8
3L
Predikante met Bulgaarse missie
Kerk Samenleving
01 tc; .olj, v-
ZATERDAG 1 ME11993
'10
REDACTIE: DICK VAN DER PLAS. C
UIT DE KERKBLADEN
Anekdote
Wie met enige snelheid door
de grijze kolommen van een
kerkblad wil scliieten, is ge
spitst op de vetgedrukte tref
woorden waarmee de predi
kanten hun kopij hebben
verluchtigd. Bij 'Overleden',
'Zieken' en 'Jarigen' weet je
direct waar je aan toe bent,
maar altijd verrassend is wat
er komt na 'Tenslotte' of 'Uit
de pastorie'. Daarmee cre-
eert de herder en leraar voor
2pchzelf namelijk de moge
lijkheid om van zijn hart
geen moordkuil te maken. Zo
sluit de hervormde ds. A.
Jonkman uit Alphen aan den
Rijn deze week af met een
stukje over George White-
field, een bekende Engelse
opwekkingsprediker. „Die
preekte zo, dat mensen aan
het eind van de dienst al het
geld dat zij bij zich hadden,
uit pure dankbaarheid in de
kollekte stopten. Er is zelfs
een anekdote die vermeldt
dat Benjamin Franklin, die
dat ook al eens was overko
men, de volgende keer zijn
geld voor alle zekerheid
thuisliet. Maar het succes
was niet overweldigend.
Want hij leende tenslotte 50
dollar van de man die naast
hem zat. Maar deze White-
field was dan ook bezeten
door het woord van God. Op
de, avond vóór zijn sterven
heeft hij op de stoep van zijn
huis nog een laatste keer de
mensen verkondigd dat, als
zij een leven verlangden vol
van vreugde en kracht, zij
Christus tot hun hart moes
ten toelaten. Ik heb niet de
talenten van een Whitefield,
maar - alhoewel veel zwakker
- zeg ik toch ook: "Het
Woord van God Is levend en
krachtig'.
Spiegel
Maar het kerkblad is er soms
ook om dominees de les te
lezen. Die kans laat Alphe-
naar I. van Donk zich niet
ontglippen. „Onlangs was
een groot aantal winkels in
Alphen op zondag geopend.
Zo ook bij een gemeentelid.
De winkels die op de betref
fende zondag open waren,
hadden dat kenbaar gemaakt
met een biljet. Een hervormd
predikant uit de omgeving
van Alphen zag dat biljet en
vond het heel erg dat de win
kel van het gemeentelid op
zondag open was en zei dat
hij nu eigenlijk niets meer in
die winkel zou kunnen ko
pen. De predikant maakt nu
natuurlijk ook geen gebruik
meer van de trein of bus, die
rijden immers ook op zon
dag. Van een auto zal ook
wel geen gebruik meer wor
den gemaakt, de benzine
wordt geraffineerd bij bedrij
ven die continu in bedrijf
zijn. Voorbeelden te over.
Kunt u, dominee, voor de
spiegel gaan staan? Jammer
dat een hervormd predikant
zokanoptreden."
Writersblock
In De Nieuwe Kerkbode van
de Gereformeerde Kerken
van Katwijk, Rijnsburg en
Valkenburg kampt dominee
G.F. Heeneman met een
heus 'writersblock'. „Daar zit
je dan als predikant achter ie
schrijfmachine om een stuk
je te schrijven voor de kerk
bode.
Alleen ligt er deze week nie
mand uit Wijk Oost in het
ziekenhuis en er is geen cate
chisatie meer en als ge
spreksgroep zijn we ook al
voor de laatste keer bijeen
geweest. Dit jaar begint de
komkommertijd al vroeg."
Ds. H.J. Dekker-Keiler als 'gezicht' van de Wereldraad van Kerken naar Sofia
Dat haar predikantsplaats
in Leiden niet wordt opge
vuld, vindt ze 'verschrikke
lijk'. En in eerste instantie
trok ze het zich ook per
soonlijk aan. ,,Maar uitein
delijk besef je dat het niet
zoveel uitmaakt wie er uit
het team vertrekt. In hét
takenpakket van de over
gebleven predikanten moet
toch worden geschoven."
LEIDEN DICK VAN DER PLAS
Na drie seizoenen in Leiden,
zoals ze de periode van 2,5 jaar
zelf graag omschrijft, vertrekt de
hervormde dominee HJ. Dek
ker-Keiler (50) komende dins
dag naar Bulgarije. Aanvankelijk
om zich bij haar man te voegen,
die voor zijn werk enkele jaren
in dit voormalige Oostblokland
verblijft. Maar ze heeft hier in
middels ook zelf een missie. Als
vertegenwoordiger van de We
reldraad van Kerken gaat ze hel
pen met het opzetten van een
sociaal/diakonaal plan.
De functie van Dekker-Keiler,
predikante voor het Morskwar-
tier en de Stevenshof, is de eer
ste die sneuvelt als gevolg van
het bezuinigingsplan van de
hervormde/gereformeerde kerk
in Leiden. Het team van pasto
res moet terug van tien naar
acht full-time krachten. Dus
ook de tweede vacature die de
komende tijd ontstaat, wordt
niet bezet.
De portefeuille van Dekker-
Keiler is al over de andere predi
kanten verdeeld. Zelf heeft ze
haar laatste kerkdienst al achter
de rug, evenals het afscheid van
de gemeenteleden. „De komen
de dagen houd ik nog een
beetje vakantie. Begin volgende
weeK komt mijn man, die al vier
maanden in Bulgarije zit, over
om me op te halen." De koffers
staan al in de gang en voor de
meubels is een bestemming ge
vonden. De pastorie aan de Van
den Brandelerkade moet leeg
worden opgeleverd. Dekker-
Keiler: „Als we over twee jaar te
rugkomen hebben we geen
werk en geen huis. Maar daar
ben ik niet angstig over. Ik zie
het als een avontuur."
De echtgenoot van de predi
kante gaf de aanzet tot het ver
trek naar Bulgarije. Als zelfstan
dig adviseur, gespecialiseerd in
het beoordelen en opzetten van
kadastrale systemen, leidt hij
een internationaal team dat
zich in het kader van een EEG-
project bezighoudt met 'Lan-
dreform'. Behalve dat het land
wordt teruggegeven aan de oor
spronkelijke eigenaren, houdt
dit ook in dat de gronden moe
ten worden ondergebracht in
een voor Bulgarije passend ka
daster. Verder moet er een eco
nomische waarde aan de grond
worden toegekend omdat die
nu verhandelbaar is geworden.
Dat het vertrek naar Bulgarije
nu ook voor dominee Dekker-
Keiler een hele nieuwe dimen
sie krijgt, werd min of meer
door het toeval in de hand ge
werkt. Een lid van de Commis
sie Mentoraat Beginnende Pre
dikanten, waarvan zij voorzitter
is, kreeg te horen dat de predi
kante naar dit oost-Europese
land zou afreizen en tipte de
Wereldraad van Kerken. „Voor
dit orgaan kwam mijn besluit
als een soort Godsgeschenk
omdat het al enige tijd op zoek
was naar iemand die in Bulga
rije zou kunnen werken als ecu-
manical enabler. Die term is
nauwelijks in het Nederlands te
vertalen. Een enabler is iemand
die mensen motiveert, aanzet
en uitdaagt. En de toevoeging
ecumanical verwijst naar het
oecumenische karakter van het
project."
Dekker-Keiler is straks in So
fia het 'gezicht' van de Wereld
raad van Kerken, die vorig jaar
tijdens een conferentie met Bul
gaarse kerken afspraken maakte
over het opzetten van een soci
aal/diakonaal plan voor dit
land. Het behoort in eerste in
stantie tot haar taak het ver
trouwen te winnen van de ker
kelijke vertegenwoordigers,
contacten te leggen en uiteinde
lijk een groep samen te stellen
die projecten op diakonaal ge
bied kan gaan uitzetten en
vormgeven. Pas daarna wordt
door de Wereldraad gezocht
naar een passende financiering.
„De opzet moet natuurlijk zo
zijn dat de Bulgaren zich uitein
delijk zelf kunnen redden. Men
sen helpen zichzelf te helpen.
Dat is in feite de kem van de
projecten waaraan mijn man en
ik in dit land gaan werken."
Nadat het communistische
regime in 1989 zonder bloed
vergieten werd omver gewor
pen, kampt Bulgarije met de
zelfde economische problemen
als de andere voormalige oost-
bloklanden. Dekker-Keiler: „Er
is een hele kleine groep die van
de omwenteling profiteert en de
rest van de bevolking is relatief
arm. Hoewel Bulgarije met zijn
enorme landbouwpotentieel op
zich geen arm land is."
De predikante omschrijft haar
toekomstige taak als 'pioniers
werk'. „Het zal zeker in het be
gin heel voorzichtig opereren
zijn. Binnen de Bulgaarse ker
ken heerst enorm veel verdeeld
heid. Maar als je er vantevoren
vanuit gaat dat het een zaak van
lange adem wordt, loop je de
minste kans om gefrustreerd te
raken."
Als leven wachten wordt
Martinus van den Berg is verpleeghuis-pastor en pasto
raal vormingswerker voor de gezondheidszorg in het
dekenaat Almelo. Met 'Als leven wachten wordt schreef
hij een boekje voor mensen die wonen en werken in
een verpleeg- of verzorgingstehuis. Met gedichten en
anekdotes geeft hij weer wat er achter de muren van
deze instellingen leeft, met als doel een brug te slaan
naar de samenleving. De veilige woonplek van de be
woners moet geen eiland worden, zo luidt de filosofie
van Van den Berg. In de dertig korte teksten behandelt
hij thema's als eenzaamheid (het bezoek dat maar niet
komt), ouder worden en de dood. De opbrengst van het
boekje, met illustraties van Ronald Weerman, is be
doeld voor een project om de bevolking van Almelo en
omgeving dichter bij de wereld van het verpleeghuis te
brengen.
90-242-6971-7. Prijs14,90 gulden.
Ruimte van het volledige leven
Van de hand van Dirk Hanssens, monnik in de bene
dictijnengemeenschap van de abdij Keizersberg in Leu
ven, is 'De ruimte van het volledige leven: over de reli
giositeit van de poëzie'. In dit boek gaat het over het sa-
BOEKBESPREKING
mengaan van dichterschap en theologie. De schrijver
spreekt hier over 'een gelukkige symbiose die, voorbij
haar eerste functionele bestaansreden, wortelt in de
mysteries van taal en geloof.
Het eerste deel van het boek ('Poezie: een vindplaats
voor de theoloog') en vooral het tweede deel ('Lees
maar, er staat niet wat er staat!') maakt voortdurend
cirkelbewegingen rondom het eigenlijke onderwerp: de
bijdrage van de poezie aan de vernieuwing van de
theologische taal.
Hanssens heeft vooral willen bezweren tot een ont
sluiting, op poëtische wijze, van de 'goddelijke ruimte'.
En bij de lezer ontstaat dan vanzelf meer aandacht voor
'het diepere mysterie dat achter de zichtbare werkelijk
heid verborgen ligt' en dat in het dichterlijke woord ge
stalte krijgt. Het boek bevat een bloemlezing van reli
gieuze gedichten, evenals uitgebreide beschouwingen
bij verzen van onder anderen Nijhof, Achterberg, Van
der Graft en Gerhardt.
De ruimte van het volledige leven over de religiositeit van de
poezie Dirk Hanssens. - Averbode Altiora Kampen Kok,
1993. - 239 p. ISBN 90-242-6431-6. Prijs39,90 gulden.
De samenzwering
Als het oude genootschap van de 'Illuminati' tijdens
een periode van economische chaos de macht grijpt in
de Verenigde Staten, is een groep christenen de enige
die protesteert tegen het opzij schuiven van de grond
wet. Dat scenario schetst Larry Burkett in zijn roman
'De samenzwering'. De gebeurtenissen spelen zich af
aan het begin van de volgende eeuw, maar de auteur
zegt zich te baseren op de ontwikkelingen van nu. Met
zijn spannende boek wil hij de lezers 'wakker maken en
wakker houden'.
De verborgen aanwezige
Voor veel christenen is God niet vanzelfsprekend meer,
eerder problematisch, schrijft prof. dr. C.A. van Peursen
in het boek 'De verborgen aanwezige'. Dogmatische
uitroeptekens hebben plaatsgemaakt voor vraagtekens.
Op die vraagtekens richt de schrijver zich door de lezer
voor te gaan op een herontdekking van de bijbelse ver
halen. Door die overbekende passages met 'vreemde'
ogen te lezen komt Van Peursen tot de conclusie dat er
geen vaststaand godsbeeld uit naar voren komt, maar
een beeld dat voortdurend opnieuw ontcijferd en uitge
legd moet worden.
De verborgen aanwezige: Godservaringen in bijbelse verhalen
CJV. van Peursen. - Kampen Kok, 1993. - 111 p. ISBN
90-242-6924-6. Prijs17,90 gulden.
DICK VAN DER PLAS»
HEINZ
r .a 555
ijché
%UCHF -
COLOFON
Leidsch Dagblad, u
van Dagbladuitgevi
DIRECTIE: J. de Vr
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, I
Nypels, Henk van der Post (adj).
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1.2311 BG Leiden.
n071-161400
abon'NIM^VEF^'00" 071143545
lei 071 128030 bijvooruitbet (ind BTW)
il 8? 85
al (post) I 119.50
(Automatische incasso)
KLACHTEN BEZORGING
mat/m/vrii: 18 00-19.30 ui
rat 10 00-12 COuur
071-143241
28.71
HET WEER
ROB GROENLAND
Kans op onweer
In deze schitterende zomerse pe
riode lijkt dit weekeinde een deuk
je te zitten. Het sterke hogedrukge-
bied boven Scandinavië, dat aldaar
voor record warm weer heeft ge
zorgd, moet zich terugtrekken.
Vandaag en morgen strekt zich een
langgerekte gordel van lagedruk uit
van Spanje via Frankrijk naar onze
contreien. De verschillen in lucht
druk, een maat voor de windsnel
heid, is klein en dat geeft een vari
abele wind over het land. De koude
Noordzee van 8 graden krijgt nu
volop de gelegenheid om boven het
kustgebied zeewind aan te wakke
ren. In hoeverre deze middag de
zeewind het achterland intrekt, is
moeilijk te voorzien, maar de kans
is vrij groot dat in de namiddag en
vooravond een doorbrekende noor
denwind opsteekt die een frisse
tint kan geven.
Een ander probleem in de weers
verwachting voor dit weekeinde is
het aspect van de onweersbuien.
Een dergelijk fenomeen is bijna al
tijd onmogelijk in detail aan te ge
ven. Losse onweersbuien kunnen
door zoveel regionale factoren wor
den bepaald, dat er alleen enkele
uren van tevoren een nuttige uit
spraak over kan worden gedaan.
Ons kustgebied maakt de komende
avond en nacht kans op enkele bui
en vanuit Zeeland of Noord-Bra
bant.
Morgen ligt er een onweerstoring
pal over ons land en dan kunnen de
buien wat vroeger op de dag tot
ontwikkeling komen. Toch lijkt dan
het binnenland de meeste kans op
buien te hebben. Deze laatste ont
wikkeling heeft te maken met het
feit dat het lagedrukgebied boven
ons land aan de westzijde op uitge
breide schaal koude luchtzeelucht
laat instromen. Het ziet en daarom
naar uit dat het morgen in een veel
bredere kuststrook fris blijft met
winden tussen west en noord.
De kaarten voor volgende week
schetsen het verder afkoelen van
West-Europa naar normale waar
den voor de tijd van het jaar. Door
het terugtrekken van hogedruk
naar de Oceaan breken de noor
denwinden los die lucht vanaf de
Noordzee laat binnenstromen.
Overdag wordt het dan niet warmer
meer dan 14 tot 16 graden en ge
regeld drijven wolkenvelden van
zee het land binnen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
uiterste noorden wolken
velden maar waarschijnlijk
droog. Zondag langs de
westkust bewolkt en klei
ne kans op een bui, elders
peratuur van 12 graden in
het noorden tot 19 rond
Perioden met zon, in het
noorden ook enkele wol
kenvelden. Droog. Maxima
van 12 graden in het noor
den tot 21 graden in het
Ierland half tot zwaar
nu en dan wat regen, op zon
dag ook in Wales. In Zuid-Engeland nu
en dan zon en kans op een bui. Maxima
in Ierland en Schotland ongeveer 11
graden. Op zaterdag in Zuid-Engeland
nog warm met maxima tegen de 20 gra
den, zondag ongeveer 15 graden.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en een enkele regen-
of onweersbui. Middagtemperatuur za
terdag van 20 graden langs de Belgi
sche kust tot 25 in de Ardennen, zondag
Noord^en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon en
een enkele regen- of onweersbui. Maxi
ma langs de Kanaalkust circa 16 gra
den, in het binnenland ongeveer 21 gra-
Portugal en Madeira:
Portugal: Af en toe zon en en hier en
daar een bui. In de loop van zondag iets
toenemende buiigheid. Maxima van 14
tot 18 graden. Madeira: Wolkenvelden
en vooral zondag kans op een bui. Maxi
ma ongeveer 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Wisselend bewolkt en plaatse
lijk regen. Op zaterdag een lichte weers-
verbetering. Maxima ongeveer 16 gra
den, in het zuiden rond 20 graden. Ca
narische Eilanden: Perioden met zon en
droog. Middagtemperatuur ongeveer 22
graden, aan de zuidstranden enkele gra
den hoger.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Half tot zwaar bewolkt en een
enkele bui. Rond Agadir in de loop van
zaterdag zonnig. Middagtemperatuur
van 18 graden in de omgeving van Tan-
ger tot 23 graden op de stranden in het
zuiden. Tunesië: Perioden met zon en in
het noorden kans op een bui. Maxima
van 23 in het noorden tot 28 graden in
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZONDAG 2 ME11993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.06 Zon onder 21.03MUKB
MAANDAG 3 MEI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.04 Zon onder 21.04CB2B8
Waterstanden limuiden
Hoogwater 1.23 en 13.48
Laag water 9.26 en 22.08
Weerrapporten 30 apr 20 uur:
Rotterdam onbew. ono 1
Twenthe onbew. o3
Vlissingen onbew. nno4
Maastricht onbew. ozo3
Zuid-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en aan
houdend kans op een enkele regen- of
onweersbui. Maxima ongeveer 18 gra
den.
Mallorca en Ibiza:
Af en toe zon en een enkele regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur onge
veer 20 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en een
enkele regen- of onweersbui. In het zui
den van Italië perioden met zon en waar
schijnlijk droog. Maxima ongeveer 19
graden.
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon en in het binnenland
kans op een bui. Maxima ongeveer 21
graden.
Turkije en Cyprus:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en een
enkele regen- of onweersbui. Middag
temperatuur aan de kusten ongeveer 20
Duitsland:
Eerst nog zonnig, in het westen op zater
dag meer bewolking en een enkele re
gen- of onweersbui. Zondag naar het
oosten toe meer bewolking en kans op
een bui. In het oosten van Duitsland
blijft het zonnig en droog. Middagtem
peratuur ongeveer 23 graden.
Zwitserland:
Af en toe zon, vooral aan de noordzijde
van het Alpenmassief. Kans op een re-
gen- of onweersbui. Middagtemperatuur
in de dalen van 17 graden in het zuiden
Brussel"*
Cyprus
Istanbul zwaarbew. nno7
Klagenfurt half bew. zw 3
Kopenhagen onbew, o 2
lasPalmas licht bew. nno9
21 -13 0
16 10 28
26 15 0
23 12 0.2
w7 .17 6 0.1
Los Angeles onbew.
AIS AL/TOrtOS/C/ST CXV&E-
STGAAT C/WZAATiSAS
/A/ZW <?£Z/CWT/*1A& SPt//7SW,
&AMA1A3 /K COW
Ir*
*m, t
Dominee HJ. Dekker-Keiler „Mensen helpen zichzelf te helpen. Dat is in feite de kem van de projecten waaraan mijn man en ik in Bulgarije gaan
werken." foto wim dijkman