Leidsch
Dagblad
Reclame in de ruimte
P*"
Machinist freewheelend de bocht uit
BEL:
Priesteropleiding
in Nieuwe Niedorp
Voorzitter Duitse bond
IG Metall in opspraak
Indiaanse belangstelling
GOED
NIEUWS
Alleen in Nederland en 'DDR' is geloof minder
DINSDAG 18 ME11993
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40160 LOSSE NUMMERS ƒ1.60
Machinist Frans Boersma legt de eed af voor de ongevallenraad.
foto united photos de boer olaf kraak
schiphol maarten kuiper
De sleutelhanger aan zijn
broek rammelt als hij naar vo
ren loopt. Zijn armen zet hij
onwennig in zijn zij, dan laat
hij ze zakken. Frans Boersma
probeert nonchalant over te
komen, maar het lukt hem
niet zo. Daar staat hij, een
simpele machinist, een gewo
ne jongen, tegenover tien
hooggeleerde piefen. Een ad
vocaat-generaal, een oud-bur
gemeester, een vice-president
van de rechtbank, een hoogle
raar, een lid van het koninklijk
huis. Hij weet zich maar moei
lijk een houding te geven.
Wie zal het verbazen? Als
machinist van intercity 2127
van Amsterdam naar Vlissin-
gen is Frans Boersma's positie
allerminst te benijden. De last
op zijn schouders is enorm. Of
hem nou schuld treft of niet,
het was zijn trein die op 30 no
vember vorig jaar bij Hoofd
dorp ontspoorde. Hij zat in de
stuurcabine toen er vijf doden
en zestien zwaargewonden
vielen. Schuldig of niet, dat
draagt hij altijd met zich mee.
„Nee. niet echt", is dan ook
zijn antwoord op de vraag van
Pieter van Vollenhoven of hij
er al een beetje bovenop is.
„Het heeft een hele diepe in
druk op me gemaakt."
Dat men er bij de Neder
landse Spoorwegen niet aan
twijfelt dat hij schuldig is,
maakt het er allemaal niet ge
makkelijker op. De conclusies
van het NS-rapport naar de
treinramp liegen er niet om.
Frans Boersma heeft gewoon
veel te hard gereden. Terwijl
hij wist dat ter plekke een
snelheidsbeperking gold. Re
den dus om hem uit zijn func
tie te zetten.
Boersma blijft pertinent ont
kennen te hard te hebben ge
reden. Ook vandaag. „Ik reed
110 kilometer per uur toen ik
de Schipholtunnel uitkwam.
Toen viel de stroom uit. Ik
dacht: Als ik de trein nu laat
uitdrijven, kom ik met negen
tig kilometer per uur bij de
bocht uit, wat ik dacht dat de
toegestane maximumsnelheid
was."
De getuigenis van een NS-
onderzoeker laat van Boers
ma's verweer weinig heel. „De
snelheidsmeters van de trein
toonden dat hij 140 kilometer
per uur reed toen de stroom
uitviel. Die snelheid kon hij
niet bij het uitkomen van de
Schipholtunnel hebben be
haald, want dat was technisch
onmogelijk. Dus moest het la
ter zijn gebeurd. Als Boersma
dan zijn trein had laten free
wheelen, zoals hij beweert,
reed hij op het moment van de
ontsporing minimaal 123 kilo
meter per uur." Zo klaar als
een klontje.
Bij de NS geloven dan ook
maar weinigen iets van Boers
ma's verhaal. 'Geef het nou
maar toe, het is je gewoon
ontschoten', lijkt iedereen te
denken. Op die paar makkers
na dan, die hem met verve
verdedigen. „Het is onzin dat-
ie te hard heeft gereden", zegt
in de wandelgangen hoofd
conducteur Van Veen, die
meereed op de ramptrein. „De
NS heeft er alle belang bij om
het zo te doen lijken."
Dat Boersma een snelheids
beperking zou hebben gemist,
dat kan bijna niet, vertelt Van
Veen de ongevallenraad. „Hij
is een heel precies man, hij
wist altijd alles. Hij is een ech
te miereneuker."
Pagina 18: Veel procedures
NS voor verbetering vat
baar.
Geen kront ontvangen'
071-143241
Brouwer-Rabbae
kandidaat-duo
Groenlinks
den haag cpd
Amerikaans bedrijf wil over drie jaar tussen de sterren
Het GroenLinks-kamerlid Ina
Brouwer wil samen met Mo
hammed Rabbae, directeur van
het Nederlands Centrum Bui
tenlanders, lijsttrekker voor
Groenlinks worden bij de ka
merverkiezingen van mei 1994.
Brouwer heeft dit vanmorgen
bekendgemaakt. Enkele weken
geleden liet zij nog weten uit de
politiek te zullen stappen als zij
geen partner voor het lijsttrek
kerschap kon vinden.
Voor het lijsttrekkerschap
hebben zich tot nu toe gemeld:
Wim de Boer (fractieleider
Groenlinks in de Eerste Ka
mer), Ineke van Gend (fractie
voorzitter Groenlinks gemeen
teraad Groningen), Herman
Meijer (gemeenteraadslid
Groenlinks in Rotterdam) en
het duo Rosenmöller-Sipkes
(beide kamerleden Groenlinks)
'Ideële' reclame vanuit de ruimte. Dat is dé toekomst
voor het Amerikaanse reclamebedrijf Space Marketing
Inc. Het bureau wil in 1996 schitteren. Wanneer de sche
mering valt en de eerste sterren aan de hemel verschij
nen, zal boven de horizon langzaam het helgroene em
bleem van een boom verschijnen met daaromheen de
woorden 'Herbebos de Aarde'.
londen nicholas schoon
the independent
Dit logo zal enkele weken lang
bij het ochtendgloren en in de
avondschemering zichtbaar
blijven. Het embleem moet dan
bij het grote publiek al bekend
zijn van reclamecampagnes op
de televisie en van de schappen
in de supermarkt. Bedrijven
mogen het logo gebruiken als ze
herbebossingsprojecten betalen
en bijdragen ook aan de lance
ring van wetenschappelijke in
strumenten die vanuit de ruim
te waken over het milieu op on
ze planeet.
Het reclamebord, met een
doorsnede van ruim anderhalve
kilometer, moet klein verpakt
per satelliet in de ruimte wor
den gebracht. Als het pakketje
zich op ruim 300 kilometer
hoogte in een baan om de Aar
de bevindt, ontvouwt zich met
behulp van zelfopblaasbare bui
zen een dun vlies van de door
zichtige kunststof mylar. De re
clameboodschap zelf is van re
flecterend materiaal gemaakt,
dat zonlicht naar de Aarde te
rugkaatst en daardoor zichtbaar
is. Het reclamebord zal geen be
drijven promoten.
De instrumenten aan boord
van de satelliet zullen voor het
milieu belangrijke metingen
verrichten, zoals de dikte van de
ozonlaag. Na een paar weken
zal het door micro-meteorieten
doorboorde en aan flarden ge
reten vlies terugvallen naar de
Aarde en in de dampkring ver
branden. De meetinstrumenten
in hun baan om de Aarde blij
ven echter hun werk doen.
De bekende sterrenkundige
Carl Sagan heeft het reclame
bord veroordeeld als „een gru
wel die de weg opent naar poli
tieke, ideologische en religieuze
slogans aan het firmament".
Paul Murdin, directeur van het
Koninklijke Observatorium in
het Schotse Edinburgh meent:
„Niemand heeft het recht om
zich op zo'n manier aan onze
wereld op te dringen."
Reclame in de ruimte is overi
gens dichterbij dan menigeen
denkt. De eerste door de parti
culiere sector betaalde raket
een gezamenlijk project van het
Amerikaanse ruimtevaartbu
reau NASA, industrie en univer
siteiten had deze maand
moeten worden gelanceerd met
een advertentie van Arnold
Schwarzeneggers nieuwste film
kraker Last Action Hero. Het
project is vertraagd, maar een
woordvoerster van de filmmaat
schappij Columbia Pictures, die
500 miljoen dollar heeft betaald
voor de advertentie, houdt vol
dat de ruimtevaart „een zeer
aantrekkelijke reclamemogelijk
heid biedt".
Conservatief Derksen steunt initiatief
Weekblad Stern: handel met voorkennis
berlijn hans hoogenduk
correspondent
De voorzitter van de Duitse vak
bond IG Metall, Franz Stein-
kühler, heeft gisteren toegege
ven dat hij aan de beurs van
Frankfurt tussen half maart en 1
april voor ongeveer een miljoen
mark Mercedes-aandelen heeft
gekocht. Aan een gedeeltelijke
verkoop op 19 april heeft hij
naar eigen zeggen 64.000 mark
verdiend. Het weekblad Stern
heeft het daarentegen over een
speculatiewinst van meer dan
een ton.
Steinkühler ontkent dat hij bij
de transactie misbruik heeft ge
maakt van voorkennis, die hij
kan hebben gehad als commis-
Geldwagen om:
46 kilometer file
bij Rotterdam
rotterdam anp
Een gekantelde geldwagen op
de rijksweg 16 richting Van
Brienenoordbrug bij Rotterdam,
heeft vanmorgen geleid tot een
totale file van 46 kilometer. Alle
snelwegen rond Rotterdam wa
ren in de ochtendspits om ne
gen uur volledig verstopt.
Niet alleen op de rijkswegen
maar ook op de toegangswegen
naar de ringweg stond het auto
verkeer bumper aan bumper.
De geldwagen kantelde om
streeks zeven uur vanmorgen,
na een botsing met een vracht
wagen. De omgevallen geldwa
gen blokkeerde twee rijstroken.
Er moest een zware takelwagen
worden ingezet om de geldwa
gen weer op de wielen te krij
gen. De meeste files waren in de
loop van de morgen weer opge
lost.
saris van het autoconcern. Hij
ziet dan ook geen aanleiding
om af te treden.
Stern meldde dat de vak
bondsvoorzitter tussen 18
maart en 1 april 2.100 aandelen
in de Mercedes-holding voor
zichzelf en op naam van zijn
minderjarige zoon had gekocht.
Op 1 april begon een tweedaag
se zitting van de raad van com
missarissen van Mercedes,
waaraan Steinkühler als verte
genwoordiger van de werkne
mers deelnam. Op 2 april werd
besloten dat Mercedes-aande
len in verhouding één op één
konden worden omgewisseld
tegen aandelenDaimler-Benz
AG. Na het bekendworden van
dit besluit steeg de Mercedes-
koers in een dag meer dan 80
mark per aandeel. Steinkühler
verkocht op 19 april duizend
aandelen met dikke winst.
De vakbondsbestuurder wees
er op dat president-directeur
Edzard Reuter van Daimler-
Benz heeft verklaard dat hij
geen inside-informatie heeft ge
had over de concernplannen.
„Ik wist niets meer dan elke an
dere attente krantelezer", aldus
Steinkühler gisteren.
los alamos Taos-indianen passeren de Amerikaan
se president Clinton tijdens zijn werkbezoek aan het
National Laboratory in Los Alamos, California. In het
laboratorium waar ooit de atoombom werd ontwik
keld, leggen de wetenschappers zich nu toe op civie
le projecten. foto afp
haarlem maria sitniakowsky
Een groep van ruim dertig jon
gemannen uit Italië, Polen
Spanje en Latijns-Amerika be
gint september een priesterop
leiding in Nieuwe Niedorp. In
het voormalige klooster zouden
nieuwe priesters voor het bis
dom Haarlem worden opgeleid.
De opleiding wordt financieel
gesteund door de als zeer con
servatief bekend staande P.
Derksen. Deze voormalige eige
naar van Center Pares is ook in
verband gebracht met het aftre
den van de Rotterdamse bis
schop Bar, die vertrok na ge
ruchten over zijn homoseksua
liteit.
Derksen gaat ervan uit dat de
priesterstudenten straks in het
bisdom Haarlem gaan werken.
Bisschop H. Bomers van Haar
lem heeft het initiatief zijn mo
rele steun toegezegd, maar kan
de vraag of de priesters in het
Haarlemse bisdom gaan werken
nog niet beantwoorden. Vol
gens Bomers is de kwestie reeds
enkele malen ter sprake ge
bracht in het bisdombestuur.
Anderen binnen het bisdombe
stuur zeggen echter nauwelijks
op de hoogte te zijn.
Het neocatechumenaat, zoals
de groep zich noemt, richt zich
op gewone gelovigen en wil hen
'de rijkdommen van het eigen
geloof opnieuw leren kennen',
aldus de Italiaanse pastor Costa,
die de leiding heeft over de
groep. De jongemannen volg
den vorig jaar een cursus op de
Katholieke Theologische Uni
versiteit, maar beheersten het
Nederlands te slecht om de les
sen voort te kunnen zetten.
Volgens Costa is het neoca
techumenaat geen beweging,
omdat het geen eigen blad heeft
en geen centrale organisatie.
Een priester in het bisdom
Haarlem zegt daarover: „Het is
allemaal vreselijk onduidelijk,
een beetje vreemd. Bij Opus Dei
(een uiterst conservatieve be
weging binnen de R.K. Kerk,
red.) weet je tenminste wie dat
leidt, hier weten we helemaal
niets van. Ik sta er dan ook wat
huiverig tegenover."
Derksen is bij het neoca
techumenaat betrokken via zijn
Stichting Levend Water, die het
voormalige klooster van de Cla
rissen in Nieuwe Niedorp heeft
aangekocht en het gebouw voor
een gulden per jaar aan de
nieuwe opleiding verhuurt.
Derksen, die formeel alleen
via Levend Water met de nieu
we opleiding te maken heeft, is
overigens geheel op de hoogte
van de plannen: „Wij gaan zelf
de hoogleraren aanleveren. Dat
zullen 'vliegende professoren'
zijn uit Rolduc (de priesterop
leiding van het behoudende
bisdom Roermond, red.) en uit
Den Bosch." Er zijn nu dertig
tot veertig studenten en wij
kunnen er tachtig huisvesten",
aldus Derksen, die hoopt dat
het voormalige klooster snel te
klein zal zijn. „We gaan ervan
uit dat ze gaan werken in het
bisdom van Bomers. Haarlem is
een moeilijk bisdom, omdat er
een teveel is aan ex-priesters die
bepaalde functies bekleden. Dat
is moeilijk voor de bisschop",
aldus Derksen. Bomers wil niet
ingaan op de uitlatingen van
Derksen omtrent de problemen
in zijn bisdom.
HET WOORD IS AAN
Thijs Wöltgens
Eerste-Kamerleden? Dat zijn men
sen die nog nooit een echte kiezer
hebben gezien.
VANDAAG
7
->i
Economie/Beurs
6
Familieberichten
Feiten en meningen -
Gesprek van de dag -
Info
Programma's11
Randstad18
Regio13.15,16,17
Religie -
Sport
HET WEER
Enkele buien
Vanavond en vannacht bewolkt
en kans op een regen- of onweers
bui Overdag half tot zwaar be
wolkt en enkele buien, mogelijk
met onweer Minimumtempera
tuur omstreeks 15 graden, mid-
dagtemperatuur ongeveer 20
Zwakke tot matige wind, kracht 2
3, meest tussen oost en zuid
Ongeluk stremt
treinverkeer
bij Driebruggen
utrecht anp
Het treinverkeer tussen
Woerden en Gouda is sinds acht
uur vanmorgen gestremd door
een ongeluk. Even voor acht uur
reed een personenauto bij Drie
bruggen op een onbewaakte
overgang tegen een trein. De
46-jarige bestuurder van de au
to kwam hierbij om het leven.
Bij het ter perse gaan van de
ze editie was nog niet duidelijk
hoe lang de stremming van het
treinverkeer zou gaan duren.
Treinpassagiers werden met
bussen tussen beide plaatsen
vervoerd.
i«6ch r>,ghi»j
CIA wilde Bouterse in '83 afzetten
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws,
Dus neem ik
nu een abonnement.
washington hans de bruun
correspondent
De Amerikaanse geheime dienst
CIA heeft in 1983 een plan ge
maakt om met behulp van
Zuidkoreaanse huurlingen het
bewind van de toenmalige le
gerleider Desi Bouterse in Suri
name omver te werpen. De
Amerikanen dachten dat Korea-
nen wel voor Surinamers zou
den kunnen doorgaan en dus
makkelijk vanuit Venezuela in
Suriname zouden kunnen infil
treren.
Dat schrijft de vroegere Ame
rikaanse minister van buiten
landse zaken, George Shultz
(1982-1989), in zijn pas versche
nen memoires Triumph and
Turmoil (Triomf en Onrust). De
operatie had door 50 tot 175
commando's uitgevoerd moe
ten worden. Shultz veegde het
idee meteen van tafel. „Dit was
te gek. Ik was geschokt dat de
CIA serieus zo'n wild plan naar
voren bracht."
De ClA-plannen om een ein
de te maken aan het bewind
van Bouterse werden gemaakt
na de moorden op 8 december
1982 op vijftien tegenstanders.
Shultz wijdt vijf van de twaalf
honderd bladzijden aan Surina-
Voorletter*
j Postcode:
Plaats:
i Tel.:
r br/wpnjl
Na de eerste 2 weken
betaal ik mijn abonnement:
Q Per maand, automatisch
28.75)
i Q Per kwartaal
i 0 via acceptgiro 82,85)
j 0automatisch (ƒ82.85)
chicago »rtr
Nederland en de vroegere DDR zijn de eni
ge van veertien onderzochte landen waar
het geloof in God is verminderd. Dat blijkt
uit een onderzoek van de priester en schrij
ver Andrew Greeley en het opinie-onder
zoekscentrum van de Universiteit van Chi
cago.
Voor het onderzoek werden bijna 19.000
mensen ondervraagd in de vroegere DDR.
de rest van de Duitse Bondsrepubliek,
Groot-Brittannië, Hongarije, Italië, Ierland,
Noord-Ierland, Noorwegen, Israël. Slovenië,
Nieuw-Zeeland, de Verenigde Staten, Ne
derland en Polen.
In al deze landen, behalve Nederland en
de vroegere DDR, gelooft een ruime meer
derheid van de bevolking in God. In Ierland
en de VS gaat het om 90 procent van de in
woners. in Italië 80 procent en in Israël,
Groot-Brittannië en Nieuw-Zeeland gelooft
tweederde in God. In Nederland was dat
iets meer dan de helft. In de vroegere DDR
minder dan een kwart.
Uit het onderzoek blijkt verder dat het ge
loof in een leven na de dood toeneemt. Jon
geren geloven meer in het eeuwige leven
dan ouderen. Alleen in de vroegere DDR, Is
raël en Slovenië gelooft meer dan de helft
van de bevolking dat de dood het definitie
ve einde is.
Atheïsten zijn in vrijwel alle onderzochte
landen een kleine minderheid. Alleen in de
vroegere DDR en Slovenië is meer dan 20
procent van de bevolking ervan overtuigd
dat God niet bestaat. In de vroegere com
munistische landen van Oost-Europa is vol
gens Greeley geen massale „terugkeer naar
de kerk" te signaleren, maar er is wel een
„krachtige en onverwachte" heropleving
van het geloof.
I Nr. bank/giro:
i Handtekening
-rj /yjóddfa
IVir bon in m rmrLf /onder poxi*«*l
Murrn nui Uidvh Da«t.U4.
I AhomtrrwnKf. AflfMOOfdnr 100*0.
2900 VB Lcidrn
Of hd 071-128030
