbrengst van de jaarlijk
se bazaar en rommelmarkt. Het kerkgebouw zelf
werd twee jaar geleden al onder handen genomen.
FOTO'WIM DIJKMAN
door Jan Kruis
de Raad een „aanslag op de so
lidariteit". Blijkbaar kun je niet
vertrouwen op de eerlijkheid
van mensen die om ondersteu
ning vragen. Dit leidt ertoe dat
de 'goeden' onder de 'kwaden'
lijden en tot stigmatisering van
ieder die een beroep op de soci
ale voorzieningen moet doen.
Nogal selectief
De Raad merkt op dat de ver
ontwaardiging over oneigenlijk
gebruik van sociale voorzienin
gen en verzekeringen „nogal se
lectief' is. Door ontduiking van
belastingen en andere illegale
maatregfelen om eigen kapitaal
veilig te stellen, onttrekken
mensen zich evenzeer aan de
solidariteit.
De plannen voor een zoge
naamd ministelsel, waarbij de
overheid zorgt voor een mini
maal vangnet en de rest aange
vuld wordt door privémaatrege-
len of door sociale partners,
staan volgens de Raad van Ker
ken op gespannen voet met het
uitgangspunt van de solidariteit.
De Raad vreest dat het voor
een aantal mensen onmogelijk
zal zijn om zich 'bij te verzeke
ren' en dat het 'basis-inkomen'
in het ministelsel voortdurend
in discussie zal zijn als mogelij
ke bezuinigingspost. Dat schept
permanente onzekerheid voor
mensen in een kwetsbare posi
tie, die de Raad nu juist wil ont-
De Raad is zich ervan bewust
dat een pleidooi voor de hand
having van een sociale rechts
staat met een sociale zekerheid
die recht doet aan de meest
kwetsbaren, een beroep bete
kent op degenen die in de gele
genheid zijn zich door arbeid
een' goed inkomen te verwer
ven. Daarom pleit de Raad ook
voor uiterste terughoudendheid
bij de eisen om loonsverhoging.
Het antisemitisme is na de
Tweede Wereldoorlog nog nooit
zo toegenomen als in de jaren
1991 en 1992. Wereldwijd is het
aantal incidenten min of meer
gelijk gebleven, maar in Europa,
vooral Duitsland en Italië, is er
sprake van een duidelijke stij
ging. Dit meldt het Institute of
Jewish Affairs te Londen in een
dinsdag uitgegeven rapport
over het antisemitisme in 52
landen over 1992.
Vooral in Oost-Europa be
hoort het antisemitisme tot de
orde van de dag. Vooraanstaan
de politici in Hongarije, Roeme
nië, Rusland en Polen maken
gebruik van antisemitische pro
paganda. zelfs in landen waar
nauwelijks meer joden wonen.
Vooral in Roemenië wordt het
bestaan van de kleine joodse
gemeenschap bedreigd.
In Polen, waar nog geen
10.000 joden leven, dacht 10
procent van de bevolking dat er
tussen de vier en zeven miljoen
joden wonen, terwijl 25 procent
het aantal joden tussen de
750.000 en 3,5 miljoen schatte.
Hoewel het aantal racistische
groepen in Oost-Europa stijgt,
zijn er verhoudingsgewijs nog
weinig antisemitische inciden
ten.
In de Verenigde Staten.
Frankrijk en Canada daalde het
aantal anti-joodse incidenten.
Daarentegen steeg het in Duits
land met 20 procent in vergelij
king met 1991. Maar het antise
mitisme was in de jaren '20 en
'30 in Duitsland veel ernstiger.
Nu moeten vooral begraafplaat
sen en gedenktekens ter herin
nering aan de jodenvervolging
het ontgelden. Joden vormen in
het hedendaagse Duitsland niet
de voornaamste doelgroep van
extreem-rechts.
Het rapport, dat voor de
tweede maal is verschenen,
kwam tot stand in samenwer
king met het Joods Wereldcon
gres en joodse gemeenschap
pen in de gehele wereld.
Woensdag wordt het rapport in
Wenen gepresenteerd op de in
ternationale mensenrechten
conferentie van de Verenigde
Naties.
Paus Johannes Paulus II heeft
gisteren in Madrid de nieuwe
Santa Maria de la Almuneda-
kathedraal ingewijd, waarvan
de eerste steen 110 jaar geleden
werd gelegd. Geldgebrek, de
Spaanse Burgeroorlog en een
veranderende kijk op de rol van
de godsdienst hadden tot de
vertraging geleid. De kathedraal
is opgedragen aan de maagd
Maria, die als de patrones van
de Spaanse hoofdstad geldt.
Afgelopen vrijdag liepen dui
zenden gelovigen uit om te zien
hoe het beeld van de Maagd
van Almuneda tijdens een
plechtige processie van een an
dere kerk naar de nieuwe kathe
draal naast het koninklijk paleis
werd gedragen. De naam is af
geleid van het Arabische 'al me
dina', de ommuurde stad.
Volgens de legende werd het
Mariabeeld door christenen in
de stadswal verstopt toen in de
achtste eeuw de Moren de stad
bedfeigden. Het werd in de elf
de eeuw ontdekt nadat een deel
van de stadswal instortte.
Onder keizer Karei V werden
in de zestiende eeuw de eerste
plannen gesmeed om een ka
thedraal voor het Mariabeeld te
bouwen. In 1879 gaf koning Alf
onso XII hiervoor de toestem
ming. Hij legde vier jaar later de
eerste steen.
Bij het uitbreken van de
Spaanse Burgeroorlog in 1936
werd de bouw volledig stilge
legd. In 1960 werd de facade ge
bouwd. Vijf jaar werd de bouw
stilgelegd, ditmaal wegens geld
gebrek omdat de Spaanse RK
Kerk meer aandacht aan sociale
problemen ging besteden.
Het aartsbisdom Madrid
richtte in 1984 een fonds op,
waaruit de bouw ten slotte werd
bekostigd. De kathedraal, 99 bij
66 meter, is in grootte de vijfde
in Spanje na Sevilla, Toleda,
Granada en Palma de Mallorca.
COLOFON
uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgever^ Darmate bv.
advertenties
ma-vrij van 08 00-1700 uur:
rubrieksadvertenties
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
hoo^kamoor1" °j
Rooseveltstraat 82.2321 BM Leiden.
telefoor»0 71 -356356
regiokantoren
Kanaaistiaat 26e Lisse
(Sleuteltjes) Telefoon 071 -143545.
abonnementen
Tel 071-128030 bij vooruitbet. (ine
perkwartaal
per kwartaal (post)
perjaar
postadressen
Postbus 54.2300 AB Leiden.
telefax
Leiden advertenties'071 -323508
Leiden fam. berichten 071 -323508.
Leiden redact«?071-321921.
kuchten bezorging:
mat/m/vr.j: 18.00-19.30 uur.
zat: 10.00-12.00 uur
071-143241
PE GEOMMELE!
BOES
HEINZ
EErrs' /e weet hoe
OVZE 7^\/-SEE'E
/Ar B£AV ££AV
J/J ff£MT££M &&MM5L
V W£ WOA/£A/ /AZ
BUITENLAND KORT
Holocaust in boek
In Berlijn is gisteren een
driedelige Encyclopedie van
de Holocaust verschenen.
Het bijna 2000 bladzijden
tellende werk is de Duitstali-
ge editie van een boek, dat in
1989 in Israël en 1990 in
Amerika is verschenen. De
ondertitel luidt De vervolging
en uitmoording van de Eu
ropese joden.
Verschijningsvormen, oor
zaken en motieven van de
Holocaust alsmede de naoor
logse gevolgen worden in de
encyclopedie behandeld.
Met het oog op het huidige
racistische geweld in Duits
land is het nodig dal de
Holocaust immer in de her
innering blijft, zei Thomas
VVölk van de uitgeverij Argon.
IKvu niet samen (1
De katholieke basisbeweging
Initiative Kirche von unten
(IKvu) houdt tijdens de Ka-
tholikentag volgend jaar in
Dresden een eigen, alterna
tief programma. Het organi
serende Zentralkomitee der
deutschen Katholiken (ZdK)
betreurt deze beslissing. Op
nieuw houdt de IKvu zich
buiten de samenwerking.
Vooral in Oost-Duitsland zal
dit op onbegrip stuiten, zo
zei ZdK-secretaris Vincens
Lissek gisteren in Bonn. De
jaarvergadering van de basis
beweging had afgelopen
weekeinde hiertoe unaniem
besloten. De 'dogmatische
Westduitsers' in het ZdK-be-
stuur blokkeerden volgens de
basisbeweging een oplos
sing, waarbij het IKvu-onder-
deel een plaats in het officië
le programma zou krijgen.
IKvu niet samen {2}
Tegenover de „verstarring
van een achterhaald insti
tuut" wilde de basisbewe
ging in Dresden een „pro
gramma van bevrijding in de
geest van Christus" stellen.
Daarbij zou noch sprake zijn
van „censuur vooraf' noch
van „buigen voor de machti
gen in het land". De Katholt-
kentag wordt om het andere
jaar met de protestantse Kir-
chentag gehouden. De afge
lopen week vond in Mün-
chen de Kirchentag in grote
harmonie plaats.
Verandering van luchtsoort
Na het wegtrekken van een sto-
rmgsgebied begon de luchtdruk
dinsdag flink te stijgen en konden
we getuige zijn van het typerende
weersverloop bij het naderbij ko
men van een hogedrukgebied.
Eerst dreven er nog veel lage wol
kenvelden van de Noordzee bin
nen, maar omdat de lucht steeds
droger werd, losten deze rond het
middaguur op.Hoen kwam er zicht
op enkele fraaie wolkenpartijen ho
gerop in de atmosfeer. Er dreven
wat pluimen ijskristallen (cirrus)
voorbij en later enkele banken
schaapjeswolken (altocumulus),
die in banen gerangschikt waren
dwars op de windrichting.
Verder het binnenland in zagen we
de condensatie van opstijgende
bellen warme lucht in typische
mooi-weerwolken (cumulus). Naar
mate de middag vorderde verdwe
nen ook deze en heerste slechts de
felle juni-zon In de van oorsprong
polaire lucht bleef het met 17 gra
den tamelijk koel.
Inmiddels is zachtere oceaanlucht
binnengestroomd, maar deze ver
andering van luchtsoort wordt zoals
gebruikelijk door bewolking bege
leid, met af en toe wat regen. De
komende dagen probeert de zomer
het verloren terrein terug te win
nen. Op de oceaan draait de stro
ming van west naar zuidwest. Ge
leidelijk komt daarmee warmere,
maar ook vochtige lucht naar West-
Europa.
De hitte boven het Iberisch Schier
eiland breidt zich tegelijkertijd
over Frankrijk uit. Ons land blijft
op donderdag en vrijdag enigszins
gevoelig voor frontuitlopers met
soms wolkenvelden, maar ook zon
nige momenten. Vooral als het wat
langer opklaart kan het kwik al bo
ven 20 graden stijgen. Het lijkt er
op dat we tijdens het weekeinde
van een vlaag Franse warmte kun
nen genieten, omdat de wind meer
zuidelijk wordt: 25 graden of iets
hoger behoort dan tot de mogelijk
heden.
Toch ziet die opleving er niet sta
biel uit. Voor standvastig zomer
weer is sterke hogedruk noodzake
lijk en daar ontbreekt het voorlopig
aan. Waarschijnlijker is de vorming
van een onweersstoring boven het
verhitte zuidwesten van Europa,
zodat de kans op buien in een later
stadium weer groter wordt.
HET WEER IN EUROPA
Omstreden advocaat
De dader van een mislukte
aanslag op paus Johannes
Paulus II in 1982 in Portugal
is nu een omstreden advo
caat in België. Dit heeft het
Belgische weekblad Blik ont
huld.
Juan Fernandez-Krohn,
een behoudende Spaanse
priester, probeerde in het be
devaartsoord fatima de paus
met een dolk te doden. Zijn*
poging mislukte. Nadat hij in
1983 tot zeven jaar gevange
nisstraf werd veroordeeld,
kwam hij na vier jaar wegens
goed gedrag vrij. Hij begon
rechten te studeren, op
grond waarvan hij zich eind
vorig jaar in Brussel als advo
caat liet inschrijven.
Vorige maand deelde hij in
het paleis van justitie te
Brussel tractaatjes uit over de
Spaanse koningin Isabella,
die aan het eind van de 15e
eeuw de joden uit Spanje
verdreef. Toen een bode hem
dit trachtte te beletten, ont
stond er een handgemeen.
Krohn is nu voor drie maan
den geschorst.