Folie gescheiden opgehaald
Consumentenbond maakt milieutest Stichting Duinbehoud
tegen optillen zeebodem
Over leven
Aalscholvers in ochtendnevel
HETVELD
«WOENSDAG 28 APRIL 1993
chef willem spierdijk. 0
-chef meindert van der kaau. 071-161352
Bonsai-demonstratie
lisse Op het tuincentrum Overvecht in Lisse worden op zater
dag 1 mei demonstraties bonsai-snoei en -kweek gegeven. Veel
normale kamer- en buitenplanten kunnen zonder al te ingewik
kelde kunstgrepen tot een bonsai worden omgevormd. Door
snoei en het oppotten in kleine potten blijven de (verhoutende)
planten klein. Een Bonsai-boom hoeft helemaal niet duur te
zijn. De demonstraties duren van 10-17 uur en de toegang is
gratis.
Vaarexcursies Ilperveld
landsmeer» De komende dagen zijn er diverse i
het Ilperveld. het grootste reservaat van Het Noordhollands
Landschap. Het Ilperveld is beroemd vanwege de vele soorten
broedvogels en de unieke brakwaterflora. De tochten zijn op 29
april om 18.30 uur, 30 april om 6.30 uur, 3 mei om 9 uur, 11 mei
om 18.30 uur en op 18 mei om 19 uur. De excursies duren drie
uur en kosten tien gulden. Leden betalen vijf gulden. Het begin
punt is de werf aan de Kanaaldijk 32 in Landsmeer (aan het
Noordhollands Kanaal schuin tegenover het dorp Watergang).
Vooraf aanmelden tijdens kantooruren op telefoonnummer
02518-59750.
Excursies door Boterhuispolder
leiderdorp» Weidevogels, geriefhoutbosjesen de polder. Daar
gaat het om tijdens een excursie op donderdag 29 april en
woensdag 12 mei door de Boterhuispolder bij Leiderdorp. De
polderwerkgroep van het IVN begeleidt de wandelingen van an
derhalf uur door de polder. Aanvang 19 uur. Inschrijvingen: K.
Meulman, telefoon 071-317100.
Wandeling door De Horsten
voorschoten/wassenaar Wie van wandelen houdt, kan zondag
2 mei meedoen met de voorjaarswandeling op het landgoed De
Horsten in Wassenaar/Voorschoten. De wandeling duurt maxi
maal twee uur en wordt geleid door natuurgidsen van het Insti
tuut Voor Natuurbeschermingseducatie, afdeling Leiden. De
wandeling begint om 14 uur aan de ingang Papenweg in Wasse
naar. De toegang bedraagt 1,50 gulden.
Klacht over beleid Waddenzee
leiden» Vogelbescherming Nederland heeft een klacht ingediend
bij de Europese Commissie in Brussel tegen het Nederlandse be
leid voor de Waddenzee. Volgens Vogelbescherming biedt het
beleid onvoldoende bescherming aan de vogels in de Wadden
zee. De organisatie maakt met name bezwaar tegen de visserij
op kokkels en mosselen in het gebied. Deze berooft vogels als de
eidereend en de scholekster van hun voedsel, aldus Vogelbe
scherming. Het beleid van minister Bukman biedt onvoldoende
garanties voor de voedselvoorziening van de vogels, vindt de or
ganisatie. Bukman wil alleen in jaren van voedselschaarste be
perkingen opleggen aan de schelpdierenvisserij.
Miniboekje over Teylers Museum
haarlem Ter gelegenheid van de uitreiking van de jaarlijkse
milieuprijzen door het Teyler Initiatiefis het weekblad AO (Actu
ele Onderwerpen), dat verschijnt in de vorm van miniboekjes,
volledig gewijd aan Teylers Museum. Het boekje is geschreven
door Bert Sliggers, hoofd presentatie van het Haarlemse muse
um. De geschiedenis van dit oudste museum van Nederland
wordt behandeld en de bedoelingen van het Teyler Initiatief uit
gelegd. Het boekje is als los nummer voor vier gulden te bestel
len bij de uitgever, stichting IVIO in Lelystad, tel.03200-76411.
Een abonnement op de AO-reeks kost 88 per jaar.
naardermeer» In het Naardermeer hebben aalscholvers weer bezit genomen van hun nesten. Samen met de ochtendnevel e
een spookachtig tafereel op.
Kosten voor rekening agrariërs
Agrariërs in de Rijn- en Veenstreek kunnen hun land- en
tuinbouwfolie niet langer meegeven met de gemeente
reiniging. Om het hergebruik te stimuleren, wordt de fo
lie voortaan gescheiden opgehaald door een particulier
bedrijf. Van gebruikte folie worden korrels gemaakt die
weer geschikt zijn voor het maken van onder meer huis-
vuilzakken.
van het innemen van de folie
komen voor rekening van de
'aanbieders'. De ondernemers
betalen daarmee de verwerking
van hun eigen afval, zoals ook
elders in het bedrijfsleven in
middels gebruikelijk is. Wel
kunnen zij rekenen op een bij
drage van de gemeente. De
adriaan brandenburg
Landbouworganisaties en de
Proav (Provinciaal Afvalverwij-
deringsbedrijf) hebben onlangs
eén samenwerkingsovereen
komst gesloten waarin een en
ander is geregeld. De kosten
hoogte daarvan is bepaald op
20 gulden per ophaalbeurt. Dat
bedrag wordt in mindering ge
bracht op de prijs die moet wor
den betaald voor het afdragen
van de folie. Het is de bedoeling
dat de korting op den duur weer
verdwijnt.
Voorlopig wordt de folie één
keer per jaar door het Alphense
bedrijf Jannes de Vos opge
haald. De datum waarop dat ge
beurt, wordt door de Proav
steeds in plaatselijke media be
kendgemaakt. Na de inzame
ling wordt de folie gesorteerd,
ontdaan van ongerechtigheden,
geperst en afgevoerd naar DSM-
dochter Reko in Geleen. Daar
wordt het materiaal versnipperd
en klaargemaakt voor herge
bruik. De markt voor het op
nieuw gebruiken van 'oud' folie
is nog klein, constateert de
Proav. De hoop is er echter op
gevestigd dat met de nieuwe af
spraken over het ophalen van
het afval ook het hergebruik zal
toenemen.
In Zuid-Holland komt jaar
lijks naar schatting 100.000 ton
folie vrij. Het grootste gedeelte
wordt nu nog verbrand of ge
stort. Voorlopig wordt de folie
alleen in de Rijn- en Veenstreek
opgehaald. Volgens een woord
voerder van de Proav wordt me
dio mei de balans opgemaakt.
„We gaan er van uit dat het pro
ject dan reeds als geslaagd kan
worden betiteld, zodat wij ook
elders in de provincie aan de
slag kunnen", aldus de zegsman
van het vuilverwijderingsbedrijf.
Hij verwacht dat volgend jaar
een 'provincie-dekkend' plan
voor heel Zuid-Holland op tafel
ligt. Zo mogelijk wordt samen
gewerkt met andere particuliere
bedrijven die al folie verwerken.
„Alles is er in elk geval op ge
richt om het folie niet langer
zonder meer in de verbran
dingsovens te laten verdwij-
De laatste tijd lig ik geregeld op
mijn knieën. Niet om te wieden
of te wroeten in de grond, want
daar ben ik niet zo'n groot lief
hebber van. Nee, ik lig dan in
stille aanbidding voor de geur
van de liefde, de bloem van
Aphrodite. Het zit hem niet in
het uiterlijk van de plant: wat
hartvormige, fletsgroene en een
beetje behaarde blaadjes en
blauwviolette bloemen. In de
schaduw zou u ze snel over het
hoofd zien. Het werkelijke ge
heim van deze liefdesplant is de
geur. En misschien begrijpt u
nu dat ik het heb over Viola
odorata, het maarts viooltje.
Ik ken geen heerlijker geur dan
het parfum van odorata. Kam
perfoelie, lavendel, jasmijn, stuk
voor stuk produceren ze zalige
geuren, maar ze halen het niet
bij de geur van het maarts
viooltje. De oude Grieken waren
al verrukt van het bloempje. In
vele gebeurtenissen in hun my
thologie speelt het viooltje een
vooraanstaande rol. Geen won
der, want Aphrodite, de godin
van de liefde, werd alom en in
tens vereerd. Het nietige maarts
viooltje werd zelfs verheven tot
hét embleem van de stad Athe
ne. Eeuwen lang werd het viool
tje volop gekweekt in de landen
rond de Middellandse Zee. Het
werd gebruikt om uit te strooien
in ruimten waar de lucht niet
bepaald aangenaam kon wor
den genoemd. De bloempjes
werden aangewend voor de ver
vaardiging van parfums en an
dere reukmiddeltjes, ook al blijft
daarin slechts een zweempje
over van de eigenlijke geur.
Er is één man die het maarts
viooltje in hoog aanzien had
staan: Napoleon. Hij gaf zijn Jo
sephine op hun trouwdag trouw
een bosje viooltjes. En toen zij
stierf, liet hij haar graf beplan
ten met Viola odorata. Direct na
zijn verbanning naar Elba be
loofde hij het Franse volk terug
te komen 'tegelijk met de viool
tjes in het voorjaar'. Hij hield
woord, want hij zette weer voet
aan Franse wal op 20 maart
1815. En toen hij stierf, vond
men op zijn borst een medail
lon waarin bloempjes van het
maarts viooltje verborgen zaten.
Bloemen die hij had geplukt op
het graf van Josephine. Je zou
bijna vergeten dat de man ook
enige wandaden op zijn gewe
ten nee ft...
Vliegen en autorijden leveren beide veel strafpunten op in de persoonlijke milieutest. foto archief
leiden monica wesseung
De Consumentenbond heeft
een persoonlijke milieutest ont
wikkeld. Met het beantwoorden
van 17 vragen kan iedereen be
oordelen of hij/zij milieuvrien
delijk reist, inkoopt en eet. De
test is opgesteld in samenwer
king met het ministerie van
VROM. De vragenlijst is opge
nomen in de Consumentengids
van deze maand.
Met de vragen kunnen plus-
en minpunten worden behaald.
Met name de manier van reizen
en de eetgewoonten tellen
zwaar mee. Zo leveren twee
vliegreizen naar -Nieuw Zeeland
maar liefst 42 strafpunten op.
Een dagelijks vleesconsumptie
van meer dan 140 gram levert
95 strafpunten op. Ter vergelij
king: met een auto met kata
lysator meer dan 21.000 kilome
ter reizen levert 'slechts' 30
strafpunten op. Bij het aan
schaffen van produkten nooit
letten op de milieuvriendelijk
heid ervan 35 punten.
Er kunnen ook bonuspunten
worden verdiend. Zo levert het
consumeren van ecologische
aardappelen en groenten 21
pluspunten op, gescheiden in
zamelen van afval 8 bonuspun
ten.
Als alle vragen zijn ingevuld
en het nodige rekenwerk is ver
richt, kan de tester bekijken in
welke categorie hij thuishoort
(variërend van slecht tot zeer
goed). Daar blijft het niet bij: de
Consumentengids geeft ook tips
hoe het beter kan en legt uit
waarom vleesconsumptie op de
milieumeter zo veel zwaarder
telt dan het andere.
De weging van de factoren is af
hankelijk van het huidige Natio
naal Milieu Beleidsplan. Een
van de speerpunten van dit be
leid is het terugdringen van de
verzuring. Dierlijke mest wordt
als belangrijke oorzaak van de
verzuring gezien. Daar komt
nog eens bij dat vee in Neder
land veelal gevoed wordt met
produkten uit de Derde Wereld
en daarvoor zijn tropische bos
sen gekapt. Ook elektriciteits
centrales en het verkeer zijn be
langrijke veroorzakers van ver
zuring. Voorkomen van afval en
stiimuleren van hergebruik'van
grondstoffen staat bij de over
heid eveneens hoog in het
vaandel. Het verbruiken van
energie doet de voorraad fossie
le brandstoffen slinken en werkt
mee aan het broeikaseffect. Een
hoog verbruik levert dus veel
strafpunten op.
De Consumentenbond ziet de
milieutest als niet meer en niet
minder dan een momentopna
me. Als de overheid andere
speerpunten voor het milieube
leid kiest, veranderen ook de
scores en de uitkomst van de
test.
leiden monica wesseung
De stichting Duinbehoud ziet
niets in de plannen van de
Utrechtse hoogleraar geoche-
mie R.D. Schuiling om de zee
bodem voor de kust enkele me
ters op te lichten. „Dat soort ex
perimenten kunnen op labora
toriumschaal wel goed uitwer
ken, maar de vraag is hoe het in
de praktijk gaat. De zee moet
gewoon met rust gelaten wor
den", zegt M. Jansen, beleids
medewerkervan Duinbehoud.
Schuiling presenteerde enkele
amanden geleden het idee om
voor de kust een strook zeebo
dem omhoog te tillen. De hoog
leraar wil zwavelzuur in de kalk-
steenlaag van de bodem spui
ten. Daardoor ontstaat gips en
dat heeft een twee keer zo groot
volume als kalksteen. Al met al
stijgt de zeebodem.
Het zand op de bodem stijgt
dus ook waardoor de zee steeds
meer zand naar het strand
sleept. De problemen met de
zeewering, deze wordt relatief te
laag als gevolg van de zeespie
gelstijging (broeikaseffect) zijn
daarmee opgelost, denkt Schui
ling. Bovendien is de methode
een eenvoudige manier om het
overschot aan afvalzuren kwijt
te raken. De hoogleraar heeft
inmiddels van de Stichting We
tenschappelijk Onderzoek een
miljoen gulden gekregen om
zijn idee nader in de praktijk te
toetsen. Dat doet hij in Rusland.
Homogeen
Duinbehoud ziet dus niets in
plannen. Volgens lansen is de
kalksteenlaag in de bodem niet
homogeen van samenstelling is.
„De uitzetting is op de ene
plaats groter dan op de andere
plaats. Je kunt niet uitsluiten
dat er stukjes duin omhoog ko
men waardoor de natte duin
valleien droog vallen. Ook de
boulevard is niet meer veilig.
Zwavelzuur in de bodem spui
ten kan raar uitpakken".
lansen heeft ook principiële
bezwaren tegen het plan van
Schuiling. .Afval hoort niet in
de bodem van de zee thuis. Met
afval storten los je een pro
bleem nooit op. Zelfs al zouden
er niet direct kwalijke milieu-ef
fecten merkbaar zijn, dan nog
weet je niet wat er over een
aantal jaren gebeurt".
Jansen twijfelt aan de bereke
ningen van Schuiling. Daar
waar de kalksteen op erg grote
diepte zit, is uitzetting van het
gesteente volgens hem onmo
gelijk. „En wie zegt wat er dan
gebeurt."
Waarom ruikt van alle viooltjes
alleen deze 'odorata' zo lekker?
Misschien moest hij wel, omdat
hij altijd zo verstopt staat tussen
heggen en struiken en toch een
manier moest bedenken om
wat insektenbezoek te trekken.
Jammer genoeg is het maarts
viooltje in ons land erg zeld
zaam, in tegenstelling tot bij
voorbeeld België en Engeland.
In het laatste land verkopen
kleine meisjes al sinds mensen
heugenis bosjes viooltjes. En
dus worden viooltjes bezongen
in allerlei gedichten, verhalen,
toneelstukken en musicals.
Zelfs Shakespeare voerde het
maarts viooltje veelvuldig op in
zijn werken. Zoals in deze. alles
zeggende strofe:
'Ik aenk dat de Koning een ge-
het viooltje geurt voor hem net
zo zoet als voor mij'.
ton in 't veld
Nieuwe wet ter
bescherming van
planten en dieren
den haag anp
Het kabinet heeft overeenstem
ming bereikt over een nieuwe
wet ter bescherming van in
heemse en uitheemse planten
en dieren. Deze nieuwe Flora-
en Faunawet vervangt de Vogel
wet 1936, de Jachtwet, de Nutti
ge Dierenwet 1914 en de Wet
Bedreigde Uitheemse Diersoor-
Beschermdc inheemse plan-
tesoorten zullen in de nieuwe
wet bij algemene maatregel van
bestuur (AMvB) worden aange
wezen. Als criterium geldt daar
bij de mate van bedreiging. On
der de beschermde inheemse
diersoorten zullen in principe
alle in Nederland voorkomende
zoogdieren; amfibieën, reptie
len en vissen vallen en alle van
nature op het grondgebied van
de EG voorkomende vogels.
Een uitzondering is gemaakt
voor als schadelijk beschouwde
dieren, zoals de zwarte en brui
ne rat en de huismuis. Ook de
vissoorten waarop de Visserij-
wet 1936 betrekking heeft zijn
uitgezonderd van bescherming.
Ook lagere diersoorten, zoals
insekten. kunnen in de nieuwe
wet bii AMvB een beschermde
status krijgen.
een flinke storm vergt het ophogen van het strand en het herstellen
i de duinen veel werk, zoals het planten van
foto •archief
