Fray man: 'Ik bèn een wekcentrale'
Leven en wonen
Vlinders in de tuin
MS DOS 6.0 een klapper voor computergebruiker
Cubic-3 Design doet
vooral z'n eigen zin
Babyliss tien jaar
MAANDAG 26 APRIL 1993
REDACTIE HENRIETTE VAN DER HOEVEN
TUIN
Wie wil ze niet om zich heen zien dartelen: de sierlijke
vlinders die het meest weg hebben van door de wind
meegedragen bloemblaadjes. We genieten van de kleur
van de vlinders en willen er liefst zoveel mogelijk in on
ze tuin hebben. Tenslotte zijn we in Nederland 75 soor
ten dagvlinders rijk. Dat is dan wat minder dan de 2900
soorten nachtvlinders waartoe onder meer ook het kle-
renmotje wordt gerekend. Maar goed, het zijn er ge
noeg om van te genieten. Daarbij vergeten velen ge
makshalve dat elke vlinder eerst een ei, toen een vreet-
grage rups en tot slot een onaanzienlijke pop is ge
weest. Vooral dat rupsenstadium zint ons niet. De
meesten van ons vernietigen dan ook elke rups die ze
tegenkomen.
Niet doen dus, elke rups wordt een vlinder. Sterker, als
we vlinders om ons heen willen hebben dan zullen we
planten waarop de rupsen van bepaalde vlinders leven
in ere moeten houden. Nuttig te weten dat de fraaie
dagpauwoog, het sierlijke citroenvlindertje, de kleine
vos en de atalanta hun eieren bij voorkeur afzetten op
forse brandnetels. De rupsen leven van het blad van de
brandnetel.
Ook hoog opgegroeid gras is geliefd bij bepaalde vlin
ders en wat te denken van een enkele koolplant om het
koolwitje een kans te geven. Het lijkt veel gevraagd van
de tuinliefhebbers die er niet van houden als en 'een
grasje scheef staat. Maar wie vlinders wil behoeden,
moet er wat voor over hebben.
En vooral nooit en te nimmer spuiten met chemische
onkruid- ofongediertebestrijdingsmiddelen. Maar ik
neem aan, dat de trouwe lezers van deze rubriek al die
troep allang bij het chemisch afval hebben gemikt.
Voor degenen die behalve een aantal voedsterplanten
voor de rups van de vlinder, ook en vooral de vlinder
zelf graag willen zien, volgt hier nog een aantal planten
die door hun geur vlinders uit de wijde omtrek aantrek
ken. Overbekend is de vlinderboom oftewel buddleija,
maar ook boerenjasmijn, sering en peperboompje zijn
bij vlinders in trek.
Bij de vaste planten blijkt koninginnekruid even veel
vlinders aan te trekken als de buddleija, ook bergamot,
guldenroede en roze tuinsedum zijn geliefd. Van de
tweejarige planten zijn muurbloem, judaspenning en
duizendschoon echte vlindertrekkers en bij de eenjari
gen zijn afrikaantje, reseda en de eenjarig gekweekte
heliotroop geliefd bij het fladderende volkje.
LEZERSVRAAG
MEVROUW GELDERBLOM-STROBOSCH uit HAAR
LEM zegt zeker te weten dat het een taxuskever is die
schade berokkent aan haar fuchsia's. Die ze overigens
met succes, zonder grond, in een plastic zak in een luik
onder de vloer laat overwinteren!
Nu is die taxuskever, die inderdaad naalden en bast op
de grens van lucht en grond aanvreet, een gegroefde
lapsnuitkever. Zijn lievelingsplant is inderdaad de
taxus. Het is mij niet bekend of deze kever ook fuchsia's
op het menu heeft staan. Hoe dan ook, voor kevers die
schade aanrichten, zijn er twee soorten van milieu
vriendelijke bestrijding.
Op de eerste plaats kan men de kevers vangen in omge
keerde bloempotjes gevuld met vochtige houtwol.
Daarin schuilen ze graag overdag. Kevers en vaak ook
larven willen ook wel schuilen onder goed natgemaakte
planken die men op de grond legt. Geregeld controle
ren en kevers en/of larven doden, is uiteraard van groot
belang. In elk geval géén giftige middelen gebruiken,
omdat men daarmee ook het nuttige vogelbestand aan
tast. Vogels zullen dan de dode of halfdode, giftige, ke
vers verorberen.
Die arme kamperfoelie van MEVROUW VOGEL uit LEI
DEN. Hij lijdt onder haar al te goede zorgen. Jarenlang
gaf ze hem geregeld koemest. Nu de plant het minder
goed doet: luisaantasting en geen of nauwelijks nog
bloemen, denkt ze dat hij wel zin heeft in andere kost.
Ze geeft hem pokon. Maar kamperfoelie is helemaal
geen grote eter. Die gedijt zelfs op arme zandgronden.
Hij heeft het dus te goed gehad en vormt nu alleen nog
blad. Bovendien is een te goed gevoede plant lekker
voor bladluis. De remedie is simpel. Vanaf dit moment
geen voeding, maar wel een lekkere dikke laag turf op
de wortels. Zodat deze koel en vochtig blijven. Dan
komt alles vanzelf weer goed. Wel even geduld hebben.
Er zit vast nog voeding in de grond.
Nu heb ik weer hulp nodig van lezers die beter thuis
zijn in de nieuwe kamerplanten (of is het een kuip-
plant) dan ik. Het gaat om de Triplochlamys multiflora,
die prachtig bloeit (hoe?) en heel hard groeit. Hij moet
verpot. Waarin? Op het eerste oog zou ik zeggen: houd
het op voedzame potaarde. De plant groeit immers
hard. Maar ik geef deze raad heel graag voor een betere,
van lezers die de plant wel kennen. Alvast veel dank,
mede namens MEVROUW STIJGER-CREREE uit
HAARLEM die zo'n plant in bezit heeft.
Komt er bij u ai tuinierend of wandelend in de natuur
een vraag op? Greet Buchner zal proberen voor u het
antwoord te vinden. De vraag kunt u opsturen naar
Damlate Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP Haarlem
t.a.v. de redactie LEVEN EN WONEN.
Microsoft's DOS 6 wordt ongetwijfeld
een klapper. Het kost maar 160 (incl.)
gedurende de eerste drie maanden. Het
biedt een paar geniale programmaatjes
en een aantal aangekochte 'utilities', die
zich al bewezen hebben. Het geheel ver
schijnt direct in het Nederlands, met een
keurig, zij het beknopt handboek. De
meeste 'helpgegevens' staan op schijf en
zijn met een enkel commando makkelijk
op te roepen.
Een van de aardigste onderdelen van
DOS 6 is een capaciteitsverdubbelaar
voor de harde schijf: DoubleSpace. De
schijfverdubbelaar, maakt van bij voor
beeld een 40 Mb-schijf een 80 Mb'er. De
schijfvergroter doet zijn werk foutloos.
Voor het goede verloop van de compres-
sieprogrammatuur was een aanpassing
van de kemel, de binnenste schil van het
besturingssysteem nodig.
Andere grote voordelen van deze DOS-
versie zijn een programma voor het
defragmenteren van bestanden en ver
snellen van het lezen van de harde schijf.
Ook een anti-virusprogramma met de
mogelijkheid zo'n 800 mogelijke soorten
virus op te sporen. Deze programma's
zijn aangekocht van andere softwarehui
zen als Symantec (Norton) en Central
Point.
Ook het terughalen van gewiste be
standen en het beschermen tegen het
per ongeluk wissen van gegevens zit in
deze DOS. Het is de befaamde functie
'Undelete', die ook al eerder in andere
pakketten aanwezig was. Daarnaast
biedt DOS 6.0 een iets hogere snelheid
met Windows, een 32 bits ondersteuning
en nieuwe aanstuurprogramma's voor
Smartdrive en muis. Smartdrive is een
programma dat het ophalen en weg
schrijven van gegevens van en naar de
schijf sterk versnelt.
Waar bij vorige DOS-versies het ge-
heugenbeheer voor computers met uit
gebreid geheugen nogal eens problemen
opleverde, beschikt DOS 6.0 over Mem
maker, een programma dat het uitge
breide geheugen beter en zuiniger in
deelt.
Interserver en Interlink zorgen er voor
dat twee computers (bij voorbeeld
schoot- of reiscomputer en de kantoor
computer) gegevens op de harde schijf,
of een printer kunnen delen. De twee
computers worden op elkaar aangeslo
ten door middel van een parallelle kabel
(via de printerpoort) of een seriële (nul-
modem)kabel. Een van de machines
werkt als commandostation. Die compu
ter beschikt over de schijven en printers
van de beide machines samen. Uitwisse
len van gegevens is dan kinderspel.
Tien jaar geleden werden de eerste Baby-
liss-artikelen in Nederland geïntroduceerd.
Reden voor het merk om een jubileum-
föhn op de markt te brengen. Het werd een
24-karaats gouden föhn, de Golden 10
89). De 1000 Watt föhn heeft drie warm-
testanden, een koudstand, twee snelheden
en een blaasmond.
Vastslapers kunnen rekenen op ex-hotelier
Kleurig en klein
Kleur is weer terug in het brilmon
tuur. Fel rood, groen of blauw
maar ook combinaties van tinten,
zodat de bril bij elk kledingstuk
past. En voor wie dat niet genoeg
is, zijn er wisselsystemen. Op een
zilver- of goudkleurig basissys
teem wordt steeds een andere
kleur 'front' gezet. Wat het model
betreft zie je naast kleine ronde
retrobrilletjes nu ook (zie foto)
ovale modellen, die vaak zijn ver
sierd.
Wachten op jeugd met vernieuwende ideeën
Hun hoofden prijken vaak pon
tificaal op een ontwerp. Breed
uit grijnzend op een bord bij
voorbeeld. Maar dat is volgens
Ton Hoogerwerf en Gerwin van
Vulpen nog altijd beter dan zo'n
lullige handtekening ergens
achterop. De mannen van het
Haagse Cubic-3 Design doen
gewoon waar ze zin in hebben.
En dat varieert van hun portret
ten op servies tot een in twee
kleuren blauw geverfde hal in
het voorname 18de-eeuwse
pand van de Rijksdienst Beel
dende Kunst in Den Haag, dat
ze enige jaren geleden opnieuw
vorm gaven.
Eigengereidheid kenmerkt de
mannen van Cubic-3 Design al
vanaf het begin. Ze waren min
of meer enfants terribles van de
Haagse academie, waar beiden
een grafische opleiding volgden.
„We hebben keurig ons diplo
ma gehaald, hoor", zeggen ze.
„Maar de sfeer was er toen zo
suf en strak dat we in de heilige
overtuiging leefden dat we na
de academie onmiddellijk iets
anders moesten gaan doen."
Bliksemstart
Cubic-3 Design had twaalf jaar
geleden een bliksemstart. Koud
van de academie, werden hun
ontwerpen in het ene na het an
dere blad geplaatst. „We zijn in
een ongelooflijk goede tijd be
gonnen, zo in het begin van de
jaren tachtig", zeggen Ton en
Gerwin. „We waren in veel din
gen de eersten. En als je nieuw
bent, krijg je aandacht. In één
klap kwam er aandacht voor
design. Op het gebied, waarop
wij ons bevinden, was er hele
maal niks. Tuurlijk, stoeltjes en
dergelijke waren er wel maar
juist die rare dingen, die ont
braken." „Vernieuwen, daar
gaat het om", vervolgt Ton. „Ik
werk zelf op de academie en het
irriteert me dat ik mensen niet
zo vaak met iets nieuws zie ko
men. De helft van de spullen
staat continu buiten, omdat ze
roest willen hebben. Roest is op
dit moment een trend. Voor ons
is dat al lang achterhaald. Ik heb
het gevoel dat er bitter weinig
gebeurt. Ik ben slechts bij één
iemand uit m'n dak gegaan.
Wat de rest maakt is enig voor
thuis bij je moeder."
„Kijk, wij zijn al ruim twaalf
jaar bezig", vult Gerwin aan.
„Wij zitten ook te wachten op
jonge mensen die met vernieu
wende dingen komen. Tot nu
toe hebben we niet het gevoel
dat we voorbij gestreefd worden
door jongeren. En zolang dat
niet gebeurt, blijven wij aange
wezen als avant-garde. Of als
'angry young men', maar m'n
slapen beginnen onderhand wel
grijs te worden."
Kunstopdrachten
Het werkterrein van Cubic-3
Design zweeft ergens tussen
vormgeving en kunst. Het is in
elk geval moeilijk in één term te
vatten volgens de twee eigena
ren. Dat komt waarschijnlijk
doordat ze ook veel kunstop
drachten doen. De eigen pro-
duktie aan accessoires voor het
interieur, is de mindere poot
aan het bedrijf.
„Wij bedienen een hele kleine
markt", leggen ze uit. „We pro
duceren namelijk zelf. in kleine
oplagen. Daardoor hangt er aan
ons werk wel een bepaald prijs
kaartje. Mensen zouden bewus
ter moeten gaan kopen. Je moet
namelijk wakker liggen van een
bepaalde aankoop. Een lamp
WETEN WAARD
Wat is het verband tussen twee staatssecretarissen uit het
kabinet-Lubbers III, een prominente bankdirecteur, vijf
chirurgen, tien vrachtwagenchauffeurs en M. Frayman
uit Cadzand? Frayman belt de hele groep elke morgen uit
hun bed. Voor honderden Nederlanders is Fraymans te
lefonische wekcentrale een onmisbare zekerheid naast
de wekker. Soms zelfs op voorschrift van de huisarts,
soms van het arbeidsbureau.
Tussen vier en tien uur 's mor
gens sproeit de oud-hotelier
vanuit zijn Zeeuws-Vlaamse
dorp een telefonisch machine
geweervuur over Nederland.
Over zeven lijnen tegelijk belt
hij elk half uur van de 'ochtend
spits' zo'n 200 landgenoten uit
hun bed. .Goedemorgen met de
Wek-o-foon, het is halfzeven...
„Zodra ze iets terugzeggen,
leg ik neer", zegt Frayman (54).
„Dan heb ik de garantie dat ze
wakker zijn. Er is geen tijd voor
gezellige praatjes, want ik moet
verder." Naarstig turend op de
wandborden met insteekkaar
ten roffelt de baas van de enige
Nederlandse landelijke wekcen
trale de cijfercombinaties in zijn
telefoontoestellen. Goedemor
gengoedemorgen, goedemor
gen..." Om kwart over vier de
bloemisten die naar de markt
moeten, de vrachtwagenchauf
feurs, en om tien uur het hore-
capersoneel en de lieden uit de
ploegendienst. „Met de hand",
zegt Frayman trots, terwijl hij
zijn vingers razende lenigheids
oefeningen laat doen. „Ik ben
sneller dan een machine."
Soms neemt iemand meteen
op, bij anderen moet de tele
foon twintig keer overgaan. „Ik
ken mijn klantjes wel", zegt
Frayman. „De meesten wek ik
al jaren. Ik ken hun slaapge-
woontes."
Arbeidstherapie
Als kind kunnen langslapers
meestal wel op medeleven reke
nen. Maar eenmaal in een baan
kan de plagerige sfeer omslaan
in een keihard arbeidsconflict:
te laat komen is een gesanctio
neerde reden voor ontslag.
„Langdurig werklozen die het
vroege opstaan zijn verleerd, lo
pen bij wijze van arbeidsthera
pie bij mij om hun ritme terug
te vinden. Het arbeidsbureau
betaalt hun abonnement."
Scholieren worden 'door pa of
ma' op de lijst gezet. „Ze krijgen
een eigen telefoonlijn en een
abonnement op de Wek-o-foon
erbij. Dan kunnen pa en ma zelf
blijven liggen."
De een moet op tijd voor een
kamerdebat zijn, de ander moet
in alle vroegte aan de operatie
tafel staan. De een gaat het om
zijn werk, de ander 'is gewoon
bang voor de dood'. „Ik heb
nogal wat ouderen die helemaal
geen probleem hebben met
wakker worden, maar eenzaam
zijn en bang dat ze drie weken
dood in huis liggen voor ze wor
den gevonden."
Vastslapers onder diabetici en
epileptische patiënten kwamen
bij Frayman via de huisarts.
„Voor die mensen is het heel
belangrijk dat ze stipt op tijd
hun injectie nemen. Soms moet
ik ook twintig minuten later nog
een keer bellen, omdat ze dan
hun tegengif voor een bepaald
medicijn moeten hebben. Een
zaak van leven of dood, ja. Dan
neemt zo iemand gewoon een
dubbel abonnement.
Halverwege de jaren zestig
van driehonderd gulden, daar
mee heb je geen moeite om die
na vijf jaar de deur uit te doen.
Maar als-ie vijftienhonderd gul
den heeft gekost, is het andere
koek. Koop minder, namelijk al
leen dat wat je echt wilt."
Cubic-3 Design loopt volgens
eigen zeggen vaak op de dingen
vooruit. Ze zijn kortom nogal
eens te vroeg. „Terwijl iedereen
met halogeen zit, komen wij
opeens weer met een gloei
lamp. Maar na twee jaar werd-
ie opeens wel in de Grolsch-re-
clame gebruikt. En dan die eco-
trend van nu. Verschrikkelijk!
Iedereen gooit opeens het plas
tic uit zijn tuin om plaats te ma
ken voor hardhout. Wij dus niet,
voor onze nieuwe lampen heb
ben we gekozen voor kunststof.
Wedden dat die hele eco-trend
over een paar jaar weer is ver
dwenen?"
Ton Hoogerwerf (links) en Gerwin van Vulpen (rechts) gespiegeld in
een van hun ontwerpen. foto cpd.
Praat met echte modefreaks en je bent na
vijf minuten de draad kwijt. Het jargon dat
ze gebruiken is volslagen geheimtaal. Ook
in winkels bedient het personeel zich vaak
van termen die je in een gewoon woorden
boek niet tegenkomt. In World Fashion
Bizz, het blad van het World Fashion Centre
in Amsterdam dat deze maand 25 jaar be
staat, een hele pagina over termen die bij
jeans worden gebruikt. Een kleine selectie
hieruit.
JY ACID WASH - Een verwassen uiterlijk,
dat je krijgt door de jeans te wassen met in
chloor gedrenkte puimsteen. (Vooral niet
zelf proberen).
,Y BELL BOTTOM - Jeans (of pantalon)
met pijpen die strak om het bovenbeen
sluiten maar vanaf de knie wijd uitlopen,
zodat ze de voet kunnen bedekken.
JY CUSTOMIZED JEANS - Jeans die door
de dragers zijn versierd met stiksels, bord
uurwerk of textielverf,
wr DENIM -'Serge de Nimes' vernoemd
naar de Franse stad waar dit weefsel werd
ontwikkeld, verbasterd later in denim.
JY ECO DENIM - Met milieuvriendelijke
stoffen geverfde denim,
wr FRINGED - Na veel wassen ziet de
jeans met deze 'slecht' genaaide naden en
zomen er heel gebruikt uit.
ÏY HAIRY DENIM - Harige denim, die ook
na het wassen dit uiterlijk behoudt.
iY HIP HUGGERS - Jeans waarvan de tail
lehoogte net boven de heup zweeft.
JY JEANS - De originele jeans is een werk
mansbroek uit zware denim en dateert uit
het midden van de vorige eeuw. Een pair of
jeans heeft vijf zakken, zes rivets (spijker
tjes) contrasterende goudkleurige stiksels
en een button-fly (gulp met knopen).
TWO NEEDLE JOB - Twee parallel ge
stikte naden.
3r UNWASHED JEANS - De pure jeans
voor de echte liefhebbers. Met deze jeans
moet je in een heet bad stappen en blijven
zitten tot de jeans als een tweede huid om
je heen zit.
VINTAGE LOOK - Door een speciale
wassing met stenen (stone-washed) krijgt
de jeans een heel gebruikt uiterlijk.
Denim heeft een vaste plek veroverd in de mo
decollecties. Voor deze zomer brengt C&A
weer volop jeanswear, zoals voor haar dit
shortje met bijpassend mouwloos jasje.
Lotion zonder alcohol
Niet elke rriannenhuid kan tegen alcohol,
vandaar dat RoC pour Homme komt met
een lotion zonder. Het produkt bevat een
ginsengextract, (een herstellende werking)
pantotenol vitamine B5) en tocoferol (vita
mine E) die huidirritatie voorkomen en de
huid beschermen. De lotion kost (50 ml)
24,50.
De hele lijn bestaai uit twee scheerschui-
men, waarvan een zonder zeep; twee
scheercrèrpes een met en een zonder kwast;
een gel voor na het scheren zonder alcohol;
een lotion zonder alcohol, een beschermen
de crème en een anti-rimpelcrème. Dit
laatste is ook het duurste produkt uit de se
rie: 38,50 voor 30 ml.
Meest verkocht parfum
Het parfum Anaïs Anaïs heeft sinds 1985
een ereplaats gekregen op 'de hitparade van
de parfums', omdat het in eenheden
sindsdien het meest verkochte parfum ter
wereld is: meer dan 180 miljoen eenheden.
Het in wit opaalglas verpakte parfum is ge
ïnspireerd op de witte lelie. In de parfumlijn
vindt men een eau de toilette, een eau de
parfum en een parfum de toilette concen-
tré. Daarnaast is er een badlijn, bestaande
uit geparfumeerde crème, eveneens gepar
fumeerde lait, poeder die na het bad of de
douche moet worden aangebracht, bad-
schuim, douchegel, zeep, geparfumeerde
deodorantspray en een crème.
V
Voor Frayman is het 's ochtends tussen vier en tien uur spitsuur.
begon Fraymans tante met de
Wek-o-foon in een etagewoning
aan de Amsterdamse Amstelka-
de. Frayman toen nog hotelier
in Duitsland, nam de zaak in
1974 over. Uit de hotelbranche
was hij volgens eigen zeggen
wel gewend geraakt vroeg op te
staan en anderen ook zover te
krijgen.
Bio-motor
Zelf schiet hij elke ochtend om
kwart voor vier precies vanzelf
uit de slaap. „Mijn ingebouwde
bio-motor", zegt hij. De hele
nacht hebben dan al de zes ant
woordapparaten honderden
boodschappen opgenomen.
„Als ik wakker ben, hoor ik ze
aan- en afslaan; het houdt nooit
op."
De nieuwe aanmeldingen, de
weekroosters, veranderingen
van wektijden schrijft hij om
vier uur bij op zijn kaartsys
teem. Voor het geval de bio-
motor mocht haperen, is er de
zekerheid van een dubbele wek
ker. „Als ik niet voor honderd
foto» cpd.
procent betrouwbaar ben, kan
ik wel inpakken." Daarom ook
wèl altijd de weekeinden en op
feestdagen vrij, maar nooit va
kantie, in geen 26 jaar. „Op alle
werkdagen moeten ze op me
kunnen bouwen. Ik sta ermee
op en ik ga ermee naar bed. Ik
bèn de Wek-o-foon", zegt Fray
man.
Wie ook gewekt wil worden
moet 0 20 - 664 02 33 bellen,
dan is verslapen voortaan uitge
sloten.
