'Concave' nieuw hoogtepunt
Cultuur&Kunst
Bollenstreekband boeit
Chaotische
expositie
bij Stelling
Ondeugend
maar keurig
'cabaret'
ShopRjppfr
CLIP&PiPER
"VRIJDAG 21 ME11993
chef annemiek ruygrok, 071-161423. piv -chef jan rijsdam. 071-161415
Nieuwe opleiding popmuzikanten
alphen» 'Ligte hoofdpijn' en 'Woensdaggehaktdag' treden op
tijdens een concert ter kennismaking met de Popschool Alphen,
een nieuwe opleiding voor popmuzikanten. Het concert, op
dinsdag 25 mei in de concertzaal van de Streekmuziekschool
aan het Burgemeester Visserpark, begint om 20.00 uur. De Pop-
school Alphen leert popmuzikanten in spé in de basisbezetting
van een popgroep spelen. De cursus, voor jongeren vanaf 15
jaar, begint in september.
Expositie De Reus bij Kunstuitleen
leiden Gerard de Reus exposeert tot en met 1 juni zijn airbrush-
werken bij de Kunstuitleen aan de Lammermarkt 29-35 in Lei
den. De surrealistische wezens in zijn werk vertalen De Reus' ge
dachten over oorlog, geweld, genetische manipulatie en milieur
ampen. De expositie is te zien op dinsdag t/m zaterdag van
11.00 tot 17.00 uur.
Boek- en prentveiling
leiden» Brieven van Hendrik de Vries, een studie van Albert Ver-
wey over Willem de Zwijger, boeken over open haarden, water
passen en elektriseermachines. Het is een kleine greep uit de ar
tikelen die van dinsdag 25 mei tot en met donderdag 27 mei on
der de hamer komen op een veiling van Burgersdijk Niermans
in Leiden. De prenten, brieven, manuscripten en boeken zijn
morgen te bezichtigen tussen 10.00 en 17.00 uur en op zondag
23 mei van 12.00 uur tot 17.00 uur aan de Nieuwsteeg 1.
Shattered Illusion in Noordwijk
noord wijk» De Engelse band Shattered Illusion en Miniature
Horses uit Leiden geven zaterdag 22 mei een optreden in het
Join-centrum aan de Weteringkade 2 in Noordwijk. Shattered Il
lusion speelt rock met een stevig randje. Miniature Horses
brengt gitaarrock. Het concert begint om 22.00 uur.
Vioolbibliotheek verdwijnt
den haag De internationale vioolbibliotheek van oud-concert
meester Willem Noske dreigt nog dit jaar naar de Verenigde Sta
len te verdwijnen. Noske moet haar uit geldnood verkopen. Een
Amerikaanse instelling heeft al geld gereserveerd om de collectie
aan te schaffen. De collectie moet een kleine tien miljoen op
brengen.
Fotograaf Hans Aarsman bekroond
amsterdam De fotograaf Hans Aarsman heeft voor zijn boek
'Aarsmans Amsterdam' de Maria Austriaprijs 1993 gekregen.
Aan deze tweejaarlijkse prijs voor de fotografie is een bedrag van
15.000 gulden verbonden. Op 5 november krijgt hij de prijs in
Paradiso in Amsterdam overhandigd.
Leidse Kokosnootbeker geveild
amsterdam Sotheby's Amsterdam veilt op 8 juni een vroege Ne
derlandse kokosnootbeker met verguld zilveren monturen uit de
tweede helft van de 16de eeuw. De kokosnootbeker wordt toege
schreven aan de Leidse goudsmid Jan Jansz. van Griecken die
veel opdrachten voor de stad Leiden, de Leidse universiteit en
het Hoogheemraadschap van Rijnland uitvoerde. Uit de archie
ven blijkt dat Van Griecken in de Donkersteeg in Leiden woon
de. Hoewel uit de 17de eeuw een aantal kokosnootbekers be
waard is gebleven is een 16de eeuws exemplaar, zoals nu ter vei
ling aangeboden, vrij zeldzaam. De waarde van de beker wordt
getaxeerd op tussen de 60.000 en 80.000 gulden. De kijkdagen
bij Sotheby's zijn van 4 t/m 7 juni van 10.00-16.00 uur. foto pr
muziek
recensie annet de jong
Railroad Steel: Rikkert Meilof (zang), Philip
Tilli (gitaar), Jacques Sperwer (gitaar),
Stefan van Duyn (bas), Hans Stokman
(drums). Gezien: 19/5, LVC, Leiden.
'Songs of The Beatles, songs of
The Stones, sometimes on good
days songs of our own', luidt de
tekst van een van de sterkere
nummers van Railroad Steel ge
titeld 'Rock 'n Roll Music'. De
jonge muzikanten van deze
'Leidse Bollenstreek Band' ko-
njen er openlijk voor uit dat ze
houden van muziek die een
aantal jaren geleden werd ge
maakt en ze plaatsen zich daar
mee tussen de vele retro-rock
bands die Nederland tegen
woordig rijk is.
Railroad Steel mocht woens
dagavond een bomvol LVC ver
welkomen bij een voor het vijf
tal zeer speciaal optreden, na
melijk de presentatie van hun
debuut-cd 'Railroad Steel', een
mijlpaal in de carriere van het
vijftal. Ze bewezen het publiek
Dansgroep De Chatel volgende week in LAKTheater
Met 'Concave' heeft Krisztina de Chatel opnieuw een
grandioos hoogtepunt aan haar repertoire toegevoegd.
De verbindende schakel tussen haar choreografieëen is
het thema: isolement en opgeslotenheid. Met haar dui
delijk herkenbare bewegingsstijl heeft ze dit thema in het
verleden zo nauwkeurig en veelzijdig uitgewerkt, dat je
na elke voorstelling van Dansgroep Krisztina de Chatel
met het gevoel van iets compleets naar huis gaat. Je
vraagt je af of er in een volgend programma nog iets
nieuws over dit thema toegevoegd kan worden. En iedere
keer blijkt De Chatel weer een verrassend vervolg gevon
den te hebben. Dit geldt zeker ook voor 'Concave'.
sen waarmee telkens van rich
ting gewisseld wordt: het zijn
heel simpele gegevens, maar
voor De Chatel zijn het bouw
stenen voor een geheel waar je
niet op uitgekeken raakt.
Het is telkens weer een raad
sel hoe De Chatel met haar hel
der uitgedachte bewegingen,
volgens uitgekiende lijnen op
de vloer, zoveel emotie weet
over te brengen. Je voelt het
golvende ritme, dat zijn basis
heeft in telkens herhaalde pas
sen, en dat in de loop van het
stuk tot een geweldige climax
wordt opgevoerd. Je voelt bij el
ke nieuwe beweging die wordt
ingevoegd, hoe vloeiend deze
aansluit op de reeks andere ge
baren. En je voelt ook de sfeer
van het onverbiddelijke isole
ment tussen de mannen en de
vrouwen èn tussen alle dansers
van de groep afzonderlijk.
Dit thema krijgt halverwege
een bijzondere wending. De
mannen kruipen tussen de tra
lies door uit hun bollen. De mu
ziek gaat over in heftig Japans
slagwerk en het is spannend
wat de mannen gaan doen.
Wordt het isolement opgehe
ven? Maar het blijven zes een
zame pionnen, ook al is er één
moment waarop de mannen en
de vrouwen elkaar echt aankij
ken.
De vrouwen hervatten de
dans, maar nu fel. De vrijgeko
men mannen volgen hen, niet
alleen in de bewegingen, ze
trekken ook dezelfde blauwe
rokken aan. Subliem en meesle
pend is de dans die dan volgt.
In rijen die soms door elkaar
schuiven, of in driehoeksforma
ties dansen de vrouwen- en
alphen maarten baanders
De Chatel werkt dikwijls samen
met beeldend kunstenaars. In
'Concave' is dit Peter Vermeu
len, die ook het decor van de
vorige voorstelling, 'Paletta', ge
maakt heeft. Eenvoudige, fun
damentele vormen beheersen
het toneel en worden als uit
gangspunt gebruikt voor de
ontwikkeling van dansbewegin
gen. In 'Paletta' stonden er drie
doorzichtige cilinders op het to
neel, waarin drie danseressen
opgesloten waren en dansten.
Om hen heen dansten vier dan-
In 'Concave' zijn het de drie
danseressen die vrij over de
vloer bewegen. De mannen zijn
opgesloten in twee bolvormige
kooien. Hun bewegingen wor
den bepaald door de zwaarte
kracht, door het zoeken naar
een evenwicht tussen hun li
chaam en hun omgeving. Zij
sturen de bollen feilloos over de
vloer en het is prachtig te zien
tot welke lichaamshoudingen
dit leidt. Zij hebben eerst iets
onderzoekends, later, als ze de
bollen sneller verplaatsen,
wordt hun uitstraling krachtig.
Intussen bewegen de drie dan
seressen ertussendoor, ingeto
gen en zonder contact met de
mannen.
Zoals we van Krisztina de
Chatel gewend zijn, zijn de be
wegingen eenvoudig: een draai
met de heup, achterover, voor
over of zijwaarts buigen, knie
buigingen, een hand op heup of
schouder, rukkende armbewe
gingen met in elkaar grijpende
handen en daarbij diverse pas-
Beslotenheid en intimiteit versus de zwaartekracht in het nieuwste ballet van De Chatel. foto ben van duin
mannengroepen, soms precies bij de in het begin gekozen be- De Voorstelling: 'Concave1
gelijk, soms met een fase-ver- wegingen blijft, maar deze nu door Dansgroep Krisztina de
schil. Het is ongelooflijk boei- tot een overweldigende extase ChStel is op 26/5 en 27/5 te
end te zien hoe dicht De Chatel opdrijft. zien in het LAKtheater, Leiden.
dat platenbaas Willem van
Kooten niet voor niets zijn oog
juist op hen heeft laten vallen
en wisten de zaal te boeien met
zo'n anderhalf uur onvervalste
rock 'n roll met stevig gitaar- en
zangwerk.
De band kreeg voor de spe
ciale gelegenheid versterking
van ex-Fatal Flowers Cor Wil-
lemse, die enigzins op de ach
tergrond het geheel compleet
maakte met zijn ondersteunen
de Hammondorgel. Railroad
Steel, dat pas drieëneenhalf jaar
bestaat, speelde de stevige rock
nummers van haar debuut-cd
stuk voor stuk met overtuiging.
Het gitaargeweld werd slechts
twee maal onderbroken, name
lijk door de ballad 'Things that
we shared' en het meeslepende
nummer 'Jimmy', beide te vin
den op de cd 'Railroad Steel'.
De band sloot de avond af met
een nummer van hoe kan het
ook anders The Stones. Rail
road Steel wist het publiek tot
en met dit 'Brown Sugar' te
boeien en liet zien dat ze in ie
der geval op het goede spoor zit.
beeldende kunst
recensie irene van beveren
Expositie: Disposable heroes, tot 7/6, do
t/m za 14-17 uur, zo 14-18 uur, in Stel
ling, Burgsteeg 14, Leiden.
„Acht authentieke weggooi-hel-
den van ons eigen tijdsgewricht
zullen tezamen een pandemo
nium van indrukken genereren,
dat de Sleutelstad nog lang zal
heugen." Deze pretentieuze
aankondiging doet Stelling in
haar kwartaalbulletin om haar
laatste tentoonstelling in de
Burgsteeg aan te prijzen. De
tekst bralt verder dat deze expo
sitie van louter Leids werk „een
even chaotisch als adequaat
overzicht (zal) geven van hoe
het er in de Leidse kunst vóór
staat."
Dat adequate roept vraagte
kens op voorzover dit eenzijdi
ge, overwegend met sex, drugs
en rock& roll te associëren
beeld een compleet overzicht
moet geven van de Leidse
kunst.
Maar misschien moeten die
uitlating en de titel 'Disposable
heroes' anders worden gezien
en houden zij verband met de
onzekere positie van kunste
naars die hun blijkbaar oproept
tot agressief werk.
Astrid Beumer, één van de ex
posanten, ontkent dat. Hoewel
ze de titel van toepassing op
zichzelf en gelijkgestemden
Stevige en toch
soepele dans
recensie maarten baanders
'Perfect Skin lil', 'Nisi Dominus', 'Rameau'
door Scapino Ballet. Gezien 19/5 schouw
burg, Leiden.
'We were too greedy baby' van Joke van Bilsen, inkt op papier op katoen.
vindt. Beumer: „Disposable be
tekent beschikbaar en weg-
werpbaar. En dat ben je als kun
stenaar." Maar dat is verder niet
de kern van de zaak, vindt ze.
Ze legt uit dat 'Disposable
heroes' is ontleend aan de
naam van een rapband. En net
als die rappers willen de Leidse
helden een persoonlijk en kri-
winnaar ako literatuurprijs 1993
--> MARCEL MÖRING <--
Zaterdag 22 mei van 15.00 tot 16.00 uur
Boekhandel Kooyker*)
Breestraat 93, Leiden
Tel: 071 -160500
tisch beeld van de maatschappij
geven.
Beumer doet dat zoals altijd,
maar nu heel toepasselijk met
wegwerpmateriaal, zoals plastic
poppetjes, oude foto's en ande
re prullaria. Daarvan heeft zij
een serie lustobjecten bij elkaar
geplakt.
De agressie in Beumets werk
komt bij de meeste exposanten
terug. De paus moet het in één
van de heavy-metal airbrushes
van Gerard Reus ontgelden. Ge
hoornd als een duivel bedient
de heilige vader een griezelige
machinerie die niet veel goeds
inhoudt voor de wereld.
Even precies uitgewerkt, maar
dan met penseel, zijn Thom
Vinks fleurige landschapjes,
waarin hazen en beren elkaar
met messen bewerken. Cock
Sjardijn toont in grauwe tonen
Marinus van der Lubbe voor het
brandende Reichsdaggebouw.
José den Hartog besluit de ne
gatieve kijk op de wereld met
een weemoedige terugblik. Zij
heeft boven slappe benen van
gietrubber een zwart korset be
vestigd met een glazen stolp als
buik, waarin vertederende fami
liekiekjes uit de oude doos zijn
te zien.
Allart Lakke en Joke Bilsen
hebben in een gezamelijk pro
ject een minder spectaculair
onderwerp aangepakt. Hun li
tho's en tegeltjes tonen het klei
ne lief en leed van pubers. Heel
ingetogen en daarom een vera
deming bij het groteske en
daardoor nauwelijks schokken
de maatschappijbeeld van de
eerder genoemde exposanten.
Bert Kienjet is de achtste ex
posant en tevens het buiten
beentje. Zijn bijdrage bestaat
uit twee groot formaat doeken.
Een met het woord 'links' onder
elkaar in spiegelbeeld geschil
derd en een Ideurige vlakjes
compositie geïnspireerd op
Escher. Ze doen denken aan de
keurig ingevulde pagina's uit
een kleurboek. En wat ze doen
tussen alle maatschappijvisies is
een raadsel. Maar de expositie
zou chaotisch zijn volgens het
bulletin. Die belofte is tenmin
ste ingelost.
Met het programma dat het
Scapino Ballet uit Rotterdam
woensdag in Leiden heeft uitge
voerd, oogstte de groep onlangs
tijdens buitenlandse tournees
veel succes. Dat is niet verwon
derlijk: de dansers dansen ste
vig, zeer precies en toch soepel
en ongedwongen.
Het programma bestond uit
drie reprises van de vaste cho
reograaf van het Scapino Ballet,
Ed Wubbe. De verbindende
schakel tussen deze stukken is
de muziek, die uit de Barokpe
riode stamt.
In de eerste twee choreogra
fieën gebruikt Wubbe veel klas
sieke bewegingen: wijde armge
baren, spagaten en spitzendans.
Het ziet er sierlijk, elegant en
netjes uit, maar ook een beetje
braaf, doordat er weinig ontwik
keling en spanningsopbouw is.
Een aangrijpend hoogtepunt is
een duet uit 'Perfect Skin III', op
het langzame deel uit het con
cert voor twee violen van Bach,
waarin de danser en de danse
res veel hartstocht uitstralen en
zeer op elkaar zijn betrokken.
Veel verrassender is 'Rame
au'. Dit stuk verschilt van de an
dere twee, doordat Wubbe hier
als uitgangspunt het contrast
heeft gekozen. Terwijl de majes
teitelijke muziek klinkt, zitten
de dansers in badpakachtige
kostuums en leren jasjes en met
alledaagse schoenen aan ont
spannen op banken rondom de
dansvloer. Telkens treden enke
len van hen naar voren om in
verschillende combinaties dan
sen uit te voeren. De bewegin
gen zijn speels, niet ingeperkt
door klassieke regels en worden
met humor uitgevoerd.
Halverwege stopt de muziek
en vergeten de dansers elke dis
cipline. Ze zitten elkaar achter
na en ze vechten, totdat de mu
ziek hen weer tot de orde roept.
In 'Rameau' is een herkenbare
ongedwongen sfeer gecombi
neerd met mooie, verrassende
bewegingen en dat maakt de
choreografie tot een plezier om
naar te kijken.
theater
recensie dick van teyungen
Het Nabonale Toneel speelt Decadence
van Steven Berkoff Vertaling en bewer
king: Marcel Otten Regie: Johan van
Doesburg. Decor en kostuums Elly op 't
Land Gezien op 19 mei in het LAKthea
ter
In Decadence van Steven Ber
koff zoeken vier mensen, twee
uit de hoogste en twee uit de ar
beidersklasse, moeizaam naar
bevrediging, vooral op het
seksuele vlak. De voorstelling
die het Nationale Toneel van
het stuk heeft gemaakt is uitver
koren voor het Theaterfestival,
en behoort dus volgens toneel
kenners tot
de interessantste produkties
van dit jaar.
De tekst is rijk, gemaniëreerd,
rijmt, is virtuoze vunzige poë
zie. Gijs Scholten van Aschat en
Jacqueline Blom spelen goed en
soms uitstekend. De vertaling
van Marcel Otten is hier en daar
briljant, neigt soms tot rederij
kerij, maar is toch een prestatie.
Het decor is smaakvol en sim
pel: een hoogpolig vloerkleed,
een roodbonte sofa en de ka-
potgesneden versie van het
schilderij Who's afraid of red,
yellow and blue. Je ziet in de
scheuren in het vuurrood al snel
allerlei lippen.
En toch, ondanks dat alles,
heb ik zitten wachten op het
einde. Ik werd van deze Deca
dence niet koud en al helemaal
niet warm, al het gekronkel in
taal, in de geest en fysiek ten
spijt. Er zullen best wat onberis
pelijke Haagse echtparen ge
schokt zijn door wat de opvol
ger van hun Comedie laat zien
en horen: taal als die van Ber
koff is zeldzaam in het theater.
Zo heeft het gezelschap weer
eens voldaan aan de eis die haar
geschiedenis in combinatie met
de artistieke normen van nu
aan haar stelt. Er moet gemor
reld worden aan het imago van
keurige Haagse toneelclub,
maar het zou zonde zijn om dat
zo hard te doen dat het oude
publiek niet meer komt. Die po
sitie is heel lastig en kan leiden
tot half werk.
Zoals dit. Decadence preten
deert grof en geil te zijn, maar is
in wezen in en in keurig. Neem
nou Jacqueline Bloms outfit:
groen broekpakje waarin ze
zonder aanstoot te geven haar
benen wijd kan doen, een
schuchtere poging tot decolleté,
geen kousen, maar glimmende
panties en zwarte pumps met
gouden kettinkje. Zo erotisch
als een bos kreupelhout. Alleen
dankzij haar acteertalent brengt
ze soms toch vuur over. Gijs
Scholten van Aschat, in keurig
pak met een loshangend zijden
sjaaltje als lustig detail, switcht
makkelijk tussen plat en bekakt
Haags - wat Blom niet goed lukt
en van slaafje tot macho.
Wie deze Berkoff regisseert,
moet tot op de bodem gaan, en
daar is Johan Doesburg ver van
daan gebleven. Schokken en
vermaken kan tegelijk, maar de
ze Decadence is een soort on
deugend cabaret waar keurige
mensen bij kunnen giebelen.
Ricoh fax 240
Geavanceerde
geheugenfax met
autom. fax/tele
foonschakeling
9 pag A4 geheugen uitgesteld verz.
mogelijk fine mode autom. papier-
afsnijder
Bij aankoop van aan Ricoh lax.
1 dooi i 6 laxrollan kado.
Shopïoppers zijn aktie-artikelen van
Clip Paper, een landelijke keten van
Kantoorsupers voor een Superkantoorl
Bel de dichtstbijzijnde vestiging voor
toezending van de aktuele aktiekrant
Koopavond en zaterdag open.
Varesewea 41. Rotterdam Tel 010-2621022
Tiber 40. Leidschendam Tel 070-320 30 04
Hanzeweg 11. Gouda Tel 01820-723 88
De Hamman 23. Drachten Tel 05120-421 21
