Politie geen partij
voor topcriminelen
Binnenland
Belgische koning is bezorgd
over het nationalisme in EG
Invaliden blokkeren verkeersader Den Haag
Gemeente had profiteurs moeten aanpakken
Organisaties willen in
juni scholierenstaking
WOENSDAG 12 ME11993
Vermist meisje dood in bos gevonden
ruinen» Een 15-jarigmeisje uit het Drentse Ruinen is gistermid
dag dood aangetroffen in een bos in Gijsselte (eveneens ge
meente Ruinen). Het meisje werd sinds maandagmiddag ver
mist. De politie gaat ervan uit dat zij om het leven is gekomen
door een misdrijf. Vandaag zal sectie worden verricht.
'Misverstand' kerk en CDA nu weg
utrecht» De rooms-katholieke bisschoppen en het CDA hebben
gisteren in een gesprek de 'misverstanden' uit de weg geruimd
die de afgelopen tijd tot onderlinge spanningen hadden geleid.
Bisschop Bomers van Haarlem, die begin april zijn lidmaatschap
van het CDA opzegde, was niet bij het gesprek aanwezig. De
spanningen ontstonden vooral door verwijten van CDA-voorzit-
ter Van Velzen aan het adres van de katholieke kerk. Van Velzen
heeft echter uitgelegd dat hij die uitspraken deed als privé-per-
soon en niet als partijvoorzitter. Kardinaal Simonis heeft die ver
klaring geaccepteerd.
Chemie onderzoekt ongelukken
Dordrecht» De chemische industrie gaat onderzoeken of er een
samenhang bestaat tussen de ongelukken die vorig jaar in de
chemie plaatshadden. De Vereniging van de Nederlandse Che
mische Industrie (VNCI) heeft een groep deskundigen van bij
haar aangesloten bedrijven daartoe opdracht gegeven. De resul
taten zullen echter niet openbaar worden gemaakt. De chemie
werd vorig jaar getroffen door explosies bij DSM in de Botlek,
het Uithoornse bedrijf Cindu en AKZO-dochter Diosynth in
Apeldoorn. Daarbij vielen doden en gewonden.
Elektrocar rijdt veel te langzaam
spukenisse» De surveillancewagen op batterijen die de politie van
Spijkenisse een maand geleden als eerste korps in Nederland in
gebruik nam, rijdt te langzaam. De wagen is nu terug naar de fa
briek voor een aanpassing zodat hij 70 kilometer per uur kan rij
den in plaats van 50. Daarna volgt een tweede proefperiode.
Mariniers terug uit Cambodja
den haag De vijf mariniers die vorige week in Cambodja ge
wond raakten bij een aanval van de Rode Khmer, komen mor
gen in Nederland terug. Eén marinier is lopend patiënt. De rest
gaat per ambulance naar het ziekenhuis. Na het incident waren
de mariniers naar een ziekenhuis in de Thaise hoofdstad Bang
kok overgebracht.
Magneetkaart bij Mobil Oil
rotterdam Mobil Oil gaat de spaarzegels bij de benzinepomp
vervangen door een magneetkaart. Klanten krijgen voor iedere
liter brandstof een punt, die een waarde van drie cent vertegen
woordigt. Met een volle kaart (7,50 gulden) kan de klanten aan
kopen doen bij de Kijkshop. Het nieuwe systeem is deze week
bij zeventien pompen in Leeuwarden en Breda gqstart. In okto
ber moeten alle Mobil-pompen op het systeem zijn aangesloten.
t .ft m- - -
A -
i
Interpol-topman vraagt meer financiële deskundigen
Kopstukken van misdaadorganisaties blijven nog te vaak
buiten schot, omdat de politie niet kan aantonen dat de
ze lieden het grote geld opstrijken. Dat zei mr. C.D.
Schaap, hoofd van Interpol Nederland, gisteren op een
studiedag over het witwassen van misdaadgeld via ban
ken en andere financiële instellingen. Serieuze bestrij
ding van bendes is volgens Schaap pas mogelijk als de
politie een volwaardige financiële poot krijgt.
Boudewijn vandaag ook naar Leiden
amsterdam anp
„De aardverschuivingen in het Oosten, net zoals
de drama's in Afrika, spelen zich af op de drempel
van Europa. Het is aan ons, aan Europa om die
problemen ten volle ter harte te nemen. De Eu
ropese Gemeenschap schijnt evenwel in deze
evolutie onderhevig te zijn aan innerlijke twijfel
en aarzeling". Dat zei koning Boudewijn van Bel
gië gisteravond in het Paleis op de Dam, waar ko
ningin Beatrix hem een diner aanbood ter gele
genheid van zijn driedaagse officiële bezoek aan
Nederland.
„Het nationalisme lijkt ook binnen de Gemeen
schap ontwaakt te zijn en een verdere overdracht
van nationale soevereiniteit af te remmen", waar
schuwde de Belgische koning.
Koningin Beatrix wees eveneens op de nationa
listische spanningen in grote delen van Europa.
„Ook in uw land is dat het geval", zei ze. „Waar
elders echter soms de wapenen spreken, spreekt
u aan de conferentietafel en schept op vreedzame
wijze nieuwe vormen. Van u en uw volk wordt bij
dit moeilijke en bij wijle bijna ontmoedigende
proces veel wijsheid gevraagd. Wij weten hoe
sterk u zich hierbij persoonlijk betrokken voelt."
Hoewel koning Boudewijn en koningin Fabiola
vandaag aan het eind van de ochtend ook een be
zoek aan Leiden brachten, verblijven ze tijdens
hun driedaagse bezoek toch voornamelijk in Am
sterdam. Gisteren brachten ze daar een vrolijke
en ontspannen dag door. Het bezoek aan de
hoofdstad begon, op verzoek van koning Boude
wijn, met de bezichtiging van het Albert-complex,
een sociaal woningbouwproject van 38 miljoen
gulden op het KNSM-eiland.
Daarna werd een bezoek gebracht aan Osdorp,
waar het koninklijke bezoek werd ingelicht over
het project 'Beware, watch out'. Met name al
lochtone jongeren bestrijden overlast van hun
leeftijdgenoten in het winkelcentrum. Die overlast
is sindsdien met de helft verminderd.
Zowel op het KNSM-eiland als op het Osdorp
plein bracht het koninklijke gezelschap vele hon
derden mensen op de been.
den haag anp-gpd
Ongeveer vijftig gehandicapten
hebben gistermiddag ruim een
uur een belangrijke verkeers
ader in Den Haag geblokkeerd.
Dat leidde tot een verkeers
chaos. De gehandicapten pro
testeerden tegen de invoering
van de Wet Voorzieningen Ge
handicapten (WVG) waarover
gisteren en vandaag in de
Tweede Kamer wordt gepraat.
De nieuwe wet bepaalt onder
meer dat niet alleen gehandi
capten onder de 65 jaar, maar
ook 65-plussers recht hebben
op voorzieningen zoals aanpas
singen aan de woning of ver
voer. Daarmee verdubbelt de
groep die aanspraak kan maken
op die voorzieningen, zonder
dat het beschikbare budget
daarvoor wordt verhoogd. Voor
al de mensen die hogere eigen
bijdragen moeten betalen, wor
den getroffen door de maatre
gel. De uitvoering van de wet
komt in handen van de ge
meenten.
De actievoerders wilden daar
om burgemeester Havermans
van Den Haag, tevens voorzitter
van de Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG), een
petitie aanbieden. Pas na veel
heen en weer gepraat tussen
politie en actieleider Theo
Zwetsloot kwam Havermans te
gen de avond opdagen. De actie
was toen verplaatst naar het
Malieveld.
Havermans verzekerde de
groep-dat de gemeenten de zor
gen van de gehandicapten de
len. „Als er een gevaar is dat we
verkeerd hebben bezuinigd,
dan zullen de gemeenten dat
zeker in de gaten houden en be
spreken. In Den Haag is in ieder
geval duidelijk dat we de be
schikbare gelden uit de WVG
ook zullen gebruiken voor die
genen die het geld toekomt."
Het initiatief voor de blokkade
kwam van de stichting Inde
pendent Living Nederland en
werd gesteund door de Gehan
dicaptenraad.
Tijdens het debat in de Twee
de Kamer bleek gisteren dat
D66, WD, GroenLinks en de
kleine rechtse partijen tegen de
wet zijn. Het CDA steunt het ka
binetsplan wel, maar wil zich
nog niet binden. Alleen de PvdA
is voluit voor.
Gehandicapten overhandigden gisteren een petitie aan burgemeester Havermans van Den Haag (tweede van
links) nadat zij eerst een belangrijke verkeersader in de stad hadden geblokkeerd, foto gpd roland de bruin
den haag gpd
Justitie maakt de laatste tijd
goede sier met de oprichting
van de Bureaus Financiële On
dersteuning, maar daarin ziet
Schaap slechts een „eerste en
beperkte aanzet". Het aantal fi
nancieel georiënteerde recher
cheurs noemde hij „een drup
pel op een gloeiende plaat".
Ook kwalitatief staat de poli
tie volgens hem op achterstand.
„Als tegenhanger van de door
criminele organisaties inge
huurde deskundigen dienen we
minimaal op centraal niveau
voorzieningen te treffen. De
poule van forensische
Hoger beroep
in zaak van
zelfdoding vrouw
den haag anp
Procureur-generaal Feber heeft
gisteren bij het gerechtshof in
Den Haag in hoger beroep ge-
eist dat een huisarts en een psy
chiater schuldig worden ver
klaard aan hulp bij de zelfdo
ding van een 50-jarige vrouw uit
Bleiswijk in 1985. De procureur-
generaal eiste echter geen straf.
De rechtbank in Rotterdam
had de twee artsen eerder con
form de eis ontslagen van
rechtsvervolging. In Assen ont
sloeg de rechtbank vorige
maand een Haarlemse psychia
ter van rechtsvervolging in een
soortgelijke zaak.
Volgens Feber gaat het in de
zaak van de vrouw uit Bleiswijk
om de principiële vraag of hulp
bij zelfdoding bij psychiatrische
patiënten en psychisch lijden is
toegestaan. „Uw uitspraak is
maatgevend", zei hij tegen het
gerechtshof, waar voor de eerste
keer hoger beroep in een derge
lijke kwestie dient.
De vrouw uit Bleiswijk kon
volgens de artsen het leven niet
meer aan. Ze werd vele malen
opgenomen en probeerde zich
zelf te doden. Behandelingen
hielpen niet. Volgens de artsen
hebben zij zich gehouden aan
de in 1985 geldende regels. Ze
schreven een recept voor zestig
tabletten van een slaapmiddel
voor haar uit.
De procureur-generaal vindt
dat de vrije wilsbepaling van de
vrouw niet boven alle twijfel
verheven is, omdat zij aan een
psychische ziekte leed. Hij ver
wijt de artsen dat zij geen derde
deskundige hebben geconsul
teerd.
Uitspraak 25 mei.
amsterdam saskia belleman/anp
Hij realiseert zich dat het ach
teraf makkelijk praten is. In
theorie kun je je op alles voor
bereiden. De praktijk is weer
barstiger. Toch valt er een be
langrijke les uit de vliegramp in
de Bijlmer en de aanpak van de
gemeente Amsterdam te leren,
zeggen prof. U. Rosenthal en dr.
M. van Duin, die de nasleep van
de ramp evalueerden.
„Ik heb oprecht grote waarde
ring voor de authentieke emotie
die de overheid toonde. Maar er
had vanaf het begin een scherp
onderscheid gemaakt moeten
worden tussen dë echte getrof
fenen en profiteurs. Een zorgza
me overheid kan best hard op
treden tegen degenen die pro
beren een graantje mee te pik
ken van andermans ellende",
aldus Rosenthal.
In de Bijlmer is dat onvol
doende gebeurd, vinden de on
derzoekers. Toen de gemeente
zei dat alle illegalen die slacht
offer waren van de ramp een
verblijfsvergunning konden krij
gen, stonden er duizenden in de
rij voor het bevolkingsregister.
Maar de onderzoekers geven
toe dat het heel moeilijk is hoe
je dat moet aanpakken. „Het
laatste wat de gemeente had
moeten doen, was het gevoel
van compassie onder de Am
sterdammers aantasten door
vermoedens over profiteurs te
uiten."
Met de indrukwekkende
plechtigheid op 11 oktober vo
rig jaar, een week na de ramp,
werd een korte periode van
saamhorigheid en solidariteit
met de Bijlmer en de stadsbe
volking abrupt afgesloten.
Vanaf dat moment ging het
niet meer over de ramp, maar
over de kwaliteit van het bevol
kingsregister, de bestuurlijke
verhouding tussen de stad en
de zestien stadsdelen en het il-
legalenvraagstuk in heel Neder
land. Ook boterde het niet tus
sen het stadsbestuur en het
deelraadbestuur Zuidoost waar
onder de Bijlmer valt. Verder
was onduidelijk wie welke be
voegdheden had.
Ook het overschakelen van
rampbestrijding naar crisis
management verliep moei
zaam. In de eerste week oogst
ten burgemeester Van Thijn en
de zijnen nog lof alom van een
bevolking die zich diep geroerd
en solidair verklaarde. Wie had
kunnen bevroeden dat dat ge
voel bij de bevolking al na een
week zou omslaan?
De gemeente rekende daar in
ieder geval niet op, concluderen
Rosenthal en Van Duin. De
plaatselijke overheid concen
treerde zich nog op de vlieg
ramp, terwijl het in de ogen van
de bevolking inmiddels ging om
een illegalenprobleem. „In dat
verband kun je je afvragen of
het zo slim was om een openlij
ke discussie te voeren over de
betrouwbaarheid van het bevol
kingsregister", zegt Rosenthal.
De gemeente had duidelijk
moeite met het overschakelen
van een zorgzame houding naar
de kille realiteit. De realiteit van
de schuldeiser die zijn schulde
naar op de lijst van vermisten
laat plaatsen in de hoop dat de
politie de man voor hem ops
poort en hij zijn geld kan incas
seren. Of de Antilliaanse moe
der die haar zoon als vermist
opgeeft omdat ze wel weer eens
contact met hem wil hebben.
Was dat naïef van de gemeente?
Rosenthal: „Het is noodzake
lijk dat je van meet af aan beseft
dat solidariteit en saamhorig
heid slechts een beperkte tijd
worden gevoeld". Maar hij is
voorzichtig. „Het ging hier om
een a-typische ramp in meerde
re opzichten. Politie en brand
weer konden slechts lichamen
bergen omdat er geen mensen
levens meer te redden waren.
De slachtoffers waren bijna alle
maal van niet-Nederlandse her
komst. En er waren ook nog
veel illegalen bij. Voor Van Thijn
en de andere autoriteiten was
het idee dat mensen simpelweg
zouden verdwijnen onverteer
baar. Dat maakte deze affaire zo
klemmend en abnormaal. Daar
komt nog bij dat het zwaarte
punt nu eens niet bij de politie
of de brandweer, maar bij heel
andere diensten kwam te lig
gen. Herhuisvesting en de soci
ale dienst."
Van Duin: „Deze diensten on
dergingen een cultuurshock. Ja
renlang is er bij de ambtenaren
op gehamerd dat ze zuinig
moeten zijn. Geen cent uitge
ven zonder dat ze hem kunnen
verantwoorden. En opeens
moeten ze zich ruimhartiger
opstellen. Geen gezeur meer
over de centen. Het tegengaan
van fraude was opeens even van
secundair belang. Dat wringt
natuurlijk en dat leidde tot een
paar ontsporingen waarbij som
migen star vasthielden aan pro
cedures en regels bij het uitbe
talen van voorschotten aan
mensen die geen bezittingen
meer hadden".
Rosenthal vult aan: „Het on
derzoek maakt eens temeer dui
delijk dat niet alleen bij politie,
brandweer of GGÖ, nee, bij alle
diensten het besef moet leven
dat ze betrokken kunnen raken
bij rampen. Nu had bijvoor
beeld Herhuisvesting in de eer
ste week geen vertegenwoordi
ger in het beleidscentrum,
waardoor belangrijke informa-
Rol gemeente onderzocht:
Afhandeling Bijlmerramp
vertoonde tal van gebreken
amsterdam
De gemeente Amsterdam is
in de eerste week na de Bijl
merramp goed opgetreden.
De berging van de slachtoffers
van de vliegramp (4 oktober
1992) ging goed, het beleids
centrum dat in de atoomkel
der onder het stadhuis was
ondergebracht, functioneerde
prima. Pas in de weken daar
na, toen er tal van andere
problemen kwamen, verloor
de gemeente de greep op de
situatie.
Dat staat in het rapport 'De
Bijlmerramp: rampbestrijding
en crisismanagement in Am
sterdam' van liet Crisis On
derzoek Team (COT) van de
Rijks Universiteit Leiden en
de Erasmus Universiteit in
Rotterdam. Burgemeester
Van Thijn van Amsterdam
kreeg vanmorgen het eerste
exemplaar overhandigd.
Volgens de onderzoekers,
prof. E. Rosenthal en dr. M.
van Duin, heeft de gemeente
grote moeite gehad om over
te schakelen van rampbestrij
ding naar crisismanagement
in weken na de ramp. Door
het neerstorten van de El Al-
Boeing werden 43 mensen
gedood, raakten tientallen ge
wond, en kwamen er drie
honderd daklozen bij.
Lof bevat het rapport voor
het bergings- en identificatie-
werk, dat in de eerste week
met „bewonderenswaardige
inzet" werd verricht. Maar
daarna werd er, ook toen er
relevante informatie beschik
baar was van de gemeentelij
ke dienst herhuisvesting, te
lang vastgehouden aan de
schatting van 250 doden. Het
was daardoor voor de politie
„een buitengewone, bijna on
haalbare inspanning" om de
namen op de slachtofferlijs-
ten te checken.
tants van de Centrale Recherche
Informatiedienst (CRI) is in
haar huidige vorm (15 formatie
plaatsen) te beperkt en dekt niet
alle vereiste deskundigheden
Banken en andere financiële
instellingen worden dit jaar bij
wet verplicht om 'ongebruikelij
ke transacties' te melden. Bank
personeel dat in gebreke blijft,
is strafbaar wegens heling als
blijkt dat het geld uit de onder
wereld afkomstig is. Een nogal
loze maatregel, vindt Schaap,
zolang de politie niet „in brede
zin meer financieel gericht" kan
optreden.
De chef van Interpol Neder
land liet doorschemeren dat in
ternationale criminelen op gro
te schaal Nederlandse banken
misbruiken om hun geld via
steeds ingewikkelder construc
ties van kwade reuk te ontdoen.
In de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië zijn wetten ge
maakt die zulke witwaspraktij
ken bemoeilijken. Schaap ver
moedt dat criminelen daarom
met hun geld naar Nederland
uitwijken.
Hij weigert overigens cijfers te
noemen. Desgevraagd wil
Schaap wel kwijt dat de laatste
tijd bij het oprollen van bendes
opvallend grote hoeveelheden
dollars en ponden worden ge
vonden. Hij leidt daaruit af dat
misdaadorganisaties zo veel
geld verdienen dat ze steeds
meer moeite hebben het onge
merkt in omloop te brengen. Hij
schat „maar dat is koffiedik
kijken" dat de banken na het
ingaan van de nieuwe wet per
jaar zo'n 4.000 verdachte trans
acties zullen melden.
Ritzen noemt protest 'buiten proporties
amsterdam/den haag
Scholieren gaan op 10 juni
waarschijnlijk in staking uit pro
test tegen de regeringsplannen
met de bijstand en de studiefi
nanciering.
Het Landelijk Actiecomité
Scholieren (LAKS) en de jonge
renorganisatie Rebel hebben
gisteren laten weten dat ze er
naar streven dat alle Nederland
se scholieren die tiende juni
hun lessen verzuimen.
In een interview met de dag
bladen van het VNU-concem
heeft minister Ritzen van on
derwijs de protesten van de stu
denten inmiddels „buiten pro
porties" genoemd. Bovendien is
het protest volgens hem „eli
tair" en vergroot het de afstand
tussen de studenten en de rest
van de samenleving.
Boos is Ritzen vooral op de
landelijke studentenvakbond
LSVb die het protest is begon
nen en een gesprek met de mi
nister sindsdien uit de weg gaat.
De bond zou zelfs afspraken
met de bewindsman hebben af
gezegd. „Zo was het voor hen
mogelijk een vijandbeeld in
stand te houden", aldus Ritzen.
De LSVb ontkent de beschuldi
ging-
Een meerderheid in de Twee
de Kamer heeft gisteren laten
weten er niets voor te voelen
een onafhankelijk onderzoek te
laten verrichten naar de gang
van zaken tijdens het uit de
hand gelopen jongerenprotest
zaterdag in Den Haag. Het
voorstel van GroenLinks-ka-
merlid Rosenmöller om zo'n
onderzoek te laten doen, kreeg
alleen steun van D66.
Bij de klachtenlijn die de stu
denten- en jongerenorganisa
ties hebben ingesteld, hebben
zich de afgelopen dagen hon
derden jongeren over het optre
den van de politie beklaagd. De
jongerenorganisaties en de LS
Vb inventariseren de klachten
en onderzoeken de mogelijkhe
den voor juridische stappen. De
Nationale Ombudsman ver
klaarde gisteren desgevraagd
dat een aantal jongeren zich al
bij hem heeft gemeld.
Gistermiddag zaten nog twee
van de 28 demonstranten vast
die zaterdag werden aangehou
den. Zij willen hun naam niet
zeggen. Van de weggezonden
demonstranten hebben 23 een
dagvaarding gekregen. Zij moe
ten op 7 en 8 juni voor de rech
ter verschijnen op verdenking
van openlijke geweldpleging.
En als zo'n gifwolk nou eens
bij ons komt aandrijven?
tie niet doorkwam. Dat leidde terwijl Herhuisvesting beschikte
onder meer tot het vasthouden over informatie die een veel re-
aan de veel te hoge schatting alistischer beeld gaf
van 250 dodelijke slachtoffers
(het bleken er uiteindelijk 43)
U staat er misschien niet elke dag bij stil, maar rampen
kunnen ook in uw omgeving gebeuren. Natuurlijk, wc hoeven
echt niet de hele dag op onze hoede te zijn voor naderende
rampen en andere ernstige bedreigingen.
Maar dat je nooit 'nooit' mag zeggen, hebben wc inmiddels
geleerd. Het is dus goed om te weten wat u moet doen als de
sirenes onverwacht toch een ramp aankondigen. Ga in dat geval
direkt naar binnen, sluit deuren en ramen en zet radio of tv aan
voor nadere berichten en instructies.
Meer informatie vindt u in de folder over rampen van uw
gemeente. Want het wordt pas echt een ramp als je niet weet
wat je moet doen.
Als de sirene gaal... Ga direkt naar binnen,
sluit deuren en ramen, zet radio ol tv aan.
