ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
ZATERDAG 29 ME! 1993
Beetje meedoen op
de trainingen en
'veel lullen
met de gasten'
Er ging een grapje door
het land. Van
Hanegem krijgt van de
KNVB geen dispensatie
als trainer, want dat
diploma komt-ie toch
niet ajhalen... Het is
zijn eeuwige imago:
Willem doet maar wat.
Komt afspraken niet
na, lapt regels aan de
laars, is onhandelbaar.
Maandag kan Van
Hanegem als coach
voor het eerst
kampioen worden met
Feyenoord. Al wie er
verrast zullen zijn, Van
Hanegem zelf nog wel
het meest.
verdienen en te houden. Ondanks Van Hane
gem. „Hij is geen fan van me. dat is duide
lijk." Dat was in de jaren zeventig al duide
lijk. toen de twee samenspeelden bij AZ. Van
Hanegem vond Metgod niet veel. Metgod
dreigde in die tijd op te stappen als Van
Hanegem nog een seizoen zou blijven. Met
god: „Ik heb dus niet staan te springen van
blijdschap toen ik hoorde dat hij trainer werd
bij ons."
Oordeel
Hij vindt het „een beetje kort dag" om te
oordelen dat Van Hanegem nu wel bewezen
heeft een goeie coach te zijn. „Als je een jaar
hoofdcoach bent. kun je nog niet zeggen dat
je goed bent." Maar ook Metgod erkent Van
Hanegems meesterschap als het gaat om het
spel. „Hij is zo bezeten. En voor hem is alles
klaar als een klontje. Voor anderen is niet al
les altijd zo klaar als een klontje."
Peter Bosz zegt dat ook. „Ik dacht dat ik
een goed geheugen had, maar het is onvoor
stelbaar hoe Van Hanegem wedstrijden en si
tuaties kan terughalen. Van twintig jaar gele
den, met de namen van de spelers erbij, hoe
ze stonden, hoe de bal werd aangespeeld, al
les. En als hij meedoet op de training, hè. je
weet niet wat je ziet, wat-ie allemaal met een
bal kan."
Zo gaat het al 25 jaar. De voetballer Van
Hanegem was briljant, magisch en mateloos
populair bij het volk. De mens Van Hanegem
was en blijft controversieel. Wie het AZ
krantje van mei 1979 nog eens openslaat,
huivert. Hen volle pagina van het bestuur van
AZ over De Kromme „Dat is het typische aan
het fenomeen Van Hanegem: vijftien jaar
lang, van Velox tot AZ en van Oranje tot
Heyenoord, heeft hij een slinger van ellende
achtergelaten. Wij zouden een kwalijke reeks
van incidenten en eigenschappen kunnen
onthullen, waaruit bleek wat een plaag Van
Hanegem voor zijn omgeving is."
Dat is de loopbaan van Van Hanegem, een
slinger van ellende en successen. Maandag
kan hij het grootste succes als coach halen
Van Hanegem lijkt zijn plekje te hebben ge
vonden, zo lang het duurt natuurlijk. Laat
hem maar. Beetje meedoen op de training,
details verbeteren en 'veel lullen met die gas
ten'.
Willem is gelukkig zo. Feyenoord tegen
woordig ook.
Voorzitter Kerkum beloofde weliswaar een
gecontinueerd contract en zelfs een dispen
satie-aanvraag bij de KNVB, maar het kwam
er niet van. Dat contract niet, die dispensatie
al helemaal niet. In de week dat Cruijff wel
dispensatie kreeg, werd de aanvraag voor
Van Hanegem afgewezen. Niet relevant.
„Want Van Hanegem geeft alleen technische
adviezen." Enkele dagen later werd ontslag
aangevraagd voorde assistent/adviseur.
Bij FC Utrecht en Wageningen deed hij
daarna hetzelfde werk, bij amateur eerste
klasser Holland was hij de baas. Maar Feye
noord bleef zijn club, ondanks alles. Hij solli
citeerde, volgens het AD, begin 1989 zelfs of
ficieel naar de functie van jeugdtrainer op
Varkenoord. Technisch directeur Hans Kraay
zag het wel zitten, de trainers van Feyenoord
niet. Hoofdtrainer Rob Jacobs schreef Kraay
een brief: Nee.
Verrast
Medio vorig jaar verscheen Van Hanegem
dan toch weer bij Feyenoord, op instigatie
van directeur Wim Jansen. Samen met Geert
Meijer kon Van Hanegem de training en
coaching gaan doen bij Feyenoord. Meijer
veerde verheugd op toen hij het nieuws
hoorde, vertelde hij deze week. „Ik was blij
verrast toen ik hoorde dat Van Hanegem
hoofdtrainer zou worden. Of hoofdtrainer.
Dat-ie er dus bij zou komen."
Die zaken liggen toch gevoelig. Meijer:
„Maandag zond Studio Sport een portret uit
van Feyenoord. Moest ik iets zeggen, stond er
onder in beeld: 'Geert Meijer, assistent-trai
ner'. Ja, het kan mij niks schelen hoor, maar
Willem vindt zoiets heel onprettig." Meijer
zelf ook natuurlijk.
De spelers weten immers wie wat doet.
Bosz: „Meijer doet vreselijk veel. Niet alleen
de trainingen, hij doet ook altijd de wed
strijdbespreking. F-igenlijk hebben wij als
spelers weinig met Van Flanegem te maken.
Maar ik ben bang om uitspraken te doen.
Meijer wordt ondergesneeuwd, dat is zeker.
Van Hanegem zou problemen krijgen als hij
het alleen moest doen, dat is volgens mij ook
zeker."
En John Metgod: „Van Hanegem is een
schakel in de ketting, niet belangrijker of on
belangrijker dan alle andere schakels." Met
god, beste en meest constante Feyenoorder
van de laatste jaren, leverde dit seizoen een
formidabele prestatie door een basisplaats te
„Als ik een geweer bij me had gehad, had ik er een paar hartstikke dood geschoten."
wonden televisieprogramma's, voorzitter
Couwenbergh die er in zijn nieuwjaarsspeech
over begon Van Hanegem had weer eens
gesproken.
Het gekanker werd een handelsmerk. In
Vrij Nederland keek hij in 1979 vooruit naar
de tijd dat hij zou zijn gestopt als speler. „De
jeugd zou ik wel willen trainen. Ik heb dan
wel geen diploma, dat wil ik nooit halen,
maar er lopen genoeg trainers in de WW die
dan met mij kunnen werken. Ik ben laatst
een keer naar die jonge gassies van ons we
zen kijken. Als ik een geweer bij me had ge
had, had ik er een paar hartstikke dood ge
schoten."
Hij meldde zich dan uiteindelijk toch op de
trainerscursus, al stak hij er naar eigen zeg
gen „niet meer op dan sigaretten". Word je
ooit trainer bij een eredivisieclub, denk je?
Van Hanegem: „Ik denk niet dat er in Neder
land één bestuurslid rondloopt dat mij wil
hebben." Dat viel mee. Vroeg of laat kwam er
steeds weer een club. Zoals het de speler Van
Hanegem verging, zo verging het de trainer
Van Hanegem.
Als voetballer werd hij bij Feyenoord bui
ten gezet (en later, op 36-jarige leeftijd, nog
eens teruggehaald). Na zijn afscheid als spe
ler werd hij aangesteld als elftalleider bij
Feyenoord. „Maar ik ben er nooit geaccep
teerd als trainer. Na mijn afscheidswedstrijd
wilde het bestuur me niet laten vallen, daar
om kreeg ik een functie, maar men zat ge
woon op m'n vertrek te wachten", vertelde
hij VoetbalInternational\aXex.
Veel 'ullen
Drie jaar duurde het. Hij werd ineens assis
tent/adviseur genoemd. Wat hij deèd? Het
zelfde als nu: tijdens de trainingen techni
sche en tactische tips verschaffen en in Het
Kuipje, het spelershome van Feyenoord,
„veel lullen met die gasten". Over details.
Peter Bosz: „Meijer leidt de trainingen, Van
Hanegem beperkt zich tot de details. Die bal
moet naar hem, niet naar hem, dat soort za
ken. Hij is geen trainer, maar ook niet echt
een coach, hij springt zomaar middenin situ
aties. Wat-ie veel doet is na de trainingen
blijven hangen. En dan maar praten. Daar
gebeurt het. Een nabespreking hebben we
nog nooit gehad, het zijn die gesprekken na
de training die 't hem doen."
Toen Rinus Israel trainer werd van Feye
noord, was het gedaan met Van Hanegem.
Praatstoel
„Ondanks zijn grote kwaliteiten zal hij op het
voetbalveld wel nooit in aanmerking komen
voor een prix d'élégance, maar op zijn praat
stoel gezeten scoort hij voor deze prijs nóg
minder punten. Een kwalijke zaak voor een
beroepssportman, die het toch altijd ergens
ook moet hebben van de gunsten van zijn
publiek", aldus het blad.
Wim van Hanegem had Rotterdam wel
héél origineel op z'n kop gezet. Met zijn sala
ris bij Feyenoord kon hij maar nauwelijks het
einde van de maand halen en van het 'Hand
in hand kameraden' werd hij doodziek.
Spreekverbod voor de hele selectie, opge-
Volgens hem snappen ze er immers
niet veel van, die Feyenoorders.
Precies 25 jaar geleden zei Van
Hanegem het al in een interview met (toen
nog) Revue, dat meende dat de topscorer van
Xerxes/DHC een van de kandidaten was voor
de post van spielniacher in het Nederlands
elftal.
Van Hanegem toen: „Je moet het hebben,
spelinzicht. Een trainer kan je wel iets bij
brengen, maar je moet het toch zelf zien.
Voetbal is als schaken: je moet drie of vier
zetten vooruit kunnen denken. Een boel spe
lers 'zien' het echter helemaal niet." Anno
1993 zou hij het woordelijk zo kunnen for
muleren.
Net als Cruijff zocht Van Hanegem het zijn
leven lang in de details. Kees Kist moest eens
afleren met zijn rug naar de goal te staan. Hij
moest wat indraaien, dan werd het allemaal
een stuk makkelijker. En die Brandts vergooi
de zelfs de WK-finale in Argentinië door een
kleinigheid: als een bal van links komt, moet
je 'm met buitenkant links doorspelen en niet
met binnenkant rechts: dat is namelijk tijd
verlies. Brandts wist van niks, Kempes scoor
de, Argentinië werd wereldkampioen.
Van Hanegem wist altijd al alles van voet
bal, Van Hanegem was voetbal. Het kwam er
altijd alleen zo rottig uit bij hem, was de kri
tiek. Al heel vroeg. Wim Weeda tikte hem
daarvoor in Sport en Sportwereld reeds op 12
januari 1970 op de vingers. Van Hanegem
kon naar zijn opvatting niet overweg met de
rol van vedette.
