Ook Rode Khmer stuurt
aanhang naar stembus
Debat wijziging Duitse asielwet op scherp van de snede
Buitenland
Massagraf ontdekt
in oost-Suriname
Gééf om lepra
Giro 50500'
Chinezen illegaal aan land
Campion en Kaige
delen Gouden Palm
Israëlische soldaten
openen vuur op elkaar
Nieuw Servisch offensief
tegen moslimstad Maglaj
Levendig debat Spaanse lijsttrekkers
DINSDAG 25 MEI 1993
Jgemeen Nederlands Persbureau A
Presse Agentur GPD Gemeenschappeli|k<
ie Independent IPS Inter Press Service RT
Ruim 17 miljoen mensen op de vlucht
washingt n» In de wereld zijn 17,6 miljoen mensen op de
vlucht, onder wie 1,8 miljoen uit het voormalige Joegoslavië. Dat
staat in een gisteren in Washington verschenen rapport van het
Amerikaanse Comité voor de Vluchtelingen. Afrika staat met 5,7
miljoen vluchtelingen bovenaan.
VS en Noord-Korea gaan 2 juni praten
Washington De Verenigde Staten en Noord-Korea hebben afge
sproken op 2 juni met elkaar te praten naar aanleiding van het
besluit van Pyongyang om het verdrag tegen verspreiding van
kernwapens op te zeggen. De twee landen onderhouden formeel
geen diplomatieke betrekkingen.
Reclame voor condooms op Ierse TV
dublin» De Ierse regering mag in een reclamecampagne op de
televisie aandringen op het gebruik van condooms om AIDS te
voorkomen. Dat heeft een rechtbank in Dublin gisteren bepaald.
Een gemeenteraadslid uit Dublin had juridische stappen onder
nomen tegen de campagne. Hij beweert dat het gebruik van
condooms AIDS niet voorkomt, maar juist verspreidt.
Traangas ingezet tegen Tibetanen
peking» Chinese politie-agenten hebben vandaag voor de twee
de opeenvolgende dag traangas afgevuurd op demonstranten in
Lhasa, de hoofdstad van het door China geannexeerde Tibet. Bij
een betoging voor onafhankelijkheid raakten gisteren acht poli
tie-agenten gewond toen ze met stenen werden bekogeld.
Geen papieren van Mussolini in kistjes
brescia De kistjes die zondag uit het Italiaanse Gardameer zijn
gevist, bevatten geen documenten van oud-dictator Mussolini.
De metalen kistjes bevatten slechts kruit. Aangenomen wordt
dat ze door zich terugtrekkende Duitse soldaten in het meer zijn
Bomexplosie Kashmir: 18 doden
new delhi Een bomexplosie op een exercitieterrein in de Indiase
deelstaat Jammu-Kashmir heeft gisteren achttien militairen het
leven gekost. Volgens een woordvoerder van het ministerie van
defensie was de bom waarschijnlijk maanden geleden per onge
luk na een oefening achtergelaten.
Unita verovert oliestad Soyo
lissabon De Angolese guerrillabeweging Unita heeft gisteren de
noordelijke oliestad Soyo heroverd. Dat heeft het radiostation
van Unita bekendgemaakt. De stad was tussen januari en half
maart ook al in handen van het Angolese verzet. De vredeson
derhandelingen tussen Unita en de regering in Luanda zijn vori
ge week mislukt.
paramaribo anp
Het openbaar ministerie in Su
riname moet zo snel mogelijk
onderzoeken of het leger zich
schuldig heeft gemaakt aan
massamoord. Dat heeft men
senrechtenactivist Stanley
Rensch gisteren gezegd. Hij
stuitte zaterdag bij het bosne
gerdorp Moiwana in oost-Suri
name op graven van waar
schijnlijk 25 mensen.
Rensch wil niet alleen dat de
zaak wordt onderzocht, hij eist
ook dat de schuldigen worden
vervolgd. Het dorp Moiwana
werd in november 1986 uitge
moord en platgebrand door een
eenheid van het Surinaamse le
ger. Het bloedbad werd aange
richt ten tijde van de strijd tus
sen het regeringsleger en de
verzetsbeweging Junglecom-
Twee Israëlische legereenheden
die elkaar in het zuiden van Li
banon voor de vijand aanzagen,
hebben gisteren op elkaar ge
schoten. Daarbij kwamen vier
soldaten om en raakten er drie
gewond.
De beschieting had volgens
een bekendmaking van het le
ger gistermorgen vroeg plaats in
Voor 50 gulden redt een leprapatiënt
PAC stapt uit Guerrillabeweging probeert zoon Sihanoek in het zadel te krijgen
Codesa-overleg
johannesburg» gpd
Het radicale Pan Africanist Con
gress (PAC) heeft zich vanmor
gen teruggetrokken uit de on
derhandelingen voor een nieuw
politiek bestel in Zuid-Afrika
(Codesa). Deze verrassende
stap kwam nadat de politie af
gelopen nacht een aantal lei
ders van deze organisatie had
gearresteerd in verband met
een serie moordaanslagen op
blanken.
Onder de arrestanten bevond
zich de secretaris-generaal van
het PAC, Benny Alexander.
Alexander was ook de belang
rijkste onderhandelaar voor het
PAC. Hij is overigens vanmor
gen na verhoor weer vrijgelaten.
Het PAC nam sinds dit voor
jaar deel aan de onderhandelin
gen, maar zette tevens 'de ge
wapende strijd' tegen het blan
ke minderheidsregime voort.
Het besluit van het PAC kan een
ernstige tegenslag betekenen
voor het vredesproces in Zuid-
Afrika.
Aartsbisschop
Guadalajara
doodgeschoten
guadalajara.
phnom penh
De maoïstische guerrillabeweging Rode Khmer lijkt het
zekere voor het onzekere te nemen. Nu blijkt dat de
Cambodjanen massaal meedoen aan de verkiezingen,
stuurt de Rode Khmer zijn soldaten en aanhang ook naar
de stembus.
staan voor hen wijd open", al
dus VN-woordvoerder Eric Fait.
Volgens hem hebben tweehon
derd soldaten van de Rode Kh
mer, ongewapend en voorzien
van een kiezersregistratie, zich
gisteren in Poi Pet bij het stem
bureau gemeld. Dat de Rode-
Khmerleden beschikken over
een kiezersregistratie wijst er op
dat er ondanks het dreigende
taalgebruik vooraf, rekening
werd gehouden met deelname.
Een niet met name genoem-
Nu blijkt dat de Rode Khmer er
niet in slaagt de verkiezingen,
die onder toezicht van de Vere
nigde Naties worden gehouden,
te laten mislukken, probeert de
beweging te voorkomen dat de
regerende CPP van premier
Hun Sen de stembusstrijd wint.
De VN zijn blij met de verkie
zingsdeelname van de Rode Kh
mer. ,,Zij zijn welkom en de
deuren van de stemlokalen
de zegsman van de guerrillabe
weging zei dat de Rode Khmer
haar tactiek heeft veranderd en
nu streeft naar een overwinning
van de royalistische partij Fun-
cinpec, die wordt geleid door
prins Norodom Ranariddh, een
zoon van het voormalige Cam
bodjaanse staatshoofd, Noro
dom Sihanouk. Volgens een re
geringsfunctionaris heeft de Ro
de Khmer meer dan 10.000
mensen overgebracht van haar
bolwerk in Pailin om te stem
men in nabijgelegen kiesbu-
De Cambodjanen zijn ook
gisteren, op de tweede dag van
de verkiezingen, massaal naar
de kieslokalen gestroomd om
hun stem uit te brengen. Vol
gens de VN hebben op de eerste
twee dagen meer dan drie mil
joen van de in totaal 4,7 miljoen
kiesgerechtigden hun stem uit
gebracht. De kiezers kunnen tot
en met donderdag hun stem
uitbrengen.
Politieke waarnemers vrezen
dat als de regeringspartij CPP,
die duizenden aanhangers met
vrachtwagens naar de stemlo
kalen vervoert, een absolute
meerderheid behaalt, zij de oor
log met de Rode Khmer zal her
vatten. Funcinpec daarentegen
pleit voor een regeringsrol voor
de Rode Khmer na de verkiezin
gen.
Kardinaal Juan Jesus Posadas
Ocampo, de aartsbisschop van
het Mexicaanse Guadalajara
(450 kilometer ten noordwesten
van Mexico-Stad), is gisteren
samen met zijn chauffeur en ze
ker vijf anderen doodgeschoten.
Op het moment dat de aartsbis
schop het plaatselijke vliegveld
bereikte, brak er een schietpartij
uit tussen rivaliserende drug
bendes.
Posadas was in juni 1991 door
paus Johannes Paulus II tot kar
dinaal benoemd. Hij was op
weg naar de luchthaven om
naar Mexico-Stad te vliegen
waar hij een ontmoeting zou
hebben met de pauselijke nun
tius.
Onmiddellijk na de schietpar
tij werd het vliegveld door de
politie afgegrendeld en werd
een klopjacht op de daders in
gang gezet. De politie verrichtte
twee arrestaties.
mando van Ronnie Brunswijk.
Wilfred Lionarons, redacteur
van de weekkrant Suriname, die
na de 'december-moorden' van
'82 niet kon terugkeren naar
zijn vaderland omdat hij voor
zijn leven vreesde, toonde zich
gisteren in een reactie niet ver
baasd over de ontdekking van
het massagraf. Als er systema
tisch naar wordt gezocht, zullen
er nog vele worden gevonden,
zo zei hij.
Volgens Lionarons heeft de
lugubere vondst te maken met
de wisseling van de wacht in de
Surinaamse legertop. „Voor
heen was het zelfs niet mogelijk
om naar oost-Suriname te gaan.
(Ex-legerleider) Bouterse en zijn
opvolger Graanoogst waren
doodsbang voor dit soort ont
dekkingen", aldus Lionarons.
Filmfestival zorgt voor verrassing
san francisco Illegale Chinese immigranten wachten voor het Immigratiekantoor in San Francisco tot hun asielaanvraag wordt behandeld. De on
geveer tweehonderd Chinezen waren gisteren door een Chinese vrachtvaarder aan land gezet. Ze werden opgepakt in de buurt van de Golden Ga-
te-brug. FOTO AP
cannes afp-dpa-gpd
De jury van het 46e Filmfestival
van Cannes heeft besloten de
Nieuwzeelandse cineaste Jane
Campion en haar Chinese colle
ga Chen Kaige de eer van de
Gouden Palm te laten delen. Ze
krijgen deze prijs voor hun films
De Piano en Farewell To The
Concubine. Dat is een dubbele
primeur: voor het eerst ging de
Gouden Palm naar een vrouw
en voor het eerst naar een Chi
nese füm.
De voorspelling dat het Verre
Oosten zou gloriëren is daar
mee uitgekomen en kreeg nog
meer reliëf door het bekronen
van de Taiwanese produktie
The Puppetmaster (van Hou
Hsiao Hsien) met de Jury-Prijs
(te delen met Raining Stones,
van de Brit Ken Loach). Boven
dien werd de niet in officiële
competitie vertoonde Vietna
mese film De Geur van Groene
Papaya's (door de aparte jury
voor het beste regie-debuut)
onderscheiden met de Gouden
Camera. Regisseur van die film
isTran Anh Hung.
Holly Hunter, hoofdrolspeel
ster in Jane Campions winnen
de film, kreeg de prijs voor de
beste actrice. Farewell To The
Concubine kreeg tevens de prijs
van de pers-jury voor de beste
competitie-film. Een dubbele
bekroning kwam eveneens te
recht bij Naked van de Brit Mike
l^eigh. Hij werd gelauwerd als
beste regisseur, terwijl zijn
hoofdrolspeler David Thewlis
werd uitgeroepen tot beste ac
teur van Cannes '93.
De enige Nederlandse mede
dinger in het geheel, de korte
film De Vier Jaargetijden van
Maarten Koopman, heeft het af
gelegd tegen Coffee Cigarettes,
van Jim Jarmusch die de Palme
d'Or pakte in deze categorie.
Wim Wenders kreeg de speciale
jury-prijs voor In Weiter Feme,
so Nah. Opmerkelijk is dat dit
jaar in de hoofdcompetitie van
Cannes geen enkele Amerikaan
se, maar ook geen Franse of Ita
liaanse film in de prijzen is ge
vallen.
Jeruzalem «ap-rtrde centrale sector van de door
Israël ingestelde bufferzone in
zuid-Libanon. Het leger zal naar
de precieze toedracht een on
derzoek instellen.
De blunder van gisteren is de
ernstigste sinds november vorig
jaar, toen vijf Israëlische solda
ten omkwamen toen zij tijdens
een oefening in de Negev-woes-
tijn door een raket werden ge
troffen.
Franse minister
heeft begrip voor
aanval op dealers
De Franse minister Pasqua
(binnenlandse zaken) heeft gis
teren steun betuigd aan drie
honderd boze jongeren die za
terdagavond in de Noordfranse
stad Lille een groep drugshan
delaren molesteerden. „Ik heb
veel begrip voor degenen die er
genoeg van hebben dat hun
buurt wordt omgevormd in een
drugkermis", aldus Pasqua.
Na enkele waarschuwingen
trokken zaterdag de jonge in
woners van de wijk Les Biscot-
tes in Lille op naar een parkeer
terrein en een treinstation waar
zich drugshandelaars ophou
den. De woedende menigte
gooide met stenen en sloeg met
honkbalknuppels en ijzeren sta
ven in op de vermeende dea
lers.
De actie onderstreept de ernst
van het groeiende drugpro
bleem. Volgens veel Fransen
wordt het probleem veroorzaakt
door de open Europese grenzen
en het gebrek aan politie in ar
me wijken.
steunde strategie van indam
ming van de oorlog.
De raad hoopt daarmee de
strijd op de Balkan te beperken
tot Bosnië en uitbreiding naar
Macedonië en Kosovo of escala
tie in Kroatië te voorkomen. Het
is de bedoeling duizenden nieu
we manschappen te sturen ter
bescherming van zes veilige ge
bieden voor Bosnische mos
lims. De NAVO zal zijn lucht
macht ter beschikking stellen
ter de bescherming van de
blauwhelmen. Een beslissing
over het aantal manschappen is
echter nog niet genomen en
niemand weet precies welke
landen soldaten willen leveren.
De VS hebben veel commen
taar gekregen op hun nieuwe
strategie ten opzichte van Bos
nië. Internationaal bemiddelaar
Stoltenberg, de opvolger van
Vance, houdt vol dat het Vance-
Owenplan nog springlevend is.
Zijn collega Owen wilde giste
ren niet meer zeggen dan dat
hij de nieuwe situatie zal be
spreken met een aantal Europe
se collega's
SARAJEVO/NEW YORK Rtr-AP-AFP
De Bosnische Serviërs zijn een
groot offensief begonnen tegen
Maglaj, een moslimstad in het
noorden van Bosnië. In die stad
zitten 32.000 burgers die geen
kant uit kunnen. Dat heeft de
Unhcr, het VN-orgaan voor
vluchtelingen, gisteren gemeld.
Alleen al afgelopen zaterdag
vielen er 2.300 granaten op
Maglaj. Zondag waren het er
1.300. De afgelopen vijf dagen
zijn twaalf burgers gedood en
zestig ernstig gewond geraakt.
„De meeste inwoners hebben
de afgelopen vijf dagen in
schuilplaatsen doorgebracht",
aldus een woordvoerder van de
Unhcr. De situatie in de stad is
slecht. Er is geen water, geen
voedsel en geen elektriciteit.
De Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties heeft gisteren
het vredesplan van Vance en
Owen, dat de verdeling van
Bosnië in tien half-autonome
provincies beoogt, terzijde ge
legd en zich geconcentreerd op
de nieuwe door Washington
barcelona ruud de wit
correspondent
Het TV-debat tussen de lijst
trekkers van de twee belangrijk
ste politieke partijen in Spanje,
gisteravond laat, heeft een enor
me belangstelling getrokken.
Het debat tussen premier Gon
zalez en de leider van de rechtse
oppositie, Aznar, duurde veertig
minuten langer dan gepland.
Het treffen leverde weinig
nieuwe gezichtspunten op,
maar werd getekend door een
enorme felheid. Gonzalez toon
de zich vooral de ervaren staats
man, gerijpt door tien jaar rege
ringsverantwoordelijkheid.
Aznar benadrukte het falen van
de socialisten op economisch
en sociaal terrein.
Een van de belangrijkste pun
ten waarop Aznar steeds weer
terugkwam, was het falende
economische beleid van de so
cialistische regering en de cor
ruptie, waartegen Gonzalez niet
zou zijn opgetreden. Ongelukki
gerwijs voor de socialisten pu
bliceerde het Spaanse dagblad
El Mundo juist gisteren op-
materiaal, waaruit kan
Gonzalez (links) en Aznar (rechts) betreden de TV-studio.
worden opgemaakt dat de soci
alistische partij zich de afgelo
pen jaren op illegale wijze heeft
laten financieren.
Op 6 juni gaan de ruim 20
miljoen kiesgerechtigden in
Spanje naar de stembus. Vol
gens de laatste peilingen kun
nen de PSOE van Gonzalez en
de PP van Aznar op dit moment
FOTO REUTER ENRIQUE SHORE
rekenen op bijna evenveel ze
tels. Maar zeker zes miljoen
Spanjaarden weten nog altijd
niet op wie ze gaan stemmen.
Vandaar dat de campagnelei
ders van de twee partijen veel
belang hechten aan de TV-de-
batten. Aanstaande maandag
zullen Gonzalez en Aznar op
nieuw de degens kruisen.
Lepra stichting Amste
ne wijken. de nieuwe door Washington ge- se collega s. nieuw materiaal, waaruit kan de PP van Aznar op dit moment nieuwdedegenskruise
berlijn hans hoogendukf__ gesproken werd dat asielzoekers die gen, met Praag wordt nog onderhan- onder wie Willy Brandt, hun leven te Aan de andere kant zijn het
correspondent via zogenaamde veilige derde landen deld. danken hadden aan het asiel dat ze el- humanitaire organisaties en
dat ziin behalve alle EG-staten ook Het is echter de vraae of de wetswii- ders kreeen. naamde autonome eroenen die
Duitse autonome groepen dreigen
met geweld tegen SPD-parlementari-
ers. Een blokkade van de Bondsdag
wordt gevreesd. Bijna 5.000 man poli
tie is in afwachting van de naar schat
ting 10.000 demonstranten. En presi
dent Richard von Weizsacker roept op
tot bezinning. Dat is de situatie aan de
vooravond van de stemming die het
Duitse parlement morgen houdt over
aanscherping van de asielwetgeving.
In januari bereikten de regerings
partijen CDU, CSU en FDP een com
promis met de oppositionele SPD
over een grondwetswijziging in ver
band met het asielrecht. Dit om de
oncontroleerbare stroom economi
sche vluchtelingen in te dammen. Af
gesproken werd dat asielzoekers die
via zogenaamde veilige derde landen
dat zijn behalve alle EG-staten ook
de buurlanden Polen, de Tsjechische
Republiek, Oostenrijk en Zwitserland
direct kunnen worden terugge
stuurd. Via die landen komt zo'n 35
procent van de ruim 160.000 vluchte
lingen die de eerste vier maanden van
dit jaar de Duitse grens overschreden.
Op een tweede lijst staan landen
van herkomst waar volgens de Duitse
regering geen vervolging plaats vindt.
Daartoe horen onder meer Roemenië
en Bulgarije, waarvandaan meer dan
de helft van de asielzoekers komt. Ook
deze vluchtelingen kunnen, als de
wetswijziging wordt aangenomen,
prompt worden teruggestuurd. Met
Warschau is al een akkoord bereikt
over het terugnemen van vluchtelin
gen, met Praag wordt nog onderhan
deld.
Het is echter de vraag of de wetswij
ziging werkelijk de gehoopte ontspan
ning brengt. Veruit de meeste vluchte
lingen komen namelijk over de zoge
naamde 'groene' grenzen in het oos
ten en zuiden. Wie beweert zijn
vluchtroute niet meer te kennen, kan
niet worden teruggestuurd. De Duitse
grensbewakers moeten hun Poolse of
Tsjechische collega's namelijk bewij
zen dat een asielzoeker via Pools of
Tsjechisch grondgebied is gekomen.
Maar er is meer aan de hand. Alle
mogelijke tegenstanders van de wets
wijziging stellen dat het recht op asiel
in feite dreigt te worden afgeschaft.
Een aantal SPDtrs deelt die mening.
Zij zijn niet vergeten dat onder de na
zi-dictatuur veel sociaal-democraten.
onder wie Willy Brandt, hun leven te
danken hadden aan het asiel dat ze el
ders kregen.
Ten minste 55 van de 239 SPD-afge-
vaardigdcn in de Bondsdag moeten
echter vóór de grondwetswijziging
stemmen om de noodzakelijke twee
derde meerderheid te bereiken. Het
staat niet vast of dat aantal morgen
wordt gehaald.
In veel Duitse steden en dorpen is
de toestand vrijwel onhoudbaar ge
worden. Alle noodverblijven voor
asielzoekers zitten propvol. De span
ningen tussen de bevolking en de bij
na één miljoen vluchtelingen die op
dit moment in het land zijn, nemen
snel toe. De SPD-afgevaardigden
staan daarom niet alleen onder druk
van de eigen regionale bestuurders,
maar ook van de regeringspartijen.
Aan de andere kant zijn het vooral
humanitaire organisaties en zoge
naamde autonome groepen dje de so
ciaal-democraten ervoor waarschu
wen niet overstag te gaan. Die waar
schuwingen hebben soms de vorm
van dreigementen aangenomen. Vori
ge week kreeg de SPD-fractie een brief
waarin stond: 'Denk na, willen jullie
werkelijk de komende weken en
maanden in permanente angst leven?
Dat we jullie vinden, weten jullie.
Wanneer, waar en hoe, bepalen wij'.
Maar het alternatieve 'Bureau voor
noodzakelijke inmenging' heeft ook
ludieke acties gepland. Zo wil men
asielzoekers per parachute laten lan
den op het terrein rond de Bondsdag
en zullen rockmuzikmanten tromme
lend door Bonn trekken.
