Schitterend lenteweer
maakt corso tot succes
DE
Leiden Regio
Team Leidsch Dagblad
dertiende in nieuwsquiz
Leonardushorde in Vikingschip
Leerlingen Leeuwenhorst
ontmoeten zwakzinnigen
TIJD
VAN
TOEN
MAANDAG 26 APRIL 1993
GERT VISSER. PIV.-CHEF AAD RIETVELD. 071-1
Vervolg van voorpagina
Schitterend lenteweer, honderdduizenden bezoekers en
nauwelijks problemen. Mooier dan afgelopen zaterdag
kon het corso het bijna niet hebben. De 46e editie van de
bloemenstoet kende slechts enkele smetten. Zo werden
in Haarlem vier omstanders onwel, kreeg een praalwagen
in Noordwijk een lekke band en raakten twee wagens al
voor de Lissese gemeentegrens beschadigd na een ont
moeting met een vluchtheuvel.
PUIN- EN BOLLENSTREEK
dorjth ligtvoet
De incidenten leidden nergens
tot vertraging. Slechts een keer
viel er een gaatje in de stoet.
Dat gebeurde 's avonds in
Noordwijk-Binnen waar de wa
gen 'Vis vangt vis vangt vis' een
lekke band kreeg. Omdat de
band totaal aan flarden was ge
reden moest in allerijl een
nieuw exemplaar worden ge
haald. „Het was nog wel even
spannend of deze wagen in de
stoet terug zou kunnen komen.
Door de wagen met politie-
escorte via de Beeklaan om te
leiden is dat toch gelukt", aldus
voorzitter J. Pennings van het
corsocomité.
Pennings is heel tevreden
over het aantal toeschouwers
dat, aangelokt door het fraaie
weer, langs de kant de praalwa
gens, personenwagens en mu
ziekkorpsen bekeek. „Ik heb zo
veel nationaliteiten gezien en
gehoord. Kolonnes Tsjechen en
Oostduitsers bijvoorbeeld." Nu
de bevolking van het voormali
ge Oostblok de kans krijgt, wil
ze natuurlijk ook wel eens het
corso zien, denkt Pennings.
Door de enorme drukte op de
wegen kon de Franse ambassa
deur die 's middags was uitge
nodigd voor een receptie op het
Lissese gemeentehuis, dat met
geen mogelijkheid bereiken.
Ook hij had politie-escorte no
dig om uiteindelijk op de plek
van bestemming te komen.
Voor het corso-comité was
het vervelend dat twee praalwa
gens aan de zijkant licht be
schadigd raakten bij het passe
ren van vluchtheuvels of andere
verkeersremmende obstakels.
Het jute waarop de bloemrijke
versieringen waren aangebracht
raakte hierbij beschadigd. Het
hyacintendek vertoonde hier
door enkele kale plekken. „Ik
begrijp best dat gemeenten hun
best doen om de snelheid van
het verkeer te verminderen,
maar die wegversmallingen ma
ken het er voor de wagens niet
makkelijker op om te passe
ren", aldus Pennings.
Voor de toeschouwers was
het stralende weer een zegen,
voor de bloemenwagens wat
minder. Hoewel de zwoele hya-
cintengeur door het fraaie weer
nog overweldigender was dan
andere jaren, hadden de boe
ketten op de personenwagens
soms erg te lijden van de zon en
de droge, oostelijke wind. Ook
de witte hyacinten waren niet
goed tegen deze weersomstan
digheden bestand en werden
gedurende de lange rit steeds
bruiner. Volgens Pennings was
hiertegen weinig te doen. „Je
kan de bloemen water blijven
geven, maar als ze meer ver
dampen dan ze opnemen dro
gen ze gewoon uit."
Opvallend was dit jaar dat de
praalwagens meer dan gebrui
kelijk versierd waren met ande
re bloemen dan hyacinten. De
wagen van de Zilker groep bol-
lenkekers 'In 't hartje van de
jungle' was bijvoorbeeld opge
tuigd met 'bananebladeren',
iets wat goed bij deze tropische
wagen paste. Maar dat andere
wagens versierd waren met ro
de tulpebladeren was opmerke
lijk, omdat het corso gewoonlijk
De praalwagens van het corso stonden gisteren op de Koningin Wilhelminaboulevard in Noordwijk. Vele duizenden trokken naar de badplaats om
de wagens (nog eens) te zien. foto dick hogewoning
altijd rode hyacinten gebruikt. graag gebruik gemaakt van rode
Pennings had ook hiervoor hyacinten, maar die waren van
wel een verklaring. „We hadden slechte kwaliteit door de vroeg
ingevallen vorst eind vorig jaar. gebruikt volgend jaar toch liever
Pennings noemt de rode tulpe- hyacinten. „Die bloemen horen
bladeren zeker niet lelijk, maar nu eenmaal bij ons corso."
utrecht edward dekker
medewerker
Is ontsnappen uit de gevangenis
in Nederland strafbaar? Waar
om zijn de aandeelhouders van
DAF boos? Is Andreotti vanwege
corruptie en mafiapraktijken in
Italië veroordeeld? De stichting
Krant in de Klas legde deze en
vele andere vragen voor aan
zo'n tachtig middelbare scholie
ren. In de collegezalen van de
universiteit van Utrecht streed
één koppel van het Leidsch
Dagblad voor de prijs van de
beste dagbladlezer.
Dagbladen doen al achttien
jaar hun best om via stichting
Krant in de Klas jongeren ertoe
aan te zetten vaker de krant te
lezen. De nieuwsquiz is een van
de onderdelen om dit doel te
bereiken. Een keer per maand
krijgen 2200 scholen een formu
lier met nieuwsvragen opge
stuurd. Docenten maatschap
pijleer kunnen die als proefwerk
gebruiken om te toetsen hoe
goed de leerlingen de krant le
zen. De beste twee leerlingen
doen mee in de landelijke fina
le. Het team van het Leidsch
Dagblad, Michiel Alkemade en
Jan-Arie Bijloos van het Wasse-
naarse Adelbert College, bleef
op een dertiende plaats steken.
En dat terwijl Michiel dagelijks
veertien kranten thuis in de
brievenbus ziet glijden. Waar
het aan lag? „Ik denk dat we de
antwoorden te snel en te kort
hebben geformuleerd. Het
bleek dat ze bij sommige vragen
een uitgebreider antwoord wil
den hebben", verklaart Michiel
de tegenvallende klassering.
Max Verbeek, lid van de stich
ting Krant in de Klas en docent
Nederlands, hoopt dat volgend
jaar meer koppels zullen deel
nemen aan de strijd om de wis-
seltroffee. „Het is jammer dat er
geen serieuze voorronde kan
worden gehouden, zodat je de
beste school naar-de finale kan
afvaardigen. En dat terwijl we
met die maandelijkse nieuws
quiz enorm veel scholen berei
ken. We gaan ons er op richten
om de finalewedstrijd écht op
poten te zetten."
LEIDEN De Evert Vermeerstichting houdt vandaag, maandag 26
april, een discussie-avond over het thema 'migratie en ontwikke
lingssamenwerking' in het zalencentrum Antonius aan de Lange
Mare 43. Gastsprekers zijn de PvdA-Europarlementariër Maartje
van Putten, VVD-Tweede Kamerlid Frans Weisglas en Ton van
Rietbergen van de Universiteit Utrecht. De Leidse wethouder Hans
de Ia Mar (Groen Links) leidt de discussie, die om 20.00 uur begint.
leiden De padvinders
van de Leonardushorde
hielden zich afgelopen za
terdag met veel melkpak
ken drijvende in het water
aan de Aalmarkt, nabij het
drijvende terras van An
nie's Verjaardag. De horde
had een Vikingschip ge
bouwd van hout en auto
banden en omstreeks 250
lege pakken melk. Doel
van de ludieke actie was
het werven van nieuwe le
den.
Het schip viel in elk ge
val op. Sommige voorbij
gangers verkeerden in de
veronderstelling dat de
Leidse Peurbakkentocht
dit jaar wat vroeger was
begonnen. De Leonardus-
groep, ooit een complete
padvindersgroep, omvat
tegenwoordig alleen nog
een welpenhorde. Er
wordt nauw samenge
werkt met de Franciscus-
verkennersgroep. De
groep omvat 19 jongens
in de leeftijd van 7 tot en
met 11 jaar en vier stafle
den. Die trokken zaterdag
ook de stad in om jonge
ren voor de scouting te in
teresseren. Wat de actie
aan nieuwe leden heeft
opgeleverd zal de komen
de week duidelijk worden.
In de komende tijd wordt
weer veel aandacht ge
schonken aan het vluchte
lingenprobleem. De manifesta
tie Leiden, Stad van vluchtelin
gen, zal met tal van activiteiten
voor het voetlicht treden. Die
hebben te maken met zowel
vluchtelingen uit vroeger tijd als
met vluchtelingen van nu, die
maar moeilijk aan werk kunnen
komen nu de welvaart van Ne
derland wat stagneert. Precies
hetzelfde probleem had men in
vroeger eeuwen. De buitenlan
ders die in het toen evenzeer
gastvrije Holland opgenomen
werden, spraken vaak geen of
onvoldoende Nederlands en
waren soms zó losgeslagen dat
ze vaak kozen of eigenlijk wel
moesten kiezen voor de bedela
rij en landloperij. Landloperij
kwam in vroeger eeuwen veel
voor. Of er tegen opgetreden
werd, hing van de autoriteiten
af.
Toevallig zijn een aantal reke
ningen van de baljuw van
Oegstgeest bewaard gebleven.
De stad Leiden had in 1615 de
rechtsmacht over Oegstgeest
opgekocht. Dat hield in dat Lei
den er voortaan de wetten
mocht stellen (die er vooral op
neer kwamen dat er in Oegst
geest geen economische activi
teiten ten nadele van Leiden
ontplooid mochten worden),
maar ook dat Leiden de plaatse
lijke gezagsdragers mocht be
noemen en het beleid mocht
bepalen.
Een van de eerste dingen die
het Leidse stadsbestuur deed
was het benoemen van Huych'
Lotsz. Gael, een zoon van de
(afgezette) Leidse schout, tot
baljuw en schout van-Oegst
geest. Het was zijn taak om als
een soort commissaris van poli-
Het Groene Kerkje in
Oegstgeest met on
der de toren het ca
chot voor landlopers.
De toren is in 1824
afgebroken.
collectie
gemeentearchief
leiden
tie de openbare orde te handha
ven. Veel schouten gooiden
daar met hun pet naar. behalve
als een welgesteld persoon iets
misdreef, want dan viel er iets te
verdienen. Meestal kwam zo ie
mand niet eens voor het ge
recht, maar werd onderling ge
marchandeerd over de boete,
die grotendeels in de zak van de
schout verdween.
Ook met Gael was het niet veel
beter. Het aantal klachten over
bedelarij, landloperij, vagebon-
derij en andere misstanden
nam in het begin van de jaren
twintig van de zeventiende
eeuw sterk toe. De Leidse bur
gemeesters drongen er bij Gael
dan ook op aan daar nu eens
wat aan te doen. Zijn rekenin
gen bewijzen dat hij inderdaad
ineens veel actiever geworden
is, wellicht ook omdat er een ex
tra diender in Oegstgeest aan
gesteld werd, die als taak kreeg
Engelse vagebonden en
bedelaars in Oegstgeest
het toezicht houden op bede
laars enz. Die man moest aan
tonen zijn geld waard te zijn en
dat resulteerde in een stroom
arrestaties.
Vooral Engelsen werden veel
gearresteerd. In Engeland was
het in die tijd niet erg pluis, ze
ker niet voor katholieken en or
thodoxe Calvinisten. Ook de be
kende Pilgrim Fathers waren
naar Leiden gevlucht.
Een aantal rekeningen van bal
juw Gael hadden betrekking op
de arrestatie van twee Engelsen:
Willem Bradtforth en Judick
Robbertsdochter die op het
platteland gebedeld hadden en
'gevagebondeerd' voor de deu
ren van de eerzame burgers.
Gael eiste dat het college van
welgeboren mannen van Oegst
geest (de rechtbank) hen zou
veroordelen tot verbanning ge
durende tien jaar uit het gebied
van Holland en Westfriesland
en dat zij de kosten van de justi
tie zouden betalen. Het vonnis
van de rechtbank was milder
dan de eis. De welgeboren
mannen vonnisten William en
Judith te vertrekken naar hun
eigen land met de eerste gele
genheid, uiterlijk binnen een
maand.
De kosten van justitie hoefden
zij niet te betalen. En die kosten
waren tamelijk hoog. De baljuw
claimde zes gulden voor het op
pakken van William en Judith
en dat was de helft van zijn nor
male tarief, omdat het vonnis
min of meer vrijspraak inhield.
Toch was dat de strenge reken
meesters op het Leidse Stadhuis
nog te veel en ze schrapten deze
post. Twee dienders kregen 24
stuivers voor het arresteren van
in totaal vier personen. De kos
ten voor hun verteringen bij het
vieren van dat feit werden ech
ter weer geschrapt: drank tij
dens het uitoefenen van de
dienst moest maar op eigen
kosten aangeschaft worden.
Ook de bode van Oegstgeest en
de dorpssecretaris (overigens
een notaris uit Leiden) kregen
voor hun aanwezigheid bij de
verhoren betaald. Soms werd
Gerrit, de beul uit Haarlem, er
bij gehaald, en ook hij werkte
bepaald niet voor niets. Afge
zien van een hoog salaris eiste
hij een volledige vergoeding van
reis- en verblijfkosten. Boven
dien was de man weieens niet
in Haarlem te vinden, zodat het
de bode veel tijd, en dus geld,
kostte om hem naar Leiden te
ontbieden. De gevangenen wer
den namelijk hoogstens voor
een paar etmalen in een hok
onder de toren van de kerk, in
dit geval de toren van het Groe
ne Kerkje, opgeborgen en dan
naar Gravenstein in Leiden af
gevoerd.
Het proces en de eventuele te
rechtstelling vonden wél in
Oegstgeest plaats en een gese
ling was altijd nog een beziens
waardigheid waar het ganse
dorp voor uitliep. Daarvoor was
een schavot nodig en ook dat
kostte het nodige.
De cipier van Gravenstein was
een kleine zelfstandige, die voor
alles wat hij deed (flink) decla
reerde. William en Judith ver
bleven 23 dagen in het gevang:
voor hun water en brood en wat
verder nodig was moesten per
dag acht stuivers betaald wor
den. Een extra diender bij hun
arrestatie kostte 12 stuiver en
voor portokosten van drie brie
ven (mogelijk om inlichtingen
over William en Judith in te
winnen) betaalde de baljuw 4
stuiver 8 penningen. Kortom,
deze affaire kostte al met al een
flink bedrag. En dan was er nog
niet eens sprake van een zwaar
geval, of recidivisme.
Het verscherpte beleid tegen de
Oegstgeester vagebonden kostte
de stad Leiden in het boekjaar
van 16 april 1627 tot 30 septem
ber 1628 het bedrag van 476
gulden 7 stuivers en 9 pennin
gen. Het vluchtelingenbeleid
was ook toen al kostbaar.
i linda welther
„We proberen op deze manier
de vooroordelen van leerlingen
over geestelijk gehandicapten
weg te nemen. We willen ze in
contact brengen met zwakzin
nigen en hun eventuele angst
voor hen verminderen." Aan
het woord is Sjef van Leeuwen,
muziekleraar van het College
Leeuwenhorst in Noordwijker-
hout en mede-organisator van
het project 'Willem van den
Bergh-leefgemeenschap'.
Leerlingen van Leeuwenhorst
nemen een week lang een kijkje
in de Noordwijkse leefgemeen
schap voor mensen met een
Verstandelijke handicap. Tot
woensdag brengen ongeveer
150 leerlingen een dagdeel door
op een van de afdelingen. Daar
kunnen zij kennis maken met
de bewoners van de leefge
meenschap.
De school 'dóet' elk jaar een
project om, zoals dat heet, de
horizon van de leerlingen te
verbreden. Van Leeuwen: „We
willen meer bieden dan alleen
de schoolvakken. Vorig jaar
hadden we bijvoorbeeld een
project over Thailand, maar we
merkten dat het moeilijk was de
leerlingen daar echt bij te be
trekken, omdat het zo ver van
hun bed is. Daarom zijn we op
zoek gegaan naar iets dat dich
ter bij huis is. We kwamen uit
bij deze leefgemeenschap."
Zowel de school als de leefge
meenschap hebben zich zorg
vuldig op het project voorbe
reid. Want lang niet alle zwak
zinnigen kunnen er tegen, dat
er vreemde mensen in hun ver
blijf komen. En aan de andere
kant moeten ook de leerlingen
beschermd worden tegen al te
hevige confrontaties met gees
telijkgehandicapten.
De leerlingen, allen vierde- of
vijfdeklassers, komen ieder een
ochtend of een middag kijken
op een van de afdelingen van de
leefgemeenschap. De leerlingen
reageren over het algemeen
'verbazend positief op het pro
ject, vertelt Van Leeuwen. „Tij
dens de eerste rondleiding wa
ren ze nog wat beduusd, maar
later vonden ze het leuk en ab
soluut niet griezelig. Ze hebben
zelf mogen kiezen op wat voor
soort afdeling ze terechtkomen.
Ze bepalen ook zelf hoe ver ze
willen gaan in hun contact met
de bewoners."
Veel bewoners vinden het
leuk dat er vreemde mensen
zijn. „Ze houden wel van de be
langstelling. Hoewel ze tijdens
de koffie toch wat stiller waren
dan anders", vertelt één van de
begeleiders. Het is voor het
eerst dat de leefgemeenschap
buitenstaanders laat rondkij
ken. L. Levenbach, die het pro
ject vanuit de instelling coördi
neert, is er tevreden over. „Ook
voor ons werkt zo'n project po
sitief. Want een van onze doel
stellingen is om zwakzinnigen
beter door de maatschappij ge
accepteerd te laten worden. On
geveer één procent van de Ne
derlandse bevolking is geestelijk
gehandicapt. We moeten die
mensen niet zo maar ergens
wegstoppen. Ze horen ook bij
de samenleving."
DUIVENBERICHTEN
De duiven vlogen dit weekeinde vanuit
Houdeng.
De Vriendenclub: 1.5 H. Sladek. 2.3
Th. Hoogkamer. 4.7.9.10 Combinatie
V.d. Nieuwendijk; 6 L. Engel; 8 Combi
natie Bodijnen Zn.
De Reisduif: 1,2,3,8.9 D. Albers; 4
A. de Groot; 5 J. Hartevelt. 6,7,10 N. de
Groot en Zn.
Leiderdorp: 1,6.8 W. van Oosten;
2,3,5,10 R. v.d. Nieuwendijk; 4 P.
Sloos; 7 J. Knijnenburg; 9 M. Reijerse.
Het Oosten: 1,3,10 A. Pracht; 2,5 N.
v.d Blom; 4 A. Geyteman; 6,7. W Kop;
8 Mooten'v.d. Hoogt; 9 P. van Duyl.
LPC: 1,10 J.v d. Hoogt; 2 Groenen
dijk/Heiden; 3,7,8 K. Lefebre; 4 H. de
Jonge sr.; 5,6,9 Groenendijk Korte.
DeRijnklievers: 1 A. v.d. Velde; 2.6
J. Zevenhoven; 3,8 F. Ladan; 4 G H.
v.d. Poel; 5 Combinatie Kooy Was
sing; 7 J. Kok; 9. H. v.d. Star; 10 A. de
Meij.
AGENDA
MAANDAG 26 APRIL
Leiden
Discussie-avond over het thema 'mi
gratie en ontwikkelingssamenwer
king', org. Evert Vermeerstichting, in
het Antonius zalencentrum, aanvang
Oranjefeesten: Kermis Palace parkeer
terrein vanaf 15.30.
Voorschoten
Club- en ruilavond van de Ned. Ver.
van Postzegelverzamelaars Voorscho
ten. gebouw De Werf, Schoolstraat,
aanvang 19.45 uur.
Dia-lezing over gebouwen en objecten
uit de periode 1850-1950, org.
stichting Leèfbaar Voorschoten, Am-
bachts- en Baljuwhuis, Voorstraat,
aanvang 20.00 uur.
DINSDAG 27 APRIL
Katwijk
Informatie-avond over drugs- en gok
verslaving. org. Katwi|kse Vrouwen
Raad. in de 'Open Hof aan de Rijn
straat. aanvang 20.00 uur.
Piet van Duyn van 'Zeebanket' uit
Noordwi|kerhout vertelt over de berei
ding van vis, gebouw NWH. Ceacilia-
straat. aanvang 12.00 uur.
Leiden
Pleinfestijn met o.a. rommelmarkt en
rad van avontuur, bi) P C. basisschool
De Toonladder, Kennedylaan 1, van
14.00 tot 19.30 uur.
Noordwijk
Oranjefeesten: Kermis Palace par
keerterrein vanaf 15.30 uur.
Noordwijkerhout
Hamish Imlach Muriel Graves, org.
The Folkclub, in De Schelft, zaal
open 20.00 uur, aanvang 20.30 uur.
Vergadering en postzegelveiling van
de Postzegelvereniging in De Schelft,
aanvang 20.30 uur.
Warmond
Klaverjassen m het Meerpunt, aan
vang 20 00 uur.
WOENSDAG 28 APRIL
Katwijk
Volksdansinstuif in het teken van 'Ac
tie voor Kenya', org. Volksdansgroep
Katwijk, inTripodia, Hoornesplein
155, aanvang 20.00 uur.
Leiden
Sporten voor mensen met CARA olv
een fysiotherapeut in gymzaal De
Brug. Wassenaarseweg. van 16.00
Wonen. Gerestraat 20. van 20 00 tot
21.00 uur.
Noordwijk
Oranjefeesten: Kermis Palace par
keerterrein vanaf 15.30 uur; Bingo
avond in 't Trefpunt, aanvang 20.00
Oegstgeest
Bridge-drive in 'Hotel het Witte Huis',
aanvang 19.45 uur.
Zoeterwoude
Lezing over de Nederlandse Kleipijp
door D. Duco, conservator Pijpenka-
binet Leiden, org, St. Oud Zoeterwou
de, in Ons Huis, Kosterspad, aanvang
20.00 uur.
