Ledenverlies
hervormden
zet door
Kerk Samenleving
Gospelkorenfestival
Maria verschijnt steeds vaker aan
gelovigen in Verenigde Staten
ZATERDAG 5 JUN11993
redactie: dick van der plas. c
UIT OE KERKBLADEN
Sigaartje
Pastor J. Kerklaan, die een
tijdje als waarnemer de St.
lozefparochie in Noordwij-
kerhout heeft geleid, neemt
in zijn laatste bijdrage aan
het blad 't jo-vi-aal-venster
enkele misverstanden over
het sacrament der zieken
weg ..Ik kan me nog herin
neren dat ik in Noorden
(gemeente Nieuwkoop) en
kele jaren geleden een be
jaard echtpaar bediende.
Het ging om het sacrament
der zieken. Goed, ik had de
ze 'dikke' tachtigers be
diend en jawel... ze klom
men uit hun legerstede,
gingen aan tafel zitten en
staken een sigaartje op.
Ik merk dat hier op het
dorp 'bediend worden' zo
veel betekent als: einde.
Dan ga je spoedig dood.
Dat is niet de bedoeling.
Het is het sacrament der
zieken. Ziek in dit geval be
tekent natuurlijk niet dat je
een griepje hebt. Neen, je
moet wel behoorlijk ziek
zijn of dusdanig 'geman
keerd' datje het plakplaatje
erop-kan drukken: niet best
Maar laten we ophouden er
het labeltje 'einde' aan te
hangen. Mijn ervaring is dat
het veel mensen rust geeft,
een mens komt tot overga
ve. Rust en overgave zijn de
noodzakelijke voorwaarden
om je wat beter te voelen.
God wil ons mensen nabij
zijn in ons ziek-zijn. We
staan er niet alleen voor."
Kerkbankkussens
Dominee G. van Roekei van
de Christelijk Gereformeer
de Kerk in Nieuw-Vennep
herinnert zijn gemeentele
den'. In het blad 'Woord en
levön' aan de geschiedenis
van-de vrouw Dorcas. „Een
aantal nijvere zusters uit de
gemeente heeft in korte tijd
een groot aantal kussens
voof de banken in de kerk
gemaakt. We danken hen
hartelijk voor dit stukje
werk. Toen ik even een kijk
je nam, deed het mij den
ken aan Dorcas.
Van haar zegt de Schrift
dat "ze kleren maakte voor
de weduwen van de ge
meente. En van Spurgeon
herinner ik mij dat hij
schreef: Dorcas was vlugger
met haar naald dan met
haar tong. Opmerkelijk: zij
is de enige vrouw in het
Nieuwe Testament die een
discipelin genoemd wordt.
Geve de Here ons veel van
zulke zusters als Dorcas die
hun gaven besteden in de
dienst van God."
Parachute
De afdeling Noordwijk van
jde Nederlandse Protestan
ten Bond (NPB) kreeg on-
fangs een pluimpje, zo
blijkt uit het tweemaande
lijkse berichtenblaadje
'Noordwijkse NPB-notities'.
,.ln het blad 'Ruimte' kreeg
de NPB-Noordwijk een eer
volle vermelding voor haar
Paasnummer, dat met kleu
rendruk van vogels was ver
luchtigd. Dit had onze
voorzitter klaargespeeld."
Uit de zin die direct daarop
volgt blijkt dat deze goede
man zelf ook geregeld de
'Ruimte' kiest. „Deze
laatste heeft trouwens on
langs het brevet parachute
springen gehaald. Proficiat,
maar voorzichtig a.u.b."
'Van de hak op de tak
springen' noemen ze dat,
om nog maar even in de
vogelwereld te blijven.
Daling ruim 13 procent sinds 1986
De daling van het ledenaantal van de Nederlandse Her
vormde Kerk zet door. Vergeleken met 1991 stonden er
eind vorig jaar ruim 52.000 gelovigen minder ingeschre
ven, zo blijkt uit cijfers van het registratiecentrum SMRA.
Dat betekent een daling van bijna 2 procent. Sinds 1986
is het ledenbestand van de Hervormde Kerk met ruim 13
procent gekrompen.
leidschendam
Het aantal ingeschreven her
vormden bedroeg per 1 januari
van dit jaar 2.422.650. Van hen
behoort bijna 32 procent tot de
zogenaamde belijdende leden
en ruim 42 procent tot de cate
gorie doopleden. Onder de be
lijdende leden is duidelijk spra
ke van vergrijzing: 45,3 procent
zit in de leeftijdsgroep van 40-
64 jaar en 37,2 procent is zelfs
ouder dan 65. Van de belijden
de leden is slechts 1,7 procent
jonger dan 25 jaar en 15,8 pro
cent zit in de categorie 25-39
jaar.
De daling van het aantal le
den was in 1992 het grootst in
de provincie Utrecht met 3,5
procent. In de voorgaande jaren
lag het verlies hier op het lande
lijk gemiddelde van zo'n 2 pro
cent. Het verlies was het kleinst
in Overijssel en Flevoland (0,9
procent), wat met name te ma
ken heeft met de toename van
het aantal inwoners in de jong
ste provincie. Ook in Noord-
Brabant en Limburg bleef de
daling beperkt (1,2 procent).
Het vormen van federatieve ge
meente in het kader van het Sa
men op Weg-proces heeft hier
een duidelijk positief effect.
.fc.
lisse Vier koren met een totale bezetting van 175
zangers en zangeressen nemen vanavond in Lisse
deel aan een regionaal gospelkorenfestival. Het
evenement heeft plaats in het Fioretticollege aan de
Sportlaan en begint om 19.30 uur.
Het festival wordt georganiseerd door de Al-
phense stichting Local Gospel Projects en het jon
gerenkoor The Messengers uit Lisse. Medewerken
de koren zijn New Gospel Sound uit Rijnsburg, Be
Glad uit Alphen aan den Rijn, Eltheto uit Aalsmeer
en The Messengere. Tussen de optredens door is er
ruim de tijd voor samenzang en ook zullen de koren
gezamenlijk een lied ten gehore brengen. De kaar
ten voor het festival kosten in de voorverkoop 7,50
gulden (onder meer verkrijgbaar bij de WV-kanto-
i Rijr
moete
BEROEPINGSWERK
washington afp
De Maagd Maria schijnt steeds
vaker te verschijnen in de Vere
nigde Staten. Manifestaties van
het goddelijke of verzinsels -
vast staat dat een groeiend aan
tal pelgrims afkomt op de 'won
deren', waarvan er door de
Rooms-Katholieke Kerk nog
niet één is erkend.
De afgelopen twaalf maanden
is Maria minstens tien keer ge
signaleerd. Een vrouw uit Wats-
onville (Califomië) zegt haar na
bij enkele bomen te hebben ge
zien. In de buurt van de ver
schijning heeft zij naar eigen
zeggen ook een afbeelding van
Onze Lieve Vrouw van Guade
loupe waargenomen.
Een inwoner van Marlboro
(New Jersey) beweert dat de
Moeder Gods elke dag in een
hoekje van zijn tuin verschijnt.
Elke zondag komen honderden
mensen naar zijn huis om te
bidden, ondanks een officieel
verbod van de bisschop.
In Arizona horen negen jon
geren geregeld de stem van Ma
ria. Geknield voor een Maria
beeld in de kerk van Scottsdale,
horen zij een oproep tot gebed
en verzoening. Veel verschijnin
gen worden gemeld rond de
dag van Maria Hemelvaart in
het midden van augustus. Me
nige 'uitverkorene' heeft een
bedevaart naar Medjugorje ach
ter de rug, een dorp in Bosnië-
Hercegovina waar de Maagd
aan een groep mensen is ver
schenen.
„De mensen willen tekenen
zien waaruit blijkt dat God aan
wezig blijft in de wereld", zegt
pater Frederick Jelly, een autori
teit op het gebied van wonde
ren en verschijningen. De ver
schijnselen vloeien volgens hem
voort uit een 'te enthousiast ge
loof dat mensen laat zien waf ze
vurig wensen te zien.
schans (SOW) en Finsterwolde
(part-time): mevr. M M. Schwarz,
kandidaat te Nieuw-Beerta, die dit
beroep heeft aangenomen; te
Goes: R.H.J. Jellema te Longer-
houw-Schettens-Schraard en
Wons;
te Schoonrewoerd (toez.): E.M.
Bakker te Bergambacht; te Win
terswijk (toez.): F.A. Gijzel te
Lichtenvoorde-, te Niehove-Oldeho-
ve mevr. A.J. van Ess. kandidaat te
Marum.
Aangenomen: naar Achterberg: G.
Hendriks te Ouderkerk aan den IJs-
sel.
Bedankt: voor Wezep-Hattemer-
broek: P. van der Kraan te Bles-
kensgraaf; voor Dirksland: G.C.
Klok te Giesendam-Neder-Hardinx-
kandidaat te Hattem die dit beroep
heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling: W. Broekema,
kandidaat te Hattem.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Aangenomen: naar Deventer: M.
Wielhouwer te Appingedam, die
bedankte voor langeslag.
Bedankt: voor Harlingen J. Zwart te
Winschoten.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Kalamazoo (Michi-
?an) (USA): J.J. van Eckeveld te
eist, die bedankte voor Nieuwer-
kerk(Zld)
Bedankt: voor Doetinchem: A.J.
Gunst te Tholen; voor Hoofddorp:
L. Blok te Nunspeet.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Hilversum-Centrum:
G. Bijkerk te Enschede-Oost; voor
Amsterdam-Nieuw-West: drs. M.C.
Mulder te Doesburg en Doetinchem
en Nijmegen (Verbeterd Bericht).
Handboek Godsdienst in Nederland
De bonte hoeveelheid van godsdienstige stromingen in
de Nederlandse samenleving wordt beschreven in het
'Handboek Godsdienst in Nederland'. Het standaard
werk is uitgegeven door De Horstink, in samenwerking
met de sectie Media van de Raad van Kerken. Het
handboek is oecumenisch van opzet en de redactie
heeft ernaar gestreefd voor de verschillende onderwer
pen auteurs aan te trekken, die met name in staat zijn
de benodigde informatie te presenteren. De lezer moet
vervolgens zelf met die kennis aan de gang om tot een
oordeel te komen. Aan de meeste hoofdstukken is een
korte literatuurlijst toegevoegd, die voor verdere oriën
tatie over een bepaald onderwerp kan worden gebruikt.
Maar het handboek kan niet alleen als naslagwerk en
studiemateriaal worden gebruikt. Doordat de auteurs
steeds hun eigen benaderingswijze kozen en het geven
van een eigen visie niet schuwden, kan de uitgave ook
worden gelezen als een bundel essays. De lezer kan
daaraan zijn of haar mening toetsen, schrijft hoofdre
dacteur Hein Schaeffer in zijn inleiding.
Het handboek is in drie delen opgesplitst. Het begint
met de behandeling van 'Godsdienst als maatschappe
lijk verschijnsel'. In dit deel worden onder meer de gro
te wereldgodsdiensten besproken, zoals die zich in Ne
derland manifesteren. Het meest uitvoerig wordt het
christendom behandeld, gevolgd door de niet-christe-
lijke wereldgodsdiensten. Daarna wordt aandacht be
steed aan de kerkelijke vernieuwingsbewegingen in de
katholieke kerk en de reformatorische kerken, evenals
aan een aantal 'relevante niet-christelijke religieuze be
wegingen'. Ook het humanisme komt aan bod. Aan het
eind van dit deel doen de auteurs twee pogingen om
tot enige bundeling te komen (de christelijke oecume
ne en de interreligieuze dialoog), terwijl wordt afgeslo-
BOEKBESPREKING
HANDBOEK
ODSDIENST IN
NEDERLAND
ten met een getalsmatig overzicht.
Het tweede deel 'Godsdienst en kerk in de samenle
ving' gaat in op de intensieve relatie tussen godsdienst
en kerk en de huidige culturele en maatschappelijke
context. Aangegeven wordt hoe invloeden als de ont
wikkeling van de theologie, de filosofie en de rol van de
technologie door de kerken verwerkt (kunnen) worden.
Vervolgens komt een uitvoerige reeks van maatschap
pelijke vraagstukken aan de orde, waarmee de kerken
zich in deze tijd bezighouden.
Het derde deel van het handboek betreft 'De organi
satie en het functioneren van de christelijke kerken'. Er
wordt onder meer ingegaan op de kerkorde, het kerke
lijk ambt, de prediking, geloofsoverdracht en catechese.
Door de gekozen opzet en het werken met auteurs
die elk hun stempel op de verschillende hoofdstukken
hebben willen drukken, laat het 'Handboek Godsdienst
in Nederland' zich als naslagwerk minder makkelijk
hanteren dan bijvoorbeeld een encyclopedie. Voor het
zoeken naar informatie moet veel gebruik worden ge
maakt van het trefwoordenregister en zelfs dan is het
met de vele verwijzingen vaak nog puzzelen om de ant
woorden boven tafel te krijgen. Als naslagwerk heeft het
handboek daarmee zijn beperkingen.
Voor wie meer dan gemiddeld in godsdienst is geïn
teresseerd komt het boek wellicht nog het meest tot
zijn recht als het, zoals de redactie ook als mogelijkheid
aangeeft, wordt gelezen als een bundel essays van een
breed samengestelde groep van theologen, psycholo
gen, sociologen en pedagogen.
Gelet op de forse prijs van het boekwerk had wel wat
meer aandacht aan de drukkwaliteit en de presentatie
mogen worden besteed. Het ontbreken van illustraties
en de keuze van een broodletter die rechtstreeks uit een
oude typemachine lijkt gekomen, maken dat het hand
boek in elk geval weinig aantrekkelijk oogt.
Handboek godsdienst in Nederland hoofdredactie Hein Schaef-
dickvan der plas»
COLOFON
uitgeversm aatsch appu
van Dagbladuitgever^Damiate bv.
DIRECTIE: J de Vnes, G P Arnold (adj.
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, I
Nypels, Henk van der Post (ad/)
hoofdkantoor
Witte Singel 1.2311 BG Leiden,
telefoon 071-161400
regiokantoren
Tel 02521-19353, Fax 02521-1961
postadressen
Postbus 54.2300 AB Leiden,
rubrieksadvertenties
abonnementen
ia t/m/vrij: 18.00-19.30 ui
HET WEER
ROB GROENLAND
Het wordt weer zomer
gisteren overdag te maken
net verschijnsel krimpende zee
wind. Dit fenomeen kon zich
openbaren door het vrij grote ver
schil in temperatuur tussen land
en zee. Deze zeewindcirculatie
deed de wind langs alle kuststa-
tions aan het begin van de mid
dag krimpen van noordoost naar
pal noord. De luchttemperatuur
daalde hierbij tot 15-17 graden,
terwijl 10 tot 15 kilometer landin
waarts 22 graden werd gemeten
bij een warme landwind.
De hoeveelheid zonneschijn
viel aan de oostkant van het zee
windfront wat tegen. Dit kwam
door de aanwezigheid van een
zogeheten temperatuursinversie
op enige kilometers boven ons
hoofd. Deze inversie is het best te
vergelijken met een natuurlijk
deksel die stijgende luchtpakket-
jes de kop indrukt. Vooral voor de
zweefvliegers onder ons is dit on
prettig en menige vlucht wordt
vroegtijdig afgebroken. Ga je met
een gewoon vliegtuig door een
dergelijke inversie, aan worden
nogal eens trillingen en schokken
waargenomen. Dit is dan een ui
ting van golfbewegingen en tur
bulentie die zich vooral op de in
versie voordoen.
Het weer gedurende dit week
einde vormt een voojproefje voor
een heuse zomerperiode die zich
vanaf maandag in volle glorie gaat
ontplooien. Vandaag en morgen
zijn de weercondities voor de
aanhangers van niet al te warm
weer ideaal te noemen. Een rug
van hogedruk boven de Noordzee
zorgt bij ons voor een noordoos
tenwind, die in de middag aan de
kust tijdelijk naar het noorden
kan krimpen. De stranden moe
ten daarom rekenen op een tem
peratuur van 17 tot 19 graden,
terwijl in het achterland de 20
graden met gemak wordt over
schreden. Op zondag kan een
zwak koufront voor wat meer be
wolking zorgen maar het blijft
vermoedelijk overal droog.
Volgende week verschuift het
zwaartepunt van de rug van ho-
gedruk naar het continent en met
lagedruk ten zuidwesten van Ier
land, komt er over onze omgeving
een warme zuidoostelijke stro
ming tot stand. Uiteindelijk kan
dit uitlopen op warm en zonnig
t middagmaxima
130 graden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In Schotland op beide da
gen meest bewolkt, nu en
oostzijde van de Schotse
Hooglanden echter kans
op zon en hogere tempera
turen. Elders een droog
weekeinde met regelmatig
zon, ook enkele wolkenvel
den en middagtemperatu-
ren van 18 graden in Ier
land tot 23 graden in het
zuidoosten van Engeland.
België en Luxemburg:
Droog weer en op beide
dagen regelmatig zonne
schijn. Maxima ongeveer
24 graden, langs de Belgi
sche kust vooral zaterdag
enkele graden lager.
Noord- en Midden-Frank
rijk:
Perioden met zon, zaterdag ook nog hier
en daar wolkenvelden. Zowel zaterdag
als zondag later op de dag in de Jura en
Vogezen kleine kans op een onweersbui.
Geleidelijk warmer met middagtempera-
turen op zondag rond 27 graden; langs
de Kanaal kust lagere temperaturen.
Portugal en Madeira:
Portugal: Veranderlijk bewolkt en plaat
selijk een regen- of onweersbui. Middag-
temperatuur in de Algarve rond 24 gra-
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
maxima op zondag rond de 28 graden.
Madeira: Wolkenvelden, ook nu en dan
zon en droog. Maxima ongeveer 23 gra
den.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Aan de Costa's in het zuiden en
oosten perioden met zon en vrijwel
overal droog. In het Spaanse binnenland
en in de Pyreneeén veranderlijk bewolkt
en vooral in de middag- en avonduren
kans op enkele regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur meest tussen de 25
en 30 graden, aan de Golf van Biskaje
iets koeler. Canarische Eilanden: Zon
nig, aan de noordzijde van de eilanden
ook enkele wolkenvelden. Droog. Maxi
ma ongeveer 26 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: In het noorden van tijd tot tijd
wolkenvelden en kans op een bui, verder
zuidwaarts flinke zonnige perioden.
Temperaturen op het strand bij wind van
zee rond 22 graden, landinwaarts maxi
ma rond 30 graden. Tunesië: Droog en
flinke zonnige perioden, in het noorden
op beide dagen wellicht ook enkele wol
kenvelden. Middagtemperaturen aan
zee rond 30 graden, in het binnenland
ongeveer 35 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vrij zonnig, later op de 0ag voornamelijk
in de Pyreneeën en de Franse Alpen
kans op een 'verspreide regen- of on
weersbui. Maxima zaterdag tussen de
25 en 30 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Perioden met zon, in de middag-
of avonduren op het vasteland plaatse
lijk een regen- of onweersbui. Middag-
temperaturen meest tussen de 25 en 30
graden. Corsica en Sardinië: Perioden
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon en vooral in het bin
nenland kans op een enkele regen- of
onweersbui. Maxima rond 27 graden, op
Kreta iets lager.
Duitsland:
Perioden met zon, in het noorden ook
wolkenvelden. In het zuiden kleine kans
op een onweersbui aan het einde van
beide dagen. Middagtemperatuur zater
dag van 20 graden fn het noorden tot 25
graden in Beieren-, zondag in het noor
den iets frisser en in het zuiden iets war-
Zwitserland:
Perioden met zon en in de loop van bei
de dagen kleine kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur zater
dag rond 25 graden, zondag iets hoger.
Oostenrijk:
Zonnige perioden en aan het eind van
beide dagen kans op een lokale regen-
Z0NDAG6 JUNI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.20 Zon onder 21.52
Maan op 23.32 Maanonder07.09
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 5.21 en 17.31
Laag water 12.57 en 13.20
MAANDAG 7 JUNI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.19 Zon onder 21.53
Maan op 00.00 Maan onder08.19
Waterstanden IJmuiden
Hoogwater 6.11 en 18,45
Laag water 1.49 en 14.35
Weerrapporten 4 jun 20 uur:
Amsterdam zwaar bew. nno4 22
28 19 0
23 16 0
22 13 0.1
30 14
26 16
24 18
26 12
HEINZ
P0336&Z A'3T MZ2
jvlAAA PAT
SAUSTE cvrrwaaEw
<TV&t/SJ£.'
a/
A>//£7~
A1AAG ££TOA. ALT JO
A/AAJ& P£ OAA
0L 'JKffV ATfJKeW f