Sihanouk trekt plan weer in vasthouden
Buitenland
'Ik kon verbranden, verdrinken of overleven'
AIDS claimt tweede kind in Frans gezin
Verzet tegen
installatie
van Espina
Clinton moet weer
benoeming intrekken
Steun voor Roemeense homo's
Nog twee
vermisten
scheepsramp
Waarnemers
mogen naar
Gorazde
VRIJDAG 4 JUN11993
Agente France Presse ANP Algemeen NetJerijncK Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD GemeeoschappeVe Pmd*mt
Ind The Independent IPS Inte'Press Serv.ce RTR* Reuter
Even voor zes uur donderdagochtend
ontvangt de Nederlandse mijnenveger
Zierikzee de melding dat op twintig ki
lometer uit haar buurt iets gaande is
op een olietanker. Een goed half uur
later is de marineboot ter plaatse. De
bemanning beseft dat sprake is van
een ramp. De olietanker British Trent
staat van boeg tot achtersteven in
brand.
Een opvarende van de British Trent ver
telt later: „Op het moment dat ik in de
gaten kreeg wat er aan de hand was,
schoot me door het hoofd dat er drie
dingen met me konden gebeuren: ver
branden, verdrinken of overleven." De
man koos voor overleven door van het
brandende schip in de vlammenzee te
springen. Hij moest ongeveer honderd
meter onder water zwemmen om aan
de brandende golven te ontkomen. Hij
werd licht gewond opgepikt door een te
hulp geschoten schip.
De Zierikzee is een van de eerste sche
pen die op de plek van het ongeluk arri
veert. De mijnenjager neemt ogenblik
kelijk samen met het zusterschip Urk
het initiatief voor een zoektocht naar
mogelijke overlevenden. De marine
schepen zijn toevallig in de buurt van
het ongeluk. Ze zouden die dag geza
menlijk oefenen voor de Belgische kust.
Het rendez-vous is gepland bijna exact
op de plek waar de British Trent en de
Panamese vrachtvaarder Western Win
ner met elkaar in aanvaring komen.
„We zijn op een veilige afstand van de
tanker gebleven", reconstrueert com
mandant P. van Zwieten van de Zierik
zee de hectische gebeurtenissen. „Di
recte hulpverlening was niet nodig. Een
loodsboot ter plekke en een paar vissers
hielden zich al met de drenkelingen be
zig. We konden ook niet dichterbij ko
men, omdat elk moment nieuwe explo
sies werden verwacht."
De Nederlandse marineschepen scha
kelen een aantal vissersboten in, vor
men een kilometer breed cordon en be
ginnen benedenstrooms met hun
speurtocht naar de vier overgebleven
vermiste opvarenden van de British
Trent. Ze beginnen op de positie waar
de tanker zich bevond op het moment
dat het SOS-bericht werd uitgezonden
en Stomen zo stroomopwaarts. Even la
ter worden drie lichamen in het water
gesignaleerd. Korporaal Van Sermondt
stapt ogenblikkelijk met een duiker
over in een rubberboot en koerst af op
de 'drijvende objecten'.
„Het eerste lichaam kwamen we direct
tegen. Het zag er niet bepaald fris uit.
De man had alleen z'n schoenen nog
aan. Waarschijnlijk heeft hij de volle
laag gehad. We hebben het lijk aan
boord gebracht en zijn teruggegaan.
Een eindje verderop vonden we de
tweede. Die was er niet veel beter aan
toe. Vermoedelijk hebben ze middenin
de vlammenzee gezeten en konden ze
niet op tijd wegkomen. Bij zoiets heb je
dan weinig overlevingskansen", aldus
Van Sermondt. Het derde lichaam werd
niet meer gevonden. Om half elf meert
de Zierikzee af in de marinehaven van
Oostende. DeUikzet haarspeuitot in
voort. Tegen drie uur keert de mijnen
veger onverrichterzake terug in Oosten
de. De twee overgebleven vermisten
zijn niet meer gevonden. Commandant
J. Ou wens: „Op het water lagen grote
olieplassen en we raakten zowat verge
ven van de benzinedampen. Zelfs zo
erg dat wij aan boord een rookverbod
hebben ingesteld. Het is mogelijk dat
de mensen die niet zijn gevonden, zich
nog op de tanker bevinden. Daar is dus
weinig hoop meer voor."
De Franse familie Gaudin heeft
deze week zijn tweede kind ver
loren door AIDS. Stephane Gau
din (15) overleed dinsdag aan
door AIDS veroorzaakte bloed
vergiftiging, nadat hij acht jaar
geleden besmet bloed had ont
vangen bij een transfusie. 0
Stephane schreef een ontroe
rend boek over leven met AIDS.
Zijn 11-jarige broer Laurent,
wiens gefilmde langzame dood
miljoenen televisiekijkers tot
tranen toe roerde, overleed in
1991.
Beide jongens werden geïnfec
teerd door bloed dat 1.250 he-
mofilie-patiënten heeft besmet.
Meer dan 300 zijn tot dusver
overleden.
Stephane's dood komt op het
moment dat het nieuwe proces
tegen vier vroegere hoge ge-
zondheidsfunctionarisseneen
climax nadert met de slot-
pleidooien'en het requisitoir.
De vier worden ervan beschul
digd willens en wetens te heb
ben toegestaan dat met AIDS
besmet bloed werd gegeven aan
hemofiliepatiënten,.
De droom van de overleden tie
ner was rond de wereld te vlie
gen en hij had onlangs zijn bre
vet gehaald voor een ultra-licht
vliegtuigje. Zijn vader.Patrice
bouwde een toestel voor hem in
zijn garage. „Ik ben verpletterd.
Achttien maanden geleden wa
ren we een familie van vijf. Nu
zijn er nog drie over", zei hij in
het dagblad LeParisien.
Zijn derde zoon, de 5-jarige
Alexandre, werd geboren nadat
de besmette bloedprodukten
eind 1985 uit de handel werden
genomen en is niet besmet met
het dodelijke virus. „Allebei
mijn zoons zijn gestorven om
geld. Ik zal het nooit aanvaar
den", zei Gaudin.
De inmiddels ontslagen functio
narissen van de Franse volksge
zondheid worden ervan be
schuldigd om financiële rede
nen besmette bloedvborraden
te hebben willen opmaken in
plaats van produkten in te voe
ren die met een nieuwe verhit
tende techniek worden gedesin
fecteerd.
De amateurfilm die Gaudin
maakte van l^urents verschei
dene maanden durende doods
strijd werd een jaar geleden uit
gezonden in een programma
over het bloedschandaal. De
toenmalige Franse minister
Kouchner (volksgezondheid)
huilde voor de televisie terwijl
hij toekeek hoe de jongen ma-
.ger werd, verzwakte, met holle
ogen in een gezicht dat lang
zaam dat van een oude man
werd. Kouchner, die zijn top
functie niet bekleedde ten tijde
van het schandaal, vroeg j'atrice
Gaudin om vergeving uit naam
van de regering.
Drie van de voormalige gezond
heidsfunctionarissen werden
vorig jaar veroordeeld tot ge
vangenisstraffen of voorwaarde
lijke gevangenisstraf op be
schuldiging van fraude, misda
dige onachtzaamheid en nala
ten van hulp aan mensen in ge
vaar. Hen vierde werd vrijge
sproken. Alle vier wacht nu een
nieuw proces in hoger beroep.
De Guatemalaanse oppositie
partijen zeggen OVtf gEDOflg
steun in het congres te beschik
ken om te voorkomen di VftOfc
president Gustavo Flspina Sal-
guero wordt benoemd tot presi
dent.
1 let voornemen van de oppo
sitie om de installatie van Espi
na tegen te houden zal op veel
verzet van de strijdkrachten
stuiten, die de vice-president
steunen in zijn streven de
macht formeel in handen te
krijgen.
De vier oppositiepartijen zijn
van plan het congres te boycot
ten. Het op 25 mei door Serrano
ontbonden congres telt 116 ze
tels. Als de oppositionele afge
vaardigden wegblijven resteren
slechts 52 parlementariërs, te
weinig voor het quorum dat
vereist is om Espina's machts
greep officieel te sanctioneren.
Andorra kan lid worden van VN
andorra la vella Andorra heeft gisteren een vriendschaps- en
samenwerkingsverdrag gesloten met de buurlanden Frankrijken
Spanje. De stap maakt de weg vrij voor het VN-lidmaatschap
van het bergstaatje in de Pyreneeën. Het verdrag is het eerste
concrete gevolg op buitenlands-politiek terrein van in maart
aangenomen eerste grondwet.
Pleidooi voor gebruik condooms
toulouse De Franse aartsbisschop André Collini heeft zich gis
teren uitgesproken voor het gebruik van condooms. De kerk
moet haar visie op condooms radicaal bijstellen, omdat is geble
ken dat zij het beste middel zijn in de strijd tegen AIDS. „Als je
iemands seksuele gewoonten niet kunt veranderen, heb je niet
het recht het gebruik van condooms af te wijzen. Dat betekent
immers dat je een agent van de dood wordt, en in de Tien Gebo
den staat dat je niet mag doden", aldus de aartsbisschop van
Toulouse.
Verkoop condooms vrij in Ierland
dublin» Het Ierse parlement heeft gisteren, ondanks verzet van
de katholieke kerk, de verkoop van condooms aan alle leeftijds
groepen gelegaliseerd. In 1979 werden in Ierland condooms
voor gehuwde paren op doktersrecept verkrijgbaar. Voor die tijd
waren ze verboden. Sinds 1985 waren condooms verkrijgbaar
voor iedereen boven de 17. Ze waren echter alleen te koop bij de
apotheek.
Zuid-Afrika op 27 april naar stembus
Johannesburg» Een meer-partijencommissie in Zuid-Afrika
heeft gisteren voorgesteld op 27 april volgend jaar de eerste alge
mene verkiezingen te houden. Een onderhandelingsraad van
104 leden moet zich nu buigen over het voorstel van de com
missie die tien leden telt.
Voor het eerst transplantatie longstukken
parijs Voor het eerst in de geschiedenis zijn Franse artsen erin
geslaagd een in twee stukken gesneden gezonde long met suc
ces te transplanteren en aan de gang te krijgen. De transplanta
tie had al half mei plaats in het Broussais-ziekenhuis in Parijs en
duurde tien uur. Voor de patiënt was de operatie de enige kans
om in leven te blijven.
Bom Rome wellicht werk lokale misdaad
rome» De bom die woensdag in het centrum van Rome on
schadelijk werd gemaakt, is waarschijnlijk het werk van lokale
criminelen en niet van de maffia. Dat is de mening van open
baar aanklager Giorgio Castellucci. De plaatsing van de bom, die
van relatief eenvoudige makelij was, lijkt vooral een demonstra
tieve daad te zijn geweest, die tot doel had paniek te zaaien.
Zwemwater in EG verbeterd
brussel» Het zwemwater binnen de-Europese Gemeenschap is
de afgelopen tien jaar van Steeds betere kwaliteit geworden. Ne
gentien procent van het zwemwater voldeed in 1992 echter nog
steeds niet aan de EG-norm. In 1982 was dat dertig procent.
Griekenland komt in het gisteren verschenen EG-rapport als
beste uit de bus. Van het Griekse zout en zoet zwemwater vol
doet 97 procent aan de EG-norm. Ook Ierland heeft wat zoet wa
ter betreft een goede staat van dienst.
washington hans de bruun
correspondent
Kritiek op voorstel voor nationale regering Cambodja Oekraïne wil
moskou-kiev hans geleunse
Prins Norodom Sihanouk heeft vandaag, minder dan 24
uur nadat hij de vorming van een coalitieregering voor
Cambodja had aangekondigd, bekendgemaakt van dit
voornemen af te zien. Zijn plannen voor een nationaal
kabinet zijn ook van de baan. In een verklaring maakt hij
gewag van „belangrijke problemen" die hem verhinder
den zijn taak uit te voeren.
In een aparte boodschap, be
stemd voor zijn zoon, prins
Norodom Ranariddh, leider van
de royalistische partij Funcin-
pec, zegt hij echter „door Cam-
bodjanen en functionarissen
van de Verenigde Naties be
schuldigd te zijn van een consti
tutionele staatsgreep". „Daar
om zie ik af van het premier
schap en de vorming van een
nationale regering", aldus Siha
nouk.
Zonder de definitieve uitslag
van de algemene verkiezingen
af te wachten had Sihanouk, die
bekend staat om zijn wispelturi
ge karakter, verklaard een nieu
we regering te hebben gevormd,
een coalitie van Funcinpec en
de huidige, door Vietnam geïn
stalleerde. regering.
In een communiqué maakte
de 70-jarige oud-monarch bo
vendien bekend zelf de functies
te gaan bekleden van staats
hoofd, regeringsleider, opperbe
velhebber van de strijdkrachten
en hoofd van politie. Zowel
prins Ranariddh als de huidige
premier Hun Sen was volgens
de verklaring benoemd tot vice-
premier.
Hoewel Sihanouk zijn plan
nen niet aan de VN had voorge
legd, nam zijn voornemen de
bezorgdheid weg over een mo
gelijk conflict tussen de rege
rende Cambodjaanse Volkspar
tij, de communistische CPP, en
Funcinpec, de oppositiepartij
die bijna zeker is van de verkie
zingsoverwinning. Funcinpec is
een Franse afkorting voor Na
tionaal Verenigd Front voor een
Onafhankelijk. Neutraal. Vreed
zaam en tot Samenwerking be
reid Cambodja.
De vredesregeling voor Cam
bodja bevat de afspraak dat de
macht de eerste drie maanden
na de verkiezingen in handen
moet zijn van de Opperste Na
tionale Raad, een orgaan waarin
de vier grote facties, waaronder
de Rode Khmer, zitting hebben.
De Rode Khmer heeft de ver
kiezingen echter geboycot en
het akkoord sluit niet uit dat er
andere tijdelijke maatregelen
worden getroffen om de stabili
teit te bewaren. In de nieuwe
nationale regering van Siha
nouk was geen plaats inge
ruimd voor de Rode Khmer.
Met meer dan negentig pro
cent van de stemmen geteld
leidt Funcinpec in de eind vori
ge maand gehouden verkiezin
gen nu met 45,3 procent. De
CPP volgt met 38,6 procent en
de kleine oppositiegroep BLDP
staat op 3,7 procent. Door een
telfout was Funcinpec korte tijd
te hoog ingeschat. In zetels blijft
de verdeling hetzelfde: 57 voor
Funcinpec, 52 voor de CPP en
10 voor de BLDP.
correspondent
Oekraïne moet beloftes om een
kernwapenvrije staat te worden
intrekken en een klein arsenaal
atoomwapens behouden. Dat
bepleitte premier Koetsjma in
het parlement.
Volgens Koetsjma moet Oek
raïne het Start-verdrag tussen
Amerika en de Sovjetunie over
vermindering van strategische
kernwapens niet ondertekenen.
Een omslag in het Oekraïnse
standpunt voorspelt grote pro
blemen met Rusland en de Ver
enigde Staten. Oekraïne werd
na de ontbinding van de Sov
jetunie partij bij het Start-ver-
drag.
budapest runa helunga
correspondent oost-europa
De mensenrechtenorganisatie
Helsinki Watch wil geld be
schikbaar stellen voor de verde
diging van twee jonge Roe
meense homoseksuelen. De 17-
jarige Mirel Ciprian Cucu en de
22-jarige Marian Mutascu drei
gen veroordeeld te worden op
basis van een wet uit Ceauses-
cu's tijd die homoseksualiteit
bestraft met maximaal vijf jaar
gevangenis.
De twee vrienden werden
eind januari in Timisoara gear
resteerd op basis van het Roe
meense artikel 200, dat iedere
vorm van homoseksuele activi
teit verbiedt. Volgens Helsinki
Watch werden ze door de poli
tie tien uur lang met knuppels,
paardezwepen en met de vuist
bewerkt om hen tot een beken
tenis te dwingen.
De twee werden vervolgens in
preventieve hechtenis gezet,
formeel omdat ze met AIDS be
smet zouden zijn, hoewel er
geen enkel medisch onderzoek
of een medische behandeling
heeft plaatsgevonden.
De arrestatie volgde ruim een
week nadat de plaatsvervangen
de minister van justitie, Lucian
Stingu, had verklaard dat artikel
200 niet meer toegepast zal
worden. Overigens zei hij erbij
dat op dat moment 72 mensen
vastzaten op basis van dezelfde
wet. Maar de openbaar aankla
ger in Timisoara verklaarde aan
deze mededeling geen bood
schap te hebben, omdat alleen
het parlement een wet onge
daan kan maken.
De vervolging van de Roe
meense homoseksuelen is in
middels aan de orde gesteld
door Amnesty International,
Helsinki Watch en de Interna
tionale Associatie van Homo's
en Lesbiennes.
Blusboten proberen het vuur te doven op de brandende Britse tanker British Trent. foto reuter geertdrieche
zeebrugge gpd
Van de 36 opvarenden van de
olietanker British Trent, die gis
terochtend voor de Belgische
kust ter hoogte van Zeebrugge
in aanvaring kwam met een Pa-
namees vrachtschip, worden er
nog twee vermist. Zeven men
sen kwamen bij de ramp om
het leven. De overigen konden
worden gered. In ziekenhuizen
in Brugge en Oostende liggen in
totaal 21 gewonden, onder wie
de kapitein van de British Trent.
De brand die direct na de
botsing uitbrak, was pas 's mid
dags om vier uur onder contro
le. De Belgische autoriteiten
hebben een onderzoek gelast.
Gevaar voor een milieuramp
heeft volgens hen geen moment
bestaan, omdat benzine snel
verdampt. De milieuorganisatie
Greenpeace in Amsterdam
vindt die verklaring echter te
eenvoudig. „Ook al zou de ben
zine oplossen in het water, kan
ook die oplossing schadelijk zijn
voor het milieu omdat er ben
zeen in voorkomt", aldus een
woordvoerster.
Experts van het Rotterdamse
bergingsbedrijf Smit Tak zou
den vanmiddag de resterende
lading uit twee beschadigde
tanks van de Britse tanker over
pompen. Daarna zou het schip
grondig worden geïnspecteerd.
Dan wordt ook besloten naar
welke haven de tanker wordt
gesleept.
De Amerikaanse president Clin
ton heeft gisteren opnieuw pijn
lijk gezichtsverlies geledeif in
verband met de benoeming van
een politieke topfunctionaris.
Onder druk van vooral Republi
keinse, maar ook Democra
tische Congresleden moest hij
zijn voornemen inslikken om
mevrouw Lani Guinier te be
noemen tot de topambtenaar
die op justitie de (zwarte) bur
gerrechten moest gaan beharti
gen.
Lanier kwam in opspraak
door artikelen over de burger
rechten van de zwarte Amerika
nen. Daarin verkondigde zij
nogal radicale ideëen over ge
lijkberechtiging, die niet alleen
bij de Republikeinen maar ook
bij gematigde Democraten in
verkeerde aarde vielen. Zij pleit
te voor 'quota' voor zwarten in
de politiek, waarbij het aantal
zwarte Congresleden, burge
meesters, gemeenteraadsleden
of burgemeesters zou moeten
worden vastgelegd.
Zwarten mogen volgens haar
nooit van blanke stemmen af
hankelijk zijn. Ook pleitte zij
voor een veto-recht voor min
derheidsgroepen in zaken die
vooral hen aangaan, en zij
schreef dat een Republikein
nooit de zwarte bevolking kan
vertegenwoordigen. Deze op
vattingen leidden de afgelopen
weken tot een felle campagne
Lain Guinier wordt geen ondermi
nister van justitie.
foto reuter rick t wilking
tegen Clintons voornemen de
zwarte juriste op justitie te be
noemen.
Republikeinse en ook gema
tigde Democratische senatoren,
zoals Edward Kennedy, maak
ten duidelijk (Jat Lanier het bij
de vereiste hoorzitting over haar
benoeming uiterst moeilijk zou
krijgen. Zelf zei zij gisteren zich
graag voor de Senaat te willen
verdedigen. Maar Clinton be
sloot het risico te vermijden, dat
Lanier door de meerderheid van
de Senaat zou worden afgewe
zen.
Radovan Karadzic, de leider van
de Bosnische Serviërs, Radovan
Karadzic, heeft toestemming
gegeven voor de stationering
van VN-waarnemers in de door
zijn troepen belegerde stad Go
razde.
Gorazde is een van de laatste
moslim-bolwerken in Bosnië en
wordt al bijna een week onop
houdelijk met artillerie bestookt
door de Serviërs. Er zitten zo'n
70.000 vluchtelingen opgesloten
in de stad.
Gisteren sprak Karadzic met
de internationale bemiddelaars
Lord Owen en Thorvald Stolten-
berg, die onverwacht naar Bos
nië waren gereisd om het vre
desproces nieuw leven in te bla
zen. De bemiddelaars werden
begeleid door de Franse gene
raal Philippe Morillon, de bevel
hebber van de VN-vredesmacht
in Bosnië. Deze sprak met Ka
radzic over de stationering van
VN-waarnemers in Gorazde.
Karadzic vroeg Morillon waar
nemers langs alle frontlinies te
plaatsen, „en niet alleen waar
de moslims dat wensen".
