Actie 'Gist' geeft aanzet
tot alternatieve kerkorde
Kerk Samenleving
Bosshardt-toernee doet Katwijk aan
NCRV's Kerkepad begint dit jaar in Friesland
WOENSDAG 2 JUN11993
UIT DE KERKBLADEN
Damascus (1)
De gereformeerde predi
kant P.J. van Midden uit
Lisse was begin mei in de
Syrische hoofdstad Da
mascus. „Aan het eind van
'De rechte straat', waar on
ze grote vriend Paulus ooit
letterlijk in het duister tast
te naar de betekenis van
zijn roeping, gaan we naar
de kerk", zo begint hij zijn
reisverslag in 'De Kruis
vaan', het contactblad van
de Gereformeerde Kerk Lis-
se. „Het wemelt van de ker
ken in Damascus. Wie
denkt dat hij als christen in
Syrië onmiddellijk achter de
tralies belandt, heeft het
goed mis. Want iets meer
dan 20 procent van de Syri
sche bevolking is christelijk,
merendeels Syrisch Ortho
dox, maar ook rooms-ka-
tholieken blazen er hun
partijtje mee. Een gerefor
meerde kerk heb ik er niet
gevonden, des te meer re
den ter kerke te gaan bij bij
na de oudste kerk ter we
reld: de Syrisch orthodoxe."
Damascus (2)
De dominee en zijn echtge
note boffen die morgen.
„De patriarch van Constan-
tinopel en die van Antio-
chië komen op bezoek. We
vinden de hele gemeente in
rep en roer. Een keurig aan
gekleed ontvangstcomité
staat klaar en de Damasce
ner uitvoering van het mu
ziekkorps Crescendo oefent
nerveus. Eindelijk komen
de priesterlijke aartsvaders
aan. Ze laten zich rijden in
een weinig bescheiden wa
gen en nemen plaats op
een plateau dat speciaal
door de timmerman tegen
over de kerk is ontworpen.
De kerk is stampvol en
tiidens de dienst wordt die
alleen nog maar voller.
Greetje en ik krijgen als bui
tenlanders een ere-plaatsje
op twee stoelen aan het
middenpad. Je ziet maar
weer: neem altijd een strop
das mee op vakantie. Die
doet soms wonderen."
Damascus (3)
De dominee beschrijft ver
volgens de dienst, waarin
het Evangelie klinkt vanuit
de opening in de ikonosta-
sis: de gesloten ikonenwand
achter in de kerk, die het
heilige gedeelte van de kerk
afsluit van het 'gewone'
deel. „Waar Jan-met-de-pet
en Marie-met-de-bezem
komen, komt kennelijk on
ze lieve Heer niet", merkt
hij op. Na de dienst, als de
Syrische gemeente 'achter
de muziek aan is', zien de
Van Middens hun kans
schoon om eens een kijkje
achter die wand te nemen.
„Een aantal prachtige iko-
nen vraagt erom beter be
keken te worden en wij slui
pen ernaar toe om deze
kunststukjes te bewonde
ren. Tot een koster die de
kaarsen uitblaast een roze
jurk in het heilige der heili
gen ontdekt. Hij geeft een
gil en Greetje wordt met
Cte haast weggewerkt. De
on heeft ze dan al van
nabij gezien. Ik mag blijven.
Ik ben immers ook 'priest'
en vergeet niet: een man.
Ooit schreef de apostel
Paulus, ver na zijn avontuur
in Damascus: in Christus is
geen Jood of heiden, slaaf
of vrije, man of vrouw.
Maak ze dat in Damascus
maar eens wijs."
'Duidelijke uitgangspunten nodig voor Hervormde Kerk in Nederland'
redactie dick van der pias. 071-16"
Misdienettes
geen voorlopers
van vrouwelijke
priesters
Een groep leden uit de Nederlandse Hervormde Kerk en
de Gereformeerde Kerken heeft het initiatief genomen
voor een brede discussie over de kerkorde voor de toe
komstige Samen op Weg kerk. De huidige concept
kerkorde vraagt volgens deze groep om een alternatief
waarin duidelijke uitgangspunten worden uiteengezet in
gewone gangbare taal.
dick van der plas
De oproep aan hervormden, ge
reformeerden ën luthersen om
deel te nemen aan de brede dis
cussie is gedaan in de vorm van
een kettingbrief. „We hopen dat
onze oproep een gistingsproces
in werking zal zetten met een
verluchtende en heilzame wer
king op het proces van het tot
standkomen van de nieuwe
kerkorde", schrijft Warmonder
P. Magré namens de initiatief
groep, die spreekt over de actie
'GIST' (Geloven In Stimuleren
de Tegenspraak).
De groep betrokkenen bestaat
voor een belangrijk deel uit me
dewerkers van een aantal be
leidsorganen binnen de kerken,
zoals de Raad voor de Zending
in Oegstgeest en de Raad voor
Overheid en Samenleving. Ze
ziet de kerkorde als het 'visite
kaartje' van de nieuwe SoW-
kerk. „Wij zijn geen kerkorde
specialisten, maar we beseffen
wel hoe leuk en uitdagend het is
om het spel van de vorming van
een goede en uitdagende
kerkorde met ernst te spelen.
Laat niet toe dat de lovenswaar
dige, maar él te voorzichtige
kerkpolitiek bewuste mannen
deze zaak zouden 'rondbreien'
in een te beperkte kring", aldus
de oproep.
De huidige concept-kerkorde
ademt volgens de voortrekkers
van de actie 'GIST' teveel het
compromis en een te grote toe
gevendheid aan de rechterflank
van de kerken, 'ten koste van
ruimte voor de anderen, ten
koste van het evenwicht'. Dat
geldt ook voor de gekozen
naam van de toekomstige SoW-
kerk: de Verenigde Reformatori
sche Kerk. Voorgesteld wordt
een 'gewone Nederlandse
naam' als: Hervormde Kerk in
Nederland. „Mochten gerefor
meerden of luthersen daar toch
te grote moeite mee hebben,
laat het dan zijn: Evangelische
Kerk in Nederland."
De initiatiefgroep wil verder
geen 'buitengewoon rare din
gen' in de kerkorde. Gepleit
wordt voor ruimte voor veel
kleurigheid, voor het gesprek
tussen de richtingen. Het alter
natief voor de huidige concept
kerkorde begint met een uiteen
zetting van '(Het wezen van) de
Kerk'. Benadrukt is hierin onder
meer de oecumenische betrok
kenheid bij andere kerken. Ook
wordt aangegeven dat de
'grondslagvoor haar geloof, ver
kondiging en dienst' de bijbel is,
die bestaat uit de kanonieke ge
schriften van Israël. „In de hui
dige concept-kerkorde wordt
niet aangeduid wat de bijbel is",
zegt woordvoerder Magré in
een toelichting. „De relatie met
Israël komt dan op een gegeven
moment zo maar uit de lucht
vallen. Wij geven aan dat de bij
bel de joodse boeken bevat en
dat verldaart waarom de kerk de
gemeenschap met Israël zoekt."
Hij noemt het uitleggen wat de
bijbel belangrijker dan het op
sommen van allerlei belijdenis
geschriften. „Die werken we lie
ver uit in een ordinantie."
In het onderdeel 'De taak van
de taak' besteedt het alternatief
veel aandacht aan de missionai
re opdracht van de kerk, waarin
grotendeels het huidige werk
van de Raad voor de Zending en
de Raad voor contacten met an
dere kerken in de NHK wordt
beschreven.
Woordvoerder Magré heeft de
indruk dat een grote groep van
geïnteresseerde kerkleden 'op
gelucht ademhaalt' bij het ken
nisnemen van de alternatieve
kerkorde. „We hebben verder
nog wel even de tijd om het gis
tingsproces haar werk te laten
doen", zegt hij. De betrokken
synodes van de deelnemende
kerken buigen zich in het najaar
over de concept-kerkorde.
Daarna is het woord aan de ge
meenten.
katwuk Op haar afscheidstoemee langs 32 gemeenten deed majoor A. Bosshardt van het Leger des Heils gisteravond Katwijk aan. In een
bomvolle Triomfatorkerk werd een feestelijk programma verzorgd, met zang van Reinate Heemskerk en declamaties van de dichteres Nel Ben
schop. De bijeenkomst werd aan elkaar gepraat door Sipke van der Land. Majoor Bosshardt (die overigens al geruime tijd de rang van luitenant
kolonel heeft bereikt) is dit voorjaar 80 jaar geworden en wil het wat rustiger aan gaan doen. Om van het grote publiek afscheid te nemen
maakt zij nog eenmaal een grote toernee door het land, met Reinate Heemskerk en Nel Benschop als vaste begeleiders. In christelijk Nederland
staan zij bekend als 'de grote drie'. Katwijk was gisteravond de 23-ste gemeente die werd bezodit. De toernee eindigt op 17 juni in Dordrecht.
FOTO DICK HOGEWONING
De mogelijkheid dat meisjes
officieel als misdienaar wor
den toegelaten, betekent
geenszins dat vrouwen pries
ter kunnen worden. Zo rea
geerde de woordvoerder van
het Vaticaan gisteren op een
bericht in het Amerikaanse
weekblad Time, dat meldde
dat Rome voor het eind van
het jaar vrouwelijke misdie
naars zou toelaten.
De congregatie voor de sa
cramenten bestudeert het
vraagstuk reeds zes jaar, al
dus de woordvoerder, maar
heeft nog geen beslissing ge
nomen. Hij wees erop dat dit
onderwerp op geen enkele
wijze in verband staat met
het thema van de priesterwij-
ding.
Volgens een decreet van de
congregatie uit 1980 zijn
meisjes niet officieel toegela
ten, maar is een besluit hier
over aan de bisschoppen
conferenties en de bisschop
pen overgelaten. Vooral uit
Amerika, waar vrouwelijke
misdienaars veelvuldig voor
komen, is sterke druk op het
Vaticaan uitgeoefend om het
decreet in te trekken.
Pierson-leerstoel
amsterdam anp
De pedagoog dr. S. Miedema
(43) is benoemd tot bijzonder
hoogleraar voor het christelijk
onderwijs aan de Vrije Universi
teit in Amsterdam. Hij wordt
hiermee de eerste hoogleraar op
de Hendrik Pierson-leerstoel.
De leerstoel is genoemd naar de
eerste voorzitter van de School
raad, Hendrik Pierson, die deze
functie 21 jaar heeft vervuld.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Goudriaan en Ottoland
en te Wierden: J. Muller te Sluipwijk-,
te 's-Gravenhage als pred. met be
paalde opdracht (vrijz. hervormden):
mevr.ds. W.H. Roobol te Oisterwijk
en Helvoirt; te Delft: G.J. Hiensch te
Blauwkapel-Groenekan.
Bedankt: voor Rijssen (wijk 4) (toez.):
T.W. van Bennekom te Goes (b.w.);
voor Loon op Zand: L. Schaafsma te
Doornspijk; voor IJsselmuiden-Graf-
horst: M. Baan te Nijkerk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Scharnegoutum ca.
(SOW): mevr. A H. Tamminga, kand.
kand. te Kampen die dit beroep heeft
aangenomen.
Aangenomen: naar 's-Gravenhage-
Oost: drs. W.J.W. Scheltenste Haren
(Gr.).
Beroepbaarstelling: J. Hermes, kand.
te Kampen.
NED.GEREF. KERKEN
Beroepen: te Doetmchem/Velp: C.T.
de Groot, kand. te Wijk bij Duurstede.
Bedankt: voor Amsterdam-Nieuw-
West: drs. M.C. Mulder te Doest
en Doetinchem en Nijmegen.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Bedankt: voor Rotterdam-Zuid: A.
Bac te Bodegraven.
iurg
Het zeventiende Kerkepad van de NCRV
begint deze zomer in de Friese gemeente
Boarnsterhim. De route loopt van Grou
via Friens, Idaerd, Reduzum en Wurdum
naar Aegum. De dagen waarop de ker
ken worden bezocht, worden voorafge
gaan door zes tv-uitzendingen. De eerste
uitzending is op 6 juni.
In Grou wordt de hervormde kerk be
zocht, die omstreeks 1100 in de romaan-
se stijl van grijze tufsteen is gebouwd. De
vijftiende-eeuwse toren met zadeldak is
een baken voor vele watersporters. Na
de doopsgezinde 'vermaning' kunnen in
de buurdorpen Friens en Idaerd twee ge
restaureerde kerken worden bekeken. In
de kerk van Idaerd, in de vijftiende eeuw
opgetrokken uit Friese kloostermoppen,
zijn de scheuren bij de restauratie als
waarschuwing zichtbaar gelaten.
De geschiedenis van de hervormde
kerk in Reduzum gaat terug tot in de
dertiende eeuw. Aan de noordzijde is dat
nog te zien aan het laat-Romeinse ven
ster. De toren was aanvankelijk voorzien
van een voor Friesland karakteristiek za
deldak, maar kreeg eind vorige eeuw een
spits.
De hervormde kerk van Wurdum
stamt uit het jaar 1204, maar er is in de
eeuwen daarna zoveel aan verbouwd dat
de oervorm van de kerk nauwelijks meer
te herkennen is. Lange tijd had de kerk
twee torens, maar omstreeks 1680 werd
één ervan afgebroken. De 1390 stenen
brachten 1490 guldens op waarvan de
schulden van de gemeente werden be
taald. Het leverde de Wurdummers de
bijnaam 'Toarkefretters' (torenvreters)
op.
De route eindigt in Aegum, met
vierentwinig inwoners één van de klein
ste dorpen van Friesland. Het dorp be
staat uit niet meer dan zes boerderijen
en een stokoude toren.
HET WEER
ROB GROENLAND
Hollen of stilstaan
De atmosfeer lijkt zich nu te gaan
instellen op het 'hollen of stilstaan-
schema'. In het weer vertaalt zich
dit in een snelle afwisseling van
warme en koude perioden, waarbij
tijdens de overgang van de ene
naar de andere periode telkens een
front met buien weet te passeren.
Een rug van hogedruk zorgde giste
ren overdag voor een bescheiden
verbetering met zonnige perioden
en 18 graden als maximum voor
onze steden. Boven Frankrijk was
toen alweer een verstoring (conver-
gentielijn) in de maak die samen
met een Atlantisch koufront van
morgen voor onze landsgrenzen ar
riveerde. Deze middag ligt dit zeer
gecompliceerde storingsgebied bo
ven onze regio en kunnen er stevi
ge buien vallen. Vanavond komt
het zwaartepunt vermoedelijk over
het oosten van het land te liggen
en krijgen wij instroming van fris
sere lucht uit het zuidwesten tot
westen. Morgen krijgen we nog te
maken met een trogvormig uitlo
pertje van het naslepend front over
het noorden van Duitsland. De bui
enkans blijft aanwezig, al is het
binnenland hier het meest gevoelig
voor. De noordwest- tot noorden
wind kan aan onze kust aantrekken
tot een 4-6 bft.
Ten westen van de Britse Eilanden
komt een volgend Atlantisch sys
teem tot ontwikkeling dat opnieuw
koers zet richting West-Europa.
Echter, een slingering in de bo-
venstroming boven Engeland zorgt
ervoor dat een nieuwe rug van ho
gedruk wordt opgeworpen boven
ons land. De kersverse depressie
wordt dan gedwongen een afbui
gende koers te volgen over Ierland
naar het noordoosten. Aan de oost
zijde van dit lagedruksysteem
wordt vanuit het zuiden warme
lucht naar het noorden gepompt en
daar gaan wij in het weekeinde
volop van profiteren. De vrijdag is
een overgangsdag met weinig stro
ming, flinke zonnige perioden en
20 graden als maximum. Op zater
dag breekt de zomer los en gaan
we naar een thermische climax van
25 graden of hoger.
Voor de zondag lijkt enige voorzich
tigheid geboden, ook al omdat de
ze dag nog vrij ver in de voorspel-
lingstermijn ligt. De computerkaar-
ten wijzen op het ontstaan van een
tweede krachtige hogedrukcel bo
ven Engeland en dat zou de stro
ming in de onderste kilometers van
de atmosfeer naar de noord hoek
kunnen brengen. Dergelijke situa
ties aan het begin van de zomer
kunnen in de kuststrook gepaard
gaan met een gevoelige afkoeling.
Toch lijkt de algemene trend ook
dan zomers te blijven.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen.-
In de noordelijke helft wol
kenvelden en vandaag
kans op regen; maxima
rond 8 graden. In het zui
den regelmatig zon, meest
droog en middagtempera-
turen van 14 graden langs
de westkust tot 18 graden
inde buurt van Oslo.
Zweden:
In het zuiden op beide da
gen regelmatig zon en vrij
wel overal droog; middag-
temperatuur 16 tot 18
graden. Verder noord
waarts bewolkt, flink wat
wind en vooral vandaag re
gen; hier maxima eerst
rond 7 graden, op morgen
enkele graden warmer.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag wolkenvelden en
op veel plaatsen enkele
buien. Morgen vooral In Engeland en
Wales regelmatig zon en droog; in Ier
land later op de dag opnieuw regen.
Middagtemperaturen tussen de 15 en
18 graden, m het noorden van Schot
land vandaag iets lager. In het zuidwes
ten van Engeland op beide dagen onge
veer 20 graden.
België en Luxemburg:
Vandaag eerst regen, daarna wisselend
daag rond 18 graden, morgen iets lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en enkele buien.
Morgen vooral in Bretagne en Norman-
dié perioden met zon en droog. Maxima
van 16 graden langs de Kanaalkust tot
23 graden in de Savoie.
Portugal en Madeira:
Portugal: Overwegend zonnig. Middag-
temperaturen langs de kust van 22 gra
den in de omgeving van Porto tot 26
graden in de Algarve, morgen iets war
mer. Madeira: Perioden met zon en
droog. Maxima ongeveer 23 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Vrij zonnig en warm. Middag-
temperatuur langs de Costa's tussen de
25 en 29 graden, in het Spaanse bin
nenland vooral morgen op veel plaatsen
tussen de 30 en 35 graden. Langs de
Golf van Biskaye koeler met maxima iets
boven de 20 graden. Canarische Eilan
den: Overwegend zonnig. Maxima onge
veer 26 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag in de oostelijke departementen
éérst nog kans op enkele onweersbuien.
Verder perioden met zon en droog. Maxi
ma van 21 graden aan de Cöte d'Argent
tot 27 graden in de Provence.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon, ook enkele
wolkenvelden. Droog. Middagtempera
turen ongeveer 28 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Perioden met zon, van tijd tot tijd
ook wolkenvelden. Op beide dagen m
het noorden kans op een regen- of on
weersbui. Middagtemperaturen in het
algemeen tussen de 25 en 30 graden.
Corsica en Sardinië: Perioden met zon,
ook enkele wolkenvelden. Droog. Maxi
ma van 25 tot 28 graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig. Eerst droog, maar op het
Griekse vasteland een geleidelijk toene-
op een lokale bui. Maxima
25 en 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Turkije: Flinke perioden met zon en
plaatselijk een regen- of onweersbui.
Maxima langs de kusten ongeveer 26
graden, in het binnenland hoger. Cy
prus: Vrij zonnig en middagtemperatu
ren rond 26 gi
Duitsland:
bewolkt. Vandaag
tijd regen, mogelijk ook
plaatselijk een bui. Middagtemperatuur
vandaag tussen de 20 en 24 graden,
morgen op veel plaatsen iets frisser.
Zwitserland:
Wolkenvelden. Op beide dagen
het noorden kans op een bui, mogelijk
Middagtemperatuur van
daag ongeveer 23 graden, morgen iets
lager.
Neerslagkans
Mmimumtemp.
Middagtemp.
DONDERDAG 3 JUN11993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.21 Zon onder 21.49
Maan op 20.56 Maanonder04.22
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 2 42 en 15.10
Laag water 10.51 en 23.06
Weerrapporten 1 jun 20 u
halfbew nno3 19 10
Bordeaux
Brussel
Cyprus
