'Klooster absoluut niet rooms'
Kerk Samenleving
I
Vaticaan: kerkelijk wetboek wordt slecht nageleefd
Expositie Russische
religieuze cultuur
VRIJDAG 30 APRIL 1993
12
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071-161421
UIT DE KERKBLADEN
Disco cn pastoor (1)
,,'s Morgens word ik vaak
gedeprimeerd wakker en ik
ben bang voor de dag die
komen gaat. Als ik de radio
aanzet en ik word getrak
teerd op een morgenwij
ding waarin de ellende van
de wereld met volle em
mers over me wordt uitge
stort, dan trek ik het liefst
de dekens weer over me
heen. Weet u, ik heb God
juist nodig om me moed te
verschaffen uit bed te ko
men en met de nieuwe dag
te beginnen." Waarne
mend-pastoor j. Kerklaan
van de St. Jozefparochie .in
Noordwijkerhout leent deze
inleiding van de Britse rab
bijn en publicist Lionel Bleu
voor het parochieblad 't Jo-
vi-aal-venster. Hij citeert
Olet grote instemming.
'T^ant Blue heeft gelijk'.
Disco en pastoor (2)
Maar tegenwoordig hoef je
bij veel mensen niet meer
met God aan te komen,
merkt Kerklaan op. „Ik zeg
weieens: als je aan de voor
deur 'God' noemt, kom je
de hal al niet binnen. Beel
dend bedoeld hoor!! Ik be
weer en ik houd het er bij,
dat ieder mens religieus is.
De
hier
i mij
te vertellen dat als de kin
deren 'disco-vaardig' wor
den, de kerk niet meer zo in
trek is. Weg religie? Wel zie
ik jonge mensen bij elkaar
geplakt in de disco en bij
muzikale happenings, het
lichaam wentelt en wiekt
rond. De handen in de
lucht alsof ze tot de 'allelu
ja-groep' horen. De gevoe
lens stromen vrijelijk rond.
Ik ervaar dit als een reli
gieus gebeuren, ieder mens
heeft er behoefte aan. We
zien op de voetbalvelden
hoe de vedetten als heiligen
vereerd worden."
Disco en pastoor (3)
Het is alleen jammer, vindt
Kerklaan, dat het religieuze
in dit tijdperk een te weinig
goddelijk gezicht krijgt.
„Het leven speelt zich af in
het platte vlak en de mens
is meer. Heb ik een oplos
sing om de mensen ook
naar de goddelijke diepte te
krijgen? Hoe die goddelijke
krachten te activeren?" De
priester wijst in dit verband
op de voorbeeldfunctie van
de ouders en gebruikt daar
bij de term 'shaping' uit de
psychologie. „Shaping is
meer dan voorbeeld geven.
Als ouders het zelf van alle
kanten laten wapperen, ja,
dan kun je niets van je kin
deren verwachten."
Disco en pastoor (4)
Met het tegen-argument
dat 'de kerk het ook laat af
weten', kan Kerklaan niet
uit de voeten. „Ho, ho!",
roept hij uit. „De kerk, dat
zijn we allemaal. Ank. mijn
rechterhand, heeft al heel
wal bruidsparen voorbereid
en geholpen bij hel samen
stellen van de huwelijksli
turgie. Als ze met deze jon
ge mensen praat, ervaart ze
de levensdiepte." De pries
ter maakt zich daarentegen
'wat zorgjes' over de be
trokkenheid van de mid
dengeneratie. „Als dit le-
vensscharnier vastloopt, als
zij het laten afweten, is het
echt 'fini'. Echt, we hebben
God nodig om 's morgens
uit bed te stappen en de
nieuwe dag te beginnen,
zoals Lionel Blue zegt."
Gereformeerde predikante maakt zich sterk voor protestantse communiteit
Een protestants vrouwen
klooster in Nederland?
Wordt de tijd weer terugge
draaid alsof er geen Refor
matie is geweest? De gere
formeerde predikant Anje
van der Pers uit Hoogvliet
die het plan heeft gelan
ceerd, is zeer verbaasd over
deze vraag.
HOOGVLIET «BERT POL
GPD
Wat zij voorstaat is een klooster
- liever spreekt ze van een com
muniteit - voor celibataire vrou
wen die hun leven daar hele
maal op God willen richten. Met
andere woorden, veel tijd beste
den aan gemeenschappelijk ge
bed en ook dagelijks de nodige
stilte (contemplatie) in acht ne
men, maar zich zeker niet af
schermen van de buitenwereld.
Het klooster zal ook niet op een
afgelegen plek worden ge
bouwd. Integendeel, liever ziet
ds. Van der Pers dat het com
muniteitsgebouw temidden van
de mensen in een woonwijk
komt te staan.
Van der Pers is sinds 1989
pastor in Hoogvliet, onder de
rook van de olieraffinaderijen
van Pernis. Ze ging pas op latere
leeftijd theologie studeren.
Daartoe werd ze in eerste in
stantie aangezet ('het is heel iets
raars geweest') toen ze wat zat
te lezen in een maandblad. Op
een formuliertje dat in het ma
gazine was vastgehecht stonden
letterlijk de woorden, 'als u
morgen zou sterven wat zou u
dan spijten wat u niet had ge
daan'. Even verderop in het
blad het advies: 'waarom zou u
er dan vandaag niet mee begin-
Meteen flitste het door Van
der Pers heen: ik zou graag
theologie hebben gedaan. En ze
voegde de daad bij het woord.
Haar keuze viel op de theologi
sche universiteit van Kampen.
Na eerst de gereformeerde kerk
Dominee Anje van der Pers: „Je moet met heel je hart en alles wat in je leeft gericht zijn op God." foto cpd
van Akkrum te hebben gediend, Het plan voor een vrouwen- geweest in Taizé, overigens een
verruilde ze vervolgens het rus- klooster in ons land was een protestantse communiteit voor
tige en schone Friesland voor soort rijpingsproces. Het nam mannen, die nu een sterk oecu-
een drukke wijk in een milieu- concretere vormen aan toen ze menisch karakter heeft. „Dat
vervuilende omgeving. een paar keer op bezoek was maakte een sterke indruk op
mij." Een vrouwenklooster van
protestantse snit is er ook in
Frankrijk en wel in Reuilly bij
Parijs. „Dat zijn contemplatieve
diaconessen." Verder is er een
protestantse monastieke ge
meenschap in Grandchamp aan
het meer van Neuchatel. Ook
daar kwam ze onder de indruk
van het leven van de zusters in
dit Zwitserse klooster.
En wat was er in Nederland
op dit terrein? Niets, terwijl de
tijd er meer dan rijp voor was,
dacht de gereformeerde domi
nee. In Nijverdal zitten wel twee
Mariënschwesters, overgewaaid
van een protestantse communi
teit in Duitsland, maar wat Van
der Pers voor ogen staat is er
gewoon niet in Nederland.
Ze maakt duidelijk dat intrede
in het protestantse klooster niet
alleen is weggelegd voor vrou
wen met een theologische op
leiding. „Het moet je roeping
zijn om een leven te leiden dat
gewijd is aan God en aan men
sen. Dit laatste uitdrukkelijk er
bij. Er wordt een gemeenschap
gevormd van mensen die ge
meenschappelijk wonen, ge
meenschappelijk gebed onder
houden en samen mensen ont
vangen." Waarbij Van der Pers
nogmaals het accent legt op het
contemplatieve. „Je moet met
heel je hart en alles wat in je
leeft gericht zijn op God. Van
daaruit, want dat is de bron die
het leven voedt, moet je open
staan voor mensen die op je
weg komen."
Ze beseft dat er protestanten
zijn die niets in haar klooster
plan zien. Maar volgens Van der
Pers is het kloosterleven abso
luut niet rooms. „Het is de ma
nier van leven geweest binnen
de kloosters aan het eind van de
middeleeuwen, waarvan de re
formatoren zeiden: zo moet het
in ieder geval niet. Vandaar dat
ik het zo belangrijk vind dat het
een communiteit wordt op bij
bels-evangelische grondslag,
waar mensen, ook die er als gast
komen, de geest van de Refor
matie kunnen proeven en on
dervinden".
VATICAANSTAD CNS
Het kerkelijk wetboek is amper tien jaar geleden aan de
moderne tijd aangepast, maar het functioneert nog al
tijd slecht. De voorschriften zijn goed, maar de rooms-
katholieken voelen zich niet gebonden eraan te gehoor
zamen.
Dat zei de secretaris van de pauselijke raad voor de
uitleg van het kerkelijk wetboek, de Spaanse bisschop
Julian Herranz, tijdens een symposium over het rooms-
katholiek kerkrecht in het Vaticaan. Herranz, lid van
Opus Dei, heeft zijn hoop gesteld op de priesters. Zij
moeten de uitleg van het wetboek zien als een zeer be
langrijke taak van hun werk en de gelovigen voorhou
den dat de bepalingen van het kerkelijk wetboek pasto
raal van aard zijn.
Hoe pastoraal het kerkelijk wetboek ook is, het roept
veel weerstand op bij degenen die elke vorm van kerk
recht zien als een belemmering voor spontane geloofs
uitingen en de werking van de Heilige Geest, zei Her
ranz. Anderen menen dat het wetboek ondemocratisch
is, maar vergeten dan dat het gezag van de wetboek
niet berust op 'volkssoevereiniteit'. Ook de neiging tot
relativeren die in de moderne samenleving valt waar te
nemen, doet afbreuk aan het gezag van het wetboek.
AMSTERDAM ANP
Lescrauaet: 'ervaringen van
de geest' in Assisi en Taizé
lieke charismatische vernieu
wing', het 20-jarig bestaan van
de Interkerkelijke Charismati
sche Werkgemeenschap Neder
land en de recente oprichting
van een bijzondere leerstoel
voor de Theologie van de Cha
rismatische Vernieuwing.
Met de suggestie van verschil
lende sprekers op het congres
dat we in deze tijd de 'ervaring
van de Geest' en van de charis
mata' - de gaven van de Heilige
Geest - kwijt zijn, was
Lescrauaet het niet eens. Hij
noemde Franciscus van Assisi
en de mystica Teresa van Avila
als voorbeelden van personen
met charisma uit de geschiede-
Als binnen de charismatische
beweging wordt gesproken over
'de ervaring van de Geest in de
kerken', wordt volgens hulpbis
schop Lescrauaet van Haarlem
te gauw verwezen naar heel bij
zondere ervaringen. Spreken in
tongen of profeteren is hem
vreemd, maar een bezoek aan
Assisi ervoer hij als een 'doop in
de Geest' en ook jongeren in
Taizé kunnen volgens hem 'er
varingen van de Geest' opdoen.
Hij zei dit op het jubileum
congres 'het VUUR aanwakke
ren', dat op de Vrije Universiteit
in Amsterdam werd gehouden.
Aanleiding vormde onder meer
het 25-jarig bestaan van 'katho-
Het Museum voor Religieuze Kunst in Uden exposeert de ko
mende maanden een groot deel van de collectie van het Histo
risch Architectonisch Kunstmuseum 'Het Nieuwe Jeruzalem' in
Istra, 80 kilometer ten noordwesten van Moskou. Aan de hand
van ruim 240 objecten wordt een beeld geschetst van de reli
gieuze cultuur in Rusland sinds de zestiende eeuw.
Het Russische museum is gehuisvest in het monumentale
kloostercomplex 'Het Nieuwe Jeruzalem', dat de hervormingsge
zinde patriarch Nikon in de tweede helft van de zeventiende
eeuw liet bouwen. Nederlanders toonden al vroeg belangstelling
voor dit klooster. Eén van hen was de latere burgemeester van
Amsterdam Nikolaes Witsen, die in 1665 het complex in aan
bouw bezocht. Witsen deed verslag van dit bezoek in zijn 'Mo-
scovische Reijse', nog altijd een belangrijke bron voor de ge
schiedenis vorsing van Rusland.
De tentoonstelling 'Klooster en Museum Nieuw Jeruzalem te
Istra bij Moskou' is tot 24 juni te bezichtigen.
BEROEPINGSWERK
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Ede (beiden part
time): mevr. drs. E. Braam en
drs. D.J. Lagerweij, beiden te
Abbenbroek-Zwartewaal (part-ti
me).
DOOPSGEZINDE BROEDER
SCHAP
Aangenomen: naar Haarlem als
jeugdpredikant (part-time): me
vr. G. Couperus, kandidaat te
Amsterdam.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Benthuizen: N.W.
Schreuder te Goes; te Werken
dam: J.J. Taniste Lisse.
Bedankt: voor Randburg (Zuid-
Afrika): H. Paul te Hendrik Ido
Ambacht: voor Klaaswaal: E. Ve-
nema te Elspeet.
OUDGEREF. GEM. in NED.
Beroepen: te Rijssen: T. Klok te
Kinderdijk.
HET WEER
ROB GROENLAND
Warme Koninginnedag
De laatste paar dagen mag Neder
land zich rekenen tot de Hot Spots
van Europa. Op 1,5 kilometer bo
ven ons hoofd bevindt zich vanaf
dinsdag al een warme luchtbel die
nauwelijks van plaats is veranderd.
Zeer uitzonderlijk waren de 'tro
pisch' aandoende avonden en
nachten in de Nederlandse binnen
steden. In Leiden en Haarlem
kwam de luchttemperatuur de af
gelopen twee nachten pas na
24.00 uur onder de 18 graden en
bleef het minimum zelfs steken bij
15 graden Dit warmte-effect in de
stad wordt veroorzaakt door al het
asfalt en stenen van straten en mu
ren, die vaak nog vele nachtelijke
uren lang warmte uitstralen naar
de buitenlucht.
Ook opvallend in de afgelopen da
gen waren de vele eeuwrecords die
sneuvelden. In De Bilt werd woens
dag met 26.8 graden het oude re
cord van 25.9 graden in 1913 ge
broken. Gistermiddag werd een
nieuw dagrecord gemeten; 26.4
graden (oude record was 26.0 gra
den in 1955).
Als deze middag in De Bilt de 24.2
gradengrens wordt overschreden,
wordt Koninginnedag van 1993 de
warmste van de twintigste eeuw
(oude record werd in 1952 be
reikt). Zelfs is het zo dat de april
maand 1993 als geheel de komen
de nacht om exact 01.00 als
warmste van de eeuw kan worden
opgetekend. Voordat dit zover is,
mag onze regio zich vandaag wa
nen in zomerse warmte. Wel is het
zo dat vanuit het zuiden deze mid
dag de luchtdrukverschillen ver
vlakken en daarmee nemen de
kansen op zeewind aan onze kust
zienderogen toe. Het kustgebied
van Zuid-Holland maakt deze
Oranjemiddag hierop al kans,
waarbij het speciaal op het strand
flink kan afkoelen. Misschien dat
ook het achterland de komende
avond wat sneller afkoelt door de
binnenkomende zeewind.
Morgen
zeewind v
tussen IJmuiden en Hoek van Hol
land groot te noemen. Aan het
strand kan het in de loop van de
dag stevig afkoelen tot een graad of
15. Verder landinwaarts kan het
20 graden worden bij behoorlijk
wat zon, later afgewisseld door sta
pelwolken. Boven het noorden van
Frankrijk en België worden onwe-
ders verwacht die misschien later
in de avond of de nacht de Leidse
regio kunnen bereiken.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Denemarken:
Droog en overwegend zon-
nig. Middagtemperatuur
tussen de 20 en 25 gra
den.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag nog perioden met
zon en droog. Morgen be
wolkt en een enkele regen-
Zuid-Engeland nog droog
met wat zon. Middagtem
peratuur in Schotland en
langs de Ierse kusten on
geveer 13 graden, elders
rond 16 graden maar in de
buurt van Londen onge
veer 20 graden. Morgen
.enkele graden lager.
België en Luxemburg:
Flinke perioden met zon.
Op beide dagen aan het
eind van de middag en in
de avond kans op een on
weersbui. Middagtemperatuur van 20
graden langs de Belgische kust tot 25 in
de Ardennen.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon en op
beide dagen kans op enkele regen- of
onweersbuien. Maxima langs de Kanaal-
kust circa 16 graden, in het binnenland
Vandaag rond 23 graden, morgen enke
le graden lager.
Portugal en Madeira:
Portugal: Veranderlijk bewolkt en hier
en daar een bui. Morgen wat meer zon
en afnemende buiigheid. Maximumtem
peratuur aan de kusten tussen de 16 en
20 graden. Madeira: Wolkenvelden en
vooral vandaag kans op een bui. Maxima
ongeveer 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Wisselend bewolkt en plaatse
lijk regen. In de loop van morgen van het
westen uit een lichte weersverbetering.
Maxima op de Spaanse Hoogvlakte en
aan de Golf van Biskaje 15 tot 17 gra
den, langs de Costa's van 18 graden
rond Barcelona tot iets boven de 20 gra
den aan de Costa del Sol en in Andalu-
sië. Canarische Eilanden: Wolkenvel
den, af en toe zon. Aan de zuidstranden
steeds meer perioden met zon. Droog.
Middagtemperatuur ongeveer 22
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZATERDAG 1 ME11993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.08 Zon onder 21.01 Bffcfr
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 11.43
Laag water 6.45 en 19.55
Weerrapporten 29 apr 20 ui
wind temp neersl
n de zuidstranden enkele graden
Marokko en Tunesië: vii«inopn nntw»
Marokko: Half tot zwaar bewolkt en en- Maastricht onbewi
kele buien. Rond Agadir in de loop van Aberdeen onbew.
morgen zonnig. Middagtemperatuur van Athene rwaarbew.
18 graden in de omgeving van Tanger Barcelona regen
tot 23 graden.op de stranden in het zui- Berlijn onbew
den. Tunesié: Flinke perioden met zon Budapest lichtbew.
i klein
22 n
sope
onweersbui. Maxima ongeveer 18 gra-
Malforca enlbiza:
Af en toe zon en kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur onge-
20 graden.
Griekenland en Kreta:
Droog en overwegend zonnig. Maxima
rond 22 graden.
Turkije en Cyprus:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en een
enkele regen- of onweersbui. Middag-
wl 17 11 7
HEINZ
&V WAS M'M DKAA&-
T 1 TCAA TG A S" -
V A1ACM/A/& -r£ G£PA-
