Dominicanen negeren Simonis
Kerk Samenleving
Torenrenovatie kost twee ton
Kerken: 'Grenshospitium
staat gelijk aan detentie'
WOENSDAG 9 JUNI 1993
UIT DE KERKBLADEN
Bekeringsdrift (1)
Secretaresse K.P. Bal jon-
van den Ende van de Ver
eniging van Vrijzinnig Her
vormden haalt in het Leids
Kerkblad herinneringen op
aan het zendingswerk. „Het
ïs lang geleden dat mijn
oudste zus me meenam
naar de zendingsconferen
ties in Lunteren. Dat ge
beurde meestal omstreeks
Pinksteren. Toen immers
werd het startsein voor zen
dingswerk gegeven. Ik heb
goede herinneringen aan
die dagen: hel was blijkbaar
altijd mooi weer, de sfeer
was vrolijk en het enthou
siasme zo aanstekelijk dat
het jarenlang een rol heeft
gespeeld in mijn toekomst
plannen."
De huidige generatie zen
dingsmensen is zeker niet
minder enthousiast, maar
wel een stuk nuchterder en
voorzichtiger, constateert
Baljon-van den Ende. „Hun
aanwezigheid 'daarginds' -
Afrika, Egypte, Indonesië,
Midden- en Zuid-Amerika -
is niet meer vanzelfspre
kend. Dat maakt het lezen
van de brieven over hun
werk en situatie, die ze stu
ren naar classes en vrien
den (meestal via het Zen
dingsbureau) zeker niet
minder boeiend. Er zitten
trouwens juweeltjes van
briefsch rijfkunst tussen
Bekeringsdrift (2)
De 'bekeringsdrift' mag dan
minder zijn, het besef van
de 'dienst' is sterker, de
aandacht voor de andere
(religieuze) cultuur meer al
gemeen. Baljon-van den
Ende geeft een voorbeeld
uit de brief van dominee
Osterom, die vertelt dat de
moeder van zijn chauffeur
nog geen 40 dagen na haar
man is overleden. „Groot
verdriet, maar: niets werkt
zo democratiserend als een
sterfgeval. Hoge kerkbe
stuurders en tuinmannen
laten hun werk liggen en
vervullen hun laatste plich
ten aan overledene en fa
milie. Ze zitten naast elkaar
zolang er stoelen genoeg
zijn. Schiet het aantal zetels
tekort, dan bepaalt de hië
rarchie onmiddellijk wie er
op moet staan. Aan een ta
fel aan de overkant werken
de vrouwen aan allerhande
bloemstukjes. De plaatselij
ke predikante zie ik er ook
bij staan. Zij werkt niet aan
haar preek, maar aan een
bloemstuk!''
Bekeringsdrift (3)
Preken hebben geen voor
bereiding nodig op lava,
bloemstukken wel, zo ver
volgt dominee Osterom.
,,De sfeer in het huis van
rouw is rustig en ontspan
nen. Er wordt hier en daar
gelachen, zowel bij de vrou
wen aan de tafel met bloe
men als bij de mannen aan
hun tafeltjes met thee en
chips. De secretaris van de
afdeling Beheer van de Sy
node lanceert afwisselend
grapjes en pastoraal rake
opmerkingen. Het is een
beetje vreemd voor mij,
maar blijkbaar niet voor de
overige bezoekers. Geen
hysterische taferelen spelen
zich af en er hangt geen
sfeer van verstilde treurig
heid. De dood is hier niet
weggestopt, een taboe,
maar ook niet een neutrale
zaak die er gewoon bij
hoort. De dood is bitter en
het verdriet is groot, alle
verbale dankbaarheid en
berusting ten spijt."
redactie dick van der plas. c
Gereformeerde predikant gaat voor in eucharistievieringen
De Dominicaanse Gemeenschap in het Gelderse Huissen
heeft een verbod van kardinaal dr. A.J. Simonis inzake
kerkordelijk niet-geoorloofde eucharistievieringen gene
geerd. Als aartsbisschop van Utrecht had Simonis dit
voorjaar de dominicanen verboden om de gereformeerde
predikant J. Verheul, inwonend lid van de gemeenschap,
voor te laten gaan in eucharistievieringen.
huissen «anp
„De prior van de Dominicaanse
Gemeenschap heeft zich niet
willen onderwerpen aan dit ver
bod", zo heeft vicaris-generaal
P. Rentinck van het aartsbis
dom geschreven aan de pries
ters en pastoraal werk(st)ers van
het dekenaat Eist. Zij moeten de
parochianen afraden aan deze
vieringen deel te nemen. Ook
moeten zij zich beraden op hun
houding ten aanzien van ande
re pastorale activiteiten van de
Dominicanen in Huissen. Door
een predikant te laten voorgaan
in de eucharistie sluit de ge
meenschap zich buiten de ge
meenschap met de universele
kerk, de paus en de bisschop
pen, aldus Rentinck. Simonis
had in maart reeds gedreigd te
zullen verklaren dat de domini
canen in Huissen niet katholiek
handelen, als ze weigeren het
besluit over Verheul in te trek
ken.
De Dominicaanse Gemeen
schap heeft daarentegen de
steun gekregen van het provin
ciaal bestuur van de Dominica
nen in Nederland. Provinciaal
P. Struik en co-provinciaal K.
Derksen hebben de motieven
van de Dominicaanse Gemeen
schap toegelicht om ds. Verheul
in eucharistievieringen te laten
voorgaan. Dit deden zij zowel in
een gesprek in Utrecht met Si
monis als in Rome met het
hoofd van de orde der Domini
canen, magister Timothy Rad-
cliffe, met kardinaal Somaio van
de congregatie voor de institu
ten van het gewijde leven en
met vertegenwoordigers van de
congregatie voor de geloofsleer
en de raad voor de eenheid der
christenen. De Vaticaanse ge
sprekspartners hebben er ge
noegen mee genomen dat het
generaal bestuur van de orde
deze kwestie voorlopig in eigen
handen heeft genomen. Volgen
de week spreekt het kapittel van
de orde in Nederland over deze
zaak.
Het dagelijks bestuur van de
Nederlandse provincie der Do
minicanen vindt het van belang
dat op deze wijze 'de lokale
praktijk van onze Huissense ge
meenschap serieus ter sprake
wordt gebracht binnen het ka
der van de wereldkerk'. „Op het
scheppen van die ruimte was
ons beleid van meet af aan ge
richt", hebben Struik en Der
ksen in een brief van 7 juni aan
de gemeenschap in Huissen ge
schreven.
Simonis had tegen de domi
nicanen gezegd dat ambtsdra
gers van andere kerken eerst
door rooms-katholieke bis
schoppen gewijd moeten wor
den voordal zij in een eucharis
tieviering kunnen voorgaan. De
dominicanen hadden dit be
streden. Zij verwachten dat het
idee van een tweede wijding te
zijner tijd tot het verleden zal
behoren. De gemeenschap
heeft heel voorzichtig en be
scheiden geprobeerd dit inzicht
in een concrete daad om te zet
ten. „Zo kan ook worden beke
ken of de oecumene die op
dood spoor dreigt te komen,
opnieuw vaart kan krijgen."
Verheul woont sinds januari
1989 in de Dominicaanse Ge
meenschap. Sinds november
1990 preekt hij regelmatig in de
eucharistieviering op zondag en
gaat hij voor in de doordeweek
se eucharistieviering in kleine
kring. Sinds vorig jaar oktober
leidt hij ook eucharistievierin
gen op zondag. De gemeen
schap erkent het ambt van Ver
heul. hoewel hij niet door een
bisschop is gewijd.
hillegomEen grondige renova
tie van de toren van de Martinus-
kerk in Hillegom gaat rond de
200.000 gulden kosten. Het pa
rochiebestuur hoopt dit bedrag,
dat niet uit de normale begroting
kan worden betaald, de komende
periode boven tafel te krijgen
door allerlei acties en fondswer
ving.
De toren van de kerk dateert uit
1869 en verkeert momenteel in
slechte staat. Er kan een waslijst
van mankementen worden opge
voerd. Zo moet het metselwerk
worden hersteld en dient het
bouwwerk hoognodig te worden
gevoegd. Ook de klokkestoel is
aan vervanging toe, de betonnen
galmborden in de galmgaten zijn
kapot en de leien bedekking van
de torenspits moet worden gere
pareerd. Datzelfde geldt voor de
installatie van de bliksemafleider.
Verder moeten de wijzerplaten
en het torenkruis worden ver
nieuwd en moet er het nodige
timmer- en schilderwerk worden
uitgevoerd.
Het parochiebestuur heeft inmid
dels een actieplan opgesteld om
de werkzaamheden te financie
ren. Er wordt onder meer gedacht
aan een sponsorfietstocht door
pastoor J. Wanink van de St.
Martinus op vrijdagavond 25 ju
ni, omlijst door een braderie op
het kerkplein. Andere voorstellen
zijn een benefiet-muziekuitvoe
ring eind september, een kerke-
veiling tijdens het Martinus-feest
op 12 november en een paro-
chie-dineravond eind november.
Ook zal het Hillegomse bedrijfs
leven worden gevraagd de reno
vatie te sponsoren.
FOTO w/m DIJKMAN
amersfoort anp
Het grenshospitium in Amsterdam-Zuidoost is geen gastenverblijf,
zoals de naam suggereert, maar een detentiecentrum. „Het detine
ren van asielzoekers die geen Strafbaar feit hebben begaan, is in
strijd met de menselijke waardigheid." Dit schrijft de Raad van Ker
ken aan de vaste Kamercommissie voor justitie.
De in april 1992 geopende inrichting is bedoeld voor opvang van
asielzoekers die op Schiphol aankomen en aan wie de toegang tot
Nederland wordt geweigerd. Zij worden in een beveiligde ruimte
vastgehouden totdat de uitkomst van hun asielverzoek vaststaat.
Gemiddeld zitten zij er ongeveer 40 dagen vast, terwijl verblijf van
een half jaar geen uitzondering is.
De Raad verzet zich tegen de lange duur van de detentie, die
voor de asielzoekers onbegrijpelijk en moeilijk te aanvaarden is. Dit
leidt tot hevige psychische spanningen, die soms hun uitweg in
agressie en gewelddadigheid vinden.
Verder is de Raad ernstig bezorgd over de onvoldoende rechts
waarborgen waarmee de behandeling van asielverzoeken is om
kleed.
'Toevloed buitenlanders geen
rechtvaardiging voor geweld'
HANNOVER EPD
Het grote aantal buitenlanders
in Duitsland is geen reden om
niet met alle kracht tegen het
geweld en racisme te proteste
ren. Deze waarschuwing liet
een delegatie van de Wereld
raad van Kerken gisteren in
Hannover horen aan het slot
van een meerdaags bezoek aan
Duitsland, dat was bedoeld om
de groeiende vreemdelingen
haat in het land te onderzoe
ken. De delegatie had in ont
moetingen met tientallen asiel
zoekers geconstateerd hoe bang
zij zijn. Onder de nieuwe asiel
wet worden zij niet langer op
hun individuele situatie beoor
deeld, maar aan de hand van al
gemeen geldende criteria. Dele
gatielid ds. C.F. Beyers Naudé
zei onder de indruk te zijn van
de demonstraties tegen vreem
delingenhaat waaraan duizen
den Duitsers deelnemen. Hij
verwacht dat de Duitse kerken
de nieuwe asielwet scherp zul
len veroordelen.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Gemert-Boekel (part-ti
me): drs. J.C. Borst, predikant voor
buitengewone werkzaamheden (gees
telijk verzorger inrichtingen van justi
tie) (part-time), wonende te Zoeter-
Aangenomen: het beroep door de ge
nerale synode als zendingspredikant
(t.b.v. de G.Z.B. voor de Reformed
Church te Zimbabwe): C. van Dam,
kandidaat te Oegstgeest.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: door de classis Amsterdam
als ziekenhüispastor in het Acade
misch Ziekenhuis van de Vrije Univer
siteit te Amsterdam (part-time): me
vr. drs. W. van der Weg-Rullmann te
Nieuwkoop (part-time), die dit beroep
heeft aangenomen.
Aangenomen: naar Sprang Capelle
e.o.: drs. D.M. Knibbe te Sint Pan-
Horst te Barendrecht; te Zeist: L.W.
deGraaff teZuidlaren.
Bedankt: voor Dronten: E. Heres te
Assen-Noord.
NED. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Zaanstreek-Centrum
i.c.m. Alkmaar: C.T. de Groot, kandi
daat te Wijk bij Duurstede.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Vhssingen: J. van der
Wal, kandidaat te Apeldoorn; tweetal
te IJmuiden: J. Nutma, kandidaat te
Apeldoorn en J. van der Wal, kandi
daat te Apeldoorn; te Breda: E.J. van
der Linde, kandidaat te Apeldoorn.
Beroepbaarstelling; E.J. van der Lin
de. Tannhëuserstraat 353. 7323 DV
Apeldoorn, tel:055-670939; J. van
der Wal. Loolaan 43. 7314 AE Apel
doorn. tel :055-220482
Aangenomen: naar Purmerend: G.
Vos. kandidaat te Warnsveld.
Bedankt: voor Drogeham: H.H.
KlompteNunspeet.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Beroepen: te Arnhem-Zuid: J. Bouri-
tiuste Vroomshoop; te Dordrecht:
drs. R. Erwich te Hoogezand; te 's-
Gravenhage; R. Venema te Utrecht-
Centrum; te Zoetermeer (part-time):
Z. Panneman, kandidaat te Nieuw-
Vennep
Beroepbaarstelling: Z. Panneman.
Lange Moor 41, 2151 VH Nieuw Ven-
HET WEER
ROB GROENLAND
Komische taferelen
De warmteproduktie draait op dit
moment op topniveau, hetgeen
niet verwonderlijk is als we kijken
naar de huidige stand van de zon.
Over twee weken komt de zon het
hoogst boven ons halfrond te staan
(loodrecht boven 22 graden noor
derbreedte), om zich daarna weer
langzaam terug te trekken naar het
zuidelijk halfrond. De sterke instra
ling zorgde gistermiddag boven be
paalde gebieden van Nederland
voor leuke verschijnselen. Bij het
KNMI in De Bilt kwamen vijf mel
dingen binnen, afkomstig uit
Utrecht, van omlaag vallende stuk
ken hooi. Dergelijke komische tafe
relen worden wel meer waargeno
men op hoogzomerdagen. Het
aardoppervlak wordt dan plaatse
lijk zo sterk verwarmd, dat er een
wervelbeweging tot stand komt, in
de volksmond wel bekend als de
stofhoos.
Dergelijke meestal onschuldige fe
nomenen kunnen stof, hooi, zand
en bladeren tot op enkele meters
hoogte opzuigen. Vooral zandge
bieden grenzend aan grasvelden of
bossen zijn favoriet voor het ont
staan van stofhozen. Dit heeft te
maken met het grote verschil in
temperatuur dat ontstaat tussen
het koele bos en gloeiend hete
zand.
Andere verhitte geluiden kwamen
uit het zuiden van Engeland, waar
Londen 29 graden scoorde en het
asfalt van de snelwegen plaatselijk
begon te vervormen van de hitte.
Het aantal pollen in de lucht boven
grote delen van Engeland nam in
de loop van de dag sterk toe, even
als het ozongehalte in de onderste
kilometers. Ook in Nederland werd
een toename in concentraties pol
len en ozon gemeten. De astma- en
hartpatiënten maken moeilijke mo
menten door, zeker als in de na
middag de concentratie ozon een
maximum bereikt.
De zeewind blijft deze middag ver
moedelijk beperkt tot een smalle
strook kust. Elders in de regio voert
een matige oostenwind warme
lucht aan waarin het 27-29 graden
kan worden. De komende avond en
nacht kunnen de eerste onweders
over het zuiden van Nederland en
misschien Zeeland strijken. Mor
gen overdag opnieuw een zeer war
me zomerdag met piekwaarden van
28-30 graden, waarschijnlijk ge
volgd door opkomend warmte-on-
weer in de avonduren. Op vrijdag
ook nog warm, met later op de dag
toenemende onweerskansen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In Ierland en Schotland
veel bewolking en perio
den met regen. In het oos
ten van Schotland vooral
morgen ook nu en dan zon
en op de meeste plaatsen
droog. Middagtempera-
tuur ongeveer 17 graden.
In Engeland en Wales van
daag nog perioden met
zon en later op de dag en
kele regen- of onweersbui
en. Morgen veel bewolking
en perioden met regen, in
het oosten ook kans op on
weer. Vandaag maximum
temperatuur rond 25 gra
den, morgen vooral in
Wales en het westen van
Engeland koeler.
België en Luxemburg:
Vandaag zonnig, maar la
ter op de dag een versprei
de onweersbui. Morgen meer bewolking
en verder toénemende onweerskansen.
Middagtemperatuur ongeveer 30 gra-
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag eerst nog perioden met zon. la
ter enkele regen- of onweersbuien. Mor
gen half tot zwaar bewolkt en opnieuw
regen- en onweersbuien. Middagtempe
ratuur rond 30 graden, maar aan de Ka-
naalkust minder warm. Morgen ten wes
ten van Parijs afkoeling.
Portugal en Madeira:
Portugal: vandaag overwegend veel be
wolking en voornamelijk in het noorden
af en toe regen. Morgen aan de Algarve
perioden met zon en droog, in het mid
den en noorden wisselend bewolkt en
een enkele bui. Middagtemperatuur van
18 graden in het noorden tot 23 aan de
Algarve. Madeira: vandaag meest be
wolkt en af en toe regen. Morgen over
wegend droog en enkele opklaringen.
Maxima ongeveer 20 graden, morgen
iets hoger.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: In het noorden en midden half
tot zwaar bewolkt en enkele buien, voor
al in het oosten mogelijk met onweer. In
het zuiden droog en flinke perioden met
zon. Middagtemperatuur tussen 24 en
30 graden, maar in het-noordwesten be
duidend koeler. Canarische Eilanden-.
Wolkenvelden, aan de zuidstranden
vooral morgen ook zonnige perioden.
Droog. Maxima van 22 graden aan de
noordkant van de Eilanden tot 26 gra
den aan de zuidstranden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Aan de kust vandaag enkele
wolkenvelden, morgen meer zon. Droog.
Temperaturen op het strand bij wind van
zee rond 22 graden, landinwaarts maxi
ma rond 26 graden. Tunesië: Wolken
velden, afgewisseld door zonnige perio
den en vandaag in het noorden een klei
ne kans op een onweersbui. Middagtem
peratuur aan de stranden bij wind van
zee tussen 27 en 31 graden. In het bin
nenland maxima tussen 33 en 38 gra
den.
Zuid-Frankrijk:
's Morgens perioden met zon, vooral.in
de middag en avond enkele onweersbui
en. Vooral morgen kunnen de buien
plaatselijk zwaar zijn. Maxima rond 30
graden, maar morgen van het westen uit
flinke afkoeling.
Italië. Corsica en Sardinië:
Italië en Corsica: vandaag toenemende
bewolking, gevolgd door ee
onweersbui. Morgen perio
later op de dag v
de bui. Middagtemperatuur tussen 27
en 32 graden. Sardinië, Sicilië en het
uiterste zuiden van Italië: perioden met
zon en vrijwel overal droog. Middagtem
peratuur rond 30 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, later op de dag in het binnen-
weersbui. Middagtemperaturen op de
ongeveer 27 graden, in het
binnenland rond 32 graden.
Ouitsland:
Vandaag zonnig, later op de dag in het
zuidwesten kans op een lokale c
bui. Morgen in het zuiden en
bewolking op grotere schaal on-
Maximumtemperatuur tussen 28
en 33 graden. In het noorden en noord
oosten vandaag iets koeler.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
DONDERDAG 10 JUNI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.18 Zonond
Maan op 00.48 Maan or
Waterstanden Katwijk
Hoog water 07.58 en 20.22
Laag w
r 03.51 en 16.15
Weerrapporten 8 jun 20 u
