Hervormde provincies bang
voor te centrale SoW-Kerk
'Modieuze mysticus wil God op een koopje'
Kerk Samenleving
Acht Mei Beweging niet tegen
hiërarchisch model RK Kerk
Theologische faculteiten moeten meer samenwerken
Warmtegolf
ssar™2™ a Sa
MAANDAG 17 ME11993
BUITENLAND KORT
Zaligverklaring
Paus Johannes Paulus II
heeft gisteren vier religieu
zen, onder wie de Zwitserse
missionaris Maurice Tornay
1910-1949)zal ig verldaard.
T ijdens de feestelijke kerk
dienst in de St. Pieterskerk
prees de paus de inzet van
de kanunnik van de Grote
Sint-Bernhard, die vele ja
ren in Tibet heeft gewerkt.
Hij werd daar zwaar ver
volgd, tijdelijk verbannen
en na zijn terugkeer ver
moord-. Verder werd de
Fran^aise Maria Luisa Tri-
chet (1684-1759) zalig ver
klaard, Zij was medesticht-
ster van de kloosterge
meenschap van de 'Doch
ters der wijsheid', die in de
ze tijd in alle continenten
scholen en ziekenhuizen
onderhoudt.
Disco
De bisschop van de Itali
aanse stad Arezzo, Giovan
ni D'Ascenzi, heeft zater
dagnacht een bezoek ge
bracht aan de plaatselijke
discotheek 'Roxi Rose' om
jongeren te mobiliseren
voor een bezoek van de
paus aan deze stad. Hij
werd vriendelijk begroet
door de 2000 jongeren die
hij daar trof. Zichtbaar on
der de indruk van de ont
vangst, sprak de bisschop
de jongeren een kwartier
lang toe.
Moeder Teresa
Nobelprijswinnares Moeder
Teresa krijgt geen uitnodi
ging om volgende maand
een toespraak tot de Ierse
Senaat te houden. Dat heeft
een commissie van de Se
naat beslist. Zij vreest dat
Moeder Teresa van de gele
genheid gebruik zal maken
om haar behoudende me
ning over abortus te geven.
Moeder Teresa (82) zou in
juni Ierland bezoeken. Dit
bezoek is op losse schroe
ven komen te staan, nu zij
donderdag in een Romeins
ziekenhuis is opgenomen
na een zware val waarbij zij
drie ribben heeft gebroken.
Evangelische Kerk
De koppeling van priester
ambt en celibaat, het beleid
van paus Johannes Paulus
II en het verbod van kunst
matige voorbehoedmidde
len. Het zijn allemaal rede
nen waarom leden van de
Evangelische Kerk (EKD) in
Beieren hun kerk verlaten,
hoewel de EKD geen paus
kent, het gebruik van voor
behoedmiddelen toestaat
en predikanten het recht
geeft te trouwen. De evan
gelische bisschop van
Beieren, Johannes Hansel-
mann, constateerde vrijdag
dan ook dat afvallige ker
kleden vaak niet weten wel
ke kerk zij verlaten.
Bomaanslag
Paus Johannes Paulus II
heeft gisteren de bomaan
slag van vrijdagavond in
een sjieke woonwijk van
Rome veroordeeld. Hij deed
dit tijdens zijn wekelijkse
Angelusboodschap, gericht
tot duizenden gelovigen die
zich verzameld hadden op
het St. Pietersplein. De poli
tie sluit niet uit dat de mafia
verantwoordelijk is voor de
explosie, waarbij 21 men
sen gewond raakten. Waar
schijnlijk ging het om een
aanslag op de populaire te-
levisiepresentator Maurizio
Constanzo, die zich ver
scheidene keren zeer kri
tisch over de mafia heeft
uitgelaten.
REDACTIE. DICK VAN DER PLAS. 071-161421
De Provinciale Kerkvergaderingen (PKV's) in de Neder
landse Hervormde Kerk waarschuwen voor een sterk
centralistische Samen op Weg-Kerk, als de concept
kerkorde voor deze kerk ongewijzigd zou worden aan
vaard.
de plaatselijke gemeenten
wordt niet kleiner, schrijven de
PKV's in hun reactie op de con
cept-kerkorde.
LEIDSCHENDAM
Zij betwijfelen of de voorgestel
de kerkorde leidt tot een door
zichtiger structuur dan in de
drie kerken die in de Samen op
Weg-Kerk- opgaan. De afstand
tussen de leiding van de kerk en
In dit concept, dat de her
vormde, gereformeerde en lu
therse synodes vorig jaar voor
advies aan onder meer de PKVs
hebben voorgelegd, is de pro
vincie als ambtelijke bestuurs
laag geschrapt. Er is alleen nog
sprake van kerkeraden, classes
(regionale kerkvergaderingen)
en de landelijke synode. Vol
gens de PKV's wordt daarmee
ten onrechte gesuggereerd dat
de huidige complexe structuur
van de drie kerken en de grote
afstand tussen top en basis aan
de provincies te wijten zijn.
Het bevreemdt de PKV's dat
in de concept-kerkorde alleen
van de kerkeraad en de synode
wordt gezegd dat zij de gelovi
gen leiding geven. Betekent dat
dat de classis een vergadering
van een lagere soort is?, vragen
zij zich af. De PKV's zien hierin
een teken van de centralistische
tendens in de concept-kerkor
de. Zij waarschuwen op grond
van hun ervaring dat een 'amb
telijke rugdekking' voor de uit
voering van een aantal taken op
regionaal niveau beslist moet
worden gegarandeerd.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Bedankt: voor Wierden (toez.): P.J.
Visser te Harderwijk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepbaarstelling: drs. J.H. van
Dam, H. van Boeyenlaan 12, 2273
DB VOorburg, tel. 070-3866343.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Mariënberg-Zuid: P.L.
Voorberg te Rouveen.
Beroepbaarstelling: drs. ir. E.J. Hem-
penius, Pinksterbloem 40. 8265 LG
Kampen, tel:05202-26092.
NED. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Houten: D.A.
Westerkamp, docent aan de Ecole de
Butarete Rwanda.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
te Middelburg-Zuid: P.
lieuw-Beijerland;
ïijerland: A.J. Gunst te Tholen
Oud
Bedankt: voor Goudswaard: J.J.
Eckeveld te Zeist.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Barendrecht: G.
Bouw te Urk (Eben-Haëzerkerk) en D.
Plan voor protestants
vrouwenklooster slaat aan
UTRECHT ANP
De Acht Mei Beweging vindt
niet dat het 'hiërarchisch model
van de Rooms-Katholieke Kerk
er niet meer zou moeten zijn'.
De voorzitter van de beweging,
Hedwig Wasser, die deze uit
spraak vorige week zondag
deed in het KRO tv-programma
Kruispunt, geeft toe dat dit niet
het standpunt van de beweging
Het afwijzen van het bis
schopsambt is geen onderwerp
van gesprek geweest in het be
stuur of de participantenraad
van het platform van zo'n hon
derd progressieve rooms-katho-
lieke organisaties. In maart 1988
is het zogenoemde 'episcopaal
beginsel' wel een serieus ge
sprekspunt geweest tijdens een
overleg tussen een bestuursde-
legatie van de Acht Mei Bewe
ging en een delegatie van de
bisschoppenconferentie.
In een notitie over deze kwes
tie erkende de beweging na
drukkelijk de eigen plaats van
de bisschop in de kerk. Zij
schreef het wel erg op prijs te
stellen, de paus en de bisschop
pen 'niet steeds als leidingge
vende functionarissen boven de
gemeenschap, maar ook en
vooral als broeders in een
dienstambt binnen de gemeen
schap' te mogen begroeten.
De Nijmeegse theoloog prof.
dr. E. Schillebeeckx raadde
Wasser naar aanleiding van
haar afwijzing van het rooms-
katholieke kerkmodel aan zich
theologisch te laten bijscholen.
Haar uitspraak dat de kerk zon
der bisschoppen kan is
doordacht' en tast een geloofs
punt aan, zei Schillebeeckx af
gelopen zaterdag voor de KRO
radio.
De gereformeerde predikante
A.J.C.C. van der Pers uit Hoog
vliet is 'ontroerd en overwel
digd' door de vele positieve re
acties op haar plan een con
templatief klooster voor pro
testantse vrouwen in Neder
land op te richten. Haar is al
aangeboden een rooms-ka-
tholiek klooster aan te kopen,
maar het vereiste bedrag van
een miljoen gulden gaat haar
budget verre te boven.
Ongeveer veertig
waren zaterdag naar Amers
foort gekomen voor een infor
matiebijeenkomst over het
plan voor een klooster. Van
der Pers, die in het begin van
de jaren tachtig met de
Rooms-Katholieke Kerk brak,
kwam nog niet met een duide
lijk omlijnd plan. Zij hoopt na
de bijeenkomst van zaterdag
brieven van vrouwen te ont
vangen die met haar een opzet
voor het beschouwende kloos
ter willen uitwerken.
Oegstgeester theologie-opleiding vierde 10-jarig jubileum met conferentiedag
OEGSTGEEST DICK VAN DER PLAS
Mystiek is 'in'. Voor een confe
rentiedag is het dan ook een
modieus thema, zo constateer
de de gereformeerde predikant
K.E. Bras uit Sassenheim afgelo
pen zaterdag. Hij begon de vie
ring van het tienjarig jubileum
van de opleiding Theologie 2e
graad bij de Stichting Rijn-Delf
land Studies in Oegstgeest, dan
ook maar met het wegnemen
van deze misvatting: „Mystiek is
niet nieuw, maar zo oud als de
mensheid."
De mystieke kern behoort tot
het wezen van alle religies, ver
duidelijkte Bras, die onlangs
promoveerde op een studie
naar 'eros en agape' bij de mys
ticus Jan van Ruusbróec. „Wan
neer we dus over mystiek spre
ken alsof dat een geïsoleerd ver
schijnsel zou zijn, dan vermin
ken we al bij voorbaat het we
zen van de mystiek." En dat is
nu het negatieve aan de modi
euze aandacht voor het ver
schijnsel, meende Bras. „Men
wil juist graag mystiek isoleren
van bepaalde godsdienstige tra
dities omdat men die tradities
beschouwt als dogmatische of
kerkelijke ballast." Een 'concre
te historische gecompliceerde
Dominee K.E. Bras: „Wanneer we over mystiek spreken als een geïsoleerd verschijnsel, verminken we al bij
voorbaat het wezen van de mystiek." archieffoto wim dijkman
werkelijkheid als bijvoorbeeld „Wanneer men de mystici leest het compliceerde geheel van
het christendom' wordt daar- en wil verstaan, moet men hen een traditie, maar men wil snel
mee aan de kant gezet. niet uit hun context halen." En: tot de kern komen. Haastig wil
De gereformeerde dominee „De modieuze aandacht voor men komen tot mystieke erva-
noemde dat een tot mislukken mystiek wil God op een koopje, ringen, want als ons iets ont-
gedoemde onderneming. Men wil zich niet verdiepen in breek, dan is het tijd. En dit is
een illusie. Wij hebben alle tijd.
En wij moeten die tijd ook ne
men."
De predikant vroeg zich ver
wonderd af waarom het woord
'nieuw' toch zo in is. Zelf leest
hij liever oude boeken dan
nieuwe. En de kerkvader Augus-
tinus heeft hem meer te zeggen
dan moderne theologen als
Dorothee Sölle en Eugen Dre-
wermann. „Wie niet rent, maar
wandelt door de tijd, begrijpt al
iets van het mystieke leven.
Want dit is niet anders dan
'wandelen met God'. Wie wan
delt geniet langer en intenser
van de dingen op zijn weg. Ze
verouderen niet zo snel. Augus-
tinus is dan een tijdgenoot,
evengoed als Dorthee Sölle en
Eugen Drewermann."
Kan mystiek antwoorden ge
ven op de belangrijke vragen
van deze tijd? Nee, constateerde
Bras. „Zij beantwoord onze vra
gen niet. Zij zet ons op een weg.
De mystieke traditie van het
christendom is een bron waar
uit men oeroud water kan put
ten. Dit water moet men drin
ken. Dan wordt het in de mens
een bron van levend water, dat
steeds weer nieuw is."
DEN HAAG/LEIDEN
HAAGS REDACTEUR
Uiterlijk in 1996 moeten de theologische faculteiten
van de openbare universiteiten van Leiden, Amster
dam, Groningen en Utrecht de kwaliteit van hun oplei
dingen aanzienlijk hebben verbeterd. Op dat moment
zal de minister van onderwijs moeten bekijken of 'aan
vullende maatregelen' nodig zijn. Als de daling in de
studentenaantallen zich voortzet is op dat moment het
samenvoegen van faculteiten niet uitgesloten.
Deze conclusies zijn afkomstig van prof. dr. A. Smits
en mr. J. de Ruiter-Been. Onderwijsminister Ritzen
heeft hen in april om advies gevraagd over de opzet van
het theologie-onderwijs aan de vier openbare universi
teiten. De deskundigen is toen gevraagd een oordeel te
geven over de maatregelen, die de faculteiten al hebben
genomen om het onderwijs beter te structureren.
De adviseurs maken zich zorgen over de daling van
het aantal studenten (Leiden: 1982 - 197; 1992 - 113) en
over de stijging van de gemiddelde leeftijd van de stu
denten. Het is voor hen dan ook de vraag of de vermin
derde belangstelling voor theologie het handhaven van
het huidige aantal faculteiten in de Randstad rechtvaar
digt.
Tegelijkertijd zijn Smits en De Ruiter positief over en
kele recente aanbevelingen. Er zijn minder studierich
tingen, de onderwijsorganisatie is verbeterd, er komt
een onderzoekschool van de grond en er zijn afspraken
gemaakt over onderwijs-dienstverlening. Het vermin
deren van het aantal formatieplaatsen heeft volgens de
adviseurs eveneens een gunstige uitwerking.
Minister Ritzen reageert binnen enkele weken op de
aanbevelingen.
HET WEER
ROB GROENLAND
In deze overgangsmaand komen
winter en zomer soms dicht bij el
kaar te liggen. West-Europa vorm
de eind vorige week een zoge
naamd kantelpunt in luchtsoorten.
Over het midden en oosten van Eu
ropa stroomde zomers warme lucht
met zuidenwinden naar het noor
den, met tot diep in Zweden en
Finland temperaturen boven de 20
graden. Tegelijkertijd maakte het
zeegebied tussen IJsland en Schot
land een onvervalste uitbraak van
poollucht mee. Op diverse plaatsen
in Schotland en Ierland ging de re
gen over in natte sneeuw bij plus 3
graden. Op de hogere delen van
Schotland kwam het tot een
sneeuwdek van 10-20 centimeter.
Verscheidene weerstations boekten
op 14 mei met plus 2 graden een
eeuwlaagterecord in de maximum
temperatuur van die dag, terwijl
precies een jaar geleden op dezelf
de dag met 27 graden een eeuw-
hoogterecord werd opgetekend.
Een deel van de koude lucht be
reikte via een omweg op zaterdag
ochtend onze regio. Weliswaar wa
ren de scherpste kantjes van de
poollucht af (lucht is opgewarmd
tijdens de reis), maar in de wind
voelde het nog behoorlijk fris aan.
In de middag werd de kuststrook
het zonnigste gebied van Neder
land met landinwaarts enkele gro
teske witte stapelwolken met op de
achtergrond een heldere diepblau
we hemel.
In het duingebied maakten nogal
wat mensen gewag van overlast
door zanddeeltjes. Door de straffe
zuidwestenwind 5-6 bft, werd op
diverse plaatsen zand tot grote
hoogte opgewerveld en met de
wind horizontaal verder getranspor
teerd. Op wat grotere schaal komen
we dit effect een aantal keren bo
ven Europa tegen, als zand uit de
Sahara zo hoog wordt opwerveld
dat de straalstroomwinden het
kunnen pakken en duizenden kilo
meters naar het noorden kunnen
meevoeren.
De zondag bracht bij een naar
zuidwest tot zuid krimpende wind
a! minder koude lucht naar onze
streken. In de namiddag wist in het
stedelijk gebied de temperatuur
bijna de 20 graden te halen. In het
avondschemer viel volop te genie
ten van een fraai golfpatroon in de
bovenste lagen van de troposfeer
(7-9 kilometer). Deze golven waren
een indicatie dat steeds warmere
lucht in de bovenlucht begon op te
dringen en daarbij schuift over an
dere luchtlagen. Vandaag en mor
gen worden twee vrij warme dagen
met vooral morgenmiddag meer
bewolking en kans op enkele (on
weersbuien. Later in de week
neemt de buienkans af, al daalt de
temperatuur dan tot iets onder de
20 graden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
Langs de westkust wolken'
velden en vandaag
dan regen. In het binnen
land vooral morgen perio-
tot
Jen
20 elders.
Langdurige perioden
zon en droog. Warmer
oplopende
gen
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
t 22 graden in het zuid-
Denemarken:
Meest zonnig. Maxima on
geveer 20 graden, morgen
enkele gfaden hoger.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In het algemeen veel be
wolking en perioden met
regen. In Zuid-Engeland
ook enkele opklaringen. Middagtempe-
ratuur van 13 graden in Schotland en
Ierland tot rond de 20 in Engeland, met
wat zon enkele graden hoger.
België en Luxemburg:
Overwegend zonnig. Morgen langs de
kust meer bewolking en mogelijk een
bui. Maxima ongeveer 25 graden, mor
gen langs de kust lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Overwegend zonnig, maar in Bretagne
en langs de Kanaalkust meer bewolking
en kans op een bui. Morgen van het wes
ten uit tot aan Parijs bewolking en mo
gelijk een regen- of onweersbui. Maxima
circa 26 graden maar langs de Kanaal-
kust niet hoger dan 20.
Portugal en Madeira:
Portugal: In het algemeen veel bewol
king en in de loop van vandaag een en
kele bui, morgen mogelijk met onweer.
Maxima ongeveer 19 graden, morgen
enkele graden lager. Madeira: Wolken
velden en een enkele bui. Middagtem- station weer
peratuur ongeveer 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden: Amsterdam onbew.
Spanje: Veranderlijke bewolking en en- 9®°'" on|*w-
kele buien, mogelijk met onweer. Aan- ree!en onr®w'
de costa's aan de Middellandse Zee
eerst nog overwegend zonnig en maxima H,^
rond de 22 graden. Maxima van 19 gra- Rotterdam onbew
den in het noordwesten tot 28 in de om- iwenthe onbew
geving van Ssvilla, morgen enkele gra- viissmgen onbew!
den lager. Canarische Eilanden: Perio- Maastricht -onbew!
den met zon en morgen kleine kans op Aberdeen half bew.
een bui. Middagtem peratuur 22 tot 25 Athene half bew.
graden, morgen iets koeler. Barcelona half bew.
Marokko en Tunesië: Berlijn half bew.
Marokko: In het zuiden perioden met Budapest regenbui
zon en droog, in het noorden ook wol- Bordeaux zwaarbew.
kenvelden en vooral morgen bij Tanger Brussei hchtbew.
kans op een bui-. Maxima aan zee tussen ^us onbew-
20 en 25 graden, morgen iets lager. Tu- re8en
Zuid-Frankrijk: Innsbruck zwaarbew
Overwegend zonnig, maar in het Pyre- Istanbul hchtbew.
neëengebied en langs de westkust voor- Klagenfurt hchtbew!
al morgen bewolking en een enkele re- Kopenhagenhchtbew!
gen- of onweersbui. Maxima vandaag LasPaimas onbew.
tussen 23 en 29 graden, morgen langs Lissabon zwaarbew.
de westkust afkoeling. Locarno motregen
Mallorca en Ibiza: Londen regen
Overwegend zonnig met maxima rond de Luxemburg zwaarbew.
25 graden. M30"0 zwaarbew.
Italië, Corsica en Sardinië: Malaga
Overwegend zonnig. Maxima van 23 gra- Mallorca hal bew.
den aan zee tot 26 in het binnenland. "a ta a Bev*;
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon, in het binnenland
kans op een bui. Maxima ongeveer 22
in het binnenland enkele buien, r
langs de kusten en op Cyprus droog en
perioden met zon. Maxima aan zee 22
tot 26 graden.
Duitsland:
Zonnig en droog. Morgen mogelijk een
lokale onweersbui. Maxima ongeveer 25
DINSDAG 18 ME11993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.39 Zon onder 21.28
Maan op 03.55 Maan onder 18.25
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 2.07 en 14.33
Laag water 09.51 en 22.46
Weerrapporten 16 mei 20 uur:
wzw6 17 8 1