Oudere in zorgcomplex
Geheim agent niet geheim voor onderwereld
Binnenland
'Autonomie RABO-bank
funest voor sociaal beleid'
Nederland leverde wapens aan Suriname
Inchecken in de trein
Greenpeace blokkeert chloortrein
9Let's talk about sex9
Kok wast belastingdienst
de oren over duur feestje
DINSDAG 25 ME11993
Algemeen Nederland* Persbureau CPD Cemeenschappe'<jke Persdienst
Vroege kersen zèèr vroeg
zetten» Kersenteler Van Capel uit Kesteren heeft gisteren de eer
ste Nederlandse kersen voor de veilingklok gebracht. Het kistje
van vijf kilo ging weg voor duizend gulden, die overigens ten
goede komt aan de kankerbestrijding. De eerste kersen zijn, van
wege het mooie weer, een week vroeger dan normaal, zegt Van
Capel.
Politie pakt Joegoslavische autodieven
Rotterdam Een speciaal rechercheteam van de Rotterdamse
politie heeft een bende autodieven uit het voormalige Joegosla
vië opgerold. De elf man sterke bende stal in Rotterdam en om
geving zo'n honderdvijftig auto's en verkocht die in het voorma
lige Joegoslavië. De autodieven gingen professioneel te werk. Als
ze een auto hadden uitgezocht, verwijderden ze het portierslot
en vijlden ter plekke een passende sleutel. Anderen typten ra
zendsnel de vervalste kentekenbewijzen en groene kaarten.
Daarna kon een chauffeur onmiddellijk met de buit naar het
voormalige Joegoslavië. De dieven hadden alleen interesse in
bijna nieuwe Audi's en VW's.
Ethanolbus stopt even na brand
Groningen» De Groningse streekvervoerder Gado heeft besloten
tijdelijk een experiment te staken met bio-ethanol bussen. Het
gaat om een experiment met drie bussen dat een jaar geleden
van start is gegaan en waarbij de bussen bio-ethanol als brand
stof gebruiken. Bio-ethanol is een alcoholsoort gemaakt uit sui
ker. Bij twee van de drie bussen ontstond brand in de motor, uit
voorzorg is nu ook de derde bus tijdelijk aan de kant gezet. Vol
gens hoofd techniek De Bruin is de oorzaak van de brand niet
precies bekend. „Wanneer we weten wat de brand heeft veroor
zaakt, kunnen we dat verhelpen en zetten we de bussen weer
Station ontruimd na lek wagon
coevorden Het treinstation in Coevorden is gistermiddag van
vier tot zeven ontruimd geweest nadat een lek was ontdekt in
een goederenwagon met methanol. Het treinverkeer lag geruime
tijd stil. De uiterst giftige en zeer brandbare stof kwam vrij via
een afsluiter van de tank. Een rampenteam van de Nederlandse
Spoorwegen verhielp het defect. De goederentrein met drie wa
gons was afkomstig van de Akzo-lokatie in Emmen. Passagiers
werden door de NS vervoerd met bussen.
FNV-bond wil inperking zelfstandigheid
De zelfstandigheid van de circa
750 RABO-banken moet wor
den beperkt om de reorganisa
tie sociaal verantwoord te kun
nen uitvoeren. Dat heeft de
FNV Dienstenbond gisteren ge
steld aan de vooravond van het
overleg met de leiding van de
bank over de afslanking waarbij
tegen de drieduizend arbeids
plaatsen zullen vervallen.
Aanvankelijk zag het er naar
uit dat de reorganistie zonder
gedwongen ontslagen zou kun
nen. Enkele weken geleden ech
ter luidde de Dienstenbond van
het CNV de noodklok. Uit een
interne notitie bleek tot woede
van de bonden dat RABO-bank
Nederland op die toezegging te
rug kwam.
Volgens de FNV Diensten
bond is de organisatie van de
RABO-bank daar de belangrijk-
Als ze in het café naar je lacht,
bestaat ook altijd de mogelijk
heid dat je echt iets geestigs
hebt gezegd. Aldus een van de
vijf spots uit de campagne
'Seks is natuurlijk, maar nooit
vanzelfsprekend', die vanaf
maandag in de vorm van Post
bus 51-filmpjes op televisie
worden uitgezonden. De cam
pagne is vooral gericht op jon
gens van veertien tot achttien
jaar.
Het uitgangspunt van de
campagne is dat seksueel ge
weld niet alleen een zaak van
vrouwen is, maar juist ook van
mannen. En als het gaat om
het voorkómen van seksueel
geweld, moeten in de eerste
plaats de laatsten worden aan
gesproken op hun gedrag en
verantwoordelijkheid, aldus
staatssecretaris Ter Veld van
sociale zaken gisteren bij de
DEN HAAG GPD
Minister Kok van financiën
heeft de top van de belasting
dienst, met name plaatsvervan
gend directeur-generaal Van
Lunteren, flink de oren gewas
sen over het peperdure af
scheidsfeest van directeur-ge
neraal Boersma. De 'afscheids-
toemee' van de op 1 juni ver
trekkende topman van de fiscus
kostte ruim een half miljoen
gulden.
„Gelet op mijn politieke ver
antwoordelijkheid zijn afspra
ken gemaakt om de door rtiij
gewenste soberheid voortaan
daardwerkelijk in acht te ne
men", aldus Kok in antwoorden
op kamervragen. Kok stelt dat er
D'Ancona en Heerma stellen zelfstandigheid voorop
Hulpbehoevende ouderen zullen in de toekomst vooral
in woon-zorgcomplexen moeten wonen: een mix van
zelfstandig wonen met wat extra zorg. De ouderen zullen
daarbij voor de huisvesting moeten betalen. Wie dat niet
kan, krijgt financiële steun van provincie of gemeente.
De zorg op zich zal via de AWBZ vergoed worden.
den haag» gpd-/!
Dat stellen minister d'Ancona
van WVC en staatssecretaris
Heerma van volkshuisvesting in
een brief aan de Kamer. Naar
schatting zullen in de toekomst
zo'n 100.000 ouderen van de
voorziening gebruik maken.
Voor het overgrote deel gaat het
om mensen die nu in bejaar
denoorden zitten. D'Ancona en
Heerma willen het nieuwe sys
teem met ingang van 1995 in-
De afgelopen jaren zijn overal
in het land woon-zorgcom-
plexen ontstaan, voor een deel
in plaats van de klassieke be
jaardenoorden. Ze worden uit
verschillende bronnen gefinan
cierd: geld voor bejaardenoor
den, huursubisies en bijdragen
van gemeenten en provincies.
Over deze ontwikkeling zijn
nauwelijks politieke besluiten
genomen. Bovendien komen de
subsidies niet altijd terecht bij
de mensen voor wie ze zijn be
doeld.
Het kabinet wil het zo lang
mogelijk zelfstandig wonen van
ouderen bevorderen. Woon
zorgcomplexen zijn in de visie
van de bewindslieden bestemd
voor mensen die niet meer (zo
nodig met thuiszorg) zelfstandig
kunnen wonen maar ook niet
alle zorg van een bejaardenoord
nodig hebben. Een woon-zorg-
complex is een gebouw met een
'zorginfrastructuur'. Daarbij valt
te denken aan brede overdekte
gangen, een ruimte voor eerste
hulp of een ziekenboeg, en
dienstverlening door een huis
meester.
Om voor een woon-zorgcom-
plex in aanmerking te komen,
zullen ouderen een medische
indicatie moeten kunnen over
leggen. Hun partners kunnen er
ook wonen. De zorg, inclusief
het schoonmaken van de eigen
kamers, wordt gefinancierd via
de AWBZ, de algemene wet bij
zondere ziektekosten. Maaltijd
verstrekking en alarmering val
len net als bij thuiswonende ou
deren onder het gemeentelijk
flankerendouderenbeleid.
Hoe hoog de eigen bijdrage
wordt, staat nog niet vast. De
bewindslieden geven wel een
indicatie. Nu betaalt iemand
met een minimuminkomen in
een bejaardenoord een eigen
bijdrage van maximaal 950 gul
den per maand. Voor iemand
met een inkomen van 48.000
gulden bruto is dat 1650 gulden
per maand. Iemand met 90.000
gulden of meer aan inkomen,
legt per maand maximaal 2500
gulden aan eigen bijdrage neer.
Voor mensen in aanleunwo
ningen zijn de maximale eigen
bijdragen nu in dezelfde inko
mensgroepen 805,1045 en 1060
gulden per maand. Voor de
woon-zorgcomplexen rekenen
d'Ancona en Heerma op eigen
bijdragen per maand van maxi
maal respectievelijk 950, 1535
en 1585 gulden. Bewoners van
aanleunwoningen (dat zijn er
25.000) zijn dus slechter af. Het
idee daarachter is dat bewoners
van aanleunwoningen nu vaak
gebruik maken van de voorzie
ningen in het bejaardenoord
zonder daarvoor te betalen.
'Waardering voor vastbeslotenheid Venetiaan
den haag anp
ste oorzaak van. Anders dan bij
de overige Nederlandse banken
zijn alle RABO-vestigingen zelf
standige banken die hun eigen
beleid bepalen. Zij beschikken
stuk voor stuk over een eigen
directie, een eigen bestuur en
een eigen Raad van Toezicht.
RABO-bank Nederland heeft in
de meeste zaken alleen een ad
viserende rol.
Dat leidt er volgens de bond
toe dat elke vestiging zijn eigen
oplossingen zoekt en niet kijkt
naar het grote geheel. Die zelf
standigheid moet derhalve wor
den ingeperkt, aldus de bond,
met name bij het personeelsbe
leid, het sociale beleid en de
Werving en selectie van nieuw
personeel. Een woordvoerder
van RABO-bank Nederland
noemt het voorstel van de FNV-
bond „nogal ingrijpend. Die
zelfstandigheid ligt bij de lokale
banken heel gevoelig".
De ministers Ter Beek van de
fensie en Kooijmans van bui
tenlandse zaken hebben giste
ren toegegeven dat Nederland
ruim een week geleden wapens
heeft geleverd aan het Suri
naamse leger. De bewindslie
den spreken in een brief aan de
Kamer over „uitrustingsstuk
ken, die noodzakelijk waren om
de regering en de nieuwe bevel
hebber Gorré te kunnen be
schermen".
Volgens de ministers was kort
voor de levering „een politiek
gevaarlijke" situatie ontstaan
omdat een deel van het Suri
naamse leger weigerde Gorré
als bevelhebber te aanvaarden.
De Surinaamse minister Gilds
van defensie deed daarop met
medeweten van president Ve
netiaan een beroep op Neder
land op zeer korte termijn de
'uitrustingsstukken' te leveren.
Uit waardering voor de „vastbe
radenheid en doortastendheid"
van de regering in Paramaribo
is dat vervolgens gebeurd.
De hulp past volgens Ter
Beek binnen het Raamverdrag
dat Nederland en Suriname vo
rig jaar hebben gesloten. Suri
name dient zelf zijn problemen
op te lossen maar Nederland
kan wel een helpende hand bie
den, zo vat Ter Beek de strek
king van het verdrag samen.
Volgens Ter Beek en Kooij
mans is nu de weg vrij voor de
„zo noodzakelijke herstructure
ring van het leger" en wordt na
gegaan hoe Nederland daaraan
(verder) kan bijdragen. Ter Beek
is van plan na de zomer een be
zoek te brengen aan Suriname
om de militaire samenwerking
met Paramaribo verder inhoud
te geven.
Amersfoort Een NS-medewerksters kijkt even of de bagage van
een treinreiziger op weg naar Schiphol niet te zwaar is. Sinds giste
ren kunnen mensen uit Midden- en Oost-Nederland die per trein
naar Schiphol gaan, al in de trein inchecken. NS hebben voor dit ex
periment in samenwerking met KLM, de luchthaven Schiphol en
het ministerie van verkeer en waterstaat een eerste-klascoupé gere
serveerd. Opzet van de proef, die een half jaar duurt, is om meer
mensen ertoe te bewegen per trein naar Schiphol te komen, foto
anp koen suyk
den haag «anppresentatie. Onderzoek toont
aan dat een op de drie vrou
wen in Nederland voor hun
zestiende jaar ongewenste
seksuele ervaringen heeft op
gedaan. Tijdens de campagne
wordt daarom benadrukt dat
seksueel geweld al begint met
handtastelijkheden. Dat on
derscheid vindt het ministerie
nodig, omdat zwaardere vor
men van seksueel geweld
(zoals aanranding en ver
krachting) doorgaans de mees
te aandacht opeisen.
De nummer-1 hit "Let's talk
about sex' (Laten we het eens
over seks hebben) van de Ame
rikaanse rap-groep Salt n' Pep-
pa vormt de herkenningsmu-
ziek van de Postbus 51-spots.
De campagne besluit met de
spot: 'Als ze vraagt of je haar
naar huis brengt, zou het heel
goed kunnen dat ze niet graag
alleen over straat gaat'.
delfzijl» Ongeveer dertig actie
voerders van Greenpeace en
Milieudefensie hebben gisteren
de hoofdpoort van de chloorfa-
briek van Akzo in Delfzijl geblok
keerd. Ook de spoorrails naar het
bedrijf en de lopende band naar
de binnenvaartkade van de fabriek
werden door de actievoerders ge
stremd. De actievoerders wilden
de eerste chloortrein tegenhou
den, die volgens hen vannacht via
de nieuwe spoorlijn rond Amster
dam naar Rotterdam zou gaan rij
den. Tegen die ritten is met name
in het Gooi fel geprotesteerd.
Volgens Akzo-directeur Schef-
fers waren de actievoerders te
vroeg: de eerste trein zal volgens
hem pas donderdag uit Delfzijl
vertrekken. Het gaat de beide
milieu-organisaties overigens
slechts ten dele om de nieuwe
treinroute. Ze willen dat er een
einde komt aan alle transporten
door te stoppen met de produktie
en het gebruik van chloor en
chloorprodukten. Tijdens de actie
in Delfzijl zette de politie de open
bare weg langs het terrein af om
publieke belangstelling te voorko
men. Rond middernacht werd de
blokkade opgeheven.
foto anp marcel antonisse
„met een soberder aanpak had
moeten worden volstaan" en
dat hij dat Van Lunteren ook te
verstaan heeft gegeven. Voorts
zijn er binnen het departement
afspraken gemaakt om herha
ling te voorkomen.
Kok wijst er verder op dat
Boersma lange tijd directeur-
generaal was en leiding gaf over
een organisatie van 30.000
mensen met honderd kantoren
in het hele land. Bovendien was
het afscheid van Boersma te
vens bedoeld als afsluiting van
een grootscheepse reorganisatie
binnen de belastingdienst.
Van Lunteren volgt Boersma
op als directeur-generaal der
belastingen. Boersma gaat dan
met VUT.
AMSTERDAM GPD
In Amsterdam zijn lijsten opgedoken
met de kentekens en andere bijzonder
heden van 2.500 auto's van in het ge
heim opererende eenheden van politie,
Binnenlandse Veiligheids Dienst, Mare
chaussee, Criminele Inlichtingendienst
en de veiligheidsdienst van de Israëli
sche luchtvaartmaatschappij El Al.
Het traceren van dergelijke auto's
door criminelen kan recherchewerk
verlammen en kan levensgevaarlijk zijn
voor bijvoorbeeld infiltranten in de on
derwereld.
De lijsten worden „uitzonderlijk uit
gebreid" genoemd door de politie.
Naast elk kenteken wordt vermeld via
welke radiofrequentie de betreffende
auto bereikbaar is. Ook eventuele ca
mouflage wordt beschreven, zoals van
een Mercedes bestelbus die in gebruik
is bij een politie-observatieteam en is
uitgemonsterd als bloemenwagen.
Dergelijke informatie is zeer in trek in
het criminele circuit. In theorie kunnen
misdadigers die worden geschaduwd
bij de minste argwaan simpelweg het
kenteken van een auto intoetsen om
vast te stellen of die van de politie is.
Hetzelfde dreigt voor leden van pseu-
dokoopteams die infiltreren in het
drugmilieu. Ook auto's die voor infiltra-
tiewerk worden gebruikt, zoals een
bruine Porsche, staan op de lijst, even
als twee bromfietsen, een Puch en een
Peugeot, waarmee de BVD op onder
zoek gaat.
De Amsterdamse politie bracht zelf in
1990 als eerste het bestaan van dergelij
ke kentekenlijsten in de publiciteit. Het
korps voelde zich toen zeer gehinderd
in haar werk door 'scannerfreaks' die
bij wijze van hobby rechercheteams
volgden, afluisterden en complete data
banken verzamelden. De aanschaf van
geavanceerdere communicatiemidde
len heeft de grootste afluisterproble-
men weggenomen. Volgens de politie is
er geen aanleiding de scannerfreaks als
criminele informanten te beschouwen.
De Amsterdamse politie neemt de
zaak „uitermate ernstig", maar maakt
zich „niet al te grote zorgen", zegt
woordvoerder Wilting. „De lijsten date
ren al uit 1989 en zijn niet geheel actu
eel. Juist de laatste jaren zijn strengere
beschermende maatregelen genomen.
Wat de Amsterdamse politie betreft
hebben we maar een klein deel van on
ze wagens op de lijst aangetroffen."
De Amsterdamse politie houdt de
mogelijkheid van een „lek" in kringen
van politie of justitie open. Maar de
herkomst van de lijsten 43 A4tjes
met 60 kentekens per vel/is niet te
achterhalen. Volgens de politie beschikt
geen enkel korps over zo volledige in
formatie, zelfs de landelijke Politie Ver
bindingsdienst niet. Wilting: „Uitlekken
van informatie is een potentieel gevaar.
Maar aan de andere kant weten wij al
lang dat dit gebeurt en zien het dan ook
als een min of meer normaal onderdeel
van het constante spel tussen crimine
len en ons. Daarom worden kentekens
veelvuldiggewisseld."
Radio-activiteit
Tsjernobyl weg
3Ü uit Nederland
DEN HAAG GPD
Nederland heeft sinds 1991
geen last meer van verhoogde
radio-activiteit als gevolg van
de kernramp bij Tsjernobyl
(Rusland) in 1986. in 1991 is
de radio-activiteit terugge
keerd naar het niveau van voor
de kernramp, zo blijkt uit het
jaarrapport over 1991 van de
Coördinatiecommisie voor de
metingen van Radio-activiteit
en Xenobiotische stofTen
(CCRX). Wel is nog verhoogde
straling gemeten in enkele
voedingsmiddelen.
Volgens de CCRX gaat het In
het algeheel wat beter. De hoe
veelheid giftige stoffen in het
oppervlaktewater is verder ge
daald, al blijft de kwaliteit van
Maas- en Rijnwater achter bij
de streefnormen. De daling
van giftige PCB's in melk zet
zich voort. Ook de doses lood
en kwik in voedsel dalen ge
staag.
Eis vijftien jaar
voor liquidatie
AMSTERDAM ANP
De Amsterdamse procureur-ge
neraal Behling heeft gisteren in
hoger beroep vijftien jaar cel ge-
eist tegen een 39-jarige man die
heeft bekend dat hij op 15 mei
vorig jaar op klaarlichte dag na
bij het Leidseplein een Arme
niër met twee pistoolschoten
om het leven heeft gebracht.
„Een schoolvoorbeeld van
moord," aldus Behling.
De man werd eerder conform
de eis veroordeeld tot negen
jaar cel, maar hij ging in beroep.
Behling vond die negen jaar
veel te weinig. Volgens hem zijn
drugsschulden de achtergrond
voor de schietpartij en ging het
gewoon om een executie.
In zijn requisitoir verwees Be
hling naar het aanzienlijke aan
tal dodelijke schietpartijen dat
zich de laatste MHO B Am
sterdam heeft voorgedaan. De
ze incidenten dragen allemaal
de kenmerken van een crimine
le afrekening. In de eis wilde
Behling laten doorklinken dat
daar strafrechtelijk hard op ge
reageerd moet worden.
De verdachte zelf houdt het
op een uit de hand gelopen ru
zie. Toen het slachtoffer tijdens
de ruzie seksueel getinte be
schuldigingen richtte aan zijn
familie, was voor de schutter de
maat vol. I urki|r-deskunilige
Nauta heeft geconcludeerd dat
de door het slachtofler geuite
beledigingen voor de dader een
rechtvaardiging vormden om te
schieten.
