Jeugd kiest voor sober en goedkoop
Leven en wonen
Tijd voor
vij verplanten
'Als het tijd is voor een zonnebril
is het ook tijd voor een sun block'
Flares: een nieuwe rage
MAANDAG 17 MEI 1993
Merkenrage is afgelopen
SPREEKUUR
Ouders kunnen opgelucht ademhalen. Na de kapitaalverslin-
dende hang naar dure merkkleding hangt de trendsettende
jeugd nu pure eenvoud aan. Het vinden van een onopvallend
windjack, goedkoop, merkloos en van natuurlijk materiaal, is
de nieuwste rage. Trendsetters bekeren zich tot de warenhui-
De eerste die hiervan profiteert is
de Hema. Naar schatting ligt het
bedrijfsresultaat van het afgelopen
jaar meer dan twintig procent bo
ven dat van het jaar ervoor. On
derzoek wees uit, dat de helft van
de jeugd tussen de 16 en 24 jaar
wekelijks de Hema bezoekt. Na
een periode waarin diezelfde
groep totaal wegbleef is dat posi
tief nieuws voor deze over Neder
land wijdverspreide dochter van
Bijenkorf Beheer (KBB).
Functioneel
De merkenrage is voorbij en krijgt
een pure tegenhanger als opvol
ger. De basic-look, kleding die
puur functioneel is. „Eén van de
zaken die ten grondslag liggen aan
die veranderde houding is de na
tureltrend", signaleert prof. W.
van Raaij, hoogleraar reclame-
psychologie aan de Erasmusuni-
versiteit Rotterdam. „Door het te
rug naar de basis, terug naar de
natuureffect wordt kleding beoor
deeld op de oorspronkelijke func
tie". Als positief bijeffect ziet Van
Raaij het feit dat de meerwaarde
van een merk kennelijk niet meer
nodig is om te laten zien wie de
drager wil zijn. „Dat duidt op een
toegenomen zelfbewustzijn. Ken
nelijk is er ook zonder de symbo
liek van het merk genoeg zelfver
trouwen om als persoonlijkheid
naar buiten te treden".
Ook ziet Van Raaij een parallel
met mensen die van oudsher geld
in de familie hebben. „Zeker bij
oude adel is het 'not done' te to
nen dat je geld hebt. Alleen de
'nouveau riche' loopt daarmee te
pronk. Als land zijn wij inmiddels
ook generaties lang 'rijk'. Nu is
kennelijk het moment aangebro
ken waarop het chic is om niet
met je geld te koop te lopen".
Nieuwe chic
Niet alleen in kleding, maar in alle
gebruiksartikelen duikt de 'nieuwe
chic' op. Zelfs in de autobranche
en wel bij BMW. „Steeds vaker
krijgen wij het verzoek, en dan
vooral bij duurdere modellen, om
de typeaanduiding weg te laten",
zegt pr-manager Jan-Evert Segge-
len. „Nederland vervult daarin een
voortrekkersrol, in Duitsland of
j wil i
rnogg
uitkomen dat men in een duurde
re auto rijdt". De nieuwe beschei
denheid doet, getuige het nieuwe
sportmodel in de 3-serie van
BMW, niettemin internationaal
opgeld. In de nieuwe versie onder
scheidt deze zich nauwelijks in ui
terlijk en zijn de toeters en bellen,
die meestal behoren bij een sport
model, weggelaten.
„Merken blijven bestaan, maar
waaien als rage over", kenmerkt
Marita Hendriks, pr-vrouw van De
Bijenkorf de houding van de con
sument anno '93. „Kwaliteit, pas
vorm en snit zijn doorslaggevend
bij de aankoop van kleding. Wordt
die gevonden bij een bepaald
Trendsettende jongeren bekeren zich tot het warenhuis.
merk, dan zal dat in trek blijven.
Gekocht puur om de merknaam
op zich wordt er steeds minder.
Niet zwoegen
Een vrijer kleedgedrag en dan spe
ciaal bij de jeugd constateert ook
Majorie Dijkstal, research-director
bij het Amstelveense reclamebu
reau FHV/BBDO, dat onlangs een
nationaal onderzoek afrondde
naar de waarden en normen van
de huidige jeugd. Het bureau con
cludeert dat de jeugd vooral min
der hard wil werken dan zij van
hun ouders hebben gezien. „Ma
teriële zaken brengen de jongeren
niet tot zwoegen. Idealen liggen
vooral op het vlak van ontwikke
ling van de eigen persoonlijkheid.
Algemeen is ook de drang naar
meer vrije tijd dan hun ouders
schijnen te hebben. De jeugd wil
genieten van het leven", aldus
Dijkstal.
„Wel hangt de jongere aan com
fort. Video's, brommers en zoveel
mogelijk comfort als maar wordt
aangeboden vinden de jongeren
prachtig. Het wordt echter be
schouwd als een soort basisgege
ven, artikelen die bij het dagelijkse
leven behoren, niet als een vorm
van luxe waarvoor moet worden
gewerkt".
Eenvoud, terug naar de basis en
naar natuurlijke produkten is een
trend, maar niet in het kader van
de zo algemeen voorvoelde reces
sie. Alle ondervraagde 17- en 18-
jarigen denken zelf van een ko
mende recessie geen last te zullen
ondervinden. Wel blijkt uit het on
derzoek een voorkeur voor na
tuurlijke produkten omwille van
milieu-aspecten. Een puur intuï
tieve keuze, het gros van de tie
ners heeft geen idee of ze het
milieu daarmee echt meer sparen
dan met de aankoop van kunst
matig vervaardigde produkten.
„Intelligent zonnen is van vitaal
belang voor een gezonde huid.
Wij pleiten voor het dagelijks
gebruik van een zonnebescher-
mingsprodukt door iedereen",
zegt Nathaniel Benson, vice-
president van Clinique. „Als het
tijd is voor een zonnebril, wordt
het ook tijd voor een sun
block".
Clinique, bekend om op aller
gie geteste, 100% parfumvrije
cosmetische produkten, mag
sinds kort op zes zonbescher-
mingsprodukten (met een be
schermingsfactor van 15 en ho
ger) het label: 'Aanbevolen door
America's Skin Cancer Founda
tion' voeren. Deze onafhankelij
ke, niet-commerciële organisa
tie begeleidt medisch-educatie-
ve programma's om schade aan
en ziekte van de huid te voorko
men en het sterftecijfer als ge
volg van huidkanker te vermin
deren.
Die produkten zijn: lipblock
(15) onzichtbaar, waterproof,
gaat kloofjes in de lippen tegen:
sunbuffer lipstick (15) in drie
neutrale tinten; oilfree sun
block, spray voor de vette huid;
full-service sun block (20) met
drie zonbeschermingsfilters, die
ook milieuverontreinigende ele
menten op de huid tegengaan;
eyezone sun block (25) huid-
kleurige stift voor gevoelige
plaatsen rond de ogen, oren en
andere tere plekjes; total cover
sun block (30) bescherming te
gen verbranden en bruin wor
den en milieuverontreinigin
gen, waterproof.
Er bestaan veel verschillende
Een bruin kleurtje is heel verleidelijk, ziet er meteen een stuk beter uit
Toch moetje de huid goed tegen de zon beschermen om huidproble
men te voorkomen. foto pr
In Amsterdam werden ze vorig jaar al
gesignaleerd. In Parijs stortte de jeugd
zich dit voorjaar na een tv-optreden
van Vanessa Paradis massaal in de
jeansboetieks en in New York en Los
Angeles vliegt alles wat die naam
draagt de deur uit. Kortom 'flares' is
rage.
Flares zijn wijd uitlopende broeken
en t-shirts met wijd uitlopende mou
wen. Ze sieren het Lolita-achtige li
chaam van Vanessa al geruime tijd en
nen een belangrijk onderdeel van
haar uitstraling. In 1987 scoorde dit
Franse zangeresje op 14-jarige leeftijd
een internationale megahit met Joe
Le Taxi. Daarna sierde haar door-
trapt-cnschuldige gezichtje met pruil-
lipje en spleetje tussen de voortanden
n beetje alle covers van modetijd
schriften.
Ze werd internationaal een ster
toen ze een César (de Franse 'Oscar')
kreeg voor haar rol in Les Noces Blan
ches. Weer later trok ze de aandacht
twee heren met oog voor vrouwe
lijk schoon: de inmiddels overleden
Franse regisseur-songschrijver Serge
Gainsbourg en de Amerikaanse zwar
te rockster Lenny Kravitz. Met hem
ging Vanessa een persoonlijk en artis
tiek liaison aan. Bij hem haalde ze
ook een deel van haar fascinatie voor
de vroege jaren zeventig weg. En dat
vertaalt zich weer in de mode die Va
nessa draagt, en die nu op grote
schaal wordt nagevolgd.
Jonge Parijzenaars dragen naast
jeans, leren broeken met wijd uitlo
pende pijpen met daarop een getail
leerd jasje met ceintuur of een kort
jasje in jeansstijl. Lange gebreide
spencers zijn niet aan te slepen, net
als strakaansluitende gestreepte rib-
topjes. De jaren zeventig, inclusief de
topjes die de navel bloot laten, zijn te
rug.
Van alle verhalen dat de ronde
vrouw weer 'in' is, blijft niets over.
Lang, dun, hoge hakken, lange sluike
haren met een scheiding in het mid
den dat is de nieuwe look, volgens het
textielvakblad T ext ilia.
En, zo concludeert het blad, niet al
leen in de mode. Soulfilms als Cleo
patra Jones, Superflyen Carwash, ook
al daterend uit het begin van de jaren
zeventig, zijn enorm in en soulmuziek
is bezig aan een grote come-back.
maar veruit de meest voorko
mende is het ontstaan van jeu
kende bobbeltjes op de huid die
niet door kleding wordt bedekt.
'Breedwerkende' zonnecrèmes
kunnen een oplossing bieden,,
zo meldt Delial Vorig jaar werd
Sensitive balsem factor 8 (200
ml, 20,95) en Sensitive Afters-
un voor de extra gevoelige huid
'gelanceerd'. Daar zijn nu de
beschermingsfactoren 4 (200
ml. ƒ18,95) en 12 (200 ml,
22,95) bij gekomen.
De produkten bevatten geen
emulgatoren, conserverings
middelen en kleurstoffen. Delial
adviseert geen andere aftersun
produkten te gebruiken in com
binatie met de Delial Aftersun
melk (200 ml, 14,95), dit om
irritaties te voorkomen.
Alle zonneprodukten, die ook
waterproof zijn geworden, zijn
te koop tot de beschermingsfac
tor 12. Op de vernieuwde ver
pakkingen staat, behalve een
lijstje met de ingrediënten, ook
informatie over het gebruik van
het produkt.
Nieuw
Verleden jaar introduceerde
Lancöme de Soins Solaires (op
basis van melanine) en daar is
nu een verzorgingsprodukt voor
rond de ogen bijgekomen: soin
contour yeux (ƒ32,-) en een
spray fraicheur, een spuitbus
met een lage beschermingsfac
tor met een kalmerende wer
king van korenbloem en kamille
(ƒ45,-).
Vier nieuwe verzorgende zon
neprodukten zijn er bij RoC: ge-
lée solaire filtrante (4 tot 6): al
coholvrij, niet vet, met vitamine
E tegen veroudering (125 ml
ƒ26,-); lait effet bronzant fil-
trant: bruin met of zonder zon
(125 ml 29,-); fluide réparateur
visage: frisse emulsie, die de ge
zichtshuid helpt herstellen (40
ml 28,-) en gel apaisant spe
cial coups de soleil: gel die di
rect verfrissing en verlichting
geeft als de huid rood of verhit
aanvoelt eigenlijk mag je het
niet zover laten komen (125
ml 28,-).
Speciaal voor de gevoelige
huid en voor kinderen heeft
Biotherm een lait bronzant pro
tection sécurité (een bescher
mende emulsie) met een be
schermingsfactor van 12. Niet
vet, waterproof (125 ml 39,95).
Ook Biotherm heeft een verkoe
lend watertje met een lage (3)
beschermingsfactor dat de huid
niet uitdroogt: eau bronzante
hydratante (100 ml 32,-). De
nieuwe antirides solaire biopro-
tecteur is een crème (met o.m.
vitamine E) die de jonge huid
moet beschermen tegen vroeg
tijdig verouderen (50 ml
ƒ37,50).
Watermeloen is de basis voor
een serie zonneprodukten van
de Bodyshop, zonnebrandspray
(6), niet vet, voor mensen die
snel bruin worden; zonnebrand
lotion (12), een lichte lotion die
gemakkelijk door de huid wordt"
opgenomen; sunblock (20+),
voor de huid die echt geen zon
kan verdragen en een zelfsbrui-
ningslotion voor mensen die
niet in de zon willen zitten en
toch bruin worden. De prijzen
liggen rond de 15,-.
Voor mensen met een zeer ge
voelige huid heeft Nivea de
rie sun sensitive. Drie gels zon
der vetten, emulgatoren,
serveringsmiddelen of kleur
stoffen. De twee vochtregule
rende waterproof gels hebben
een beschermingsfactor van 8
en 12 (resp. 18,95 en 21,95).
De verkoelende gel voor na het
zonnen kost ƒ14,95.
De sun care line van Sans
Soucis omvat zes produkten van
een pré sun stimulator (de huid
wordt voorbereid op het zonne
bad) tot een lotion voor na het
zonnebaden. In de produkten is
ondermeer aloë vera en jojoba-
olie verwerkt. Het duurst is de
sunblock (15), die ƒ48,50 (150
ml) kost.
Shiseido heeft de zonnepro
dukten verdeeld in drie kleuren:
oranje voor de bruiners, blauw
voor de beschermers (hierin
een sun block stick met een be
schermingsfactor van 35 38))
en wit voor na het zonnen met
een herstellende crème voor het
gezicht (40 ml 54).
Met drie zonneprodukten kan
Peauline het af. De crèmes zijn
gebaseerd op jarenlange erva
ring vanuit de dermatologische
hoek. Voor de eerste twee we
ken raadt Peauline de crème
met een beschermingsfactor 15
aan, daarna kan over worden
geschakeld op 5. Een verkoelen
de emulsie met kamille-extract
houdt de huid na het zonnebad
soepel.
Zeven tekenen
van gevaar
Als u deze rubriek regelmatig
leest, is het u misschien opgeval
len dat in de afgelopen ander
halfjaar regelmatig een geschiedenis van
een patiënt werd verteld die uiteindelijk
kanker bleek te hebben. Herinnert u zich nog
meneer Varenkamp, die bloed bij zijn ont
lasting zag en een darm tumor had, of me
vrouw Kraemer, die een knobbel in de borst
had en een paar jaar aan het lijntje werd ge
houden tot er aan haar borstkanker niets
meer te doen was? Deze mensen, en anderen,
hadden iets aan hun lichaam gemerkt, iets
dat niet normaal was en waarmee ze, na
kortere of langere tijd, hun arts bezochten.
Iedereen heeft wel eens iets dat niet normaal
is. Meestal gaan die verschijnselen vanzelf
weer over. Als een klacht aanhoudt of regel
matig terugkomt, is het verstandig naar de
huisarts te gaan. Sommige mensen, vooral
ouderen, aarzelen dan. Vaak zijn ze bang de
dokter voor niks lastig te vallen, of ze denken
dat hun klacht behoort bij het ouder wor
den, een kleinigheid is, niets bijzonders. Aan
de andere kant zijn er mensen die bang zijn.
Angst voor slecht nieuws, vooreen ernstige
ziekte, voorde mogelijke mededeling V hebt
kanker'.
Kanker is natuurlijk geen ondenverp waar
we graag over praten. Het is wel een onder
werp waar veel mensen, direct of indirect,
mee te maken krijgen. In Nederland krijgen
namelijk elk jaarzo'n 50.000 mensen te ho
ren dat ze aan één of andere vorm van kan
ker lijden. Een deel van deze mensen zal
helaas aan de gevolgen van hun ziekte
komen te overlijden. Een ander deel zal na
behandeling genezen zijn. Inmiddels weet ie
dereen dat in het algemeen de kans op gene
zingvan kanker groter is, wanneer het ge
zwel vroeger ontdekt wordt.
Daarom is het van belang dat u bij sommige
klachten niet aarzelt een bezoek te brengen
'aan uw huisarts. Ook niet, als u bij die
klachten geen pijn hebt! De klachten waar
het om gaat, staan bekend als DE ZEVEN
TEKENEN VAN GEVAAR. Elk van deze
klachten kan worden veroorzaakt door kan
ker. Kan, hoeft niet. Maar het is wel belang
rijk om zeker te weten waardoor (een van)
de volgende klachten wordt veroorzaakt.
1. Blijvende heesheid of hoest. Heesheid die
langer dan 6 weken bestaat, moet nader on
derzocht worden. Hoesten of verandering in
het normale hoestpatroon (rokers hoesten
normaal elke dag een beetje) is ook een be
langrijk signaal. Let op bloed bij het opge
hoeste slijm.
2. Een wondje dat niet snel geneest.
3. Het ontstaan van een wrat of moedervlek
en elke verandering in een al bestaande
moedervlek. Bijvoorbeeld groei, jeuk, bloed
en of zweervorming. Ook verandering van
kleur is belangrijk.
4. Slikklachten. Het gaat hier om pijn bij het
slikken of het gevoel dat het eten blijft steken,
niet wil zakken.
5. Een knobbel of een gezwollen klier. Een
knobbel in de borst of elders moet onder
zocht worden, ook als het plekje geen pijn
doet. Let ook op zwellingen in hals, oksel of
liezen. Deze moeten na vier weken verdwe
nen zijn, anders moeten ze door een arts
worden bekeken. Voor vrouwen is belangrijk
dat zij de borsten zelf onderzoeken. Hoe dat
moet, kunt u aan dé huisarts vragen.
6. Ongewoon bloedverlies of bloederige af
scheiding. Bloed bij urine, ontlasting of op
gehoest slijm is abnormaal, netzoals bloed
of abnormale afscheiding tussen de menstru-
aties of na de overgang.
7. Blijvende verandering in de stoelgang. Ie
dereen heefteen eigen patroon in de ontlas
ting. Als dit blijvend verandert zonder duide
lijke aanleiding, dan is verder onderzoek
aan te bevelen. Een voorbeeld van zo'n ver
andering is afwisselend diarree en verstop
ping.
Als u een van deze klachten hebt, en de
klacht gaat niet vanzelf over of herhaalt
zich, ga dan voor de zekerheid naar de huis
arts. Zeg ook, dat u denkt aan kankeren ver
tel duidelijk wat uw klacht is. Meestal zal er
iets anders aan de hand zijn. Maar de zeven
tekenen van gevaar kunt u niet negeren.
Mariska Koster
arts
Invite Basic
Invite Sporty verdwijnt uit het assortiment
van de parfumerie/drogisterij. In plaats
daarvan komt General Cosmetics met een
nieuwe serie, Basic genaamd, te herkennen
aan de gespikkelde verpakking. De nieuwe
serie blijft de goedkoopste in de Invite-se
rie: een flesje nagellak kost 6,95.
LEZERSVRAAG
Is het allemaal gelukt met die nieuwe vijver
waarover in deze rubriek werd geschreven?
Dan staat er nu een flinke plas water in en
water alleen is saai. Mei is de tijd om naar
vijverplanten om te zien. Veel van deze
planten komen nu pas letterlijk boven wa
ter.
Dat aardige kleine plantje dat veel weg
heeft van een miniatuurwaterlelie en luis
tert naar de naam kikkerbeet overwintert,
net als blaasjeskruid, met knoppen onderin
de vijver. Pas als het water lekker warm be
gint te worden, komen de knoppen boven
en zien we de planten aan de oppervlakte
verschijnen.
Ook de krabbescheer houdt zich de hele
winter diep onderin de vijver gedeisd. Ze
stuurt nu pas haar stervormige uitlopers
naar boven. Heel anders is het gesteld met
de zogenaamde zuurstofplanten waartoe
we de waterpest rekenen. Die blijft onder
water, maar is onmisbaar als we ook nog le
vende wezens in de vijver willen houden.
De onderwaterplanten zorgen zomeren
winter voor een goede zuurstofhuishou-
ding.
Een nieuw aangelegde vijver kan het dan
ook niet stellen zonder wat waterpest. En
dan is er uiteraard de veelgeprezen waterle
lie, waarvan kleinere en grotere variëteiten
in de handel zijn. Kies een soort dat aange
past is aan de afmetingen van de vijver. Een
te fors groeiende plant geeft alleen maar el
lende. Zet de plant in een van de daarvoor
speciaal in de handel gebrachte geperfo
reerde plastic mandjes. Vul dit mandje met
goede voedingrijke kalkarme grond. Er ziin
speciaal soorten vijvergrond in de handel.
Vraag daarnaar, want dat is heel belangrijk
voor een goede groei en bloei. Zet de plant
in de aarde en dek de aarde af met een dik
ke laag grint of scherp zand. Laat dan het
mandje in de vijver zakken. Een diepte van
60 cm is het beste. Dieper houdt in dat het
langer duurt eer de plant tot bloei komt,
doordat het diepe water kouder is.
Uiteraard zijn er nog veel meer vijverplan
ten. We hebben hier alleen de meest beken
de genoemd. Blijft nog het gedierte. Water
slakken zijn onmisbaar omdat ze de algen
in toom houden. Vissen geven veel plezier
zolang er geen reiger op de loer is. De wa
terschildpad, de échte moerasschildpad die
zo gezellig langs de rand in de zon kan zit
ten, is zéér zwaar beschermd. Er staan forse
geldboetes op het bezit ervan. Gelukkig
blijkt nu dat de roodwangschildpadden, die
we uit huiskameraquaria kennen, redelijk
bestand zijn tegen lage temperaturen als ze
eenmaal een jaar of vijf oud zijn. Even leuk
als de beschermde moerasschildpad. Maar
wellicht toch beter om deze schildpad
's winters in een terrarium te laten overwin
teren. Tenzij de vijver zeer diep is.
Nu moet ik weer een beroep doen op mijn
trouwe en deskundige lezers. Dit keer na
mens mevrouw STIJGER-CREZEE UIT
HAARLEM. Zij is in het bezit van een Tripo-
chlamys multiflora. Een snel groeiende en
zeer fraai bloeiende plant die bij te veel zon
zijn bladeren (lamellen schrijft mevrouw
Stijger) sluit. De plant is zo groot dat hij ver
pot moet worden. Welk soort aarde? Hoe en
wanneer? Dat zijn de vragen. Helaas kan ik
nergens een beschrijving van deze fors
groeiende kamerplant vinden. Maar ik ben
ervan overtuigd dat er wel lezers zijn, die
méér weten overdeTripochlamys. Houd
me aanbevolen voor goede raad en alvast
mijn dank.
Mijn vriend de mol maakt het D. ZAND-
STRA UIT LEIDERDORP moeilijk. De vraag
luidt: hoe bestrijd ik dit dier?
Op de allereerste plaats trachten we het le
ven van de mol te behouden. Hij is een on
misbare hulp bij het bestrijden van
grondinsekten, woelmuizen, veldmuizen
enzovoorts. Dus: zuinig op de mol!
Maar een molshoop in het grasveld kan ook
in de meest milieuvriendelijke tuin niet ge
duld worden. Daarom lossen we dit pro
bleem heel simpel op: aarde wegscheppen,
tussen het gras vegen. Dan blijft er een
gaatje over. Daarin gooien we dan kamfer-
ballen. (Moeilijk te krijgen.) In geval van
nood: gewone motteballen. Die zijn helaas
niet erg milieuvriendelijk, maar ze helpen
wel de mol te verjagen. Hij kan de gang, die
nu behoorlijk gaat ruiken, niet meer gebrui
ken. Hij verdwijnt naar lager gelegen gebie
den of naar elders. Mijn ervaring is, dat je
een dag of tien élke molshoop onder han
den moet nemen (alleen in die stukken tuin
waar ze echt lelijk zijn). Dan blijkt meneer
of mevrouw mol een ander jachtterrein ge
kozen te hebben.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend
in de natuur een vraag op? Greet Buchner
zal proberen voor u het antwoord te vin
den. De vraag kunt u opsturen naar Dami-
ate Dagbladen, Postbus 507,2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie LEVEN EN WO
NEN.