NAVO-top tegen ingrijpen Bosnië
Buitenland
Ex-premier Italië mag voor
de rechter worden gesleept
VS 'agressiever' bij
vredesbesprekingen
EG-landbouwministers blazen prijsonderhandelingen af
Jegor Gajdar kan weer lachen na zege Jeltsin
Thaise leger dreigt met
uitzetting Cambodjanen
Commando verlaagt eis
losgeld tot acht miljoen
WOENSDAG 28 APRIL 1993
Begrafenis Treurnicht slecht bezocht
pretoria» Voor de begrafenis van Andries T reumicht, de leider
van de Zuidafrikaanse Conservatieve Partij, bestond gisteren in
Pretoria weinig belangstelling. Hij werd begraven naast het graf
van de voormalige premier Hendrik Verwoerd, de architect van
de apartheid.
Japanse robots werkloos door recessie
sakaki In sommige Japanse bedrijven raken niet de werkne
mers door de economische recessie werkloos, maar de robots.
Zeker middelgrote bedrijven ontslaan hun werknemers niet
graag en kiezen er liever voor hun robots een tijdje op ijs te leg
gen.
Hulpvluchten Angola opgeschort
luanda Hulporganisaties hebben gisteren hun hulpvluchten op
belegerde Angolese steden gestaakt. Het besluit hiertoe werd ge
nomen nadat maandag een toestel na een aanval door Unita-re-
bellen een noodlanding in een mijnenveld moest maken. Daar
bij vielen onder de bemanning een dode en een gewonde.
Russen verkopen geheime technologie
londen Rusland zal volgende maand zijn meest geavanceerde
technologie te koop aanbieden. Dat heeft Yuriy Glybin, de Russi
sche staatssecretaris voor defensie, gisteren in Londen onthuld.
De verkoop vindt eind mei in Birmingham plaats.
Duitse diplomaat aan hoofd CVSE
praac» De Conferentie voor Veiligheid en Samenwerking in Eu
ropa (CVSE) krijgt voor het eerst een secretaris-generaal die vol
ledig in dienst zal zijn van de CVSE. Volgens Praagse zegslieden
zal de Duitse ambassadeur naar de CVSE, Wilhelm Hoynck, op
15 mei zijn functie aanvaarden en werken vanuit Wenen.
OV-kaart voor Trabant in Hongarije
Budapest Hongarije wil af van de Trabant en de Wartburg, de
auto's uit de voormalige DDR die met hun stinkende tweetakt-
motor voor grote milieuvervuiling zorgen. Volgens enkele Hon
gaarse kranten heeft de regering voorgesteld de bezitters van de
'PVC-Jaguars' een jaarkaart voor het openbaar vervoer te geven
als zij hun auto inleveren.
ROME EELCO VAN DER UNPEN
CORRESPONDENT
Het openbaar ministerie van
Palermo mag een gerechtelijk
onderzoek instellen naar de
handel en wandel van de Itali
aanse ex-premier Andreotti. An-
dreotti wordt er door een groot
aantal ex-mafiosi van beschul
digd de politieke garant te zijn
geweest van de Sicilaanse maf
fia. Zo zou hij enige jaren gele
den maffiabons' Toto Riina
hebben ontmoet. Gisteren
sprak de commissie van de Se
naat, waarvan de 74-jarige An
dreotti lid is voor het leven, zich
uit voor opheffing van de parle
mentaireonschendbaarheid.
De beslissing viel een maand
nadat de Siciliaanse magistra
ten hun eerste dossier naar de
Senaat stuurden en na vele tur
bulente vergaderingen, tijdens
welke Andreotti met passie zijn
onschuld heeft proberen aan te
tonen.
Hoewel geen sprake is van
een veroordeling heeft de be
slissing grote politieke waarde.
Ze illustreert het einde van een
tijdperk, waarin het leek dat po
litici zich nooit voor hun daden
hoefden te verantwoorden. An
dreotti werd tijdens zijn 50-jari-
ge politieke loopbaan 26 keer
van een vergrijp beschuldigd,
maar even zo vaak stuitten de
rechters op het parlement, dat
weigerde een gerechtelijk on
derzoek te laten instellen.
WASHINGTON/BETHLEHEM GPD-AP
Na een onderbreking van vier
maanden zijn gisteren in Was
hington de onderhandelingen
tussen Israël en zijn buurlanden
hervat. De Amerikaanse minis
ter Christopher (buitenlandse
zaken) doorbrak het onderhan
delingspatroon van de afgelo
pen 2,5 jaar door een ontmoe
ting te arrangeren met alle dele
gatieleiders. Hij drong er bij hen
op aan procedurele kwesties te
laten rusten en zich te concen
treren op de „werkelijke inhou
delijke" aspecten van het 46
jaar oude Arabisch-Israëlische
conflict.
De Palestijnen, die pas na de
nodige aarzelingen naar Was
hington afreisden, gaven Israël
echter de schuld van de escala
tie van het geweld in de bezette
gebieden, vooral in de Gaza-
strook, en dreigden de onder
handelingstafel voortijdig te
verlaten.
Christophers interventie lijkt
te duiden op een agressievere
Amerikaanse rol bij de bespre
kingen, maar de minister bena
drukte dat de sleutel tot succes
rechtstreekse on-
j onderzoeksteam is bezig met het opruimen van de resten van het verbrande complex van de Branch Davidians-sekte in het Texaanse
Meer doden in
Waco-bunker
dan verwacht
Er liggen meer lichamen
dan werd aangenomen in
de betonnen bunker van
het gebouwencomplex van
de sekte van de David ians
in Waco in de staat Texas.
Dit hebben regeringsfunc
tionarissen gisteren be
kendgemaakt. Tijdens de
grote brand die vorige week
in de gebouwen woedde,
kwamen naar gedacht
werd in totaal 86 leden
van de sekte om het leven.
Een tandarts die werkt
voor het bureau van de lijk
schouwer zei „een behoor
lijke stapel lijken" te heb
ben gezien. Om hoeveel
personen het gaat is niet
bekend. De stoffelijke res
ten werden gevonden toen
de autoriteiten probeerden
de meer dan een miljoen
stuks munitie te verwijde
ren, die door sekteleider
David Koresh en zijn volge
lingen waren vergaard.
foto reuter reed schumann
Eritrea stemt
massaal voor
zelfstandigheid
NAIROBI »GRQ
Afrika heeft er officieel een
nieuwe natie bij: Eritrea. In het
referendum van het afgelopen
weekeinde heeft een overweldi
gende meerderheid van de be
volking, ruim 99 procent, geko
zen voor een definitieve afsplit
sing van Etiopië, zo is uit de gis
teren gepubliceerde uitslag ge
bleken.
Voor een volk dat dertig jaar
lang een bloedige strijd heeft
geleverd tegen de onderdruk
kende regimes in Addis Abeba
is het een logische keuze en de
uitslag van de volksstemming
kwam daarom voor niemand
als een verrassing. Het resultaat
werd evenals het referendum
zelf desondanks op uitzinnige
wijze begroet door de inwoners
van de hoofdstad Asmara en
andere steden die al dansend,
juichend en zingend de straat
opgingen.
VN-veiligheidsraad wil sancties nog verder aanscherpen
De militaire top van de NAVO heeft zich gisteren onver
wacht openlijk afgezet tegen een gewapend ingrijpen in
Bosnië. Een militaire interventie zal niet alleen ten koste
gaan van de humanitaire hulpverlening, maar zal ook
lang duren en veel burgerslachtoffers vragen. Veldmaar
schalk Sir Richard Vincent zei dat gisteren in Brussel na
afloop van een door hem voorgezeten vergadering van
het militaire comité van de NAVO.
BRUSSEL-BELGRADO
Palestijnen dreigen al weer op te stappen
derhandelingen tussen Israël en
de Arabische partijen. De rege-
ring-Clinton zal daarbij „op elke
mogelijke manier behulpzaam
zijn", aldus Christopher.
Israël opende de onderhan
delingen met een nieuwe op
roep aan Syrië om precies te
zeggen wat het onder vrede met
Israël verstaat. Syrië van zijn
kant herhaalde de eis dat Israël
bezet gebied opgeeft.
Terwijl in Washington over
vrede werd gesproken, werden
de door Israël bezette gebieden
en Palestijnse vluchtelingen
kampen in het door Syrië ber
heerste Noord-Libanon door
een staking lam gelegd. Israëli
sche soldaten schoten daarbij
op met stenen gooiende Pales
tijnen in het vluchtelingenkamp
Jebaliya. Zeker vijftig mensen
raakten gewond, van wie één
ernstig.
De fundamentalistische mos
lim-beweging Harnas en negen
andere Palestijnse groeperingen
die tegenover Israël een harde
lijn voorstaan, hadden de 24-
uursstaking uitgeroepen. Zij de
den dit uit protest tegen de Pa
lestijnse deelname aan de vre
desbesprekingen.
In het militaire comité zitten de
chefs van staven van de NAVO-
legers, onder wie de Amerikaan
se generaal Colin Powell. Bin
nenskamers tonen de militairen
zich al langer terughoudend om
in het Bosnië-conflict met ge
weld tussenbeide te komen. De
laatste tijd lijken de Amerikaan
se president Clinton en ver
schillende EG-landen steeds
meer geneigd tot bombarde
menten en andere militaire ac
ties tegen de (Bosnische) Ser
viërs. Ook de politieke top van
het bondgenootschap is daar bij
monde van secretaris-generaal
Wörner voor gewonnen. De EG
is momenteel met de Verenigde
Staten en Rusland in gesprek
over de mogeijkheid militair in
te grijpen in Bosnië.
De Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties treft voorbe
reidingen om Servië en Monte
negro verder internationaal te
isoleren. De V-raad wil Joego
slavië ondermeer uitstoten uit
een belangrijk VN-orgaan als de
Economische en Sociale Raad,
die het beleid voor Unicef, de
Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO) en andere sociale en hu
manitaire organen binnen de
VN bepaalt.
Wegens de steun aan de
Bosnische Serviërs wordt ex-
Joegoslavië sinds vorig jaar sep
tember geweerd uit de Algeme
ne Vergadering. Ook bij de Con
ferentie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa (CVSE)
heeft Joegoslavië geen stem
recht meer.
De gisteren van kracht gewor
den nieuwe sancties betreffen
een handelsembargo, de bevrie
zing van tegoeden in het bui
tenland, een verbod op trans
port door ex-joegoslavisch ge
bied, beslaglegging op ex-Joe-
goslavische schepen en voertui
gen in het buitenland, een bijna
Ex-Joegoslaven staan bij de Hongaarse grens in een lange rij om in Hongarije voedsel en benzine te gaan kopen nog juist voordat ook dit buurland
de verscherpte VN-sancties tegen Servië doorvoert foto reuter laszlo baloch
totaal verbod op overscheping nog onder toezicht over de Do- ren. Enige tijd voordat de sanc- noordwesten van Bosnië-Her-
van de meeste goederen en een nau worden gevaren. ties van kracht werden, lanceer- cegovina.
verbod op levering van de De sancties van de VN lijken den Servische eenheden een of-
meeste zakelijke diensten aan de Serviërs voralsnog enkel te fensief in de omgeving van Bi-
ex-Joegoslavië. Ook mag alleen prikkelen de oorlog op te voe- hac, een moslim-enclave in het
LUXEMBURG »ALY KNOL
CORRESPONDENT
De EG-landbouwministers hebben gisteren voor
tijdig hun beraad over de Europese landbouw
prijzen voor het komende seizoen afgebroken. Er
bleken nog zoveel problemen op tafel te liggen
dat het iedereen verstandiger leek een beslissing
uit te stellen tot 24 mei.
Duitsland en Frankrijk wilden aan goedkeuring
van de prijzen een aantal veranderingen in de vo
rig jaar overeengekomen Europese landbouwher
vorming koppelen. Voorlopig voelt de Europese
Commissie, het dagelijks bestuur van de EG, daar
niets voor.
Vooral interne politieke problemen maakten
een besluit onmogelijk. Frankrijk heeft nog maar
net een nieuwe regering, die de landbouwkoers
nog moet bepalen. Italië heeft een minister van
landbouw die niet weet hoe lang hij dat zal blij
ven en ten slotte wil EG-voorzitter Denemarken
niets fout doen zo vlak voor het tweede referen
dum over het Verdrag van Maastricht op 18 mei.
Dat laatste is bijvoorbeeld de reden dat de
landbouwministers gisteren geen besluit namen
over een verhoging van de melkquota van Italië
en Griekenland, zoals de Europese Commissie
enkele weken geleden had voorgesteld. De Denen
hebben er evenveel moeite mee als minister Buk
man om thuis uit te leggen waarom Italië en Grie
kenland een verhoging mogen hebben (respectie
velijk met 900.000 en 100.000 ton per jaar) terwij!
deze landen zich sinds 1984 niets gelegen hebben
laten liggen aan de superheffing.
Over het voorstel van de Commissie om een
marktordening voor de aardappelen te scheppen,
is ook geen besluit gevallen. Duitsland. Engeland.
België, Luxemburg, Denemarken en Nederland
vetxetMl zich zelfs tegen de 'lichte' verordening
die de Europese Commissie heeft voorgesteld.
poiPETRtrklaard. In ruim een jaar tijd
heeft het Hoge Commissariaat
voor de Vluchtelingen van de
VN (UNHCR) meer dan 360.000
Cambodjanen gerepatrieerd uit
kampen langs de grens met
Thailand.
De repatriëring werd mogelijk
nadat rivaliserende Cam
bodjaanse groepen in oktober
1991 een vredesverdrag hadden
getekend dat een eind maakte
aan 13 jaar burgeroorlog. Ook
kwamen ze overeen verkiezin
gen te houden. Deze vinden
plaats van 23 tot 27 mei.
Het Thaise leger heeft gedreigd
700 Cambodjaanse vluchtelin
gen met harde hand de grens
met Cambodja over te zetten.
De groep Cambodjanen willen
niet vrijwillig naar hun geboor
teland terug omdat ze vinden
dat de toestand daar te gevaar
lijk is.
De Verenigde Naties hebben
de campagne om op grote
schaal Cambodjaanse vluchte
lingen uit Thailand naar Cam
bodja terug te brengen, vandaag
office el voor beëindigd ver-
Jegor Gajdar kan weer glimlachen. Het con
servatieve parlement dat hem als premier
van Rusland naar huis stuurde in december
heeft nu moeten toezien hoe de Russische
president Jeltsin het vertrouwen van de kie
zers won bij het referendum van zondag.
Zelf heeft Gajdar vooral oog voor de econo
mische toekomst van zijn land. Reden om
dezer dagen in Nederland contact te leggen
met het Nederlandse bedrijfsleven, op uit
nodigingvan de Alerdinck Foundation.
Heimwee naar de actieve politiek heeft
hij niet meer na een jaar in de Russische re
gering, waarvan de laatste helft als premier.
„Dat was een van de meest onmogelijke ac
tiviteiten die ik heb meegemaakt", zei hij
gisteren in Den Haag. Nadat het Zevende
Congres van Volksafgevaardigden (het uit
gebreide parlement) hem in december uit
de actieve politiek had verdreven, bleef Ga
jdar zijn president echter bijstaan, nu als
economisch adviseur. Bovendien is hij nog
nauw betrokken bij de privatisering die hij
heeft aangezwengeld, sinds kort als voorzit
ter van de Vereniging van Geprivatiseerde
Bedrijven, een politiek platform voor de
markteconomie.
Zijn onheilspellende waarschuwing dat
de Russische hervormers tegen dè muur
zouden worden gezet als president Jeltsin
het zondag niet zou halen, is tot zijn op
luchting niet uitgekomen. „De uitkomst van
het referendum is een basis voor hoop",
meent hij. „De hervormingen zijn niet al
leen afhankelijk van Jeltsins populariteit.
Jegor Gajdar. foto epa
Een meerderheid van de kiezers heeft de
wens geuit dat ze worden voortgezet."
Jeltsin heeft hiermee zijn positie aanzien
lijk weten te versterken tegenover het parle
ment, dat zich nog moeilijk als 'volksverte
genwoordiging' kan presenteren. „Voor de
afgevaardigden is het nu onmogelijk iets te
gen de president te ondernemen. Niemand
zal enig begrip kunnen tonen als ze op
nieuw een afzettingsprocedure tegen Jeltsin
zouden instellen." De machtsstrijd is daar
mee nog niet beëindigd omdat het succes
van zondag Jeltsin niet de bevoegdheid
geeft het dwarsliggende parlement te ont
binden. Moet dit gebeuren door te dreigen
met presidentieel bestuur, net als in maart,
of door toenadering tot de deelrepublieketi
en regio's? Gajdar wil daar niet op vooruit
lopen: „Mijn advies bewaar ik voor de pre
sident."
Het meest acute gevaar voor de overgang
naar een vrije-markteconomie is nu gewe
ken. „De afgelopen vier maanden (sinds
Gajdars vertrek als premier - red.) dreigde
de vijand de hervormingen terug te draaien,
maar we hebben deze ommekeer kunnen
tegenhouden. De privatiseringen, de prijs
controle en financiële maatregelen zijn er
weliswaar door vertraagd, maar de richting
hebben we weten te behouden."
Met de vrije markteconomie gaat het
vooral goed in Sint Petersburg en Nizjni-
Novgorod. „Niet alleen daar, maar ook in
kleinere steden als Jaroslavl en Tsjeljabinsk
in de Oeral", vult Gajdar aan. „Het is niet zo
dat twee of drie regio's voorop lopen op het
centrum." De taak van het centrale gezag is
om een juridisch kader te scheppen voor de
veranderingen in de verscheidene gebie
den, en vervolgens de achterblijvers te hel
pen soortgelijke hervormingen door te voe
ren.
Deze week zal Gajdar het Nederlandse en
Belgische bedrijfsleven proberen warm te
maken voor samenwerking met Russische
bedrijven. Een lichtend voorbeeld is het
contract dat Philips afgelopen week met de
Russische overheid sloot om in de ex-mili
taire fabrieken van lekiunluboag in de
Oeral kJeuren-TV's te bouwen. En er zijn
nog volop gebieden die perspectieven bie
den. zegt hij. „Rusland heeft hooggekwalifi
ceerd personeel tegen lage loonkosten,
maar we hebben hulp nodig om de produk-
tiekosten te drukken."
Gijzeling Costa Rica nog niet ten einde
vangen zittende kopstukken
van de Colombiaanse drugsma-
fia wilden afdwingen. Volgens
de bewindsman worden de gij
zelnemers aangevoerd door de
broers Guillermo en Gllberto
I .lil.IS.
De bezetters hebben gedreigd
het gebouw op te blazen, zei
Edgar Cervantes, de belangrijk
ste rechter van Costa Rica en
één van de gfltfaeldM, in MB
telefoongesprek met een lokaal
(cMMnOII. Het comm.in-
do. dat opereert onder de naam
I .i Muerle I >e Doodi. heetl vol
gens Cervantes talloze explosie
ve ladingen in hei gnnhisge-
bouw aangebracht.
De autoriteiten van Costa Ri
ca maken zich inmiddels zor
gen over de veiligheid van hun
land dat een reputatie van sta-
hiiueii. rusi en vrede heeft ite
gijzelingsactie is al de derde in
acht maanden In maan hielden
vijf voormalige Nicaraguaanse
contra's dertien dagen tiental
len gijzelaars vast in de ambas-
Mdevn Nicaragua m S.m lose
SAN JOSE AFP/RTR/DPA/UPt
Het geheimzinnige commando
dat sinds maandag in de hoofd
stad van Costa Rica 23 mensen
gegijzeld houdt, heeft gisteren
zijn eis van twintig miljoen dol
lar losgeld verlaagd tot acht mil
joen. Onder de gegijzelden in
het Paleis van Justitie in San Jo
sé bevinden zich achttien rech-
Volgens minister van binnen
landse zaken Luis Fishman, die
de onderhandelingen met de
vier zwaar bewapende gijzelne
mers leidt MM d.il hel ,inl-
woord op een niet bekendge
maakt aanbod van de QflUrf-
caanse regering.
Fishman zei dat de bezetters,
die één gegijzelde om gezond
heidsredenen vrijlieten, worden
geleid door twee voormalige le
den van pottria. /u hebben
geen banden met Colombiaan-
se drugshandelaren Aanvanke
lijk werd gedacht dat het com
mando bestond uit drugshan
delaren die de vrijlating van ge-
