Stil, om klacht van doden te horen
dan
9,95
'Ze kwamen met piepende
banden straat inscheuren'
'Meid, ik ben er weer met de was'
Het Gesprek van de Dag
Ze mogen ze van mij keihard straffen
v 25°/o korting
GRATIS 1/5 STAATSLOT
4
DINSDAG 4 ME11993
Organisatoren en de terreur van bommeldingen
Twee bommeldingen die een
voetbalwedstrijd in de war
schoppen. Vierduizend toe
schouwers naar huis gestuurd.
Het zijn barre tijden, mensen!
Onze maatschappij bevindt zich
op een hellend vlak. We rollen
langzaam naar de afgrond. Ne
men telefoonvandalen de heer
schappij over? Of hebben orga
nisatoren van grote evenemen
ten lak aan bommeldingen?
Hennie Kwik, de Leidse organi
sator van diverse evenementen
als popconcerten en sportmani
festaties, heeft dat in elk geval
niet. „Ik heb het zelf nog nooit
meegemaakt, op geen enkel ge
bied, maar ik zat er zondag wel
aan te denken. Er zal maar zo'n
dwaas rondlopen als je wat or
ganiseert. Ik zou geen enkel risi-
Altijd? „Altijd. Als de politie de
zaak serieus neemt, moetje dat
als organisator ook doen. Zo'n
melding kan voor honderd pro
cent serieus zijn. Met alle gevol
gen vandien als je de boel niet
ontruimt. Er lopen veel te veel
gekken rond. Wie doet er nou
Aad van der Luit. foto archief
zoiets? Ik zie het nut er niet van
in. Maar ik zou hoe dan ook li-
nea recta de tent laten ontrui
men. Ook al had ik zondag van
tevoren zo'n vermoeden dat het
een of andere rotstreek van een
gefrustreerd jongetje was, het
was goed dat ze het stadion
ontruimden."
H. Deurhof, adjunct-directeur
van de Leidse Groenoordhallen
waar menig evenement wordt
gehouden, is dat roerend met
hem eens. „Ik zou de boel ook
onmiddellijk ontruimen, er zijn
hier ook deuren genoeg. Ieder
verstandig mens zou dat doen,
tenzij overduidelijk zou blijken
dat het een grap was. Alleen,
hoe beoordeel je dat? Ik zou
niet graag in de schoenen staan
van iemand die de beslissing
nam de mensen te laten zitten
terwijl er echt een bom ge
plaatst was."
Ook Aad van der Luit, organisa
tor van diverse sportevenemen
ten in Leiden, sluit zich gaarne
aan bij die mening. „Ie kunt het
risico natuurlijk absoluut niet
nemen. De politieman zei te
recht dat er misschien in 99,9
procent van de gevallen niets
aan de hand is, maar dat je toch
het zekere voor het onzekere
moet nemen. Vorige week toen
ik de spandoeken aan het op
hangen was voor de dragon-
boatrace op Koninginnedag
ging het stil alarm bij de brand
weer. Daar zeiden ze ook: in 97
foto archief
gaan.
„Stel dat er bijvoorbeeld vijf
honderd kinderen rondlopen,
zoals vorige week op het Stad
huisplein. Dat zijn andermans
kinderen zeg ik altijd, je bent
toch verantwoordelijk voor ze.
Al zou er maar één een schram-
Dodenherdenking bij het oorlogsmonument naast Molen De Valk in Leiden,
'Vlaggen, halfstok, dweilen de
regen op./ De vrede breekt weer
uit op straat./ Ik maak een on
bekende fles soldaat.' Aan deze
regels van de jong gestorven
dichter Joost van Hoos moest ik
denken toen ik op de kalender
de datum '4 mei' ontwaarde.
Dodenherdenking is het van
daag. Maar worden de doden
eigenlijk nog wel herdacht? Is
het grote vergeten al niet allang
begonnen?
Vroeger namen heren tijdens de
twee minuten stilte hun hoed af
op straat. Automobilisten zetten
hun auto's langs de kant, trams
en bussen stopten. De brom
fietser die door bromde kon re
kenen op een stok tussen zijn
spaken. Op de vierde mei was je
twee minuten stil. Dat was een
zaak van fatsoen. Maar nu, hoe
zit het nu?
Bert Wildervank, barkeeper in
Café De Bijlen:
„Zelf neem ik altijd twee minu
ten stilte in acht. De muziek in
de zaak gaat uit. Maar we kun
nen onze klanten niet dwingen
om ook stil te zijn. Het meren
deel van de mensen merkt het
niet eens op."
„Verleden jaar hebben we de
muziek uit gezet. Maar de klan
ten willen wel gewoon bediend
worden. We werken dan in een
verlangzaamd tempo. Bij jonge
mensen speelt die dodenher
denking duidelijk veel minder.
We hangen de vlag niet half
stok, nee."
Heer De Nooijer, bedrijfsleider
van het Voorschotense restau
rant AJlemansgeest:
„Hier draait de boel gewoon
door. Als ik zie dat mensen stilte
willen, pas ik me wel aan."
Martien Kop, licentiehouder
van de Leidse McDonald's:
„We proberen op die dag toch
wat rustiger te zijn dan anders.
De muziek gaat even uit en we
doen het stilletjes aan. Je krijgt
daar overigens heel velschillen
de reacties op. De een waar
deert het ontzettend, de ander
vindt het flauwekul. Ik vind dat
deze dag in ere moet worden
gehouden. Vroeger was het een
schande als je niet stil was."
Simon Zwart, oud-verzetsman
„Als ik op de weg ben zet ik
mijn auto langs de kant. Die
twee minuten stilte hou ik in
ere. Mijn vader was op 5 mei ja
rig.,Toen de bevrijding kwam,
zei hij: 'Dit is het grootste ca
deau wat ze me hebben kunnen
geven'. Begrijpt u?"
Jos Damen, hoofd uitleenbalie
Universiteitsbibliotheek:
„Twee minuten stilte om vijfja
ren van dodelijk wapengebulder
te herdenken. Dat is toch niet te
veel. Er zijn mensen geweest die
zich hebben ingezet voor onze
vrijheid. Die hun leven hebben
gegeven voor ons. Daar mag je
toch wel even stil van worden."
Frans Horst, ondernemer te
Wassenaar:
„Ik heb Duitsers die tijdens die
twee minuten stilte doorreden
wel van de weg af gedwongen.
Ik dwong ze stil te staan en naar
de kant te gaan. Dit is de enige
traditie die wij in Holland heb
ben. En de herdenking gebeurt
nog niet eens nationaal. Wij
moesten op school duinen teke
nen op die dag, maar ook prik
keldraad. Als tienjarig lulletje
rozewater leerde je die dingen.
Er mag best een beetje begrip
en liefde worden opgebracht
voor de slachtoffers en de men
sen die hun leven in de waag
schaal stelden. Ik heb heel wat
familieleden verloren, maar ik
haat Duitsers niet, nee. Op de
vierde mei moet ik altijd den
ken aan familieleden die zijn
weggevoerd. En aan familiele
den die ontkwamen. Bij mijn
tante werkten tijdens de oorlog
een paar gasfitters voor de deur.
Ze kregen altijd koffie van haar.
Toen de Duitsers kwamen heeft
een van die gasfitters de baby
van mijn tante bij zich geno
men en verborgen gehouden.
Zijn vrouw was net bevallen en
zei gewoon dat ze een tweeling
had gekregen. Zo is dat kind de
oorlog door gekomen."
Martijn Prins, computerdes
kundige:
„Mijn vrouw is joods. Een fami
lielid van haar zat laatst ergens
in München te eten toen ie
mand naar hem toe kwam en
zei: „Jou zijn ze vergeten te ver
gassen." Ik bedoel maar. Daar
om moet die vierde mei in ere
worden gehouden. We moeten
twee minuten stil zijn. Om de
klacht van de doden te horen."
CEES VAN HOORE
if op ol hot behang uit voorraad, moor dan 100 soorten 0
Bij aankoop van min. ƒ50,- verfwaar
Tapijt reinigen? Geen probleem!
bij aankoop van 2 liter tapijt-
reinigingsvloeistof, gratis 1 dag
de tapijtreinigingsmachine.
10% Korting
op al het behang
uit onze behangboeken
Eijffinger
Rath&Doodeheefver
Sanders
Voca
Spits
Novo enz
Meer dan 100 boeken
Diversen restanten behang
Voor de kinderen
3 Soorten extra zware
kwaliteit vinylbehang
10 meter normaal 19,95
upïv EEN KOOPJESKRAAM
verftekening ma*ei MET IJZERWAREN,
Gratis een mana<nacMne j GEREEDSCHAPPEN
onze weu KWASTEN ENZ
VOOR
SUPERLAGE PRIJZEN
'T VERFHUIS
DE VERF EN BEHANG SPECIAALZAAK VAN LEIDEN
0
metje oplopen, dan zou ik met
toch mijn hele leven lang schul
dig blijven voelen."
Is er dan helemaal niets meer te
doen aan de terreur van tele
foonvandalen? Van der Luit
denkt van wel. „Ik vind dat er te
veel aandacht aan wordt ge
schonken. Ook aan zo'n Idoot-
zak die Seles in haar rug steekt.
Zo breng je mensen toch weer
op een idee. Maar wat die bom
meldingen betreft, tegenwoor
dig kunnen ze gepleegde tele
foontjes heel goed opsporen. Ik
vind dat men daar in de media
meer aandacht aan moet beste
den."
„Als het toch gebeurt, mogen ze
dat soort gasten van mij keihard
straffen. Neem nou Dordrecht.
Daar zaten vierduizend man.
Normaal gesproken hadden ze
daar drie plezierige uurtjes ge
had. In totaal zijn dat dus
twaalfduizend uur plezier. Dat
vergalt zo iemand dan"
HERMAN JOUSTRA
De duiven die elkaar achternazitten in de dak
goot. De glazenwasser die fluitend zijn ladder
opstapt. Kinderen die lachend over straat ren
nen. Gestuiter van knikkers op stoeptegels. Het
rumoerige draaiorgel dat met knetterende mo
tor - de muziek kan er nauwelijks bovenuit ko
men - door de straten trekt. Zo ziet een zater
dag er uit in de Leidse Zeeheldenbuurt. Elke
keer weer hetzelfde verhaal, jaar in jaar uit.
Maar deze keer verstoort een rondcirkelende
helikopter plotseling de rust. Ineens drommen
tientallen mensen samen op straat, opgewon
den gebarend, schreeuwend. Ontelbare politie
agenten, sommigen met kogelvrije vesten, trek
ken ineens door de wijk.
Delen van de Munnikenstraat zijn afgezet met
rood-witte linten. De politie is druk bezig en
heeft geen tijd vragen te beantwoorden. Geluk
kig is er iemand die thuis een scanner heeft.
Twee ontsnapte gevangenen! De auto die ze
hebben gestolen hebben ze hier achtergelaten.
Ze zijn weggehold. Meer informatie ontbreekt.
Dus wat doet de buurt? Zelf het verhaal afma
ken en de plaatjes kleuren. Dat kan ook makke
lijk want er circuleren verscheidene geruchten.
Uit de meest sensationele geruchten valt dit
verhaal samen te stellen: „Wat nou twee man
nen? Het zijn er drie. Ze kwamen hier met pie
pende banden de straat inscheuren met die au
to. Ze misten ons op een haar na. Ik zweer het
je, eerlijk waar. Afijn, ze gooiden de auto aan de
kant en sprintten weg. Eén met een wit t-shirt
en één met een rode. Wat de derde aan had.
heb ik niet zo snel kunnen zien. Ik heb in elk
geval gezien dat ze bewapend waren. Met ma
chinepistolen geloof ik. Even later hoorde ik ze
schieten. In de buurt van de gemeentereini
ging, bij het bruggetje naar het Utrechtse Jaag
pad."
Erecode
Doet het goed bij vrienden en bekenden. Er is
immers bijna niemand die het verhaal van een
'ooggetuige' openlijk in twijfel durft te trekken.
Dat is nu eenmaal een erecode, ook al blijkt
een paar dagen later dat het verhaal van geen
kanten klopt. Zo hoort het ook, elk mens heeft
af en toe recht op een leugentje. Ook al wijkt
dat nog zo veel af van de werkelijkheid. Anders
zou elke dag er eender uit zien.
HERMAN JOUSTRA»
Wcismachine-deelplan van Alders oogst hoon en onbegrip
Mensen, breng je wasgoed bij
de buren! Het is toch van de
gekke dat in ieder gezin een
wasmachine staat die maar
twee dagen in de week wordt
gebruikt?
Met die hartekreet haalde
milieu-minister Alders op de
dag van de arbeid het nieuws.
Wij gingen er de Leidse Haar
lemmerstraat mee door en
oogstten hoon en ongeloof.
„Hij doet het zélf zeker?", be
gint een oudere vrouw in de le
ge winkelstraat. Ze woont in een
fiat en kan haar wasmachine
dus nooit onbewaakt achterla
ten: „En dan moetje zeker al
die tijd bij je buren gaan zitten
wachten? Als we niet oppassen
moet je ook je onderbroeken
nog bij elkaar gaan wassen. En
dan komt Alders ze zeker sorte-
Volgens een jonge moeder met
kind, kunnen alleen vrijgezellen
lekker samen wassen: „Bij ge
zinnen draait de machine dage
lijks en dan zie ik me niet zo
snel een rooster maken met de
buren. Die krijgen trouwens
over een paar weken gezinsuit
breiding en zij zien me dan al
aankomen".
Een Belgisch echtpaar spiedt
eerst links en rechts. Staat er
gens een verborgen camera op
gesteld? Is het een poets van
volkskomiek Urbanus of een
verlate 1-aprilgrap? Nee, het is
een serieuze opmerking van
een heuse bewindsman. „Nou,
bij ons zou geen minister zoiets
riskeren. Die wordt subiet be
spottelijk gemaakt", zegt onze
zuiderbuur.
„Zo, zo. Bij wie moet die machi
ne dan staan? Bij mij of bij de
buren?", wil een vrouw van
middelbare leeftijd weten. De
buurtgenoot met de machine
krijgt namelijk gepeperde reke
ningen voor water en energie
als 'dank' voor alle extra aan
loop en overlast, zegt W.P. de
Goede van wassalon De Arend
aan de Herensingel. „Zijn daar
goede afspraken over te maken
of wordt een goede relatie voor
eeuwig verstoord?", vraagt hij
zich af. „In noodgevallen kan ik
me voorstellen dat je even bij
springt. Maar ik zie me al met
m'n wasmand naar de buur
vrouw stappen. Zo van: 'meid,
ik ben er weer."'
„Je buurman zal maar zeggen:
vandaag mag je niet langsko
men. Vandaag heb ik visite",
zegt vestigingsmanager R. Pie-
penbrink van de Zoeterwoudse
elektro-super BCC. „Het milieu
wordt ook niets wijzer van Al
ders' plannetje. Water- en ener
gieverbruik blijven namelijk ge
lijk. Als je écht iets voor het
milieu wil doen, moet je vooral
bewuster wassen. Minder kleine
wasjes, zorgen dat de trommel
altijd vol zit. Nou, ik zie niet ge
beuren dat buren hun onder
broeken bij elkaar in de trom
mel gaan stoppen".
Wie denkt dat de zakenman het
samen wassen torpedeert om
dat hij zijn broodwinning in zijn
gevaar ziet komen, heeft het bij
„Het is toch zeker niet de bedoeling van minister Alders om terug te gaan naar het wasbord?", reageert BCC-
woordvoerder R. Piepenbrink op diens plan om bij de buren te gaan wassen. foto archief
het verkeerde eind:Als je be
denkt dat wasmachines eerder
slijten door ze samen te gebrui
ken, zal ik geen exemplaar min
der verkopen. Het pakt mis
schien zelfs wel gunstig voor mij
uit als mensen een duurdere
machine gaan kopen om eens
goed collectief te kunnen gaan
Het échte collectieve i
gebeurt al jaren in de wasserij.
Alleen, we komen er de laatste
vijftien jaar steeds minder. Ge
zinnen hebben hun eigen was-
apparaat aangeschaft, terwijl
studenten massaal afhaken: ze
overladen hun moeder of vrien
din met wasgoed of stappen
wat langer door in hun vieze
kloffie. Denkt de eigenaar van
wassalon 'De Arend'.
De vele bejaarde klanten maken
geen wasserij rijk, vervolgt hij.
Hun wasjes zijn klein en nun
portemonnee eigenlijk te krap
om het halen en brengen van
wasgoed lucratief te maken. De
gezinnen, die wil men binnen
halen. Alleen, hoe lokje die lui?
„Door de prijzen voor water en
energie 'schrikbarend te verho
gen, zodat je tientallen guldens
per wasbeurt kwijt bent", stelt
De Goede voor.
Zelf vindt hij het een nogal
drastisch idee, maar het zou be
ter te controleren zijn dan het
plan van Alders. „Want je kunt
toch moeilijk controleurs langs
de deuren sturen die zeggen: op
nummer 27 mag er een wasma
chine staan en op nummer 29
niet?" En dan: „Waar praten we
eigenlijk over? Moeten we dc
hygiëne en dus de volksgezond
heid weer op het spel gaan zet
ten?"
De BCC-man: „Ie kunt een was
machine wel zien als luxe. Maar
het is toch zeker niet de bedoe
ling om terug te gaan naar het
wasbord? Ik zie me al staan
wringen als ik vanavond nog
even een broek nodig heb".
PAUL VAN OER KOOU
Je hebt mensen die niet voor
het geluk in de wieg zijn gelegd
en soms de raarste dingen
meemaken: pechvogels dus.
Het Gesprek van de Dag roept
elke week een regiogenoot uit
tot 'Pechvogel van de week'.
Het Leidsch Dagblad verrast de
uitverkorene met een mooie
Pechvogel van de week
slagroomtaart van banketbak
kerij Van Dam. Vindt u dat
uzelf voor deze eervolle ver
melding in aanmerking komt,
twijfel dan niet om met ons
contact op te nemen. Ook mag
u familieleden, vrienden of bu
ren voor deze prijs nomineren.
U kunt bellen tijdens de werk
dagen van 8.30 tot 16.30 uur
op het nummer 071 -161352.
Ook kunt u schrijven: Leidsch
Dagblad, t.a.v. Het Gesprek
van de Dag, Postbus 54, 2300
AB Leiden.
