Leiden
'Brede brug noodzaak'
Marjan: 'Vaak verlang ik temg naar Iran'
^^Makelaardij
Reiniging minder
streng na klachten
Betaald
parkeren
bij station
'hels karwei'
LEIDEN
ZATERDAG 5 JUN11993
Moeder Juliana met haar afgestudeerde dochter Beatrix in 1961 voor het Leidse Academiegebouw.
foto cpd
LEIDEN »CEES VAN HOORE
Beatrix behoorde volgens een
van de Leidse hoogleraren tot
de uitblinkers. Mede-studenten
zongen Juliana toe in Katwijk
toen zij een erde-doctoraat had
gekregen. En Willem Alexander
heeft Charles de Gaulle als af
studeeronderwerp van zijn stu
die geschiedenis, die deze
maand wordt afgerond. Het is
zo'n beetje het enige gegeven
wat de Rijksvoorlichtingsdienst
wil vertellen over de studie van
de kroonprins.
Bij de studie van zijn moeder
en zijn oma was dat anders. Ju
liana heeft haar studie, fenome
nologie der godsdiensten en
moderne literatuurwetenschap,
op last van haar moeder moe
ten afbreken. Dat was een grote
teleurstelling voor de prinses.
Maar koningin Wilhelmina wil
de haar dochter bij zich heb
ben. Haar particuliere secretaris
Thijs Booij, die meewerkte aan
haar biografie, schreef: 'Juliana
was haar oogappel. Zij kon heel
moeilijk zonder haar en kon ie
dereen wel een gratificatie ge
ven als haar dochter voor het
weekeinde thuis kwam."
Als een soort doekje voor het
bloeden kreeg prinses Juliana
op 31 januari 1930 in Leiden
met veel tamtam het eredocto
raat letteren en wijsbegeerte
uitgereikt. De Leidse universi
teit was apetrots dat een telg
van Oranje in Leiden had gestu
deerd. Het eredoctoraat moest
een gebaar van dank zijn. Julia
na werd beschouwd als een ge
woon en lief meisje, 'dat hier
kwam om haar kennis te verdie
pen om in latere jaren met
zooveel te meer wijsheid en er
varing haar hooge roeping te
vervullen.'
Op de bewuste dag verliet
prinses Juliana in gezelschap
van haar paranimfen H.C. de
Brauw en mej. M. Michelin de
woning van haar studievrien
dinnen aan de Stille Rijn. Zelf
resideerde ze met drie vriendin
nen in villa 'Het Waerle' in Kat
wijk aan Zee. Ze noemden zich
zelf daar 'De vrolijke Zeester
ren'. Toen de prinses de woning
aan de Stille Rijn verliet, klonk
van alle kanten een luidkeels
hoera. De paarden droegen
pluimen op de kop in de kleur
van de faculteit. De wat armelij
ke senaatskamer was inderhaast
van nieuwe verlichting en vloer
bedekking voorzien.
Tijdens de plechtigheid
roemde de bekende hoogleraar
Huizinga Juliana's ijver en lust
tot onderzoek. Hij wees er op
dat de 'uitslagen van de tenta
mens waarlijk niet eershalve als
geslaagd in de dagbladen waren
vermeld maar dat ze gewoon
'voortreffelijk' waren
Juliana had altijd een eigen
oordeel, maar, zo zei de rector,
'aan dat oordeel had het hart al
tijd deel'. Haar studie was voor
al gericht op het begrijpen van
beschavingsverschijnselen.
Na de uitreiking van het ere
doctoraat werd er, zoals gebrui
kelijk, in intieme kring gesnoept
en genipt. De promotietaart was
1.30 m lang en 90 cm breed. Het
was een natuurgetrouwe na
bootsing van Villa 't Waerle te
Katwijk aan Zee. Op de voor
grond bevond zich een logger,
de KW 39. Het schip koerste
met volle zeilen op de kust af.
Daarachter kon je het langzaam
glooiende strand zien. En de
duinenrij, met helm beplant.
Op een kleine boulevard wan
delden tal van uit suiker ver
vaardigde vissers en vissers
vrouwen in Katwijkse kleder
dracht. De villa van de prinses
was uit nougat opgetrokken en
leek tot in details op de werke
lijke villa.
's Avonds brachten 340 meis
jesstudenten Juliana een seren
ade in haar woonplaats Katwijk
aan Zee. De prinses nam het
eerbetoon vanaf het balkon in
ontvangst. Over de duinen
waaiden die avond liederen als
'lo Vivat' en 'Wass kommt dort
von derHöh'.
Prinses Beatrix kreeg op 7 juni
1961 haar doctoraal rechten
met 'genoegen' toegekend. Dat
kwam overeen met het cijfer 8.
Ze behoorde volgens de hoogle
raren tot de 'uitblinkers'. Als het
om een gewone student was ge
gaan dan zou haar naam zijn
doorgegeven aan het ministerie
van O K W als die van een
studente met bijzondere intelli
gentie. Beatrix werd doctoran
dus in de rechtsgeleerdheid.
Dat gaf haar echter niet het
recht tot voeren van het predi
kaat 'meester'
Beatrix begon in 1956 met de
studie. Ze volgde aangepaste
colleges en deed een paar tenta
mens. Later gaf zij de voorkeur
aan een normale studie in de
rechtsgeleerdheid. Ze studeerde
Nederlands Staatsrecht, Volken
recht, Sociologie en als keuze
vak Moderne Algemene Ge
schiedenis. De verslagen uit die
tijd maken melding van het feit
dat professor Feenstra samen
met Beatrix bijzondere aan
dacht heeft geschonken aan het
hypotheekrecht, wat de prinses
veel genoegen deed in verband
met de aankoop van het land
goed Drakesteyn.
Na afloop van het examen zei
Lange baan
anDe bewoners van
I D de Oude Rijnsbur-
gerweg komen in actie als
Oegstgeest de reconstruc
tie op de lange baan
schuift.
de prinses geen woord. 'Ze
straalde alleen maar', verklaar
de een van de hoogleraren te
gen een journalist. Hij prees de
Cambodja
Marinier Arthur
Faas vertrekt bin
nenkort naar Cambodja.
Hij weet hoe hij zich daar
moet gedragen: onbewo
gen.
Leidse journalistiek, die het
haar mogelijk had gemaakt stu
dente te zijn onder de studen
ten.
Scholen willen vakantie niet
verzetten voor verkiezingen
Leidse schoolbesturen zijn niet bereid om de voorjaarsva
kanties van volgend jaar te verzetten in verband met de ge
meenteraadsverkiezingen op 2 maart 1994. Het verzoek van
wethouder H. Koek (PvdA) aan de besturen is afgewezen.
Gok andere onderwijswethoudersin de regio voelen er niets
Koek toont begrip voor dat standpunt. „Het schooljaar
'93-'94 is heel evenwichtig opgebouwd met blokken van zes
a zeven weken. Ik kan me heel goed voorstellen dat scholen
dat niet willen verstoren."
De politieke partijen zijn bang dat het samenvallen van de
voorjaarsvakantie met de verkiezingen nadelig is voor de
opkomstpercentages. Bij de staatssecretaris voor binnen?
landsë zaken is dan ook aangedrongen op een andere da
tum voor de verkiezingen. Maar ook die wil van geen wijken
weten.
Volgens Koek studeren burgemeester en wethouders op
manieren om zo veel mogelijkheden kiesgerechtigden naar
de stembus te krijgen. Gedacht wordt aan een extra voor
lichtingscampagne over de mogelijkheden een ander te
machtigen. Leidse vakantiegangers kunnen zó toch stem-
Katwijk draagt niet bij aan reconstructie Haagsche Schouwbrug
De doorvaartbreedte van de Haagsche Schouwbrug moet
bij de reconstructie meer dan tien meter worden. Dat be
pleit de Kamer van Koophandel in een brief aan de pro
vincie. De huidige breedte maakt de brug over de Rijn tot
dé flessenhals van het regionale vaarnet, meent de Ka-
LEIDEN AAD RIETVELD
Verbreding van de doorvaart is
volgens de Kamer economische
noodzaak. De brug zou een ern
stige beperking vormen voor de
binnenvaart. Die moet vanwege
de nauwe doorgang met smalle
schepen varen die minder
vracht kunnen vervoeren.
„Naast de lagere kosten die het
gebruik van grotere schepen
met zich meebrengt verdient
vanuit milieu-oogpunt een
groot schip de voorkeur vanwe
ge een gunstiger energiever
bruik", aldus secretaris C.
Broeksma van de Kamer van
Koophandel.
Verbreding van de doorvaart
zou verder voordelig zijn voor
het bedrijfsleven in Valkenburg,
Rijnsburg en Katwijk. Zeker nu
steeds meer vervoer over water
plaatsvindt is dat belangrijk, be
toogt Broeksma. Hij noemt met
name Estec, het Europees Cen
trum voor Ruimte-onderzoek
en Technologie, „dat voor uit
zonderlijk transport ook is aan
gewezen op vervoer over wa
ter."
Leiden heeft geen bezwaar te
gen verbreding van de door
vaart, maar is niet bereid de ex
tra kosten voor eigen rekening
te nemen. Het herbouwen van
de brug op de huidige funda
menten kost 4 miljoen gulden.
Een nieuwe brug, die van land-
hoofd tot landhoofd wordt op
gebouwd, kost zeseneenhalf
miljoen gulden. De pijlers in de
Rijn die nu de doorvaart belem
meren worden dan gesloopt.
Minimale
,Als niemand ons iets vraagt
doen wij het minimale", aldus
een woordvoerder van de ge
meente. „Maar ik heb inmid
dels begrepen dat de provincie
het standpunt van de Kamer
van Koophandel deelt. Dan
moet de provincie ook maar
met geld over de brug komen."
Van Katwijk heeft Leiden
geen 'substantiële bijdrage' in
de reconstructie van de brug te
verwachten. De gemeente had
dat wel gevraagd, maar kreeg
deze week nul op het rekest. In
Katwijk liggen drie bruggen
over de Rijn, die alle een door
vaartbreedte van meer dan tien
meter hebben. Maar de kosten
van verbreding van de Haag
sche Schouwbrug, vinden bur
gemeester en wethouders van
Katwijk, komen voor rekening
van de 'beheerder van het ob
stakel'. En dat is Leiden.
Taxatie?
opent de juiste
deuren voor u!
M 071 -12 00 06
NVM Doezastraat 21, Leiden
LEIDEN De slotmanifestatie
'Leiden, stad van vluchtelingen'
is vandaag niet het laatste wa
penfeit om de verschillende cul
turen in Leiden te verbroede
ren. Morgen is er nog een voet
baltoernooi bij Pomona aan de
Wassenaarseweg (aanvang
10.00 uur). Vijftien teams doen
mee, waaronder teams van
vluchtelingen en allochtonen
uit Eritrea, Iran, Turkije, Marok
ko en Suriname.
Weinig begrip voor stiptheidsactie
LEIDEN HANS KOENEKOOP
De Leidse reiniging voelt zich gedwongen tot een soepeler op
stelling bij de stiptheidsactie die donderdag is begonnen. Het
heeft ldachten geregend bij de dienst aan de Admniraal Banc-
kertweg. Veel Leidenaars mopperen dat zij zich keurig aan de
regels houden, maar dat desondanks hun zak niet wordt mee
genomen en hun container niet wordt geleegd.
Woordoverder W. van de Vlugt van de reiniging kan zich die
klachten wel voorstellen. „Tussen het moment van aanbieden
en ophalen kan er best wat gebeuren op straat. Een container
is gauw een kwartslag verschoven of iemand anders propt er
nog even wat bij zodat het deksel omhoog komt. We moeten
daarom iets soepeler worden, anders duperen we te veel de
burgers", zegt Van de Vlugt.
Zouden de vuilnismensen de regels naar de letter volgen,
dan moet een vuilniszak dichtgebonden op de daarvoor aange
wezen plek langs de weg staan en niet zwaarder wegen dan 12
kilo. Deksels van de minicontainers moeten gesloten zijn en de
handvatten moeten naar de weg wijzen. „Zo streng zullen we
dus niet meer kijken, anders maken we de zaak veel te inge
wikkeld. Als het deksel van een minicontainer een kiertje van 5
centimeter laat zien, is dat eigenlijk niet correct, maar we zien
dat vanaf nu door de vingers", zegt Van de Vlugt.
Veel klagers melden ook, dat zij met het conflict tussen de
ambtenaren en hun werkgever niks te maken hebben. „Het is
onzin om op deze manier de burgers te pesten. Mijn zak was
keurig op tijd op straat, dichtgebonden en niet te zwaar. Ik
denk erover die zak bij de reinigingsdient in de kantine te
dumpen", meldt een boze Leidenaar van de Zoeterwoudsesin-
gel. Hij spreekt van een slappe en kinderachtige actie. „Laten
ze het vuil in de Tweede Kamer dumpen."
Sommige wijken in Leiden worden zwaarder getroffen dan
andere. In de Merenwijk zijn de groene minicontainers wegens
Pinksteren niet op maandag, maar pas gisteren geleegd. In de
tussenliggende dagen hebben veel bewoners nieuwe rotzooi in
de container gegooid, met als gevolg dat menig deksel omhoog
stond. Gisterochtend bleven dan ook veel containers tot woede
van de Merenwijkers ongeleegd achter.
In de binnenstad is ook weinig begrip voor de stiptheidsac
tie. Vooral de middenstand, die vaak grote partijen dozen en
kratten op straat zet, heeft moeite met de pietlutterij van de
ophaaldienst. Het mondde vanochtend af en toe uit in fikse
scheldpartijen op vuilnismannen.
De stiptheidsactie in Leiden duurt in principe tot volgende
week donderdag. Als de eis van 2,5 procent loonsverhoging
dan nog niet is ingewilligd door de overheid, overwegen de
ambtenarenbonden voortzetting van de actie.
LEIDEN AAD RIETVELD
Het wordt een heidens karwei.
De vergunningen moeten nog
van de drukkerij komen en bij
de belasting geregistreerd wor
den, de automaten en de ver
keersborden geplaatst, de ka
bels gelegd, de bestrating ver
nieuwd. Maar op 1 juli is het be
taald parkeren in de ene helft
van het Stationsgebied inge
voerd en op 1 september in het
hele gebied. „Want als de poli
tiek mij vraagt of ik het voor die
tijd kan redden is het mijn eer
te na om 'nee' te zeggen", zegt
JA Gelderman, hoofd van de
dienst parkeerbeheer.
Puinhoop
Voor het betaald parkeren in
het Stationsgebied heeft Par
keerbeheer zijn schema moeten
omgooien. Want aanvankelijk
zou het 'parkeerrestrictiegebied'
Leiden binnen de singels be
slaan. Door de verbouwing van
het station zijn echter midden
stand en andere ondernemers
rond het station onder druk ko
men te staan. Er is te weinig
parkeerruimte en daar wordt
duchtig over geklaagd. „Het is
daar ook een puinhoop", yreei
Gelderman.
Het hoofd van de dienst
die nu nog 38 maar in 1996 ver
moedelijk 60 medewerkers telt
vindt overigens dat de Leidse
middenstand niet te hard moet
klagen. „Want ze zeggen dat er
te weinig parkeerruimte is voor
de klanten, maar vaak komt dat
doordat zij zelf en hun mede
werkers de auto voor de deur
van de winkel zetten. De ruimte
voor bezoekers is krap en wij
doen daar wat aan. Maar dan
moeten die middenstanders
dus die ruimte niet zelf gaan in
Volgens Gelderman is betaald
parkeren de enige manier om
de consument weer de ruimte
te geven. „Je ziet dat nu al ge
beuren en wij koesteren die
ruimte. Als ik hoor van mensen
die in Leidschendam gaan win
kelen denk ik: ga maar. Over
een poosje is het daar zo vol
met auto's dat ze ook betaald
parkeren moeten invoeren en
dan komen die klanten wel te
rug."
Historisch
Leiden heeft nu 1777 betaalde
parkeerplaatsen en 1368 plaat
sen voor vergunninghouders.
Door de uitbreiding met het
stationsgebied komen daar nog
eens 600 plaatsen bij. Maar die
worden voor bewoners van bin
nen de singels taboe. „Mensen
die binnen de singels wonen
mogen hun vergunning straks
alleen binnen de singels gebrui
ken. Dat is een historische stap:
tot nu toe was een vergunning
goed voor alle plaatsen voor
vergunninghouders en voor eÜe
betaalde plaatsen. Maar als we
daar aan vasthouden krijgen we
'verdringingsverkeer' in het sta
tionsgebied en dan schieten we
er nog niets mee op."
M-,
ifu.4
Stad van
VLUCHTELINGE. Kl
De geschiedenis van Leiden
is een geschiedenis van
vluchtelingen. De stad is
door de eeuwen heen een
uitwijkplaats voor
ontheemden geweest.
Vroeger waren het Franse
Hugenoten, Vlaamse
textielarbeiders en Portugese
joden, nu zijn het onder
anderen Somaliërs en
Joegoslaven. Jaarlijks biedt
de gemeente onderdak aan
200 vluchtelingen. Morgen
wordt de manifestatie
'Leiden, stad van
vluchtelingen' afgesloten.
Vandaag ook de laatste
aflevering in een serie
verhalen van vluchtelingen.
LEIDEN ERNA STRAATSMA
Ze was liever in Amersfoort ge
bleven, maar als asielzoeker heb
je geen keus. Je wordt in een
opvanghuis geplaatst als er er
gens een plaats vrij is. Voor de
uit Iran afkomstige Marjan (22)
was dat Leiden. „In het begin
was ik heel eenzaam, want ik
kende hier niemand."
De Iraanse verliet twee jaar
Iraanse vluchtelingen in een kamp bij Havaz.
geleden haar geboorteland. Ze
liep gevaar door de politieke ac
tiviteiten van haar vader. Hij
kwam een paar keer in de ge
vangenis terecht. Zij werd door
de Iraanse autoriteiten opge
pakt en verhoord. „Ze wilden er
via mij achter komen wat mijn
vader precies deed."
Haar moeder, die in Iran bleef
met haar twee zonen, raadde
haar aan te vluchten. „Mijn
moeder wil wel weg uit Iran,
maar ze wil ook op de hoogte
blijven van de situatie van mijn
vader. En dan moet ze in Iran
blijven. Mijn broertjes zijn te
klein om zelf weg te gaan."
Marjan vluchtte via Turkije
naar' West-Europa. Ze ging
doelbewust naar Nederland,
naar familie in Amersfoort. Daar
kreeg ze onderdak in een cen
trum voor asielzoekers. „Bij
mijn familie kon ik niet blijven,
dus toen er plaats was in Leiden
ben ik hier naartoe gekomen."
Als asielzoeker kwam ze in
een opvanghuis waar al twee
andere Iraanse vrouwen woon
den. „Ik voel me hier veilig en
vrij. In Iran is het voor vrouwen
verplicht gesluierd over straat te
gaan. Als je dat niet doet word
je gevangen genomen. Voor zo
ver ik kan bepalen hebben
vrouwen in Nederland dezelfde
positie als mannen. Voor mij is
het niet vreemd om vrouwen
hier op straat in minirok te zien.
Dat zag je vroeger in Iran ook.
Toen ik 7 jaar was is de situatie
daarveranderd."
De omgang tussen mannen
en vrouwen in Nederland vindt
Marjan wel vreemd. „Ik weet
niet of dat beleefd is, maar daar
wil ik wel wat over zeggen. Als ik
met een jongen uitga, moet ik
hem héél goed kennen. En sa
menwonen voor je gaat trou
wen is in Iran onmogelijk. Dat
soort dingen heb ik geleerd, dat
is mijn cultuur. Ik denk daar
niet anders over nu ik in Neder
land woon. Het is toch niet ver
plicht me op dat punt aan te
passen?"
De asielaanvraag van Marjan
is nog niet afgehandeld. De
Iraanse wordt gedoogd zolang
haar aanvraag in behandeling is
bij Justitie. Ze hoopt op een ver
gunning voor onbepaalde tijd.
In afwachting van het defintieve
oordeel studeert zij. „In Iran
deed ik een apothekersoplei
ding. Hier ben ik bezig met mijn
VWO. Wat ik daarna ga doen
weet ik nog niet, misschien
hbo-verpleegkunde."
Mocht het regime in Iran wij
zigen dan zou Marjan terug
gaan naar haar geboorteland.
Ze heeft wel schriftelijk contact
met haar moeder, maar dat ver
loopt moeizaam. Het duurt
vaak maanden voordat een
brief aankomt. „Soms zijn de
enveloppen een beetje open,
dan begrijp ik dat de brief door
iemand anders is gelezen."
De wetenschap dat haar ou
ders ver weg in de problemen
zitten en het maar de vraag is of
ze hen ooit terugziet is voor
Marjan moeilijk te verkroppen.
„Ik verlang vaak terug naar Iran.
Het is erg moeilijk om niet te
weten of en wanneer je je fami
lie terug kunt zien. Ik hoop dat
ik hen ooit kan uitnodigen."
Dit Is de vijfde en laatste aflevering
van een serie over vluchtelingen In
Leiden. De andere afleveringen ver
schenen op 22, 26 en 29 mei en 2 ju-
