Leger zet Serrano af
«u Ti
Buitenland
President Serrano van
democraat tot autocraat
Na bezoek Libiërs rest
Israël slechts kater
Weer baas
van maffia
opgepakt
Geweld bij protest in Belgrado
West-Europa bijna dicht
voor burgers buiten EG
Een zware last
WOENSDAG 2 JUN11993
V-raad verlengt mandaat in Angola
new york De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft het
mandaat van de ingesloten vredesmacht in Angola met 45 dagen
verlengd tot 15 juli. De Veiligheidsraad dreigt „alle passende
maatregelen" te nemen om het twee jaar geleden overeengeko
men vredesakkoord voor Angola op te leggen.
Verkiezingen Togo opnieuw uitgesteld
lomé» Togo heeft voor de tweede keer de omstreden presi
dentsverkiezingen uitgesteld, die door de oppositie en buiten
landse regering scherp zijn bekritiseerd. Ze zijn „een paar we
ken" opgeschort voor overleg met oppositieleiders, aldus een
verklaring van president Gnassingbe Eyadéma.
Klacht over intimiteiten op school
Washington Het verschijnsel van ongewenste intimiteiten
grijpt om zich heen op Amerikaanse scholen. Vier op de vijf tie
ners zeggen slachtoffer te zijn geweest van onwelkom seksueel
gedrag, zo blijkt uit een nationaal onderzoek onder 1.600 scho
lieren tussen 12 en 16 jaar. De meeste ondervraagden klaagden
over vervelende grappen, gebaren en gefluit. Nummer twee op
de lijst staan fysieke ongewenste intimiteiten zoals aanraken,
knijpen en grijpen op bepaalde plaatsen.
Velasquez wordt interim-president
caracas» De grote Venezolaanse politieke partijen zijn het gis
teren eens geworden over de benoeming van senator Ramon Jo
sé Velasquez als interim-president. Velasquez (77) moet Carlos
Andres Perez vervangen, die een week geleden tot aftreden werd
gedwongen en voor de rechter moet verschijnen op beschuldi
ging van corruptie. Velasquez vervangt Octavio Lepage, die het
vorige week van Perez overnam na diens aftreden.
Veertig jaar geleden gekroond
londen Vandaag veertig jaar geleden werd koningin Elizabeth
plechtig gekroond tot staatshoofd van Groot-Brittannië. Het
Huis Windsor heeft besloten dat het jubfteum een dag als alle
andere zal zijn en de leden van het koninklijk huis zullen hun
normale programma met representatieve verschijningen afwer
ken. De vorstin zelf brengt de dag door bij de Derby-paarden
rennen. In Hyde Park en voor de Londense Tower worden van
daag wel saluutschoten ter ere van de 67-jarige koningin afge
vuurd. Bij Madame Tussaud kreeg gisteren het beeld van de ko
ningin nog even snel een opknapbeurt. foto epa
Hoerastemming slaat om in woede
President Guatemala vlucht na ultimatum militairen
Vreugde en verwarring in Guatemala, waar de kranten het gedwongen vertrek aankondigen van president
Serrano.
foto ap marcelo salinas
jeruzalem ad bloemendaal
correspondent
Twee dagen na de komst van
tweehonderd Libische pelgrims
naar Jeruzalem zit Israël met de
kater. De hoerastemming over
de eerste grote pelgrimage uit
een Arabisch land en nog wel
uit Libië sloeg gisteren om in
woede-uitbarstingen en schan
daal-geroep.
In een hartstochtelijke oproep
tot alle moslims in de wereld
bepleitte de leider van de pel
grims, Daoud Tajuri, een heilige
oorlog ter bevrijding van Jeruza
lem en de islamitische heilig
dommen en de liquidatie van
de joodse staat. En na zijn pers
conferentie in het Jeruzalemse
Hyatt-hotel maakte de Libische
regering ten overvloede bekend
dat de pelgrimage niets had te
maken met erkenning van „de
zogenaamde staat Israël".
Daarmee kwam op wrede wij
ze een einde aan de illusies die
sommige Israeli's zich hadden
gemaakt. Daarbij werd zelfs ge
speculeerd over een bezoek van
de Libische leider Moammar
londen cees van zweeden
correspondent
Amnesty International heeft de
komende conferentie over de
mensenrechten gekraakt. In on
gezouten bewoordingen om
schreef de secretaris-generaal
van Amnesty, de Senegalees
Pierre Sane, de VN-conferentie
als een „klap in het gezicht van
de mensheid".
De VN-conferentie, die van 14
tot 25 juni in Wenen wordt ge
houden, wordt bijgewoond
door vertegenwoordigers van
180 landen. Sane betichtte veel
van die landen echter van een
„verbijsterende schijnheilig
heid". In twee van de drie deel
nemende landen, aldus de se
cretaris-generaal, wordt nog ge
marteld. Dat geldt vooral voor
Gaddafi aan Jeruzalem.
Minister Baram (toerisme),
die de Libiërs maandagochtend
aan de grens nog had welkom
geheten met een goed verzorgd
ontbijtbuffet, was des duivels.
Weldra voegden ook parle
mentsleden van regeringspartij
en en oppositie zich in het koor
van protest tegen zoveel on
dankbaarheid. Van alle kanten
klonk de roep de Libiërs onmid
dellijk over de grens te zetten.
Maar dat gebeurde niet. Vol
gens Rabins woordvoerder heeft
Israël zich verplicht aanhangers
van alle godsdiensten toe te la
ten tot de heilige plaatsen in Je
ruzalem en aan die verplichting
zal het zich houden.
De ironie wil dat het de Pales
tijnse bewakers van de Aksa-
moskee op de Tempelberg wa
ren die de Libiërs gisteren niet
wilden toelaten. Zij beschou
wen het bezoek van de pelgrims
als een poging van Libië in de
gunst te komen van de Verenig
de Staten.
De Libiërs hebben aangekon
digd dat ze vandaag „volgens
plan" zullen vertrekken.
landen in Azië. „De Verenigde
Naties besloten in december
1990 een conferentie over men
senrechten te organiseren", ver
klaarde Sane. „Sindsdien zijn
naar verluidt zeker 2.500 men
sen verdwenen, 4.000 geëxecu
teerd en 7.500 ter dood veroor
deeld. En al waar ze mee geko
men zijn, is dit zielige docu
ment".
In de ontwerp-tekst staan vol
gens Sane geen praktische voor
stellen. De passage over marte
lingen is, zo meent hij, weinig
meer dan een herhaling van de
tekst van de VN-Conventie van
1984. „En zelfs die passage staat
nog tussen haakjes, wat bete
kent dat de betro&en landen er
in het vooroverleg geen over
eenstemming over hebben be
reikt."
Het Guatemalaanse leger
heeft gisteren president
Jorge Serrano, een week na
zijn verhulde staatsgreep,
gedwongen af te treden.
Volgens een militaire zegs
man is hij naar El Salvador
gevlucht, waar hij politiek
asiel heeft gekregen.
GUATEMALA AFP-DPA-Rtr-IPS
Na het vertrek van Serrano gin
gen honderden mensen in Gua-
temala-Stad de straat op om te
demonstreren tegen „de mili
taire staatsgreep". Het kwam
tot gevechten waarbij verschei
dene gewonden vielen. De anti-
oproerpolitie werd daarbij inge
zet.
Rigoberta Menchu, die in
1992 de Nobelprijs voor de Vre
de kreeg, sprak van een nieuwe
staatsgreep en riep op tot bur
gerlijke ongehoorzaamheid.
„We hebben te maken met een
nieuwe coup. Dit is een regering
met een democratische facade.
We willen geen dictatuur
meer," zei Menchu.
Na vier uur durende bespre
kingen met vertegenwoordigers
van het leger en de burgers ver
klaarde minister van defensie,
generaal José Domingo Garcia,
tegenover de pers dat Serrano
„zijn functies had neergelegd"
en vice-president Gustavo Espi-
na was afgetreden. Onder toe
zicht van het Constitutioneel
Tribunaal zal het congres een
opvolger voor Serrano benoe-
Die zal diens functie kunnen
Werkloosheid in
West-Europa
naar 12 procent
parus hans gertsen
correspondent
De werkloosheid in West-Euro
pa blijft voorlopig nog stijgen.
Volgens deskundigen van de in
Parijs gevestigde Organisatie
voor Economische Samenwer
king en Ontwikkeling (OESO)
trekt de Europese economie in
de tweede helft van dit jaar aan,
maar zal de werkloosheid in
West-Europa tot eind volgend
jaar blijven groeien alvorens
zich te stabiliseren. Dit jaar zal
de werkloosheid in West-Euro
pa gemiddeld 11,4 procent be
dragen en eind 1994 11,9 pro
cent, aldus de OESO.
Dat blijkt uit een gisteren ge
publiceerd rapport van de orga
nisatie; waarbij de 23 belang
rijkste industrielanden zijn aan
gesloten. Voor de tweede helft
van dit jaar voorziet de OESO
een uiterst geringe economi
sche groei van 0,3 procent voor
West-Europa, al blijft vooral de
Duitse economie met een afna
me van 1,3 procent van het Bru
to Nationaal Produkt (BNP) nog
duidelijk achter. De Europese
economie trekt pas begin 1994
echt aan. Voor West-Europa
voorziet de OESO een groei van
het BNP van ruim twee procent
in de eerste helft van volgend
jaar, en zelfs 2,7 procent in de
tweede helft van 1994.
EG beperkt
opvang van
vluchtelingen
kopenhagen anp
De lidstaten van de EG hebben
gisteren in Kopenhagen afspra
ken gemaakt over de mini
mumvoorwaarden die gesteld
moeten worden aan de humane
opvang van vluchtelingen uit
het voormalige Joegoslavië. Tij
dens de bijeenkomst van minis
ters belast met immigratieza
ken, werd echter duidelijk ge
maakt dat de opvang beperkt
moet blijven tot kwetsbare per
sonen en dat gezinshereniging
slechts bij wijze van uitzonde
ring kan worden toegestaan.
In een resolutie die door alle
EG-landen werd aanvaard, werd
nog eens benadrukt dat alleen
„tijdelijke bescherming" kan
worden geboden en dan nog al
leen aan uitzonderingsgevallen
die niet terecht kunnen in veili
ge gebieden binnen de grenzen
van het oude Joegoslavië. Het
gaat daarbij voornamelijk om
krijgsgevangenen, gewonden en
vrouwen die seksueel zijn mis
bruikt.
vervullen tot het einde van zijn
ambtsperiode in 1996. Garcia
zei dat hij de functie van presi
dent „voorlopig" zal waarne
men. Maar waarnemers zeiden
te vrezen dat Garcia veel langer
als zodanig zal aanblijven.
President Serrano had op 25
mei de Guatemalaanse grond
wet buiten werking gesteld en
parlement en hooggerechtshof
ontbonden om „corruptie tegen
te gaan". De verkapte staats
greep werd van alle zijden ver
oordeeld en bracht hem in con-
tokyo» De toekomstige Japanse
kroonprinses, Masako Owada,
krijgt het tijdens haar bruiloft op 9
juni zwaar te verduren. Ze zal de
traditionele keizerlijke huwelijks
kimono dragen, een kledingstuk
van tien kilo. „Het stuk is zo
flict met het leger, het parle
ment en burgerlijke organisa
ties. De Organisatie van Ameri
kaanse Staten (OAS) stuurde in
het afgelopen weekeinde secre
taris-generaal Joao Baena Soa-
res om poolshoogte te nemen.
Serrano, die zich bijna dicta
toriale bevoegdheden had toe
geëigend, trad af, nadat hij een
ultimatum had ontvangen van
de militairen, belangrijke za
kenlieden en vakbonden, aldus
een parlementslid. Na ont
vangst van het ultimatum riep
zwaar, ik kan me er nauwelijks in
bewegen", klaagde model Ayako
Ito, die gisteren een vergelijkbare
kimono aan de pers demonstreer
de. Kuniyoshi Minomiya toonde
de kleding van kroonprins
Naruhito.
hij de leiders van verscheidene
politieke partijen bij zich en
stelde hij voor de grondwet te
herstellen. Dat gesprek leverde
geen overeenstemming op. De
minister van defensie eiste zijn
aftreden.
De gevluchte president sprak
in een interview met de Mexi
caanse televisie van een „tegen
hem gerichte staatsgreep". Ik
werd door het leger tot aftreden
gedwongen en acht mij nog
steeds de rechtmatige presi
dent, zei hij.
Het huwelijkskostuum heeft als
basis een diep paars gekleurde
petticoat, bedekt met talrijke, ver
schillend gekleurde lagen zijde.
Daaroverheen komt een geplooi
de broek, een hakama, die als een
harnas het lopen bijna onmogelijk
guatemala ap
Jorge Serrano trad als uitgespro
ken pleitbezorger voor de de
mocratie en de mensenrechten
aan als president van Guatema
la. Gisteren stapte hij op als ver
meend dictator.
Zijn beslissing van 25 mei om
het congres en het hoogge
rechtshof te ontbinden, een
groot deel van de Grondwet
buiten werking te stellen en per
decreet te regeren werd door
het buitenland veroordeeld en
in Guatemala niet gepikt. De
Verenigde Staten en de Europe
se Gemeenschap schortten de
hulp aan Guatemala op.
De 48-jarige Serrano beweer
de de macht naar zich te heb
ben toegetrokken om de demo
cratie te beschermen tegen cor
ruptie en chaos. De weken
voorafgaand aan zijn beslissing
werden gekenmerkt door poli
tieke conflicten en demonstra
ties, die voornamelijk waren ge
richt tegen Serrano's bezuini
gingsbeleid, dat het leven al
maar duurder maakte.
Serrano, zoon van een parle
mentslid, werd op 14 januari
1991 geïnstalleerd als eerste ge
kozen president die een andere
gekozen president opvolgde
sinds 150 jaar. Serrano, een wa
terbouwkundig ingenieur en
projectontwikkelaar, won de
verkiezingen als politiek buiten
staander. gesteund door het be
drijfsleven, dat zich vorige week
tegen hem keerde.
Voor hij president werd was
Serrano voorzitter van de Natio
nale Commissie van Verzoe
ning, die een principe-akkoord
overeenkwam met de linkse re
bellen die sinds 31 jaar de rege
ring bevochten. Als voorvechter
maakt. De eigenlijke, vijflagige ki
mono en een kunstig bewerkte jas
vormen de (zichtbare) afsluiting
van het kostuum.
kopenhagen aly knol
correspondent eg
De Europese Gemeenschap
heeft strenge maatregelen op
stapel staan om de toestroom
van buitenlanders naar West-
Europa in te dammen. De EG-
ministers van justitie werden
het gisteren in Kopenhagen vrij
wel zonder discussie eens dat
zowel de regels voor tewerkstel
ling van niet-EG-burgers als
voor hun uitwijzing aanzienlijk
moeten worden verscherpt.
Pas als aan deze voorwaarden
is voldaan, kan sprake zijn van
werkelijk vrij verkeer van perso
nen in de EG. zo legden de mi
nisters vast. Aanvankelijk had
dat vrije verkeer op 1 januari dit
jaar een feit moeten worden.
Het is na de bijeenkomst van
gisteren de vraag of 1 januari
1994 wordt gehaald.
De ministers vinden striktere
voorschriften voor tewerkstel
ling van niet-EG-burgers nood
zakelijk gezien de hoge werk
loosheid in de Europese Ge
meenschap. Tegelijkertijd gelo
ven ze met een straffere immi
gratiepolitiek bij te dragen aan
De afgezette president Serrano.
foto ap
van de democratie in Midden-
Amerika zag hij als internatio
naal waarnemer toe op de ver
kiezingen in Nicaragua en Pa-
Kort nadat hij president was
geworden ging hij in onderhan
deling met de rebellen en begon
hij pogingen in het werk te stel
len om ervoor te zorgen dat de
mensenrechten in zijn land be
ter zouden worden nageleefd.
De schulden en inflatie die hij
als president erfde zetten Serra
no aan tot bezuinigingen, die
onder andere de afschaffing in
hielden van veel subsidies. Bui
tenlandse schuldeisers en inves
teerders waren tevreden, maar
voor veel Guatemalanen werd
het leven moeilijker. Dat leidde
tot het protest, dat de president
aanzette tot zijn 'zelf-coup'.
Het bedrijfsleven, de vakbon
den. de katholieke kerk en de
Universiteit van San Carlos
keerden zich vorige week geza
menlijk tegen Serrano. Gisteren
voegde het leger zich bij hen.
catania ap
De Siciliaanse politie heeft
vanmorgen de maffia-leider
Giuseppe Pulvirenti in Ca
tania aangehouden. Pulvi
renti is de derde voort
vluchtige topmafioso die de
politie dit jaar heeft weten
te arresteren. Een kleine
tien jaar is naar de 60-jarige
Pulvirenti gezocht.
Pulvirenti werd samen
met zijn lijfwacht in een
ondergrondse schuilplaats
op een boerderij buiten Ca
tania gevonden. Hij ont
kende Pulvirenti te zijn en
beschikte over valse identi
teitspapieren. Volgens de
politie droeg hij een ring
met twaalf diamanten, een
sieraad dat wordt gedragen
door de twaalf leidende
maffiabazen, de zogenoem
de 'cupola'.
Aangenomen wordt dat
Pulvirenti de nummer 2
was in de regio Catania en
onder direct gezag stond
van Nitto Santapaola. die
begin mei werd aangehou
den. De eerste sensationele
arrestatie dit jaar was die
van Toto Riina, de 'capo dei
capi' of baas der bazen op
Sicilië.
de vermindering van het geweld
tegen buitenlanders, zoals dat
het afgelopen weekeinde weer
in het Duitse Solingen werd
tentoongespreid.
Tijdelijke tewerkstelling kan
in de toekomst alleen nog maar
'in beperkte uitzonderingsge
vallen worden overwogen', be
paalden de ministers. Bij vaca
tures moet voorrang worden ge
geven aan EG-onderdanen. Wie
als niet-EG-burger beschikt
over gespecialiseerde kennis op
een bepaald gebied, heeft nog
een redelijke kans van slagen
Maar seizoenarbeiders bijvoor
beeld zullen maar voor ten
hoogste zes maanden in dc EG
mogen werken, waarna ze weer
voor minimaal zes maanden
buiten de EG moeten verblij-
Minister Hirsch Ballin heeft
gisteren op uitdrukkelijk ver
zoek van de Tweede Kamer het
voorbehoud gemaakt dat het
Nederlandse parlement zich
eerst over de nieuwe regels
moet kunnen uitspreken.
Amnesty kraakt VN-conferentie
'Deelnemers aan top over
mensenrechten martelen zelf
belgrado-sarajevo»
Bij straatgevechten tussen duizenden aanhangers
van de voornaamste Servische oppositiepartij en
de politie zijn afgelopen nacht een dode en 15 ge
wonden gevallen onder politiemensen en zeker veertien maanden geleden bego:
16 gewonden onder burgers. Onder de gewonden - -
de oppositiepartij,
namen en twee granaten tussen de menigte in
sloegen. Zeker elf mensen kwamen om het leven
en 80 raakten gewond. Het was een van de ergste
aanvallen op burgers in Sarajevo sinds de Bosni
sche Serviers hun belegering van de hoofdstad
bevond zich ook de leider
Vuk Draskovic van de Servische Vernieuwingsbe
weging (SPO).
Draskovic werd vanochtend vroeg door de poli
tie uit het partijbureau gehaald en vervolgens
zwaar afgetuigd door agenten. Hij liep wonden op
in zijn gezicht en op zijn hoofd.
Gisteravond hadden duizenden betogers gepro
beerd het parlementsgebouw in Belgrado te be
stormen. Eerder op de dag was daar een afgevaar
digde van hun partij neergeslagen door een parle
mentslid van de Servische Radicale Partij (SRP).
Een woedende Draskovic riep zijn aanhangers op
zich voor te bereiden op de strijd.
De situatie in Belgrado is gespannen nadat het
parlement maandagnacht de gematigde presi
dent Dobrica Cosic van rest-Joegoslavië had afge
zet. De ultra-nationalisten van de Servische Radi
cale Partij hadden daarbij een belangrijke rol ge
speeld.
Voor het televisiestation Politika in Belgrado
verklaarde Draskovic dat vandaag weer zou wor
den gedemonstreerd. „Dit is hel laatste uur om
Servië te redden".
In Sarajevo is gisteren een moslimfeest op een
tragedie uitgelopen toen Servische mortierschut-
ters een voetbalveld in een buitenwijk onder vuur
De Bosnische radio had de bevolking gewaar
schuwd voor een dergelijke Servische aanval op
het offerfeest Kurbon Bayrarn, wanneer moslims
de bereidheid van Abraham om zijn zoon aan
God te offeren herdenken. „Het was geen erg
goed idee", zei Sead Bajric, terwijl hij gewond op
een brancard lag in een veldlazaret nabij het voet
balveld. „Maar de mensen willen hoe dan ook sa
menkomen en een normaal leven leiden."
De aanval had plaats terwijl Bosnische rege
ringstroepen bezig waren met de consolidatie van
terreinwinst ten zuiden van Sarajevo, die het ge
volg was van een verrassend offensief.
Terwijl regeringssoldaten zich ingroeven ten
zuiden van Sarajevo, waren de berichten van het
front in Oost-Bosnië slecht. Een hoge Bosnische
bevelhebber, Mostafa Hajrulahovic. stelde de in
ternationale gemeenschap verantwoordelijk voor
een Bosnisch-Servisch offensief tegen Gorazde.
Door onenigheid over het instellen van veilige
zones voor de Bosnische moslims heeft de Veilig
heidsraad gisteren geen akkoord kunnen bereiken
over het internationale actieprogramma voor
Bosnië-Uercegovina. Washington gaf toe dat er
nog steeds „meningsverschillen" zijn. De niet-ge-
bonden landen en de ondertekenaars van het ac
tieprogramma onderhandelen vandaag opnieuw.
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
