Ruzie met Alders
over woningbouw
Supertelescoop maakt scherpe
waarneming heelal mogelijk
RUL moet flink bezuinigen
Onderzoek naar huidkanker meet effect voorlichtingscampagne
Staatssecretaris Simons: einde
aan ratjetoe regionale inspecties
Randstad
Winst Ahold
stuk hoger
Problemen te wijten aan
politieke omstandigheden
Actie van rondvissers
tegen Produktschap
ZATERDAG 12 JUN11993
\A SPIERDIJK, 071 -161440, PLV -CHEF
Provincie wil 4000 huizen in groene hart
Het provinciebestuur van Zuid-Holland ligt behoorlijk in
de clinch met minister Alders van ruimtelijke ordening
en volkshuisvesting. De provincie wil in het'groene hart,
de 'lege' ruimte in het oostelijk deel van de provincie,
ruim 4000 huizen bouwen in de periode van 2000 tot
2005. Het rijk staat na de eeuwwisseling in het groene
hart geen enkel nieuw huis toe.
re aantal zit de provincie echter
nog veel hoger dan Alders wil.
Alders wil het aantal wonin
gen in het groene hart bevrie
zen. Jongeren gaan steeds eer
der het huis uit en ouderen blij
ven langer zelstandig wonen.
Gelijk houden van het aantal
huizen betekent in de praktijk
dus vermindering van het inwo
nersaantal.
Het uitgangspunt dat het de
inwonersaantal gelijk moet blij
ven, heeft ook gevolgen voor de
oppervlakte bedrijfsterrein die
noodzakelijk is. De provincie
wil voldoende ruitme voor de
bedrijven om de inwoners van
Zuid-Holland aan het werk te
houden.
Voorzichtig
De grootste gemeente in deze
regio waarvoor het nieuwe
streekplan gaat gelden is Al
phen aan den Rijn. Het provin
ciaal bestuur laat zich nog niet
uit over toekomstige bouwloca
ties. De gemeente moet eerste
zelf hiernaar nader onderzoek
doen. In elk geval wil de provin-
MONICA WESSELING
Voor gedeputeerde staten van
Zuid-Holland, het dagelijks be
stuur van de provincie, is het
groene hart niet helemaal hei
lig. Na de eeuwwisseling mag
het inwonersaantal van het
groene hart niet groeien, maar
dat betekent niet dat er niet
mag worden gebouwd. In ver
gelijking met de bouwactivitei
ten die tot de eeuwwisseling
zijn toegestaan, breekt er na
2000 wel een veel 'rustiger' pe
riode aan.
Een en ander blijkt uit de her
ziening streekplan Zuid-Hol-
land-oost zoals opgesteld door
het provinciaal bestuur. Tot de
eeuwwisseling mogen alle be
staande bouwplannen worden
uitgevoerd. Daarna gaat, zo ver
zekert gedeputeerde ruimtelijke
ordening T. Jansen, de bouw-
kraan voor een flink stuk dicht.
Het aantal woningen dat dan
nog mag worden gebouwd, ligt
40 procent lager dan de huidige
bouwstroom. Zelfs met dit lage-
cie voorzichtig zijn met bebou
wing van de Gnephoek omdat
dit gebied zowel ruimtelijk als
milieutechnisch moielijk ligt.
In het streekplan, dat overi
gens pas begin 1994 definitief
wordt vastgesteld, wordt ook
niimte gevonden voor bedrij
ven, tuinbouw en bijvoorbeeld
het Bentwoud. In de Hazers-
woudsche droogmakerij nabij
Hazerswoude-dorp wordt 170
hectare voor pottenteelt inge
richt. Hiermee komt de provin
cie volgens Jansen tegemoet
aan de wensen van de agrariërs.
Voor het Bentwoud, het 2100
hectare grote bos nabij Zoeter-
meer, wordt tot het jaar 2005
slechts 1000 hectare in het
streekplan gereserveerd- Die
1000 hectares worden wel zoda
nig gesitueerd dat uitbreiding
tot dik 2000 hectare eenvoudig
mogelijk is. De 1000 hectares
die tot 2005 moeten worden
aangelegd tussen Benthuizen
en Boskoop/Waddinxveen ten
noorden van de A12.
In tegenstelling tot het huidi
ge streekplan moeten de ge
meenten Vianen en Gorinchem
voor uitbreiding van hun be
drijfsterreinen de snelweg over
steken.
Het streekplan, althans het
ontwerp ervan, kopit begin vol
gend jaar in de inspraak. Eind
1994 moet het worden vastge
steld.
Prof. Icke van de Leidse Sterrewacht: „We kunnen meer te weten komen over ontploffingen in het centrum van melkwegstelsels en zwarte gaten
opsporen.
FOTO ARCHIEF
De Rijksuniversiteit Leiden (RUL) moet volgend
jaar ingrijpend bezuinigen: in totaal 24 miljoen
gulden. Niet alleen de faculteiten maar ook de
ondersteunende diensten zoals de Universiteits-
biblitoheek, het Computercentrum CRI en het
Bureau van de Universiteit, moeten inleveren. Dit
blijkt uit de Nota Financieel perspectief 1994-
1997 van het college van bestuur van de universi
teit.
De inkomsten van de RUL zijn dit jaar 15 mil
joen gulden minder dan verwacht door extra kor
tingen van het ministerie van Onderwijs en We
tenschappen in Zoetermeer. Zo wordt door het
ministerie onder meer gekort op ziekte- en
wachtgeldregelingen en wordt de prijscompensa
tie niet uitgekeerd.
Door deze tegenvallers is het Leidse universi
teitsbestuur genoodzaakt extra te korten op het
budget van de vijf grote faculteiten. De kleine fa
culteiten worden zoveel mogelijk ontzien en de
Niet-Westerse Letteren worden gespaard.
Wiskunde en Natuurwetenschappen moeten
8,4 miljoen gulden inleveren, Geneeskunde 4,1
miljoen, Letteren: 3,7 miljoen, Rechten 3,1 mil
joen en Sociale Wetenschappen 3,4 miljoen gul
den.
Het nieuwe Europese centrum
voor radio-astronomie JIVE in
Dwingeloo biedt astronomen
een unieke mogelijkheid om
objecten in het heelal in detail
waar te nemen. Door koppeling
van maximaal zestien radiotele
scopen aan elkaar, verkrijgt het
centrum als het ware één grote
telescoop. Die is te vergelijken
met een enorme zoomlens die
astronomen in staat stelt objec
ten in het heelal, soms miljar
den lichtjaren verwijderd, in de
tail waar te nemen.
Volgens prof. dr. V. Icke van
de Leidse Sterrewacht gaat het
om een uniek samenwerkings
verband van Europese onder
zoeksinstituten. „Het is een fan
tastisch project. Het gaat om
zuiver wetenschappelijk onder
zoek waarbij we heel Europa
nodig hebben."
„De telescopen staan ver-
speid over Europa en doen elk
op exact hetzelfde tijdstip waar
nemingen die door computers
op magneetbanden worden
vastgelegd. Die magneetbanden
worden vervolgens door specia
le koeriers naar Drenthe ge
bracht waar ze in een super
computer worden verwerkt tot
één waarneming. Dat hele pro
ces neemt een aantal weken in
beslag", aldus Icke.
In het JIVE Joint Institute
for VLBI in Europe werken
onderzoeksinstituten uit Neder
land, Italië, Duitsland, Enge
land, Frankrijk, Spanje, Zweden
en Finland met elkaar samen.
De Nederlandse overheid stelt
twaalf miljoen gulden beschik
baar. De Europese Gemeen
schap en de andere deelnemen
de landen nemen acht miljoen
gulden voor haar rekening.
VLBI Very Long Baseline
Interferometry is een tech
niek van waarnemen waarbij
gebruik wordt gemaakt van
meerdere, ver van elkaar verwij
derde radiotelescopen. Door al
le waarnemingen van deze tele
scopen aan elkaar te' koppelen,
ontstaat een beeld van de he
mel dat anders slechts verkre
gen kan worden met een tele
scoop zo groot als heel Europa
of zelfs de hele aarde.
Sterrenkundigen kunnen nu
objecten in meer detail bestu
deren. Astronomen hopen ook
meer te weten te kunnen ko-
Dit jaar geen Sproetenbus van Integraal Kankercentrum West
Onderzoek naar de kwaadaardi
ge vorm van huidkanker 'mela-
noom' in deze regio moet uit
wijzen of de Sproetenbus suc
ces heeft gehad. Het Leidse In
tegraal Kankercentrum West
(IKW) wil vooral kijken naar het
stadium van de kwaadaardige
moedervlekken de dikte van
het gezwel aan de hand van
patiëntengegevens vanaf 1980
tot heden.
Huidarts H. van der Rhee:
„Hoe langer mensen wachten
naar de dokter of specialist te
gaan, hoe dikker het melanoom
cn hoe groter de sterftekans. Als
blijkt dat de vanaf 1989 geregi
streerde melanomen minder
dik zijn, dan zijn mensen blijk
baar in een eerder stadium naar
een arts gegaan. Dat betekent
dat onze voorlichtingsactie suc
ces heeft gehad: vanaf 1989 is
de Sproetepbus gaan rijden."
Van der Rhee is voorzitter van
de werkgroep 'huidtumoren'
van het IKW. Het IKW is in 1989
begonnen met een uitgebreide
voorlichtingsactie om mensen
ertoe te bewegen met een afwij
kende moedervlek naar de huis
arts te gaan. Ook wijst het cen
trum op de risico's van overma
tig en onbeschermd zonnen.
Een belangrijk onderdeel van
de voorlichtingcampagne is de
Sproetenbus. Van der Rhee:
„Huidartsen hebben in 1989,
1990 en 1992 op basis van vrij
willigheid duizenden badgasten
in kustplaatsen onderzocht op
afwijkende moedervlekken. Dat
gebeurde in een rondrijdende
Sproetenbus. Die actie moest
ook mensen elders in het land
wijzen op de risico's van over
matig zonnen, en hen waar
schuwen niet te blijven rondlo
pen met een afwijkende moe
dervlek."
Het IKW heeft de resultaten
van de Sproetenbus op een rij
tje gezet maar Van der Rhee
waarschuwt dat op grond van
die cijfers geen conclusies mo
gen worden getrokken. „De cij
fers zeggen niks over het daad
werkelijke effect van onze voor
lichtingscampagne, want die
bleef niet beperkt tot de busbe-
Een belangrijk onderdeel van de voorlichtingcampagne is de Sproetenbus.
zoekers. Ook niet-busbezoekers
kunnen door onze voorlichting
naar hun huisarts zijn gestapt
met een rare moedervlek. Het
daadwerkelijke resultaat weten
we pas als we de diktes van de
verschillende melanomen in
kaart brengen: daaraan kunnen
we zien hoe snel
huidkanker naar een arts zijn
gestapt."
In 1989 hebben in totaal 3069
mensen de Sproetenbus be
zocht, van hen zijn 65 mensen
naar de huisarts verwezen: 31
mensen 1 procent bleken
huidkanker te hebben. Van hen
had 0,2 procent melanoom. Een
jaar later bezochten 1805 men
sen de bus en zijn 42 mensen
doorverwezen naar een arts: bij
20 mensen is vervolgens huid
kanker vastgesteld 1 procent
en bij 0,2 procent melanoom.
In 1992 is bij 25 mensen 1,8
procent van de 1388 Sproeten
bus-bezoekers huidkanker
geconstateerd. Van hen had 0,3
procent melanoom.
Volgens Van Rhee is het
melanoom de snelst groeiende
kankersoort in Nederland. „Nu
gaat het om 2000 gevallen per
jaar, maar over tien jaar zijn dat
er 4000 en over 20 jaar behoort
deze kanker met 8000 gevallen
tot de top-drie van de meest
voorkomende kankers. Die ont
wikkeling kunnen we niet stop
pen, maar met voorlichting is
deze kwaadaardige moedervlek
wel in een vroeg stadium te ont
dekken. Hoe vroeger je erbij
bent, hoe groter de kans op vol
ledige genezing. Daarbij is het
zaak dat mensen die een jeu
kende, bloedende of afwijkende
moedervlek hebben, meteen
naar de huisarts gaan."
De zon is een van de belang
rijkste oorzaken van huidkan
ker. Van Rhee: „Vooral
met rood of blond haar ei
lichte huid met sproeten,
ten extra oppassen
Daarbij- is goed insmeren en
niet verbranden van belang. Het
is onzin om helemaal niet meer
te zonnen maar hele dagen
bakken' is onverstandig. Ook
hier geldt: overdaad schaadt."
Dit jaar rijdt de Sproetenbus
van het IKW niet. „Geldgebrek
is daarvan de oorzaak. Wel ko
men er advertenties in dagbla
den en gaan we huisartsen
voorlichten over huidkanker.
Als het onderzoek naar melano
men uitwijst dat onze campag
ne heeft bijgedragen aan het
sneller ontdekken van deze
ziekte, gaat de Sproetenbus vol
gend jaar weer rijden."
Onduidelijkheid
AID-ers over
gevolgen fusie
DEN HAAG/UMUIDEN
ANP/PIETER VAN HOVE
De Economische Controle
Dienst (ECD) en de Algemene
Inspectiedienst (AID) gaan sa
men. De eerste dienst valt on
der het ministerie van economi
sche zaken; de tweede dienst is
een onderdeel van het ministe
rie van landbouw, natuurbeheer
en visserij. De AID heeft onder
meer een kantoor in IJmuiden.
Een tiental inspecteurs houdt
zich onder meer bezig met het
controleren van de hoeveelheid
aan wal gebrachte vis.
Woordvoerders van de AID
enhet ministerie van landbouw
willen niet vertellen wat de ge
volgen zijn voor het personeel.
De betrokken ministers moeten
zich er nog over uitspreken.
Daarna worden de werknemers
hierover ingelicht. Waarschijn
lijk gebeurt dit halverwege vol
gende week.
Wel is bekend dat op ambte
lijk niveau inmiddels overeen
stemming is bereikt over het sa
mengaan. De betrokken minis
ters moeten zich er nog over
uitspreken. Bij de ECD werken
195 mensen, bij de AIDi ruim
600. In oktober vorig jaar kwam
de Commissie-Oomen al tot de
conclusie dat AID en ECD beter
zouden kunnen fuseren. Beide
diensten houden zich immers
bezig met controle van strafbare
feiten, subsidies en vergunnin
gen.
men van bijvoorbeeld quasars.
Dat zijn op sterren gelijkende
objecten. Ook de uitdijing van
het heelal en de processen die
zich in de kernen van melkweg
stelsels afspelen, kunnen nu na
der worden bestudeerd.
Icke: „We kunnen meer te
weten komen over ontploffin
gen in het centrum van melk
wegstelsels en zwarte gaten op
sporen. Ook kunnen we met de
ze techniek naar dubbelsterren
kijken: met een normale tele
scoop zijn die niet waarneem
baar. Ook kunnen we in kaart
brengen hoe sterren ontstaan
en hoe ze aan hun eind komen.
Het is een hele interessante
techniek die ons in staat stelt
hele scherpe plaatjes van de he
mel te maken."
ZAANDAM ANP
Levensmiddelenconcern Ahold
doet het goed. De nettowinst is
in het eerste kwartaal van het
lopende boekjaar met dertien
procent gestegen. De winst be
droeg 96,2 miljoen tegen 85,1
miljoen gulden in dezelfde pe
riode 1992. De geconsolideerde
omzet ging met 22,3 procent
omhoog tot 8 miljard gulden.
De winstgroei in het eerste
kwartaal schrijft Ahold toe aan
een aanzienlijke groei van het
bedrijfsresultaat. Daarin is de
consolidatie van Schuitema en
Jamin meegenomen. Jamin
werd in het eerste kwartaal van
dit jaar overgenomen, het be
lang in Schuitema uitgebreid
van 63 naar 73 procent. Het be
drijfsresultaat in de rest van Eu
ropa sloeg om van 2,7 miljoen
negatief tot 5,2 miljoen positief.
In de VS nam het bedrijfsresul
taat toe van 44,9 miljoen dollar
tot 48 miljoen dollar. Ook Albert
Heijn behaalde ondanks de
voortdurende scherpe prijscon
currentie een hoger bedrijfsre
sultaat.
CD'er doet
alsnog aangifte
ROTTERDAM
De Rotterdamse Centrumde
mocraat J. de Keijne heeft als
nog aangifte gedaan van mis
handeling. De Keijne werd
maandagavond tijdens de ver
gadering van de deelraad Char-
lois geslagen en getrapt -door
een aantal actievoerders, die tij
dens het vragenhalfuurtje de
aanwezigheid van de CD'er aan
de kaak stelden. Bij het verlaten
van de vergaderzaal aaiden zij
De Keijne over het hoofd en be
spuugden twee actievoerders de
CD'er. De Keijne kon zich toen
niet beheersen en viel de actie
voerders aan.
Chauffeur vast aan Portugese grens
KATWUK/RUSWIJK
vervolg van voorpagina
ZOETERMEER.
De problemen van de Neder
landse vrachtwagenchauffeurs
aan de Portugese grens zijn vol
gens de overkoepelende organi
satie van transportbedrijven
Transport en Logistiek Neder
land (TLN) te wijten aan po
litieke onduidelijkheden. Hoe
wel de Europese binnengrenzen
sinds januari van dit jaar open
zijn voor goederenvervoer,
moeten voor een aantal land-
bouwproduktcn in Portugal nog
heffingen worden betaald. In
eerste instantie zou Portugal
per 1 april de regels gelijktrek
ken met de andere landen in de
EG.
„Onlangs hebben ze van
Brussel echter een ontheffing
gekregen tot 1 augustus", zegt
Hans Koeleman van TLN. „De
ze ontheffing is echter niet
doorgegeven aan de douane
waardoor de chauffeurs niet de
benodigde papieren kregen."
Volgens Koeleman zijn inmid
dels voor de meeste vrachtwa
gens de formulieren nage
stuurd. „Echter zonder resul
taat. De wagens blijven ver
beurdverklaard."
Hulp voor de vrachtwagen
chauffeurs zou volgen Koele
man in aantocht zijn. Hij ver
wacht dat medewerkers van de
ambassade vandaag in de
grensposten arriveren
ANNET VAN AARSEN
De Stichting Nederlandse
Rondvissector, waarbij zo'n vijf
tig vissers zijn aangesloten, be
gint de komende weken met ac
ties tegen het Produktschap
voor Vis- en Visprodukten. Dat
kondigde de Katwijkse Visser D.
Hoek, bestuurslid van de stich
ting, gisteren aan. De rondvis
sers willen een zetel in de verga
deringen van het produktschap
omdat ze vinden dat hun belan
gen niet goed worden behar
tigd. Het schap, dat vergaderde
over- de vertrouwenscrisis die
nu is ontstaan, zegt verbaasd te
zijn over de kritiek van de rond
vissers.
De Stichting Nederlandse
Rondvissector, die een com
pleet draaiboek heeft opgesteld,
heeft inmiddels gedreigd uitein
delijk over te gaan op een blok
kade van de sluizen in IJmui
den. „De reactie van het pro
duktschap geeft ons het recht
om door te gaan", zegt Hoek.
„We hebben voorlopig behoor
lijk wat in petto. De rondvissers
schromen niet meer met ac
ties." De Katwijker laat zich niet
uit over de aard van de acties.
Het enige wat hij wil zeggen, is
dat ze naarmate de tijd ver
strijkt steeds harder zullen
worden.
Volgens het Produktschap
voor Vis- en Visprodukten wor
den de belangen van de rond
vissers al behartigd door de
twee grote visserijverenigingen
in Nederland.
In 1996 nog maar zeven kantoren
DEN HAAG GPD
Met ingang van 1996 moet er
één landelijke Inspectie voor
de Gezondheidszorg zijn met
zeven regionale kantoren.
Staatssecretaris Simons (volks
gezondheid) heeft hiertoe be
sloten. Het plan leidt tot het
vervallen van ongeveer 100 ar
beidsplaatsen.
Met zijn plan wil de be
windsman een einde maken
aan een ratjetoe van regionale
inspecties op het terrein van
de volksgezondheid. Het gaat
dan om de Geneeskundige In
spectie voor de Volksgezond
heid (GIV), de Geneeskundige
Inspectie voor de Geestelijke
Volksgezondheid (GIGV) en de
Inspectie voor Geneesmidde
len (IG).
Eigen opzet
Simons geeft in een brief aan
de Kamer aan dat de drie in
specties nu elk hun eigen op
zet hebben. Er werken 300
mensen. Alle drie hebben een
andere regionale indeling (va
riërend van vijf tot tien regio
nale kantoren), een eigen
werkmethode en hun eigen
Vyetgeving waarop zijn hun op
treden sroelen.
De staatssecretaris wil dat de
nieuwe Inspectie voor de Ge
zondheidszorg zeven regionale
kantoren krijgt: Groningen,
Arnhem, Utrecht, Haarlem,
Den Bosch, Den Haag en
Maadstricht. Per kantoor is er
plaats voor 30 medewerkers
van wie de helft ook echt in
specties uitvoert.
Bundeling
Op den duur wil Simons ook
de Inspectie Gezondheidsbe
scherming (IGB, de inspectie
waar de Keuringsdiensten van
Waren onder vallen) en de Ve
terinaire Inspectie (vi), onder
deel van het .ministerie van
landbouw, samenvoegen en
onder de nieuwe inspectie
brengen. Een onderzoek naar
bundeling van 1GB en VI loopt.
Bezien wordt nog of de in
specties jeugdhulpverlening,
jeugdbescherming en bejaar
denoorden niet allemaal onder
de nieuwe inspectie voor de
gezondheidszorg te brengen
zijn.
