Akkoord vervolging
oorlogsmisdadigers
'Zeg sire, er zijn nog Belgen hoor'
Buitenland
Langste auto
Zoon Dubcek wantrouwt onderzoek
Israël staat Palestijnen
eigen politiemacht toe
Nieuwe aanklachten tegen
RAF-terroriste Schulz
VS willen recycling CFK's
DAG VAN DE VERPLEGING
ZATERDAG 24 APRIL 1993
1 Algemeen Nederlands Persbureau AP Assoc
scbe Presse Agentur CPD Cemeenschappeh|kc i
The independent IPS Inter Press Service RTR
Demirel presidentskandidaat
ankara» Eén dag na de begrafenis van de afgelopen zaterdag
overleden Turkse president Turgut Özal heeft de Partij van het
Juiste Pad gisteren premier Siileyman Demirel als presidents
kandidaat naar voren geschoven. Demirel betoogde dat zijn par
tij afhankelijk is van de steun van andere partijen. Turkse kran
ten tippen Demirel (68) algemeen als opvolger van özal. Het
parlement heeft tot 27 mei de tijd een nieuwe president te kie-
Tijdelijk bestand Nagorno-Karabach
bakoe Armenië en Azerbajdzjan hebben in Nagorno-Karabach
een staakt-het-vuren van 48 uur in acht genomen ter gelegen
heid van een bezoek van Europese inspecteurs. Dat heeft de
aanvoerder van het tien man tellende inspectieteam van de
Conferentie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (CVSE),
kolonel Heikki Happonen, gisteren bekendgemaakt. Het team
moet het werk voorbereiden van waarnemers die toezicht moe
ten houden op een staakt-het-vuren dat in februari in Rome
werd overeengekomen.
TBC doodsoorzaak nummer één
londen De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft giste
ren de noodklok geluid over tuberculose. De ziekte is volgens de
WHO doodsoorzaak nummer één in de wereld. Op veel plaatsen
in de wereld is TBC onbeheersbaar geworden, aldus Arati Kochi,
leider van het TBC-programma van de WHO. „De ziekte, die is
te voorkomen en te genezen, is op grote schaal genegeerd en er
is geen land dat er immuun voor is", aldus Kochi. Hij waar
schuwde dat TBC de komende tien jaar meer dan dertig miljoen
slachtoffers zal maken als niet onmiddellijk actie wordt onder
nomen om de verspreiding tegen te gaan.
Celstraf voor aanslag op asielzoekers
lüneburc Een man die in november na een drinkgelag brand
stichtte bij twee asielzoekersverblijven is gisteren door een Duit
se rechtbank tot een gevangenisstraf van vijfjaar en drie maan
den veroordeeld. Een medeplichtige kreeg een celstraf van twee
jaar en negen maanden. Een derde dader, die het na de eerste
aanslag voor gezien hield, kwam er met vijftien maanden voor
waardelijk vanaf. De aanslagen op asielzoekerscentra bij het ten
zuidoosten van Hamburg gelegen Lüneburg werden op 28 en 29
november gepleegd. De aanslagen eisten geen slachtoffers.
Egyptische fundamentalisten opgepakt
cairo» De Egyptische politie heeft gisteren meer dan vijfhon
derd mensen gearresteerd in de jacht op moslim-extremisten,
die worden verdacht van de aanslag afgelopen dinsdag op de
Egyptische minister van voorlichting Safwat el-Sherif. De politie
hield razzia's in een aantal wijken in Cairo en doorzocht hon
derden huizen in de volkswijk Imbaba, dat als een bolwerk van
de moslim-extremisten bekendstaat. Van hieruit worden regel
matig pogingen ondernomen om de regering omver te werpen
en Egypte in een fundamentalistische staat te veranderen.
Oppositieleider Sri Lanka vermoord
colombo Een vooraanstaande oppositieleider op Sri Lanka is
gisteren vermoord tijdens een verkiezingsbijeenkomst even bui
ten de hoofdstad Colombo. De oppositieleider, Lalith Athulath-
mudali van het Democratisch Verenigd Nationaal Front, was
tussen 1979 en 1991 verscheidene malen minister, onder meer
voor nationale veiligheid en handel. Een onbekende vuurde zes
schoten af op Athulathmudali, waarna hij wist te ontkomen. Een
van de kogels trof de oppositieleider in het hart.
Baird adviseur van Clinton
hartford Zoe Baird (40), die begin dit jaar leek voorbestemd de
nieuwe Amerikaanse minister van justitie te worden, wordt be
noemd tot adviseur van president Bill Clinton op het gebied van
de inlichtingendiensten. Dit is vernomen bij de Verzekerings
maatschappij Aetna Life and Casualty Co, waar zij werkt. Baird
trok zich terug voor de functie van minister van justitie nadat
bekend was geworden dat zij illegaal in de VS verblijvende bui
tenlanders in dienst had genomen als hulp in de huishouding en
over hun loon geen sociale lasten had betaald.
Pijnlijke fout van terrorist
Istanbul» De politie van Istanbul heeft gisteren een „linkse ter
rorist" aangehouden die door de vroegtijdige ontploffing van
een bom een hand was kwijtgeraakt. De man werd aangehou
den bij een muur om de tuin van het Britse consulaat in Istan
bul. Hij had een tas bij zich waarin de politie een handvuurwa
pen, een raketgranaat en een magazijn kogels voor een geweer
aantrof. Het was onduidelijk of het Britse consulaat ook het
doelwit van de man was.
Massale ontsnapping in Niger
niamey» Uit de centrale gevangenis van de Nigerese hoofdstad
Niamey zijn gisteren meer dan negenhonderd gevangenen ont
snapt. De ongeveer dertig gevangenbewaarders grepen volgens
ooggetuigen niet naar hun wapens toen de gedetineerden mas
saal naar buiten renden. De gevangenen waren in opstand sinds
2 april. Aanleiding was de afkondiging van een amnestie voor
gevangen Tuareg-rebellen in het kader van een wapenstilstand.
Gewone misdadigers eisten ook voor hen een amnestie en na
men elf gevangen Tuaregs in gijzeling. De gijzelaars werden on
gedeerd in hun cellen aangetroffen nadat alle gevangenen waren
ontsnapt.
Commandanten van Kroaten en moslims worden het eens
De commandanten van de legers van Kroaten en mos
lims in Bosnië-Hercegovina zijn overeengekomen oor
logsmisdadigers te vervolgen. Dat heeft Philippe Moril-
lon, bevelhebber van de VN-vredesmacht in Bosnië, gis
teren bekendgemaakt. Soldaten van beide partijen zijn
zich afgelopen week te buiten gegaan aan gruweldaden
in het midden van de jonge Balkan-republiek, waarbij
meer dan 250 mensen zijn omgekomen.
sarajevo-washington
„Enkelen van de verantwoorde
lijken zijn, zo hoop ik, de afgelo
pen uren al aangehouden", al
dus Morillon. De VN-bevelheb-
ber refereerde vooral aan de
aanslag afgelopen zondag met
een autobom op een moskee in
Vitez, in het midden van Bos
nië. Bij die aanslag, de eerste
met een autobom, vielen ver
scheidene doden.
Britse VN-soldaten hebben
zich bijzonder geschokt ge
toond over koelbloedige moor
den door Kroaten op moslim
families. Een televisieteam volg
de kolonel Bob Steward die
woedend een vrachtwagen met
Kroatische soldaten staande
hield en hen toeschreeuwde:
„Wat is gebeurd, is een schan
de. Hele gezinnen zijn afge
slacht. Ik wil weten wie dat
heeft gedaan."
De gevechten tussen Kroaten
en moslims namen gisteren
overigens in hevigheid af maar
de situatie in het midden van
Bosnië blijft gespannen, zo
meldde Radio Sarajevo.
De Verenigde Naties houden
ongeregelde troepen verant
woordelijk voor de bloedbaden
afgelopen week onder moslims
en Kroaten. De leiders van bei
de partijen kwamen maandag
en woensdag al bestanden over
een maar plaatselijke leiders
lapten die aan hun laars, aldus
zegslieden van de VN-vredes-
macht.
De Amerikaanse president
Clinton heeft gisteren gezegd
dat hij binnen enkele dagen een
beslissing zal nemen over het
beleid ten aanzien van Bosnië-
Hercegovina. Eventuele lucht
aanvallen op Servische doelen
en opheffing van het wapenem
bargo tegen de Bosniërs „ver
dienen serieuze overweging",
zei hij. Clinton maakte duidelijk
dat de Verenigde Staten alleen
met steun van de Europese
bondgenoten zullen proberen
een einde te maken aan de 'et
nische zuivering' door de Ser
viërs.
Het 'parlement' van de Bosni
sche Serviërs heeft besloten
Barcelona Gisteren is in Barcelona de langste auto ter wereld gepresenteerd: een Cadillac van 18,3 meter. Dat gebeurde tijdens de expositie 'Au
to's van Hollywood'. De limousine is uitgerust met onder andere een zwembad en een badkuip. De wagen is tien jaar geleden gemaakt voor e
advertentie-camapgne.
BRUSSEL «AFP-Rtr
De zoon van Alexander Dubcek,
de vorig jaar overleden leider
van de Praagse Lente, wan
trouwt het onderzoek naar de
doodsoorzaak van zijn vader.
Pavel Dubcek uit zijn twijfel in
een vraaggesprek dat gisteren in
het Belgische dagblad La Libre
Belgique is afgedmkt.
Dubcek, die in 1968 in
Tsjecho-Slowakijeeen „socialis
me met een menselijk gezicht"
wilde invoeren, overleed in no
vember op 71-jarige leeftijd na
dat hij twee maanden eerder
slachtoffer was van een ernstig
auto-ongeluk. Een rechtbank in
Praag veroordeelde deze maand
de chauffeur van Dubcek tot
een jaar cel omdat hij in slecht
weer te hard zou hebben gere
den als gevolg waarvan de auto
van de weg raakte.
Pavel Dubcek plaatst in het
interview kanttekeningen bij
het onderzoek van het ministe
rie van binnenlandse zaken
naar het fatale ongeluk. Zo is de
BMW waar Dubcek in zat nooit
onderzocht en is de wagen om
onbekende redenen verdwenen.
Hetzelfde gebeurde met een
van de drie ooggetuigen. Van de
andere twee is er een „te bang"
om iets te vertellen, terwijl de
ander een andere kleur opgeeft
van de auto dan tot op heden
door de autoriteiten naar buiten
is gebracht.
Pavel merkt voorts op dat in
de BMW niet de documenten
zijn aangetroffen die zijn vader
op het moment van het ongeluk
bij zich had. De papieren had
den betrekking op een ontmoe
ting van leden van de Slowaakse
en Tsjechische Sociaal-Demo
cratische Partij.
Mensen in het voormalige
Tsjecho-Slowakije die denken
dat Dubcek doelbewust uit de
weg is geruimd, zeggen dat
Dubcek documenten in zijn be
zit had die belastend waren
voor de voormalige Communis
tische Partij van de Sovjetunie
en daarom moest verdwijnen.
Pavel Dubcek gelooft niet dat
dat het geval is geweest. „Ieder
een weet de waarheid omtrent
de invasie van Tsjecho-Slowa
kije (in 1968). Het enige wat
mijn vader werkelijk bezig hield
was de situatie in zijn land."
foto reuter custav macarino
Tshisekedi wil
interventie
VN in Zaïre
Boete dreigt
wegens huilen
van een baby
londen AFP
Jackie Whitehouse uit het Noor
dengelse Cannock hangt een
boete boven het hoofd wanneer
zij er niet in slaagt een einde te
maken aan het huilen van haar
acht maanden oude baby. Na
klachten van haar buren, waar
schuwde de gemeenteraad me
vrouw Whitehouse dat zij een
boete van vijfduizend pond (on
geveer veertienduizend gulden)
kan krijgen indien de geluids
overlast voortduurt. Jackies bu
ren hadden geklaagd dat zij al
maanden lang elke ochtend om
vijf uur wakker worden van het
gekrijs van de baby. De moeder
is diep verontwaardigd over de
klachten. Het kind heeft last van
haar tandjes en „ik doe alles wat
ik kan om haar rustig te krijgen,
maar iedere moeder kan zeggen
dat dat het moeilijkste werk ter
wereld is".
BRUSSEL ALY KNOL
CORRESPONDENT
Ex-wielrenner Eddy Merckx, musicus Toots
Thielemans, voetbalcoach Paul van Himst,
astronaut Dirk Frimout, voormalig weer
man Armand Pien, filmregisseur Stijn Co-
ninx en oud-autocoureur Jacky Ickx voelen
zich door één ding verbonden: ze zijn alle
maal Belg en dat willen ze graag zo houden.
Ze willen geen afgescheiden Vlaming, Waal,
Brusselaar of 'Ostkantonner' worden. Daar
om steunen ze de zojuist in België opge
richte Vereniging Zonder Winstoogmerk:
Tegen Het Separatisme'.
In het Belgische parlement werd gisteren
een drastische wijziging van de grondwet
goedgekeurd die het land omvormt tot een
federatie met uitgebreide autonomie voor
de Frans- en Nederlandstalige gebiedsde
len. De wijzigingen moeten officieel nog
worden goedgekeurd door koning Boude-
wijn.
Morgen treedt de 'VzW' voor het eerst
naar buiten met een betoging in Brussel.
Men wil laten zien dat „de zwijgende meer
derheid der Belgen" het nu wel welletjes
vindt met de staatshervorming. Het is tot
hier en niet verder.
„We zijn al zo'n klein land, we hebben er
geen belang bij om nog meer uit elkaar te
gaan", zegt Dirk Frimout. „In Europa willen
we integratie, dan moet je niet op lager ni
veau separatisme gaan nastreven."
Op zijn (Amerikaanse) ruimtevlucht van
enkele jaren geleden „hebben de Belgen als
Belgen gereageerd", zegt Frimout. „Als as
tronaut werd ik door gans België aanvaard.
Toen heb ik die verbinding tussen het noor
den en het zuiden heel goed gevoeld. De fe
derale staat is nu een feit. Het is niet de be
doeling dat terug te draaien, maar we moe
ten nu verder bouwen op wat we gemeen
schappelijk hebben."
Toots Thielemans woont al tientallen ja
ren in het buitenland, maar ook hij is in zijn
hart altijd Belg gebleven. Zoals hij deze
week bij de presentatie van de VzW vertel
de, bewaart hij zijn beste herinneringen aan
de dag waarop hij tijdens één van de wed
strijden van het WK-voetbal de brabanqon-
ne, het Belgische volkslied, mocht vertolken
ter ere van de 'Rode Duivels'!
Diezelfde Rode Duivels gaan ook sportlie
den als Eddy Merckx en Paul van Himst aan
het hart. Nu al, zei Merckx deze week. heeft
België in vele takken van sport de grootste
moeite om een „volwaardige" nationale
ploeg samen te stellen. „Wat zal
rechtkomen", vroeg Merckx zich af, „als we
Vlaamse, Waalse en Brusselse ploegen zou
den moeten vormen?"
„Met de federalisering van België hebben
we het eindpunt bereikt. Nu is het gedaan",
zegt André van Roy, directeur van General
Motors Continental in Antwerpen. Hoewel
in eigen woorden a-politiek wil-hij zich ver
zetten tegen politici als de christendemo
cratische Vlaamse premier Luc Van den
Brande, die betoogt dat de federale Belgi
sche staat slechts „een episode" in het ko
ninkrijk België is.
„De investeringen uit het buitenland zijn
nu al bijna nul. Dat is een drama, maar dat
komt door het feit dat er onrust is in het
land. Men vraagt zich af: zullen er morgen
twee munten zijn, wat gebeurt er met de
werkloosheid, wie gaat de staatsschuld be
talen? Buitenlanders investeren liever in
landen met meer stabiliteit." Morgen zal
Van Roy voor het eerst in zijn leven met een
spandoek de straat op gaan.
In 1912 schreef de Waalse socialist Jules
Destrée verontrust aan de toenmalige ko
ning Albert: „Sire, il n'y a pas des Beiges."
De VzW Tegen het Separatisme wil laten
zijn dat ze er nog wel degelijk zijn.
Moslims bidden voor vrede in een moskee in Tuzla. De meeste mannen
zijn vluchtelingen uit gebieden in Bosnië die nu door Serviërs worden
gecontroleerd. foto reuter djordje ucuesic
toch te blijven deelnemen aan
het vredesoverleg onder leiding
van Lord Owen en Cyrus Vance.
De Serviërs in Bosnië-Hercego
vina blijven evenwel aandrin
gen op veranderingen bij de op
splitsing van de republiek in
tien semi-autonome provincies.
Owen heeft gisteren enkele
wijzigingen voorgesteld in het
vredesplan voor Bosnië-Her
cegovina. De Britse EG-bemid-
delaar wil een „gedemilitari
seerde corridor" in het noorden
van Bosnië, die Servië verbindt
met het westen van Bosnië.
Troepen van de Verenigde Na
ties moeten de corridor gaan
bewaken. De doorgang door
kruist de derde provincie die
volgens het vredesplan van
Owen en Vance wordt toegewe
zen aan de Kroaten. Een andere
„gedemilitariseerde" route
moet volgens Owen de moslim-
provincie rond Tuzla verbinden
met de stad Brcko in het noor
den, aan de grens met Kroatië.
Jeruzalem aplestijnen op de Westelijke Jor
daanoever en de Gazastrook
een politiemacht van een paar
duizend man toe te staan.
Israël probeert de positie van
gematigde Palestijnen te ver
sterken ten opzichte van de
moslim-fundamentalisten, die
tegen de onderhandelingen zijn
gekant. Moslim-extremisten
hebben sommige onderhande
laars al met de dood bedreigd.
Peres zei vrijdag op de Israeli
sche radio over de plannen voor
een politiemacht: „Als de Pales
tijnen klaar zijn om dit op zich
te nemen in het kader van gro
tere autonomie, waarom niet?
Wij bieden de Palestijnen een
verreikend gebaar," zei hij
„Zelfbestuur, waaronder politie,
verantwoordelijkheid voor ge
zondheidszorg, post. handel,
landbouw, alles."
Israël biedt de Palestijnen op de
bezette gebieden grotere con
trole over lokaal bestuur, waar
onder een politiekorps. Dat
heeft de Israëlische minister van
buitenlandse zaken Shimon Pe
res gisteren gezegd.
De uitspraken van Peres wij
zen op een Israëlisch gebaar
naar de Palestijnen die zich
sterk hebben gemaakt voor de
hervatting van de vredesbespre
kingen, die dinsdag beginnen in
Washington. De Palestijnse lei
der Faisal Husseini wees het
aanbod echter af en zei dat de
Israëlische troepen eerst weg
moeten uit de bezette gebieden.
Het Israëlische dagblad
Hadashot meldde gisteren dat
Peres met premier Rabin een
plan had uitgewerkt om de Pa-
levenslang veroordeeld voor
haar aandeel in de ontvoering
van en moord op de Westduitse
werkgeversvoorzitter Hanns-
Martin Schleyer in 1977. Een
woordvoerder van het bureau
van de federale aanklager zei
gisteren dat de nieuwe aan
klachten tegen Schulz kunnen
worden gebruikt wanneer zij na
vijftien jaar in aanmerking komt
voor vervroegde invrijheidstel
ling.
De aanklachten vormen het
antwoord van de autoriteiten
op de bomaanslag van de RAF
op een gloednieuwe gevangenis
bij Darmstadt.
De Duitse justitie heeft gisteren
nieuwe aanklachten ingediend
tegen Adelheid Schulz, een lid
van de terroristische Rote Ar
mee Fraktion dat reeds een le
venslange celstraf uitzit. De
nieuwe aanklachten hebben be
trekking op de moord op twee
Nederlandse douaniers op 1 no
vember 1978 aan de Duitse
grens bij Kerkrade en de mis
lukte moordaanslag op de Ame
rikaanse generaal Frederik
Kroesen en diens vrouw op 15
september 1981 in Heidelberg.
Schulz (38) werd in 1985 tot
De regering van premier Etien-
nie Tshisekedi heeft de Verenig
de Naties gisteren verzocht in te
grijpen in het door politiek en
etnisch geweld verscheurde Zaï
re. Het verzoek werd door een
minister van Tshisekedi gedaan
tijdens een onderhoud met
Boutros Boutros-Ghali, de se
cretaris-generaal van de VN.
Normaliter worden dergelijke
verzoeken, die van de wettige
regering afkomstig moeten zijn,
gedaan door de ambassadeur
van een land bij de VN.
Tshisekedi's regering ver
zocht de VN bij monde van mi
nister van communicatie Lam
bert Mende om een zogenoem
de interventiemacht om de „or
de en veiligheid te herstellen",
waarnemers in onrusthaarden,
commissies om etnisch geweld
in de provincies Shaba en Kivu
te onderzoeken en technische
hulp bij het organiseren van
verkiezingen.
Met Tshisekedi's regering is
president Mobutu Sese Seko,
die in Zaïre al een kwart eeuw
de macht heeft, morrend ak
koord gegaan maar hij heeft
haar later weer naar huis ge
stuurd en een andere regering
benoemd. Haar ontslag wordt
door Tshisekedi's regering, die
volgens toezeggingen van Mo
butu verkiezingen had moeten
voorbereiden, niet aanvaard.
Mobutu wordt ervan beschul
digd tot onrust aan te zetten om
onder verwijzing daarnaar ver
kiezingen op de lange baan te
kunnen schuiven.
De Zaïrese staatsradio beves
tigde gisteren het bericht dat in
aanhoudende etnische gevech
ten in Kivu in het noordoosten
van het land honderden men
sen zijn omgekomen.
washington
De Amerikaans regering heeft zich gisteren uitgesproken voor recy
cling van CFK's in koelkasten en air conditioners ter bescherming
van de ozonlaag. De Dienst voor Milieubescherming (EPA) heeft
besloten dat reparateurs van koelkasten en air-conditioners andere
apparatuur moeten gebruiken om ontsnapping van CFK's en ande
re ozon-aantastende stoffen te voorkomen.
V
Adverteren met een goed
„redaktioneel umfeld"
zaterdag 8 mei
Informatie tel. 023 - 150 134
