Tankstations straks
veel beter beveiligd
'Publiek moet wennen aan stakende ambtenaren'
Positie van voorzitter
WD staat ter discussie
'Wijziging grondwet voor
afschaffen opkomstplicht'
Amsterdam: Nog eens
38 mensen legaliseren
Binnenland
Burgers' Dierenpark krijgt woestijn
Gewonde VN-militairen aangekomen
Ook acties rijksambtenaren
Koffeman krijgt schadevergoeding
utrecht Het CDA-Tweede Kamerlid Koffeman moet een scha
devergoeding van 63.000 gulden krijgen. Dat heeft de rechtbank
in Utrecht gisteren bepaald. Koffeman kan met het geld de kos
ten betalen die hij heeft gemaakt voor de strafzaak die tegen
hem was aangespannen. Koffeman werd verdacht van valsheid
in geschrifte en werd ervan beschuldigd dat hij in 1989 geld had
ontvangen toen hij afscheid nam van de Algemene Christelijke
Politiebond (ACP), terwijl hij toen al kamerlid was. Daardoor zou
hij een te hoge vergoeding hebben gekregen. Het ging om tien
duizend gulden. De rechtbank sprak Koffeman vorig jaar vrij.
Niet meer automatisch vrij na 2/3 straf
den haag Het automatisme dat gevangenen in vrijheid worden
gesteld als ze tweederde van hun straf hebben uitgezeten, moet
worden afgeschaft. Gevangenen moeten de vervroegde invrij-
heidsstelling voortaan verdienen door goed gedrag. Dat schrij
ven minister Hirsch Ballin van justitie en zijn staatssecretaris
Kosto in een brief aan de Tweede Kamer. Eerder had Kosto zich
op praktische gronden weinig enthousiast getoond over het
voorstel van de Tweede Kamer.
Winst van Shell flink omhoog
den haag De nettowinst van de Koninklijke/Shell Groep is in de
eerste drie maanden van dit jaar gestegen met 23 procent van
769 miljoen tot 945 miljoen pond sterling. Het resultaat op basis
van geschatte actuele aankoopkosten van de verkopen gaf een
stijging te zien van twaalf procent naar 971 miljoen pond. De
nettowinst per aandeel van de Koninklijke Nederlandsche Petro
leum Maatschappij, het moederbedrijf van Nederlandse zijde
(de andere is de Britse Shell Transport) nam in het eerste kwar
taal toe van 3 gulden naar 3,11 gulden.
Verkiezingen misschien verschoven
den haag Staatssecretaris De Graaff-Nauta (binnenlandse za
ken) is bereid de gemeenteraadsverkiezingen van 2 maart vol
gend jaar te verschuiven naar 16 maart als de Tweede Kamer
daar op staat. Daarvoor is een noodwetje nodig. De verkiezingen
vallen nu precies in de voorjaarsvakantie van de scholen. Staats
secretaris Wallage van onderwijs beloofde tijdens een door D66
aangevraagd debat gisteren dat hij eerst nog een poging zal wa
gen de scholen te bewegen de vakantie te verschuiven, maar
daar verwacht hij weinig heil van.
Zes jaar geëist voor carnavalsmoord
Maastricht» Tegen twee inwoners van Maastricht van 23 en 24
jaar heeft de officier van justitie bij de rechtbank in Maastricht
gistermiddag zes jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf geëist
voor doodslag. De mannen stonden terecht voor de geruchtma
kende carnavalsmoord op 20 februari van dit jaar in Maastricht.
Na een ruzie in een café zouden zij een 18-jarige inwoner van
Gorinchem op straat hebben doodgestoken. De officier noemde
beide verdachten in gelijke mate schuldig. Uitspraak 26 mei.
Jasje mag niet uit in Tweede Kamer
Minister Ritzen (onderwijs) dacht gisteren dat het in
verband met de hitte wel geoorloofd zou zijn als hij zijn colbertje
in de Tweede Kamer zou uitdoen. Maar hij had zich danig ver
gist. Kamervoorzitter Deetman vond het gebaar van de minister
veel te frivool en vroeg hem zijn jasje onmiddellijk weer aan te
trekken. Ritzen mopperde wat, maar gehoorzaamde de voorzit
ter toch.
Onderscheiding voor Gijsen
roermond» Oud-bisschop Gijsen van Roermond is gisteren be
noemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. De
commissaris der koningin in Limburg, E. Mastenbroek, reikte
hem de onderscheiding uit. Deze week werd de bisschop ook
benoemd tot titulair bisschop van Maastricht. Mastenbroek
schetste de verdiensten van de bisschop, die begin dit jaar na
bijna 21 jaar om gezpndheidsredenen aftrad en binnenkort naar
Oostenrijk vertrekt om daar rector te worden van een bezin-
ningshuis van zusters. foto anp
Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke F
Maatregelen moeten aantal overvallen terugdringen
Alle tankstations die 's avonds en in het weekeinde open
zijn, moeten vanaf volgend jaar voldoen aan een aantal
veiligheidsvoorschriften. De maatregelen moeten het
aantal overvallen en het daarmee gepaard gaande geweld
terugdringen. Dat staat in een besluit van minister An-
driessen van economische zaken. Het is gemaakt op ver
zoek van de Bedrijfsraad voor het Motorvoertuigenbedrijf
waarbij de tankstations zijn aangesloten.
arnhem» In Burgers' Dierenpark in Arnhem wordt de sens met luiken aangebracht waardoor forse tempe-
laatste hand gelegd aan Burgers' Desert die over acht ratuurschommelingen optreden, 's Nachts is het ijs-
weken klaar moet zijn. Deze woestijn is drie kwart koud en overdag kan de temperatuur oplopen tot wel
hectare groot en krijgt een honderd meter hoge over- vijftig graden Celsius. Het project kost vijftien mil-
kapping. In de overkapping zijn speciale luchtkus- joen gulden. foto anp Raymond rutting
DONDERDAG 13 MEM993
amsterdam anp
Het gemeentebestuur van Am
sterdam heeft staatssecretaris
Kosto van justitie gevraagd nog
eens 38 illegalen te legaliseren,
van wie wordt vermoed dat zij
slachtoffer zijn geworden van
de Bijlmerramp. Deze groep
staat los van de 91 illegalen op
de zogeheten Kosto-lijst, die na
de ramp onomstotelijk konden
bewijzen dat ze slachtoffer wa-
Dat zei burgemeester Van
Thijn gisteren bij de presentatie
van een rapport over de evalua
tie van de ramp. Van degenen
die op de Kosto-lijst staan, is
vastgesteld dat ze in het ramp
gebied woonden toen het El Al-
Euthanasiewet
dreigt te stranden
in Eerste Kamer
den haag gpd
Het CDA in de Eerste Kamer
heeft grote moeite met het rege
ringsvoorstel over de euthana
sie. Als minister Hirsch Ballin
van justitie niet met „juridische
vondsten" komt, zal de CDA-
ifractie het voorstel waarschijn
lijk verwerpen.
Dat zou betekenen dat het
wetsvoorstel, dat enige maan
den geleden na langdurige dis
cussie in de Tweede Kamer is
aanvaard, alsnog wordt verwor
pen. Evenals in de Tweede Ka
mer is immers de hele oppositie
in de Senaat tegen het voorstel.
Een groepering in het CDA,
de Beweging Christelijke Koers
CDA, heeft alle CDA-afdelingen
ondertussen een brief gestuurd
met de vraag via moties druk uit
te oefenen op de christendemo
cratische senatoren. De nieuwe
beweging telt ongeveer vijfhon
derd leden.
toestel neerstortte. Het ministe
rie van justitie moet nog een
besluit nemen over hun legali
sering.
Van de 38 illegalen op de
tweede lijst, samengesteld op
voordracht van de Stuurgroep
nazorg, wordt heel sterk ver
moed dat ze aanwezig waren op
de plaats van de ramp of op
enige andere wijze slachtoffer
zijn. Onder hen zijn 31 Ghane-
zen. Ook deze lijst zal „welwil
lend" worden beoordeeld, zo
heeft Kosto laten weten.
In afwachting van een beslis
sing hebben de gemeente Am
sterdam en het Rode Kruis tij
delijke huisvesting geregeld
voor deze groep.
den haag jan harren en
saskia van westhreenen
Het is een ongewoon beeld. De
Nederlandse ambtenaren drei
gen deze weken massaal de
straat op te gaan. Trambestuur
ders, provincie-ambtenaren,
vuilophalers en politie-agenten
kiezen voor staking als zwaarste
actiemiddel.
Sinds kort moeten gemeen
ten, provincies, waterschappen
maar ook de ministeries van
binnenlandse zaken, defensie,
justitie en onderwijs zelf onder
handelen over lonen en andere
arbeidsvoorwaarden van hun
personeel. Tot vorig jaar kon
den zij zich 'verschuilen' achter
de minister van binnenlandse
zaken en de directeur-generaal
Management en Personeel
Hans Pont. Een man die als
voormalig vice-voorzitter van
de ambtenarenbond AbvaKabo
en voorzitter van de vakcentrale
FNV door de wol geverfd is in
dit werk.
Maar dat was vroeger. De mi-
den haag» gpd
De positie van de voorzitter van
de WD, Dian van Leeuwen,
wankelt. Vier van de elf gekozen
partijbestuursleden hebben af
gelopen maandag tegen haar
gestemd. Ook de machtige re
gionale bestuurders en leden
van de WD-fractie in de Twee
de Kamer hebben in toenemen
de mate bezwaar tegen haar
functioneren. Zij vinden dat
Van Leeuwen veel te eigenge
reid optreedt.
Vanavond vergaderen de
voorzitters van de kamercentra
les van de WD met het hoofd
bestuur over de problemen. Van
Leeuwen zal proberen het con
flict te sussen. Of dat lukt, hangt
vooral af van haar bereidheid
toezeggingen te doen.
Tijdens de algemene leden
vergadering van de WD, die
Raad van State:
den haag gpd
De Raad van State vindt dat de
opkomstplicht voor militairen
niet kan worden afgeschaft zon
der de grondwet te wijzigen.
Dat blijkt uit het advies dat dit
college heeft uitgebracht aan
minister Ter Beek (defensie).
Eerder had ook de commis-
sie-Meijer, die het kabinet advi
seerde over afschaffing van de
dienstplicht, al een soortgelijke
opmerking gemaakt. Toen be
sloot het kabinet alleen de op
komstplicht en niet de hele
dienstplicht af te schaffen.
Volgens de Raad van State
maakt dat echter geen verschil.
In de grondwet staat namelijk
dat de krijgsmacht bestaat uit
vrijwillig dienenden en diens-
plichtigen. Ook bij afschaffing
van alleen de opkomstplicht,
voldoet de krijgsmacht niet
meer aan dit grondwetsartikel.
Overigens kan het kabinet het
advies van de Raad van State
naast zich neerleggen, maar
daarbij loopt het het risico dat
de Eerste Kamer het wetsont-
nister van binnenlandse zaken
'doet' nu centraal alleen nog de
pensioenen (voorlopig tenmin
ste, want op termijn verandert
dat ook), de VUT en de sociale
zekerheid. Over lonen en aan
verwante zaken moet nu in de
verschillende sectoren van de
overheid zelf worden onderhan
deld. De Vereniging van Neder
landse Gemeenten onderhan
delt met de bonden over de
CAO voor de gemeenteambte
naren en het Interprovinciale
Werkgeversverband voert de
onderhandelingen over de CAO
voor het provinciepersoneel.
Het gaat de dames en heren
onderhandelaars namens deze
overheidswerkgevers nog niet
vlot af. „Het vak moet worden
geleerd", noemt hoogleraar ar
beidsvoorwaardenvorming W.
Fortuyn het. Na zes onderhan
delingsronden had de Vereni
ging van Nederlandse Gemeen
ten niets mèèr te melden dan
dat er geen geld was voor welke
salarisverhoging dan ook. „Wat
onvolwassen", vindt ook politi-
vrijdag en zaterdag in Breda
wordt gehouden, zal haar posi
tie aan de orde komen. Als van
avond in het overleg met de re
gionale voorzitters geen com
promis wordt bereikt, zal het
conflict tijdens de ledenverga
dering in het openbaar worden
uitgevochten. Niemand wil dat
eigenlijk omdat dat desastreuze
gevolgen kan hebben voor de
electorale positie van de WD.
Belangrijk onderdeel van het
conflict is de weigering van Van
Leeuwen om het kamerlid
Blaauw (tevens lid van het
hoofdbestuur van de WD) te
rehabiliteren. Van Leeuwen had
Blaauw beschuldigd van het
verkwisten van WD-geld. On
derzoek van de kascontrole-
commissie wees uit dat daar
geen sprake van was. Van Leeu
wen weigert echter haar excuses
aan te bieden.
werp, op grond van het advies
van de Raad van State, zal ver
werpen.
Wijziging van de grondwet
vereist een zeer ingewikkelde en
langdurige procedure. Een
voorstel moet eerst door Twee
de en Eerste Kamer worden
aanvaard. Vervolgens moet het
na verkiezingen opnieuw in bei
de Kamers worden behandeld.
Dan moet het zelfs een twee
derde meerderheid krijgen.
Als Ter Beek besluit het ad
vies van de Raad van State te
volgen, lukt het waarschijnlijk
niet meer de opkomstplicht in
1998 af te schaffen. Theoretisch
zou hij kunnen proberen de
grondwetswijziging nog voor de
verkiezingen van volgend jaar
mei door de beide Kamers te
loodsen, maar in de praktijk zal
dat niet meer lukken. Dat bete
kent dat de tweede behandeling
pas na de verkiezingen in 1998
zal kunnen plaatsvinden, waar
door de afschaffing van de op
komstplicht pas in 1999 kan
plaatsvinden.
coloog P. Visser. „Onderhande
len is een zaak van geven en ne
men. Als de overheid wil onder
handelen als in de marktsector,
zal zij meer moeten bieden."
In het bedrijfsleven gingen de
werkgevers dit jaar ook van start
met de leus 'Nul moet en Nul is
Genoeg'. Gemiddeld is er daar
nu een dikke twee procent uit
gekomen. Ietsjes te veel, vinden
de werkgevers achteraf, maar
'nul' was er natuurlijk nooit uit
gekomen. En gestaakt hebben
de bonden in het particuliere
bedrijfsleven nauwelijks.
„Toch doet de overheid het
nog vrij aardig", vindt Fortuyn.
„Als je op nul inzet, moet je niet
meteen met procenten gaan
gooien. Bovendien is het con
flict nog lang niet uitgevochten.
Eindelijk beginnen de arbeids
voorwaarden bij de overheid op
die in het bedrijfsleven te lijken.
Ik heb veel meer het idee dat
het publiek aan stakende amb
tenaren moet wennen."
Bij de ambtenarenbonden
raakt het geduld inmiddels op.
Maar ook zij moeten kennelijk
wennen aan de nieuwe macht
nu zij meteen het zwaarste ac
tiemiddel (staking) hebben in
gezet.
Rechter Van Dijk vroeg zich
tijdens het kort geding over de
tramstaking maandag als een
van de eersten, af of het opdelen
van het CAO-overleg over acht
overheidssectoren wel zo'n ge
lukkige greep is geweest „als het
bij de eerste de beste keer al zo
misloopt". A. Rinnooy Kan, de
voorzitter van het Verbond van
Nederlandse Ondernemingen
VNO, beziet het gedoe in amb-
tenarenland wat laconiek: „Vol
wassen worden gaat van au, en
dat geldt kennelijk ook in het
CAO-circuit."
„Een beetje flauw", noemt B.
de Wal van Binnenlandse Zaken
die opmerking. „Door de over
heid wordt al jaren volwassen
onderhandeld, en dat gebeurt
nu ook. Met alle onderhande
lingsmethoden en trucs die
werkgevers in v "drijfsleven ken
nen. Misschien is de overheid
den haag annalaura molducci
De veiligheidsmaatregelen zijn
het gevolg van een reeks bloedi
ge overvallen op pompstations
in 1990 en 1991. Daarbij zijn
doden en gewonden gevallen.
Uit cijfers van de Centrale Re
cherche Informatie Dienst in
Zoetermeer blijkt overigens dat
geen sprake is van een groeiend
aantal overvallen. In 1987 wer
den 176 overvallen op benzine
stations gepleegd, in 1988 wa-
nog wel opener en serieuzer
ook."
Volgens De Wal hebben de
moeizame onderhandelingen
niets te maken met de invoering
van het sectorenmodel. „De
overheid heeft gewoon niets te
bieden. Als het bij Hoogovens
slecht gaat, merken de werkne
mers dat ook in de portemon
nee." Volgens hem heeft het
nieuwe model vooral veel voor
delen. „Als het goed gaat bij de
Waterschappen kan dat perso
neel er tenminste direct voor
deel bij hebben."
Overigens zit de minister van
binnenlandse zaken zelf ook
met een probleem. Het overleg
over de CAO voor het rijksper
soneel (het personeel op de mi
nisteries in Den Haag, op de
ambassades in het buitenland
en van instellingen als de Raad
van State) zit ook vast. Kennelijk
ook wennen. Net als bij de poli-
tie-CAO, een zaak van de minis
ters van binnenlandse zaken en
van justitie samen.
Onderwijs is er met zijn on-
ren dat er 98, in 1989 141, in
1990 207 en in 1991 weer 180.
De cijfers van vorig jaar zijn nog
niet bekend. Bij de overvallen
werd wel vaker geweld gebruikt.
De tankstations moeten in
het vervolg aan de volgende
voorschriften voldoen:
Er moet een kluis zijn waar
geld kan worden ingeworpen.
Er moet een alarminstallatie
zijn die met licht- of geluidssig
nalen werkt.
Bij een zelfbedieningszaak
derwijzend personeel al wel uit.
Bij defensie wordt de sfeer be
paald door de aanstaande reor
ganisatie. Bij de Waterschappen
is men het CAO-probleem ook
moet de toegangsdeur tot de
winkel aan de binnenkant af
sluitbaar zijn.
De toegangsdeur van het
zelfbedieningstankstation moet
op afstand electronisch vanuit
de winkel kunnen worden ge
sloten of geopend.
Tot ten minste een kwartier
na sluitingstijd moet het tank
station nog verlicht zijn.
Voor benzinestations die tus
sen negen uur 's avonds en zes
uur 's morgens zijn geopend,
moet in de winkel ten minste
een videocamera zijn die altijd
aanstaat, moet er een alarmin
stallatie zijn die in rechtstreekse
verbinding staat met politie of
beveiligingsbedrijf en moet de
kassa zijn omgeven door kogel
werend glas. Bij sluiting van de
zaak moeten ten minste twee
personen aanwezig zijn.
43 Subsidies zijn
fraudegevoelig
den haag gpd
De studiefinanciering, de indi
viduele huursubsidie en de Wet
op de bejaardenoorden beho
ren tot de meest fraudegevoeli
ge subsidieregelingen. In deze
regelingen gaat negen miljard
gulden per jaar om. Dit blijkt uit
een brief van minister Kok (fi
nanciën) aan de Tweede Kamer.
Kok stelt dat de fraude met de
studiefinanciering vooral wordt
veroorzaakt omdat mensen hun
woongegevens onjuist opgeven.
Bij de huursubsidie speelt naast
het inkomen ook de woon- en
gezinssituatie een rol. Bij de
Wet op de bejaardenoorden
gaat het onder meer om het
vermogen van betrokkene.
Eigen bijdrage
gehandicapten
den haag gpd
Gehandicapten moeten vanaf
volgend jaar gaan meebetalen
aan speciale voorzieningen
zoals de rolstoel, de aanpassing
in de woning of het rolstoelver
voer. Het gaat om een inko
mensafhankelijke bijdrage van
minimaal vierhonderd en maxi
maal zevenhonderd gulden per
jaar.
Dat heeft staatssecretaris Ter
Veld van sociale zaken gisteren
in de Tweede Kamer gezegd tij
dens de behandeling van de
Wet voorzieningen gehandicap
ten (WVG). Ter Veld krijgt de
steun van een kamermeerder
heid van CDA en PvdA.
Ma hielp handje
vlaardingen/schiedam gpd
Een moeder heeft de auto be
stuurd waarmee haar zoon na
een overval vluchtte. Samen
met haar zoon en twee mede
plichtigen is zij door de recher
che van Vlaardingen en Schie
dam aangehouden. Twee van
de arrestanten ontsnapten eer
der uit De Geerhorst in Sittard.
Met de arrestaties heeft de re
cherche vier gewapende over
vallen opgelost.
nog lang niet meester, bij de
provincies dreigen acties. Alleen
uit de achtste sector is nog geen
signaal gekomen: de rechterlijke
macht
schiphol» Vijf Nederlandse VN-marinlers die op 4 mei gewond zijn geraakt toen ze in een hinderlaag
van de Rode Khmer liepen in Cambodja zijn gisteren aangekomen In Nederland. De mariniers werden na
een kort weerzien met familie en vrienden direct per ambulance overgebracht naar ziekenhuizen. Ze heb
ben kogelwonden en wonden van granaatscherven. foto anp cor mulder
In navolging van de gemeente-ambtenaren gaan ook de rijks
ambtenaren actievoeren. De onderhandelingen tussen het mi
nisterie van binnenlandse zaken en de ambtenarencentrales
over de nieuwe CAO voor de ongeveer 120.000 rijksambtena
ren zijn gisteren vastgelopen.
Bij de vorige onderhandelingsronde op 28 april bleek al dat
de kans op overeenstemming tussen de beide partijen erg klein
was. Ook gisteren toonde de overheid zich niet bereid een sala
risverhoging te geven. Tot grote woede van de ambtenarencen
trales, die 2,5 procent eisen. Volgens onderhandelaar J. Anne-
veld (CNV-ambtenarenbonden) wordt pas verder onderhan
deld als sprake is van een „reëel" bod van de overheid.
Ook de CAO-onderhandelingen over de 7.800 werknemers
bij de waterschappen zijn vastgelopen. De ambtenarenbonden
eisen, evenals bij de andere sectoren van overheidspersoneel,
een loonsverhoging van 2,5 procent. De werkgevers, de Unie
van Waterschappen, willen niet verder gaan dan 0,75 procent
per 1 april van dit jaar en een verhoging van 0,25 procent per 1
oktober. Op jaarbasis dus minder dan een procent. Hoewel de
werkgevers ook een eenmalige kerstgratificatie bieden van 110
gulden, vinden de bonden dat te mager.