400.000
willen
Vakantie aan
rand van
de oorlog
Toerisme
ZATERDAG 1 MEI 1993
REISBERICHTEN
Fietsend langs asperges
Fietsen langs de Limburgse aspergebedden is alweer sinds half
april mogelijk aan de hand van folders die bij de plaatselijke VW's
voor handen liggen. Ook kan worden deelgenomen aan een heuse
asperge-fietsdriedaagse. Het evenement vindt plaats op 11,12 en
13 juni, de startplaats is Weert en er kan worden gekozen uit dagaf
standen van 30 of 60 kilometer. Deelneming per dag is ook moge
lijk.
Info: Streek WV Noord en Midden Limburg in Venlo, telefoon
077 -543800.
Wandelen door Vlaanderen
Het heeft even geduurd, maar na veel gekrakeel is het nu ook mo
gelijk zonder bagage door Vlaanderen te wandelen. De organisatie
is in handen van VJH-Reizen en een van de mooiste tochten is on
getwijfeld die door door de Vlaamse Bergen. De Kemmelberg is de
bekendste, maar ook de Rodeberg en de Vidaigneberg hebben in
België een zekere naam. Al is het maar door het prachtige uitzicht
dat men vanaf de toppen heeft.
Info: VJH Reizen in Antwerpen, telefoon 09 - 32 - 3 - 2327218.
Machine uit stoombaggermolen
Gestaag breidt het Nederlands Stoommachinemuseum in Medem-
blik zich uit. Dit seizoen zijn er weer twee machines bijgekomen:
een hulpmachine uit een baggermolen en een zogenaamde Weir's
pomp. Beide apparaten zijn uiteraard zodanig gerenoveerd dat ze
weer sissen, blazen en rochelen dat het een aard heeft. Overigens is
alleen het museum al gevestigd in een oud stoomgemaal aan de
IJsselmeerdijk een bezoek waard. Openingstijden van woensdag
tot en met zaterdag van 10 tot 17 uur en op zon
12 tot 17 uur.
Wandeltocht door drie landen
Na de fietstocht door drie landen organiseert de WV Limburg nu
ook een wandeling door datzelfde gebied. De voetreis duurt zeven
dagen en staat onder leiding van ter plaatse bekende gidsen. Af en
toe moet gebruik worden gemaakt van het openbaar vervoer. Er
wordt overnacht in landelijk gelegen hotels en uiteraard wordt de
bagage vervoerd. Etappeplaatsen: Aken, Monschau, Baraque Mi
chel, s-Gravenvoeren, St. Geertruid en Neerharen. Prijs: 865,--
Info: WV Limburg, telefoon 04406,-13993.
Kaasmuseum tien jaar oud
Het Hollands Kaasmuseum in Alkmaar bestond op 1 april tien jaar.
Zoiets moet gevierd worden. Vandaar de introductie van een le
vensgroot 'foto-album' met historische afbeeldingen van uiteraard
onder meer de belendende kaasmarkt (elke vrijdagochtend op het
Waagplein) en een interactieve compact disc, waarmee beeld en
informatie over de Nederlandse kaas kan worden opgeroepen. Van
de Alkmaarse bioloog/schilder Hans Nieuenhuysen hangt er een
serie aquarellen waarop koeien de hoofdrol spelen.
Info: Kaasmuseum te Alkmaar, telefoon 072 -114284.
Zeilen langs Turkse kust
Niet alleen het vasteland van Turkije mag zich verheugen in een
enorme toeristische belangstelling. Langs de kust wordt het ook
drukker. Er varen vooral veel zeilboten. Een van de organisaties die
zich daarmee bezig houden is Tussock Cruising. Er wordt gevaren
op nieuw gebouwde Turkse kitsen met veel comfort. De vaste be
manning bestaat uit een kapitein, een matroos en niet te vergeten
een kok. Er is veel gelegenheid tot het maken van excursies. Vlieg
reis naar en van Turkije wordt geregeld.
Info: Tussock Cruising in Amersfoort, telefoon 033 - 631644.
Kastelengids 1993
De Nederlandse Kastelenstichting heeft een gidsje uitgegeven met
daarin beschreven de 92 Nederlandse kastelen die zijn opengesteld
voor bezichtiging. In de gids staan niet alleen de adressen en der
gelijke vermeld, maar ook de openingstijden, de mogelijkheid van
rondleidingen en toegangsprijzen. Het boekje kost 1 gulden en is
verkrijgbaar bij de plaatselijke VW's.
Info: NKS te Doorn, telefoon (maandag, dinsdag, donderdag en
vrijdag) 03430 - 16282.
y op stap in
f.fl eigen land.
Voor uw
advertentie
op deze
plaats lopen
ze warm.
Bel onze
advertentie
afdeling.
Lege terrassen bij het haventje van Porec.
Vluchtelingen uit hotels Istrië verdwenen
,,'s Zomers is het hier overdag 30 tot 35 graden en 's
avonds 20 graden, zodat je in een koel hotel kunt slapen.
Als je naar het zuiden gaat, is het veel heter". De Kroati
sche gids vertelt zijn verhaal voor de deur van Porecs
oudste hotel (1910 en duidelijk aan een opknapbeurt toe)
alsof er in het zuidelijke deel van het voormalige Joego
slavië niets aan de hand is. Het is in dat deel zomers veel
heter. Maar dat er ook aanzienlijk meer granaten vallen
dan in het noorden, komt niet in zijn praatje voor.
foto hans van weel
POREC RIEN FLORIS
Kroatië heeft geld nodig en
daarom werden 75 journalisten
uit Europa naar het Kroatische
Istrië gehaald, om te laten zien
wat Kroatië aan 'veilig' toerisme
heeft te bieden. Veilig is het in
derdaad in de provincie Istrië.
Maar het blijft vakantie aan de
rand van de oorlog. Toerisme
met een bijsmaak.
De 2
de 2
de 2
Drie ingrediënten voor
slaagde vakantie zijn volop aan
wezig op het Kroatische schier
eiland. Maar in het Joegoslavië
van weleer is meer te beleven
dan zon alleen. Dat wordt be
wezen als op Schiphol 'een
blauwe baret' voor de incheck-
balie staat. Een jonge soldaat uit
Deventer, op weg naar een
plaatsje vijftig kilometer ten
noorden van Sarajevo.
Op het vliegveld van Zagreb
wordt de oorlog nog meer voel
baar als de Boeing 737 van
Croatian Airlines de wielen
neerzet op een landingsbaan
die is omgeven door trucks,
containers en een Hercules van
de Verenigde Naties. In de stad
volop jeeps en luxe wagens met
UN-kentekens. Wordt het va
kantie of wordt het oorlog? Als
het aan de Kroaten ligt, wordt
het vakantie. Iedereen heeft zijn
buik vol van de allesvernietigen
de oorlog. De oorlog heeft een
belangrijke inkomstenbron
het toerisme uitgeschakeld.
Aardbeving
De Byzantijnse kerk van Porec
is leeg. Dat hier in de vierde
eeuw een van de belangrijkste
Romeinse tempels door een
aardbeving werd verwoest, zul
len de gidsen dit seizoen aan
weinig mensen kunnen vertel
len. Maar de Kroaten hebben
hoop. Croatian Airlines, dat tot
nu toe drie Boeing 737-vliegtui-
gen exploiteerde op 13 Europe
se bestemmingen, heeft er twee
toestellen bijbesteld. De jonge
maatschappij vliegt oude 'kis
ten' van Lufthansa die deels
werden gekocht met geld dat
werd 'opgehaald' bij Kroaten in
het buitenland. „Samen brach-
n die 25 miljoen dollar bijeen
n een luchtvaartmaatschappij
kunnen starten in hun vader
land", vertelt directeur Ivan
Miserie trots. Het afgelopen half
jaar brachten de toestellen
250.000 passagiers naar Kroatië.
Daartussen zaten bitter wei
nig Nederlanders. Vooral Ne
derlanders en Engelsen lijken
banger voor de oorlog dan Duit
sers, zo is Europees directeur
Stjephan Brkljacic van tourope
rator Phoenix gebleken. „Duit
sers uit Beieren, Italianen en
Oostenrijkers komen in redelij
ke aantallen. Die wonen dicht
bij en kennen de situatie beter.
Nederlanders en Engelsen, die
verder wonen, zien alleen maar
de beelden uit Srebrenica. Die
denken dat het hier overal oor
log is".
Vorig jaar kozen 1500 Neder
landers voor een vakantie in
Kroatië. „In 1991 waren dat er
5000 en in 1990 hadden we
46.000 Hollandse toeristen",
verzucht Brkljacic. Maar hij is
een rasoptimist en hoopt dat er
dit jaar 7000 Hollanders voor de
Kroatische zon zullen kiezen.
De reisbureaus worden bewerkt
om de toeristen ervan te over
tuigen dat ze in Istrië van een
kogelvrije vakantie kunnen ge
nieten.
Zeilen
Sommige Nederlanders weten
dat al lang. Zoals Han en Mar-
greet Steenbrugge uit Bussum.
Vorig jaar zeilden ze ondanks
het oorlogsgeweld voor de kust
van Split en ook nu laten ze zich
niet afschrikken door de dood
en verderf in het voormalige
Joegoslavië. Han is bezig het
schip vaarklaar te maken in de
jachthaven van Milna op het ei
land Brac. Hemelsbreed is Sara
jevo iets meer dan honderd ki
lometer verwijderd. Honderd
kilometer en een wereld van
verschil. Aan de ene kant een al
les verwoestende en verkrach
tende oorlogsmachinerie. Aan
de andere kant vakantievier-
ders.
Laveren op de rand van een
oorlogsgebied, is dat niet ge
vaarlijk? „Waar wij zitten is het
veilig. Natuurlijk hadden we on
ze boot kunnen weghalen, maar
nogmaals, in het gebied waar
wij varen is het veilig". Margreet
Steenbrugge doet haar best te
overtuigen. Dat moet ze ook
doen bij haar kinderen. „Die
zeggen ook: 'jullie zijn geschift'.
In 1990 ontving Kroatië 46.000 Nederlandse toeristen; verleden jaar nog n
Maar het gevaar is niet aanwe
zig. En wat ons trekt? Die mooie
blauwe zee, de dolfijnen die je
iedere dag weer ziet en het lek
kere weer. Iemand die er niet is
geweest, kun je dat niet duide
lijk maken".
De Steenbrugges komen niet
met lege handen op Brac. Ze
nemen verbandmiddelen, para
cetamol en medicijnen mee
voor de plaatselijke dokter. „Die
man is daarmee in de wolken.
Alle medicijnen gaan namelijk
naar de oorlogsgebieden terwijl
er op het eiland ook gewone
medische zorg nodig is".
Van de oorlog merkten ze vo
rige zomer weinig. „Nou ja. Op
een strategische route tussen
Solta en Brac lagen mijnen en je
voer daar onder de kanonslo
pen door. Ons schip is niet te
gen oorlogsgeweld verzekerd.
Dat is dus een risico dat je
neemt. Wij vinden nog steeds
dat het met de dreiging wel
meevalt. Je denkt toch niet dat
we ons schip gaan opofferen.
Dat is een ding wat zeker is
hoor".
Mentaliteit
Privatiseren van het toerisme is
het toverwoord waar de Kroati
sche politici mee schermen om
de kwaliteit van het toerisme op
te krikken. Want niet alleen de
oorlog, ook de kwaliteit van ho
tels en mentaliteit van perso
neel werken de toeristische in
dustrie tegen. De gewone man
gelooft niet in privatisering als
oplossing van alle problemen.
Hij wil wel zijn mening geven,
maar zijn naam moet uit de
krant blijven.
„Privatiseren is geklets van de
politici. Er zijn nu 50 tot 100 fa
milies die dicht bij de Kroati
sche regering zitten die op dit
beter wórden van de
Het wordt gewoon
weer een feodale toestand. Daar
mag je nooit iets over zeggen. Je
mag hier je mond niet meer
open doen."
En dan is er ook nog de infla
tie. Duizend dinar is vandaag
een gulden waard en morgen
nog minder. Een taxichauffeur
illustreert de financiële misère.
„Ik verdiende voor de oorlog
25.000 mark per jaar. Nu heb ik
de afgelopen twee jaar 2000
mark verdiend...". Het gemid
delde maandinkomen ligt vol
gens Limpce op 200 gulden en
laar 1500. foto hans van weel
de inflatie jaagt met 25 procent
per maand de prijzen omhoog.
Niet voor niets heeft hij het ta
rief voor rondvaarten in Duitse
Marken aangegeven. „Dat is
strafbaar, maar wat moet ik an
ders. De overheid doet het trou
wens zelf ook. Alle boetes voor
te hard rijden en andere ver
keersovertredingen zijn ook ge
koppeld aan de D-mark".
Om de toeristen te kunnen
verwelkomen zijn in Opatija de
vluchtelingen uit de hotels ver
dwenen. Vorig jaar waren daar
10.000 vluchtelingen en nu zijn
er nog 2500 die elders bij Karlo-
vac zullen worden onderge
bracht. „Toerisme en vluchte
lingen gaan niet goed samen",
zegt de gids in Opatija met ge
voel voor understatement. F.en
soort toerisme heeft geen last
gehad van het oorlogsgeweld.
Stjepan Brkljacic: „Pel
grimstochten naar een plaatsje
in Bosnië Hercegovina waar
mensen 'contact' hebben met
de heilige Maria. Daar gaan ook
Nederlanders heen en die men
sen zijn niet bang. Die zeggen
dat de koningin van de vrede
mei hen la"
Honderd miljoen
dollar voor
Oost-Europa
Samen met de Europese Bank
voor Wederopbouw en Ontwik
keling heeft de World Travel
and Tourism Council (WTTC)
een fonds gevormd van 100 mil
joen dollar ter ondersteuning
van het toerisme in Oost-Euro
pa. Dat heeft het WTTC, waarin
topmanagers uit de reisindus
trie zich hebben verenigd, na
een congres in Boedapest be
kend gemaakt.
Difterie en
gele koorts
In de voormalige Sovjetunie
heerst een difterie-epidemie.
Dat heeft de wereld gezond
heids organisatie bekend ge
maakt. In de afgelopen twee
jaar is het aantal patiënten ver
viervoudigd. Heerste difterie in
het verleden voornamelijk in
steden als Moskou en St. Peters
burg, thans breidt de ziekte zich
ook uit naar afgelegen gebie
den. Verspreiding van de ziekte-
vindt plaats door hoesten. Rei
zigers naar de GOS-landen
wordt geadviseerd zich te laten
vaccineren tegen difterie met
het combinatievaccin DTP. De
ze inenting hoeft slechts één
keer in de vijftien jaar te worden
herhaald.
In Kenya heeft men te maken
met een gele-koortsepidemie.
De gevallen zijn vastgesteld in
de districten Baringo en Elgeyo
MaraJcwet. Gezien het uitbreken
van deze ziekte wordt aan alle
reizigers naar Kenya geadvi
seerd zich te laten inenten te
gen gele koorts.
Weektarieven
voor autohuur
Bij Hertz wordt sinds kort onder
de naam 'Holiday Saver' een
weektarief gehanteerd voor het
huren van auto's in twintig ver
schillende landen. Er moet wel
drie weken van tevoren worden
gereserveerd. Tot nu toe was
het alleen mogelijk om tegen
een kortingsprijs een auto te
huren voor een aaneengesloten
periode van vier dagen. Hertz
verwacht dat vooral toeristen
die een 'weekje onbekommerd
willen rondrijden' in hun va
kantiebestemming gebruik zul
len maken van de nieuwe rege
ling. Reserveringen kunnen
worden gemaakt bij het reisbu
reau of hij Hertz Hoofddorp, te
lefoon 02503 - 20028
'Beeldschoon
Nederland'
Op 12 mei begint het Bureau
Voorlichting Foto Film Video in
samenwerking met het Neder
lands Bureau voor Toerisme
(NBT) een campagne die er toe
moet leiden dat toeristen niet
alleen in de zomer fotograferen
(zoals tot nu toe vaak gebeurt),
maar ook in de lente en de
herfst. De actie draagt de naam
'Beeldschoon Nederland'. De
initiatiefnemers willen met de
manifestatie tevens aantonen
dat Nederland net zulke mooie
plekjes heeft als het buitenland
en zullen de fotografen daar via
televisie, radio en dag- en week
bladen op wijzen. De c ampagne
begint gelijk met het Nationale
Fotofeest, dat tot 22 mei zal du
'Shetlands net zo
mooi als altijd'
Lord James Douglas-1 iamilton,
de Schotse minister van toeris
me, is niet bevreesd dat de
Shetland Eilanden de komende
maanden minder toeristen zul
len trekken dan voorheen. On
danks de ramp met de olietan
ker Braer, afgelopen januari,
zijn volgens lord James, de
Shetlands net zo mooi als altijd.
„Ik heb zelf kunnen constateren
dat de vervuilde kusten voor het
grootste deel zijn schoonge
maakt. Het milieu van de eilan
den is nog altijd een van de
schoonste ter wereld.