'Kunstenaars zijn grote egoïsten'
Bredewolds lyriek moeilijk te verteren
Cultuur&Kunst
'Verboden' hof-foto's
toch geëxposeerd
Voortbestaan KunstRAI onzeker
Bijzondere architectuur voor smalle beurs
VRIJDAG 7 MEI 1993
chef* annemiekruycrok.071-161423.ptv -chef
Kunstmarkt in Oegstgeest
Winkelcentrum Oegstgeest viert morgen het 25 jarig
bestaan met een grote kunstmarkt langs de Irislaan en Lange
Voort. Aan de kunstmanifestatie, tussen 10.00 en 17.00 uur,
wordt deelgenomen door een 50-tal kunstenaars uit het hele
land.
Schrijver Irving Howe overleden
new vork De Amerikaanse schrijver Irving Howe is woensdag
op 72-jarige leeftijd in een ziekenhuis in New York overleden
aan de gevolgen van een beroerte. Howe was een van de be
kendste recensenten en literaire critici van de Verenigde Staten.
Zijn bekendste boek was 'World of our Fathers', over de culture
le en sociale geschiedenis van de Oosteuropese joodse immi
granten in de VS, een wereld waaruit hijzelf afkomstig was. Ho-
we publiceerde verder onder meer studies over William Faul
kner, Thomas Hardy en Sherwood Anderson en een geschiede
nis van de Amerikaanse Communistische Partij.
Extra concert u2
Rotterdam Organisator Mojo Concerts maakte gisteren bekend,
direct nadat de groep U2 in Nederland was aangekomen, dat de
Ierse superband een extra concert geeft in Nederland, en wel op
3 augustus in het Goffert Park in Nijmegen. De voorverkoop
voor dit concert begint zaterdag 15 mei. De Nederrockformatie
Claw Boys Claw is uitverkoren tot een van de voorprogamma's
van U2 in de Kuip komende zondag, maandag en dinsdag. De
kaarten voor deze concerten zijn al maanden uitverkocht.
School voor volwassenen exposeert
lisse Cursisten van de school voor volwassenen in Lisse expose
ren morgen tussen 11.00 en 16.00 uur hun werk in het schoolge
bouw van de SWL aan de Lisbloemstraat 1. Er wordt werk ge
toond dat het afgelopen seizoen tijdens schilder-, teken- en an
dere cursussen is gemaakt.
Veiling moderne kunst bij Sotheby's
Amsterdam» Op 27 en 28 mei komt bij Sotheby's in Amsterdam
moderne en hedendaagse kunst onder de veilinghamer. Het ac
cent ligt op werken uit de zogenoemde Nieuwe Zakelijkheid. De
Nederlandse Nieuwe Zakelijkheid wordt onder meer door Wim
ten Broek vertegenwoordigd. Van zijn hand is een collectie affi
ches en ontwerpen voor affiches die in de jaren dertig en veertig
voor de Holland Amerika Lijn en de KNSM zijn gemaakt.
Expositie van Aat Veldhoen
amsterdam Bij Total Art in de Amsterdamse Nieuwe Spiegel
straat worden tot en met 21 juni werken van Aat Veldhoen ten
toongesteld. Minister D'Ancona opent de expositie. Veldhoen
(1934) is beroemd (en berucht) door zijn portretten van naakte
mensen en paringen. Werk dat herhaaldelijk aanstootgevend
werd gevonden en voortijdig uit tentoonstellingen werd verwij
derd. Na de jaren zestig legde hij zich volledig toe op de schil
derkunst, om tenslotte in 1985 met beeldhouwen te beginnen.
Sinds begin dit jaar heeft hij zijn eigen Arie Johannes Veldhoen
Museum in Amsterdam.
Juliette Gréco naar Nederland
Juliette Créco. foto ceeszorn/gpd
den haag Juliette Gréco, de beroemdste vertolkster van het
Franse chanson, is op 14 mei in Nederland bij het Utrechtse
Festival de France. Samen met haar man, Gerard Jouannest, en
zijn ensemble staat zij anderhalf uur in de schijnwerpers. Haar
optreden in Nederland is het officiële begin van haar nieuwe
tournee. Pas de volgende dag heeft zij haar 'première' in Parijs.
Het optreden van Gréco is het hoogtepunt van het Festival de
France, dat op die dag in de Domstad plaatsvindt. In totaal
duurt het spektakel vijf uur. Muziek, zang en dans worden afge
wisseld met mimetheater, sneltekenaars en Franse delicatessen.
Ook zal de winnaar van het Concours de la Chanson optreden.
Het festival is een initiatief van de Utrechtse Lions Clubs. Zij
stellen de opbrengsten beschikbaar aan twee gezinsvervangende
tehuizen.
Razendsnelle carrière voor jonge ontwerper Yeroen Oosterman
Zijn carrière in de mode-wereld verliep tot nu toe razend
snel. Twee jaar geleden verdiende de 24-jarige student
Yeroen Oosterman nog wat bij in een Arnhemse kroeg.
Nu maakt hij furore met zijn eigenzinnige ontwerpen.
Eerst waren het paraplu's, maar tegenwoordig ook ka
merjassen en foulards. Eind april sloot hij een contract
met de Duitse paraplu-fabrikant Knirps. „Dat levert de
komende drie jaar zeker een paar miljoen gulden op",
zegt hij tevreden.
arnhem martin hermens mee door te gaan", herinnert
Yeroen zich. Hoe hij op het idee
kwam, weet hij nog steeds
niet."
Margreet Brakel zag in de pa
raplu van Yeroen een nieuwe
trend. Via haar contacten in de
internationale mode-wereld
ging het balletje rollen. „Eigen
lijk is het bezopen dat een plu
in anderhalf jaar tijd zoveel te
weeg kan brengen", stelt
Yeroen. „Ik zit nou in het
glamour-circuit. Belachelijk al
lemaal wat daar gebeurt. Maar
je hebt die mensen nodig; ze
kunnen je maken of breken. Als
je niet de juiste mensen om je
heen hebt, kun je je produkt
niet etaleren."
Deze maand presenteert Yeroen
in New York zijn nieuwe collec
tie. In juni worden enkele hand
beschilderde paraplu's in Am
sterdam geveild ten bate van
het Aidsfonds. De publiciteits-
machine draait op volle toeren.
Elke week is de jonge kunste
naar wel in een of ander tijd
schrift - waar ook ter wereld -
terug te vinden.
Op bezoek bij de Franse
couturier Louis Féraud of een
etentje met modekoning en
geurtjes-specialist Hugo Boss.
Yeroen Oosterman heeft het al
lemaal meegemaakt. Zijn
'portable art' opent deuren die
voor menigeen gesloten blijven.
Overal op de wereld wordt er
over geschreven en gesproken.
Het Musée de la Mode et du
Costume in Parijs nam zelfs drie
kleurrijke paraplu's van Yeroen
op in haar permanente collec-
Zijn verhaal: Yeroen probeert
in een bar een jongedame, Mar
greet Brakel, te versieren. Dat
lukt niet. Totdat hij voor haar
verjaardag met een viltstift een
tekening op een paraplu maakt.
„Ze vond het helemaal te gek en
heeft me geadviseerd om hier-
Egoïsten
De voormalig student economie
vindt kunstenaars grote egoïs
ten. „Geflipte figuren. Ze zijn al
tijd bezig met het vormgeven
van hun eigen problemen. An
dere mensen moeten dat mooi
vinden." Hij past zelf voor een
deel ook binnen die omschrij
ving. „In mijn werk ontlaad ik
een heleboel spanning. Als ik
een maand niks doe, raak ik de
pressief."
Yeroen heeft soms moeite om
met zijn plotselinge roem om te
gaan. „Gelukkig heb ik mensen
om me heen die me steeds weer
met twee benen op de grond
zetten. Veel mensen in de mo
de-wereld kunnen niet meer
zonder die glamour en de aan
dacht van de media. Ze balan
ceren op het randje van wat de
meeste mensen nog net niet
vreemd vinden. Bekendheid
geeft je macht; het is soms
moeilijk om daarmee om te
gaan."
Al maakte hij snel carrière,
het zou hem nooit gelukt zijn
zonder hard te werken. Soms
meer dan achttien uur per dag.
„Het is echt niet altijd rozegeur
en maneschijn", zegt Yeroen.
Zekerheid
De samenwerking met Knirps
zorgt de komende jaren voor fi
nanciële zekerheid. Behalve een
kwart miljoen gulden 'teken-
geld' krijgt Yeroen tien procent
van elke geproduceerde paraplu
met zijn ontwerp. Verspreid
over drie jaar maakt hij voor
Knirps in totaal 36 prints. On
derdeel van het contract is dat
Yeroen 30 dagen per jaar be
schikbaar is voor promotie
doeleinden van Knirps. „Ik heb
nog altijd 330 dagen over voor
andere dingen", relativeert hij.
Het plotselinge succes heeft
Yeroen volgens eigen zeggen
veranderd. Niet altijd in positie
ve zin. „Je wordt er erg egoïs
tisch van. Je hebt nergens meer
tijd voor; alleen voor dingen die
jezelf aangaan."
Wat hij gaat doen als het suc
ces net zo snel is afgelopen als
het is gekomen, weet Yeroen
niet. „Ik heb alle schepen achter
me verbrand. Dit is alles wat ik
heb. De komende drie jaar ben
ik verzekerd van een royaal in
komen. Als ik dat geld verstan
dig beleg, kan ik een hele tijd
vooruit. Daarna zien we wel
weerverder."
Hollywood gaat
over schreef niet
seks en geweld
new york upi
Misschien krijgt Dan Quavle
nog gelijk, toen hij tijdens de
verkiezingscampagne het onge-
huwde-moederschap van tv-
ster Murphy Brown hekelde.
Volgens een onderzoek dat deze
week werd gepubliceerd vinden
veel Amerikanen dat de filmin
dustrie niet de normen en
waarden weerspiegelt die het
algemene publiek erop na zou
houden. Hollywood gaat over
de schreef met geweld, seks en
scheldwoorden.
De peiling geeft aan dat de
Amerikanen het wel eens zijn
met het huidige systeem waar
bij films geschikt worden ver
klaard voor verschillende leef
tijdsgroepen. Van de 800 onder
vraagde Amerikanen meent 77
procent dat Hollywood niet de
waarden verkondigt die zij zelf
aanhangen. De voormalige
vice-president Quayle richtte
zich tijdens de verkiezingscam
pagne tegen de „intellectuele
elite", waaronder filmmakers,
die de morele waarden van de
Amerikanen zou ondermijnen
of althans niet zou steunen.
Gevraagd naar hun voor
naamste klacht zei de grootste
groep, 28 procent, dat er te veel
geweld is in films. Ongeveer 22
procent zei bezorgd te zijn over
de „kwaliteit van de inhoud".
Tien procent vindt dat er niet
voldoende familiefilms zijn, 8
procent ziet er teveel seks in en
6 procent stoort zich aan „bele
digende" taal. Bijna alle onder
vraagden hadden bezwaar te
gen de wijze waarop Hollywood
vrouwen afschildert en 30 pro
cent zei niet graag te zien dat
vrouwen in films worden mis
handeld.
VLEUTEN/DE MEERN ANP
In het gemeentehuis van Vleu
ten/De Meern zijn deze
maand 70 foto's te zien die
Werry Crone maakte van de
koningin, haar werk en haar
werk-omgeving. Daaronder is
ook een vijftal 'verboden' fo
to's. Deze prenten waren rond
de jaarwisseling niet te zien op
Crone's grote tentoonstelling
in het Rijksmuseum in Am
sterdam.
Het museum had zelf de op
dracht gegeven voor de expo
sitie 'In dienst van het Konink
rijk, de monarchie in staatsbe
stel en samenleving', maar
-ging overstag voor de dringen
de wens van het hof om elf fo
to's niet te tonen. Ze boden te
veel een kijkje in de organisa
tie rondom de koningin, zo
kreeg Crone te horen. Kenne
lijk bestond er vrees dat de fo
to's de magie van het konings
huis zouden aantasten.
De fotograaf was erg teleur
gesteld dat hij de foto's niet in
het Rijksmuseum kon laten
zien. „Er waren van tevoren
kaders aangegeven, dan valt
het wel tegen als er ook nog
censuur achteraf komt." Cro
ne kon zijn foto's wel kwijt in
het boek 'In dienst van het ko
ninkrijk' en nu dus ook in
Vleuten. „Ze hangen er niet al
lemaal, dan zouden ze worden
geëxposeerd omdat ze verbo
den waren. Ik heb alleen de fo
to's uitgekozen die bij een be
paald thema passen."
beeldende kunst
Een nuchtere Hollandse visie op
het Japanse kamerscherm levert
grote inklapbare schilderijen
op. En dat is handig voor klei
ner behuisden. Rutger Jan Bre-
dewold (1954) is praktisch inge
steld zonder evenwel modieus
te zijn. Een commmerciële op
stelling kan hem niet verweten
worden. Al jaren schildert hij
impressies van de omgeving
van zijn woonplaats Haringhui
zen in Noord-Holland.
Hoe die omgeving eruit ziet,
tonen vier kamerschermen in
Amber. De plastisch vormgege
ven panelen dragen aan weers
zijden lyrische natuurimpres
sies. Scherm 'Groen' spreekt mij
het meest aan. Er zijn panora
ma's van water en lucht op ge
schilderd. Vriendelijk aan de
ene, woester aan de andere
kant. Het spel van wolken en
golven bepaalt de vorm van het
scherm. Repen van spiegelglas
accentueren de beweging en
glinstering van het water, zowel
op het scherm als op de vloer.
De schilderingen vloeien als het
ware over in hun omgeving.
Dat ruimtelijke aspect komt
ook op een andere manier terug
in het werk van Bredewold. In
alle schermen zijn gaten ge
zaagd, zodat men er dwars
doorheen kan kijken. Daardoor
zijn zij inplaats van ruimtebe
grenzers, zoals traditionele ka
merschermen. ruimteverbin-
ders.
Ze worden geflankeerd door
kleinere panelen, gouaches en
objecten. Soms vrolijk beschil
derd, zoals de stoelen waarvoor
grazende zwartwitte koeien mo
del hebben gestaan. Maar vaak
meer ingetogen, zoals half ver
gaan riet aan de waterkant, of
een ontluikende fruitboom.
Een paar gouaches verstoren
dit harmonieuze beeld van
bloei en verval. Ze tonen geab
straheerde, eenzame menselijke
figuren tegen een huis of bij een
auto. Ze passen niet bij de sfeer
die de totale expositie oproept.
Maar gelukkig hangen ze op
een minder prominente plaats.
Uit alle werken spreekt het
vakmanschap van de praktisch
ingestelde maker. De koeiestoe-
len zijn door een autobedrijf
voorzien van een topcoating,
zodat ze gebruikt kunnen wor
den, zonder vrees voor bescha-
Veel geld voor
werken Pieter
Brueghel II
AMSTERDAM ANP
Twee olieverfschilderijen van
Pieter Brueghel II (1564-1637)
hebben op een veiling gisteren
bij Christie's in Amsterdam res
pectievelijk 1.265.000 gulden en
977.500 gulden opgebracht. De
richtprijs voor beide kunstwer
ken was 300.000 tot 500.000 gul
den. De meesterwerken gaan
naar Frankrijk, heeft het veiling
huis bekendgemaakt.
Het duurste schilderij "Vlaam
se spreekwoorden' meet 119,5 x
169 cm. Het andere werk heet
'Carnaval en Vastentijd' en
heeft ongeveer dezelfde afme
tingen. Beide kunstwerken zijn
geïnspireerd op schilderijen van
Pieter Brueghel I en gedateerd
1559.
amsterdam anp
De KunstRAI 93, die dit jaar
voor de negende keer in de RAI
in Amsterdam wordt gehouden,
moet twee keer zoveel bezoe
kers trekken als vorig jaar.
Mocht dat niet lukken, dan is
het voortbestaan van de kunst
beurs onzeker. Erik Hermida,
directeur van de KunstRAJ zei
dat gisteren tijdens een persbij
eenkomst in het RAI Congres
centrum.
De KunstRAI, die afgelopen
jaar 12.000 betalende bezoekers
had. duurt van 2 tot en met 6
juni. In totaal presenteren 90
galerieën uit binnen- en buiten
land zich met hun kunstenaars
op de beurs, Nieuw dit jaar is de
'Solostand', waar werk van
twaalf kunstenaars is te zien, die
zijn geselecteerd door Edy de
Wilde, Saskia Bos en Henk
Visch. De 'Solostand' komt in
de plaats van de jaarlijks terug
kerende centrale expositie.
De beurs heeft meer bezoe
kers nodig om financieel rond
te komen. Financieel gezien
gaat het namelijk niet goed met
de KunstRAI, erkende Hermida.
Een aantal sponsors, waaronder,
de geldschieter voor de aan-
moedingsprijs, heeft het dit jaar
laten afweten. Dat betekent dat
de prijs van 25.000 gulden dit
jaar niet wordt uitgereikt.
Een andere financiële tegen
valler is dat het aantal galerieën
dat altijd een (dure) stand van
50 vierkante meter nam, is afge
nomen. Dat heeft volgens Her
mida te maken met de recessie
in de kunstwereld.
Om de KunstRAI voor de
beursgangers zo aantrekkelijk
mogelijk te maken, wordt dit
jaar een aantal randactiviteiten
georganiseerd. Zo is het Stede
lijk Museum in Amsterdam
aanwezig met het nieuwe Bu
reau Amsterdam, dat een voort
zetting is van het gesloten Mu
seum Fodor. Ook is er een voor
vertoning van het foto festival
'Breda Fotografica' dat jaarlijks
in Breda plaatsvindt.
-jJ r '<u
"TfL u
Amsterdam Dat sociale woningbouw niet
per definitie saai en eentonig hoeft te zijn be
wijst een nieuw complex op het KNSM-eiland
aan het L) in Amsterdam. Architect van het in
drukwekkend vormgegeven complex is de
51-jarige Belg Bruno Albert. Morgen wordt
het symbolisch aan de bewoners overgedra
gen. Een paar dagen later, op 11 mei, brengen
koning Boudewijn en koningin Fabiola van
België een bezoek aan de nieuwbouw.
Er is een grote verscheidenheid aan woon-
types. Bewoners konden zelf beslissen, in wat
voor huis ze wilden wonen. Het complex telt
in totaal 321 woningen, waarvan er 43 ver
schillend zijn. Zo zijn er woningen met een
balkon op het zuiden, zicht op net water, ate
lier- en split-level woningen en huizen met
een vide. Vanuit praktisch elke woning is het
uitzicht anders.
Hart van het complex is een cirkelvormig
gebouwde woontoren, waarbinnen een soort
'hofje' is gecreëerd. Dit Barcelonaplein wordt
wel de huiskamer van het project genoemd.
Het is een ontmoetingsplein voor bewoners
en passanten. Het toegangshek van het plein
is prachtig vormgegeven door de Belgische
kunstenaar Narcisse Tordolr.
Het complex is gebouwd op een eiland aan
het U dat vroeger werd gebruikt door de Ko
ninklijke Nederlandsche Stoomboot Maat
schappij (KNSM). Vanaf 1902 onderhield de
ze maatschappij lijndiensten met onder ande
re Nederlands-lndië en het nabije Oosten.
Eind jaren zeventig moest de KNSM haar
poorten sluiten.
foto ruud hoff/anp
diging van de schildering. Geen
metalen scharnieren om de na-
tuurpanorama's op de kamer
schermen te verbinden, maar
een constructie van leer en pa
pier, zodat de voorstellingen
vrijwel naadloos in elkaar over
lopen. Over alles is tot in de
kleinste details nagedacht.
Die ambachtelijkheid, de na
tuurbeleving en de ruimtelijk
heid van Bredewold zijn te ver
binden met de Japanse kunst,
waarin Amber is gespeciali
seerd. Vandaar de expositie.
Toch valt het liefhebbers van de
verfijnde Japanse prent rauw op
het dak dat de galerie de lyriek
van Bredewold toont. Galerie-
houdster Irma Roefs:„Sommige
mensen zijn echt een beetje
boos op ons. Maar daar laten
wij ons niet door weerhouden."
En dat is prettig te weten.
Picasso-gravures
uit Amsterdamse
galerie ontvreemd
AMSTERDAM ANP
Bij een inbraak in galerie Rijkers
Art Diffusion in Amsterdam zijn
in de nacht van woensdag op
donderdag twee gravures van
Pablo Picasso ontvreemd. De
werken zijn 'Deux modèles se
regardant' en 'Sculpteur et trois
danseuses sculptées'. Vorige
maand werd ook al een werk
van Picasso gestolen. Toen
werd een gravure op klaarlichte
dag van de muur gehaald. De
drie gravures stammen uit 1934
en vertegenwoordigen samen
een waarde van bijna 100.000
gulden, aldus de galeriehouder.
De tentoonstelling is beëindigd.
LEIDSE
SCHOUWBURG
RO Theater
DE DOOD EN HET MEISJE
1 f
woensdag 12 mei
LET OP: aanvang 14.30 uur
EXTRA VOORSTELLING
in het kader van de
manifestatie 'Leiden, stad
van vluchtelingen'
'Briljantstuk, magistraal spel
Sylvia Poorta' (De Volkskrant)
solidariteitsprijs 5,-
telefoon071-131943/131944
