„Lenen
al
is
duur
genoeg
Politie veegt Rijnmond schoon
Binnenland
Botbank kampt met groot
tekort aan botdonoren
WVC: Vooral kansarme mensen
blijken verslaafd aan gokken
'NS voldoen niet aan vervoersplicht'
55
'Toeleveringsbedrijven profiteerden juist'
DONDERDAG 29 APRIL 1993
Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Archief Den Uyl openbaar
Amsterdam Het archief van de vroegere PvdA-voorman loop
den Uyl kan vanaf maandag door belangstellenden worden ge
raadpleegd. Het archief zal zaterdag door de familie worden
overgedragen aan het Internationaal Instituut voor Sociale Ge
schiedenis (1ISG) in Amsterdam. Het archief bestaat uit gesprek-
snotities, notulen van vergaderingen, correspondentie en docu
mentatie over diverse onderwerpen waarmee Den Uyl zich be
zighield.
Natuurraad eist militaire terreinen op
utrecht. De militaire oefenterreinen in Nederland moeten wor
den teruggegeven aan de natuur. Eventuele nieuwe oefenterrei
nen kunnen worden ingericht op overtollige landbouwgrond.
Dat schrijft de Natuurbeschermingsraad in een advies aan
staatssecretaris Gabor (natuurbeheer)
Rotterdammer bekent 211 inbraken
Rotterdam Een 19-jarige Rotterdammer heeft tegenover de po
litie bekend in ruim vijf maanden tijd 211 inbraken te hebben
gepleegd. De jongeman werd afgelopen weekeinde op heter
daad betrapt. Volgens de politie bedraagt de buit enkele hon
derdduizenden guldens.
'We voorkomen op deze manier dat de situatie onbeheersbaar wordt'
Begrafenisondernemers ingeschakeld
bilthoven gpd
De Stichting Europese Botbank
(SEB) heeft contact gezocht met
begrafenisondernemers om te
bereiken dat zij navragen of een
overledene beschikt over een
donorcodicil waarin staat dat
botten voor transplantatie mo
gen worden gebruikt.
Volgens directeur J. M. Jansen
van de Botbank zijn huisartsen
bereid aan de hand van ie
mands ziektegeschiedenis te
bekijken of het bot geschikt is
voor transplantatie. Reden voor
deze actie: een groot gebrek aan
donorbot.
De SEB (samen met Euro
transplant-dochter Bis de enige
botbank in Nederland) krijgt
jaarlijks zo'n 6.000 verzoeken
van ziekenhuizen ofn stukjes
donorbot. Ze kan slechts vol
doen aan driekwart van de
vraag.
Bot moet gezond zijn om te
kunnen worden getransplan
teerd. Bot van mensen die (vi-
rus-)infecties (HIV, hepatitis of
Agenten gestraft
voor behandeling
arrestant Köksal
venlo anp
Drie Venlose politiemensen
worden disciplinair gestraft
voor hun gedrag bij de aanhou
ding van H. Köksal die later in
een ziekenhuis overleed. Dat
heeft burgemeester J. van
Graafeiland gisteren laten we
ten.
Het gaat om een brigadier,
een hoofdagent en een agent.
De brigadier heeft niet kunnen
weerleggen dat hij onnodig ge
weld heeft gebruikt en wordt
voorwaardelijk ontslagen. De
twee anderen krijgen een beris-
ping.
De drie politiemensen waren
op 7 januari betrokken bij de
aanhouding van Köksal op ver
denking van dronkenschap. De
man werd 36 uur later vanuit
een politiecel overgebracht naar
een ziekenhuis waar hij aan een
hersenbloeding overleed. De
vraag is of de bloeding spon
taan is ontstaan door reeds aan
wezig letsel of door geweldda
dig politieoptreden.
Een onderzoek van justitie
naar de gang van zaken is nog
in volle gang. Daaruit zal moe
ten blijken of het drietal zich
voor de rechter zal moeten ver
antwoorden.
Bond werpt zich
op lokettenleed
den haag anp
De Consumentenbond gaat op
zoek naar het grote loketten -
leed. Maandag opent de bond
een speciale telefoonlijn (070-
3809001) waarop de burgerij
slechte maar ook goede erva
ringen met ambtenaren achter
het loket kunnen spuien. De
actie Lokettenleed duurt tot en
met donderdag.
De Consumentenbond krijgt
„mei de regelmaat van de
klok" klachten over de manier
waarop overheidsinstellingen
met hun clientèle omspringen.
Na een oproep in de Consu
mentengids van december
kreeg de bond naar eigen zeg
gen „een berg" geschreven el
lende. In de Consumentengids
van mei wordt een serie voor
beelden beschreven: van-het-
kastje-naar-de-muur bij de be
lastingen, wachten bij lege lo
ketten en tevergeefs wachten
op antwoord op een brief.
lues) of
hadden, is ongeschikt voor
transplantatie. Ook been van
drugsverslaafden, mensen uit
een risicogroep voor AIDS of
hepatitis B of personen die door
onbekende oorzaak zijn overle
den, is ongeschikt. Want bot is
vatbaar voor alles: bacteriën, vi
russen, kwaadaardige celwoeke
ring.
Het donorbeen wordt ge
bruikt voor reconstructie of ver
vanging van een ziek of versle
ten stuk bot. In sommige geval
len, bijvoorbeeld bij botkanker,
kan zo'n transplantatie zelfs
voorkomen dat een ledemaat
moet worden geamputeerd.
Tijdens een grote, ruim
acht durende actie in de
wijken Nieuwe Westen en
Middelland heeft de politie
van de regio Rijnmond gis
teren vele tientallen drug
spanden en cafés ont
ruimd. Daarbij werden in
totaal 128 mensen aange
houden.
rotterdam» gpd
De politie zette ongeveer hon
derdvijftig mensen in. Die be
gonnen rond half vier met hun
'schoonmaakactie', met als doel
uiteindelijk twintig a vijfentwin
tig overlastgevende drugspan
den te ontruimen. De tactiek
was om via snelle invallen de
mensen in de panden te over
rompelen en de dealers en ge
bruikers af te voeren. De politie
nam vier vuurwapens in beslag,
zes gestolen auto's en kleine
hoeveelheden verdovende mid
delen.
De 'veegactie', waarvan er op
korte termijn nog enkele volgen
in andere delen van Rotterdam,
heeft als doel de door drugs
handel en geweld aangetaste
wijken weer veilig te maken.
Daarna zullen door het nieuwe
Geweldscriminaliteitsteam
(RCT) aangestuurde recherche
teams doorgaan met het bestrij
den van de overlast. Tevens
worden speciale projecten op
gezet die het geweld en de on
veiligheid in de regio moeten
terugdringen. Commissaris De
Leeuw: „Het gaat ons niet om
de drugshandel zélf, maar om
de overlast die de handel met
zich meebrengt".
Gevolgd door 'persmuskieten', die overigens door de politie zelf v
twee wijken in Rotterdam.
De regiopolitie Rotterdam-
Rijnmond heeft volgens De
Leeuw een aantal doelen voor
ogen. De handel in drugs, de
straatprostitutie, geweldsmis
drijven en het illegaal vuurwa
penbezit moeten worden terug
gedrongen. Vooral over dat
laatste maakt de politie zich
grote zorgen: het wapengebruik
is in 1992 verdubbeld. Het aan
tal aangiften van criminaliteit
steeg van 64.000 in 1991 tot
74.000 in 1992.
De politie toonde zich na af
loop van de actie tevreden over
het resultaat. „Het is heel goed
verlopen. We hadden de inten
tie iets aan de onveiligheid te
doen en dat is gelukt. We gaan
hiermee door," aldus een
woordvoerder. Korpschef Hes-
sing benadrukte dat het 'publie
ke domein' via dit soort acties
weer wordt teruggewonnen.
„De burgers zeiden dat als de
politie de stad niet veiliger kon
maken, zij dat zelf zouden
doen. We voorkomen op deze
manier dat de situatie onbe
heersbaar wordt."
'Kabinet heeft
strategische
fouten gemaakt'
Het kabinet heeft bij zijn aan
treden strategische fouten ge
maakt. Er zijn miljarden gul
dens uitgegeven aan de koppe
ling tussen lonen en uitkerin
gen, het milieu en andere over
heidsvoorzieningen. terwijl dat
geld er eigenlijk niet was. Nu
zijn extra bezuinigingen nodig
om dat probleem op te lossen.
Dat is de mening van profes
sor Rutten. als econoom ver
bonden aail de I rasmus-uni
versiteit, oud-voorzitter van de
Wetenschappelijke Raad voor
het Regeringsbeleid en oud
topambtenaar op Economische
Zaken.
Rutten verwijt het kabinet
geen echte beleidslijn te heb
ben. Nu blijkt dat mén zich
heeft verkeken, zou de ploeg-
Lubbers-Kok dat ruiterlijk moe
ten erkennen en vervroegde
verkiezingen moeten uitschrij
ven. „Dat lijkt mij erg voor de
hand liggen", aldus Rutten.
Het kabinet loopt volgens
Rutten steeds achter de feiten
aan. Er worden plannen gepre
senteerd die een half jaar later
alweer bijgesteld worden. Zo
wordt er nu een bevriezing van
uitkeringen, ambtenaren- en
trendvolgerssalarissen aange
kondigd. Over de negatieve
koopkrachteffecten wordt dan
gezegd dat die in de zomer wel
bekeken worden. Rutten: „Dus
is het onzekerheid troef. Kun
nen mensen nog ergens van op
aan? Ik heb het idee van niet".
Ruiten waarschuwt ervoor dat
het kabinet, als het blijft zitten,
ook nog de begroting voor 1995
moet maken.
Gehandicapte wil ook 's avonds met de trein kunnen reizen
Naar schatting 75.000 Neder
landers gokken overmatig op
kansspelautomaten. De belang
rijkste risicogroep bestaat uit
niet-werkende en laag opgelei
de jongens en mannen tussen
de 12 en 35 jaar. Het gaat dus
om een groep die toch al tot de
kansarmen behoort en dat is
voor het ministerie van WVC
volstrekt onaanvaardbaar.
Drs. W. Lange, adviseur van de
hoofdafdeling alcohol-, drugs-
en tabaksbeleid van het minis
terie, zei dit gisteren op een
symposium in Utrecht.
Het aantal gokverslaafden dat
staat ingeschreven bij consulta
tiebureaus voor alcohol en
drugs is na de aanpassing van
de Wet op de kansspelen in
1986 gestegen van 400 tot bijna
5.900 in 1992. Een derde van
hen is nog geen twintig jaar.
Regelmatige gokkers blijken
ook veel te roken, overmatig te
drinken en regelmatig drugs te
gebruiken. Gokkende scholieren
spijbelen vaker of beëindigen
voortijdig hun opleiding en ma
ken zich ook vaker schuldig aan
vandalisme en kleine criminali
teit. Zo wordt bijna een kwart
van alle inbraken gepleegd door
gokverslaafden.
Deze opeenstapeling van risi
co's noopt volgens Lange tot
vergaande maatregelen. Hij
pleitte voor meer preventie, het
zo vroeg mogelijk ingrijpen en
hulpverlening die ook is gericht
op de problemen die achter de
gokverslaving zitten. In het lou
ter verminderen van het aantal
gokautomaten ziet Lange wei
nig heil. „De drooglegging (het
alcoholverbod van voor de oor
log) in de VS heeft geleerd dat er
dan weer andere onoplosbare
problemen ontstaan", aldus
Lange.
den haag gpd
formulier over het doorlo
pend krediet of de persoon
lijke lening thuisgestuurd.
U leest op uw gemak
de folders door. U hoeft
Een thuisbankier bekijkt
dan even de voordelige rentetarieven
van de Postbank.
Eigenlijk is het een simpele handeling. Bin
nen drie minuten heeft het NS-personeels-
lid de 'brug' uitgeklapt en is de 27-jarige
Etienne Aalten met zijn rolstoel de trein in
gereden. Maar 's avonds en in het weekein
de gaat de trein letterlijk aan de neus van de
Delftse student voorbij. Op station Delft is
dan niemand meer bereid Aalten te helpen.
Hoever mag de NS gaan in de discrimina
tie van gehandicapte passagiers? Dat was
de inzet van het kort geding dat gisteren in
Den Haag diende. Aalten vindt dat de NS de
vervoersplicht ook tegenover invalide pas
sagiers waar moet maken. Zijn advocaat
eiste, op straffe van een dwangsom van
10.000 gulden, dat zijn cliënt in ieder geval
van zeven uur 's morgens tot negen uur
's avonds de trein in moet worden gehol
pen.
Op de grote, maar ook op veel kleinere
stations (zoals Enkhuizen en Apeldoorn) is
op elk uur van de dag iemand beschikbaar
om de brug uit te klappen. Bij station Delft
is daarvoor slechts tussen kwart over negen
's morgens en vier uur 's middags personeel
aanwezig. Aalten heeft al diverse keren,
wanneer hij buiten deze uren reisde, de
trein stilgezet door zijn rolstoel tussen de
deuren te manoeuvreren. Zo wordt de
noodrem ingeschakeld en kan de trein niet
weg. „Dan haalt de spoorwegpolitie of de
conducteur vaak alsnog de klapbrug", ver
telde Aalten de rechtbankpresident. „Maar
als die er niet zijn, ben ik soms overgeleverd
aan dronken stappers die me eruit moeten
tillen, en dat is gevaarlijk."
Aalten verhuist volgende maand naar een
FOTO CPD ROLAND DE BRUIN
Een personeelslid van de NS rijdt Etienne van Aalten de trein in.
ten is de eerste die zijn beklag doel ova de-
aangepaste woning in Rotterdam. Bij de
huidige regeling zal hij dus een aanzienlijk
deel van zijn colleges in Delft missen, die
om half negen beginnen en doorgaan tot
zes uur 's avonds.
Vol verontwaardiging luisterde de student
naar de verdediging van de NS. „De Spoor
wegen doen al heel veel voor gehandicap
ten, maar alles heeft zijn beperkingen. Aal-
regeling, andere gehandicapten hebben
blijkbaar wel vrede met de huidige situa
tie", concludeerde de advocaat van de NS.
Hij adviseerde Aalten assistentie van hulp
organisaties of vrienden te vragen.
De rechtbank doet 7 mei uitspraak.
het aanvraag
formulier op de bus te doen.
En dan is het ook
nog eens onbezorgd lenen
bij de Postbank.
Want de Postbank is
gen
grootste Iccninstcllin-
Nederland.
Een lecninstclling
iet heldere informatie en
en adequate afhandeling.
s als
Lenen hoeft helemaal niet Lenen bij de Postbank is
te zijn. Tenminste als je bij niet alleen voordelig, maar ook
makkelijk. U leent namelijk
gewoon thuis. Met alle privacy
van dien. U belt 06-0400 en u
krijgt een folder met aanvraag-
Thuisbankieren doe je met de Postbank.
duu
de Postbank leent.
Want de Postbank hanteer
rentetarieven die tot de laagsti
van Nederland behoren.
het boctcvrij vervroegd aflossen
van de lening en kwijtschelding
van de schuld na overlijden.
•Met andere woorden: als u
de makkelijkste weg kiest, kiest
u de beste POSTBANK M)
Hogere werkloosheid vooral door ontslagen bij grote bedrijven
den haag saskia van westhreenen
Eind vorige maand 54.000
werklozen meer dan een jaar
eerder. Het cijfer, dat het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
(CBS) gisteren bekendmaakte,
stemde iedereen somber. Hoe
lang gaat deze stagnatie du
ren? Krijgen we een herhaling
van de jaren tachtig?
De sector die voorlopig het
minst wordt getroffen, is het
midden- en Ideinbedrijf. De
groei van het aantal banen zal
dit jaar nog 30 tot 40.000 zijn.
Weliswaar minder dan in 1991
(100.000 banen extra) en 1992
(60.000), maar het blijft een
groei.
Volgens W. van der Maas van
het Koninklijk Nederlands On
dernemers Verbond (KNOV) is
er bij de kleinere ondernemers
dan ook „weinig te bespeuren"
van de teruggang in de econo
mie. „We merken het alleen aan
de verkoop van duurzame goe
deren. De mensen zitten op het
geld. Ze wachten met de aan
koop van dure spullen om eerst
zeker te weten of alle dreigende
ontwikkelingen werkelijkheid
worden."
Volgens Van der Maas wordt al
leen in de detailhandel en de
horeca minder geld besteed.
„Maar die sectoren profiteren
ook het snelste als de economie
weer aantrekt." Van ontslagen
in het midden- en kleinbedrijf is
evenmin sprake. „Toeleverings
bedrijven reageren altijd met
grote vertraging op ontwikkelin
gen in de grote bedrijven, waar
de klappen vallen." Van der
Maas noemt het voorbeeld van
NedCar, waar veel mensen hun
baan verloren, maar de produk-
tie drastisch werd opgevoerd,
zodat de toeleveringsbedrijven
juist profiteerden.
Harde klappen vallen er bij de
grotere bedrijven in de indus
triesector. In de cijfers van het
CBS zijn de massaontslagen bij
DAF meegenomen, maar die bij
Hoogovens en Fokker nog niet.
IBM, NS, DSM. Avebe, de bank
wereld en de overheid overal
lijken opeens mensen te veel te
zijn. Niet zelden wordt geklaagd
dat bedrijven tegenwoordig te
snel afslanken om problemen
voor te zijn.
S. Nieuwsma van het Neder
lands Christelijk Werkgeversver
bond (NCW) weerspreekt die
aantijging. „Het is in het be
drijfsleven niet zoals in de poli
tiek. Half werk is geen werk,
voortmodderen kan niet. De
slag met Amerika en Azië mo
gen we niet verliezen." De
werkgevers zijn, volgens Nieuw
sma, niet al te pessimistisch
over de toekomst. „Een dipje dit
jaar en volgend jaar. Daarna zal
het beter gaan. Parallellen met
begin jaren tachtig trekken we
zeker niet."
Volgens woordvoerder Willems
van het Centraal Plan Bureau
(CPB) komen de werkloosheids
cijfers niet als een verrassing.
Het CPB wijt de neergang in de
economie aan het buitenland.
Het herstel in de VS en met na
me in Duitsland laat langer op
zich wachten dan voorzien. De
torenhoge kosten die de Duitse
hereniging mét zich meebracht,
eisen nu hun tol. „Omdat de
Nederlandse economie zo af
hankelijk is van het buitenland
worden we, alle inspanningen
ten spijt, meegetroldcen in het
moeras", aldus Willems.
De valutacrisis was de laatste
druppel. Onze harde gulden
werd relatief duurder waardoor
de export een knauw kreeg en
de import groeide. De reken
meesters van het kabinet wijzen
ook naar de lonen, die volgens
hen veel te hoog zijn. Winst van
de bedrijven wordt zo teniet ge
daan. Het CPB schat dat er vol
gend jaar 595.000 werklozen
zullen zijn, 50.000 meer dan in
dit jaar. Volgens het meest gun
stige scenario komt er in 1998
pas een bescheiden economi
sche groei (drie procent) om de
hoek kijken
Het CBS trekt met de prognoses
van werkloosheidscijfers een
parallel met de situatie in het
begin van de jaren tachtig. Net
als de werkgevers denken ook
de economen daar anders over.
Tien jaar geleden namelijk was
er een hoge inflatie (aangewak
kerd door de oliecrisis) en was
de rente vele rnalen hoger, zeg
gen
Daarnaast is er een 'dempend'
effect doordat een land als de
VS alweer uit het dal omhoog
klimt. Sommige economen zeg
gen dan ook dat de afnemende
economische groei van nu min
der afhankelijk is van de con
junctuur dan tien jaar geleden.
Veel hangt af van net concur
rentievermogen van het be
drijfsleven. Dat zou fors moeten
investeren in Oost-Europa en
profiteren van het opengaan
van de EG-markt.