'Soms was ik hier de paus'
jp|i|
Kerk Samenleving
ZATERDAG 24 APRIL 1993
UIT DE KERKBLADEN
Astrologie (1)
Dominee J.B. Alblas van de
hervormde gemeente in Ha-
zerswoude wii in Het Kerk
blad voor de ring Alphen der
Hervormde Kerk wel even
wat rechtzetten. ..Dinsdag 13
april is op uitnodiging van de
Katholieke Vrouwen Vereni
ging een mevrouw mensen
wegwijs komen maken in as
trologie. Dingen die gebeu
ren in het leven van een
mens. zijn geen toeval. Met
dergelijke woorden werd in
de 'Rijnwoude Koerier' deze
bijeenkomst aangekondigd.
Wat triest dat mensen het in
de sterren gaan zoeken! De
Bijbel leert ons ook hier niet
aan mee te doen, maar het in
de hemel te zoeken, waar
Christus Jezus is, onze Voor
spraak aan de rechterhand
van Zijn hemelse vader!"
Astrologie (2)
De aankondiging in de krant
doet volgens Alblas vermoe
den dat men serieus met as
trologie bezig wil zijn. „Daar
om is het begrijpelijk dat er
vragen zijn gekomen over
deze bijeenkomst en de
plaats waar deze gehouden
wordt: Hel Verenigingsge
bouw. Zonder inzage in een
bepaald programma wordt
dit gebouw ook verhuurd
aan verenigingen buiten de
kerk en ook aan mensen die
bijvoorbeeld een verjaardag
hebben te vieren. Dat wil
echter absoluut niet zeggen
dat we als kerk achter alles
staan wat in het gebouw ge
beurd, in het geval van astro
logie dus INTEGENDEEL!!!"
Hervormde invloed (1)
Het kamerlid drs. G. van Leij-
enhorst (CDAJ houdt in De
Waarheidsvriend, het weke
lijks orgaan van de Gerefor
meerde Bond. een verhande
ling over de politieke betrok
kenheid van het hervormde
volksdeel. Hij constateert dat
het onder de protestanten
vooral de gereformeerden
zijn die de prominente func
ties bekleden. „Zelfs in een
overvvegend hervormde om
geving blijkt het vaak moei
lijk om hervormde bestuurs
leden voor CDA-afdelingen
te vinden. Gereformeerden
daarentegen stellen zich
klaarblijkelijk gemakkelijker
beschikbaar. Hebben we hier
in feite niet te maken met de
uitlopers van de emancipa
tiebeweging, die zowel het
rooms-katholieke als het ge
reformeerde volksdeel tde
kleine luijden) tot volledige
participatie in het maat
schappelijke en politieke le
ven van Nederland heeft ge
bracht?"
Hervormde invloed (2)
Emanciperen betekent strijd
baar «zijn. legt Van I^ijen-
horst uit. „Je laten gelden en
je afzetten tegen de heersen
de machten, in de vorige
eeuw dus tegen de liberale-
/hervormde suprematie. In
onze tijd ziet de sociolo
gische kaart er heel anders
uit. Gereformeerden lijken
nu al heel sterk op doorsnee
hervormden, met dit verschil
dan dat velen van hen zijn
door-geëmancipeerd. Men
kan blijkbaar niet goed halt
houden; een verschijnsel dat.
naar mijn mening, in het Sa
men op Weg-proces bij de
meer bedaarde hervormden
veel zorg oproept en derhal
ve belemmerend werkt op de
eenwording."
Pastoor J. Velthuyse na 25 jaar St. Bonifacius-parochie met emeritaat
HET WEER
ROB GROENLAND
De afstand tussen Rome en
Alphen aan den Rijn be
draagt zo'n slordige 1700
kilometer. Dat gaf pastoor
J. Velthuyse van de St. Bo
nifacius-parochie altijd een
zekere vrijheid om niet vol
gens 'het boekje' te hande
len. „De officiële leer is je
gereedschap, maar gereed
schap moet je leren hante
ren. Als ik werd geconfron
teerd met een werkelijk
heid die afweek van de
leer, was ik hier de paus. Ik
moest de beslissingen ne
men."
ALPHEN AAN DEN RUN
DICK VAN DER PLAS
In die gevallen schroomde de
'gevoelsmens' Velthuyse niet
om iemand die in scheiding lag
toch toe te laten tot de Heilige
Communie. Of reageerde hij als
iemand tegen hem zei: 'Die
vrouw zou zo tot priester kun
nen worden gewijd' met een
volmondig 'Ia. dat vind ik ook'.
De Rooms-Katholieke Kerk zou
er alleen maar rijker van wor
den als gehuwde mannen en
vrouwen tot het ambt zouden
worden toegelaten, beaamt
Velthuyse.
Zelf ontving hij de wijding 39
jaar geleden, aan het begin van
een loopbaan die hem via
Stompwijk (van '54 tot '56), Sas-
senheim ('56—'62) en Waterin
gen ('62—*66) naar Alphen aan
den Rijn zou voeren. Hij kwam
als kapelaan, werd na twee jaar
pastoor en verlaat na bijna een
kwart eeuw zijn post op 1 mei.
Afbouwen is er in die laatste
weken niet bij. Iedereen die nog
een kind wil laten dopen of wat
anders heeft af te handelen met
de 'loopjongen van Onze Lieve
Heer' zoals Velthuyse zich
zelf graag omschrijft klopt
nog gauw even aan bij de riante
pastorie aan de Paradijslaan.
„En ondertussen gaat ook het
gewone werk nog door. Er moet
worden begraven, getrouwd en
de missen moeten worden
voorbereid. En dan zit ik ook
nog middenin een verhuizing."
Velthuyse laat het maar over
zich heen komen. „Ik beleef
iets, maar de parochianen ook.
Na 27 jaar komt er ook voor hen
een einde aan een tijdperk." De
pastoor is blij dat er voor hem
in Alphen een nieuwe priester
komt, in de persoon van J.
Steenvoorden (31 jaar) die op 5
juni in de kathedraal van Rot
terdam wordt gewijd. Maar hij
vindt het jammer dat de pasto
rie van de St. Bonifacius straks
niet meer is bewoond. Steen
voorden trekt in bij pastoor H.
Borghols van de Heilige Pius
mzm
Pastoor J. Velthuyse: „Sommige mensen komen vooral in de kerk om op adem te komen, om een beetje weg te dromen." foto ben de bruyn
X-parochie, die straks met zijn
nieuwe rechterhand de scepter
over zowel de Pius als de Bo
nifacius gaat zwaaien. „Dat is
een verlies. Mijn huisgenote
Bep Kneppers en ik waren hier
toch als twee full-timers altijd
op de pastorie te vinden. We
waren het hart van de zaak." Hij
bedoelt het niet als kritiek op
'buurman' Borghols. „Op zich
heb ik er best begrip voor dat je
een nieuw-gewijde priester de
eerste periode intensief bege
leidt. Priester word je tenslotte
pas in de praktijk."
Velthuyse vindt zichzelf in die
39 jaar veranderd. „De ervarin
gen die je te verwerken krijgt
zijn zo onvoorstelbaar. Er zitten
hele mooie, hele droevige en
hele fascinerende bij. Mensen
kloppen bij je aan in hun
diepste ellende, maar ook tij
dens de mooiste momenten in
hun leven. Dat maakt dat je een
heel bevoorrecht bestaan leidt.
Je moet dat niet zoeken in
maatschappelijk aanzien of veel
bezittingen. Maar om de werke
lijke rijkdommen van mensen
te mogen delen, dat is toch ge
weldig!"
Hij heeft het graag gedaan,
vond het een mooi beroep en
kan zich verwonderen over het
feit dat er zo weinig opvolgers te
vinden zijn. Zijn eigen motivatie
voor het priesterambt deed hij
op tijdens de oorlogsjaren, in de
hongerwinter. Als ondervoede
tiener was hij door zijn ouders
voor enkele maanden onderge
bracht bij een boer in Wierin-
gerwerf. Op een nacht sliepen
er twintig passanten die voor
hun gezinnen in de omtrek veel
eten hadden verzameld. Eén
van hen was 's morgens met al
dat eten gevlogen. „Het klinkt
misschien naïef, maar die ge
beurtenis zette mij als 16/17—ja
rige enorm aan het denken. Er
is eten genoeg, maar de mensen
deugen niet. Dat gaf voor mij de
doorslag om geen econoom te
worden, maar om mensen te
gaan bekeren."
Velthuyse is geboren en geto
gen in Amsterdam. Hij komt uit
een 'goed katholiek nest'. Zijn
ouders, 'die niet naar de letter,
maar naar het hart geloofden',
hadden zes kinderen, drie jon
gens en drie meisjes. „Mijn ou
ders gingen vooral naar de kerk
om er inspiratie op te doen die
in daden kon worden omgezet.
Zij hebben me ook een hele
brede interesse bij gebracht. In
feite zijn alle kinderen terecht
gekomen in 'mensverzorgende'
beroepen, variërend van arts tot
psycholoog en sociaal werker. Ik
zeg wel eens: we kunnen geza
menlijk een heel ziekenhuis op
zetten."
Het religieus-zijn beschouwt
Velthuyse als essentieel om als
mens optimaal tot je recht te
kunnen komen. „Het geeft
ruimte en toekomstperspectief
aan het leven. En dan maakt het
in principe niet uit voor welke
kerkelijke stroming je kiest." Hij
is ervan overtuigd dat er ook in
deze tijd nog heel veel 'gelovig
heid' leeft bij de mensen. „Maar
of dat er uitkomt en of ze er wat
mee doen? Het heeft vaak een
duwtje nodig."
Dat mensen momenteel veel
bewuster kiezen voor het geloof,
merkt Velthuyse aan de betrok
kenheid van zijn parochianen.
„Er is hier een groep van zo'n
200 actieve en heel begeesterde
mensen die zich met allerlei za
ken bezighoudt. Die mensen
stralen iets uit. En dat is een an
dere uitstraling dan je tegen
komt in de Honeymoonquiz."
Zelf is Velthuyse na al die ja
ren ook nog steeds gefascineerd
door het geloof en vindt hij het
nog heerlijk om wekelijks voor
zijn preken uit het evangelie te
putten. En dan is het aan zijn
toehoorders om er wat mee te
doen. „Sommige mensen ko
men vooral in kerk om op adem
te komen, om een beetje weg te
dromen. Laatst zei iemand te
gen mij: ik hoor nooit de preek
hoor, dan zit ik gewoon de week
een beetje te verwerken. Daar
ben ik best wel trots op dat
mensen dat tegen me durven te
zeggen. Het geeft aan dat je ze
die ruimte geeft." Zelfs met sla
pers in de kerk heeft hij geen
moeite. „Ze kunnen beter sla
pen in Gods tegenwoordigheid,
dan onder een brug."
Dat hij ervoor gekozen heeft
om op zijn 65-ste met emeritaat
te gaan, heeft alles te maken
met de werkdruk. Het 24 uur
per dag oproepbaar zijn, noemt
Velthuyse slopend. „Het ambt
van pastoor is voor mij geen
baan, het is m'n wezen. Ik blijf
ook na 1 mei gewoon priester,
maar pastoor... dat is niet vol te
houden."
Omgaan met donker
Misschien had ik mijn hele boek kunnen samenvatten
in één zin, zo mijmert Aleid Schilder in 'Omgaan met
donker in het licht van eeuwig leven'. "Heb lief, heb lief
en nog eens weer, zeventig maai zeven keer." Een to
verspreuk die werkt, daar is ze van overtuigd. Dat haar
meest recente uitgave toch nog 160 bladzijden telt,
heeft te maken met 'al die hoofden zoals het mijne die
zich dan toch weer van alles gaan afvragen, en met al
die 'ja maars' komen'.
Het centrale thema van het boek is het omgaan met
schuld. Schilder - psychologe, publiciste en geestelijker
verzorgster in een psychiatrisch ziekenhuis - zette eer
der in 'Van Paradijs naar koninkrijk' uiteen dat het lij
den en sterven van Jezus Christus voor veel mensen de
afstand tot God alleen maar heeft vergroot en het extra
moeilijk maakt om onze eigen donkere kanten onder
ogen te zien. In plaats van verzoening ontstond daar-
BOEKBESPREKING
door angst. Schilder spreekt in dit verband van 'schei-
dingsdenken'. Deze manier van denken heeft God en
mens van eikaar afgegrensd, evenals goed en kwaad en
macht en onmacht.
'Omgaan met donker in het licht van eeuwig leven'
borduurt voort op dit thema. Op zowel psychologische,
filosofische en theologische gronden onderbouwt Schil
der dat er geen op zichzelf staand eeuwig Kwaad is en
dat het aanvaarden en opnemen van donkere kanten
de enige manier is om die te veranderen en te doen op
lossen.
Niemand die met mij huilde
Een evangelisatiebijeenkomst van Billy Graham bracht
Lee Ezell in contact met het geloof. Het lezen van de
bijbel gaf haar steun om een trieste jeugd met een altijd
dronken, tirannieke vader te verwerken, en ze putte er
hoop uit toen ze op latere leeftijd door een oudere man
op haar werk werd verkracht en zwanger raakte. Het
kind stond ze af voor adoptie.
In 'Niemand die met mij huilde' beschrijft Ezell haar
levensverhaal. Tijdens de vele dieptepunten hield ze
zich vast aan een paar woorden uit de bijbel: 'Ken Hem
in al uw wegen, dan zal Hij uw paden recht maken.' Ze
trouwt uiteindelijk met de zakenman en weduwnaar
Hal Ezell, zorgt voor zijn twee opgroeiende dochters en
komt uiteindelijk ook weer in contact met haar natuur
lijke dochter, die ze eerder had afgestaan.
COLOFON
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgever^ Damiate bv.
DIRECTIE J de Vnes. G.P. Arnold (add.
NypeR. Henk van der Post (ad/)
HOOFDKANTOOR
W'tte Singel 1. 2311 BG Leiden,
telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN
Kanaalstraat 26a Usse
Tel 02521 19353. Fax:02521-19610.
POSTADRESSEN
ADVERTENTIES
RUBRIEKSADVERTENTIES
(Sleutelt/es) Telefoon 071 -1
ABONNEMENTEN
128030 biivooru.'
NBEZORGING
Warm maar instabiel
De atmosfeer is ons qua warmte-
produktie goed gezind. De lucht
stromingen in de bovenlucht zijn
flink aan het golven, waarbij in het
ene gebied veel koude lucht uit het
hoge noorden wordt aangevoerd,
terwijl een ander gebied doorlo
pend warme lucht uit het zuiden
over zich heen krijgt. Deze tegen
stellingen komen boven Europa
duidelijk tot uitdrukkking. In Por
tugal is het al enkele dagen aan de
koude kant met veel regen en een
temperatuur soms beneden de 15
graden. Daarentegen beleeft vooral
Duitsland doorlopend warm weer
met maxima ruim boven de 20 gra
den. In dergelijke situaties, waarbij
de bovenluchtstroming erg golft,
kan het in Noord-Afrika kouder zijn
dan het strand van Schevingen of
IJmuiden.
Het berekende stromingspatroon
voor de bovenlucht boven ons deel
van het Noordelijk Halfrond, laat
zien dat een grote golfbeweging
ten westen van Ierland gedurend
dit weekeinde zelfs gaat uitmon
den in een 'afsnoering'. Deze vak
term houdt in dat een gebied met
koude lucht zich als een bel water
losmaakt van de rest van de stro
ming en een eigen leven gaat lei
den. Deze koude luchtbel wordt zo
wel vandaag als morgen met zijn
centrum precies boven de Golf van
Biscaye berekend. Dit betekent dat
de bovenlucht (5 kilometer hoogte)
over grote delen van Engeland e
opgewarmd, en samen met de kou
de bovenlucht geeft dit een sterk
temperatuursverval met de hoogte.
Dit bewerkstelligt een grote onsta
biliteit, waarbij luchtbellen vanaf
de grond tot grote hoogten kunnen
doorstijgen (convectie). Het eind-
produkt dat de atmosfeer hier
maakt, zijn grote onweerhaarden
die proberen het temperatuursver
schil weer weg te filteren
Gedurende dit hele weekeinde en
begin volgende week bestaat er
een reële kans dat ontstane on
weerscomplexen boven Frankrijk in
een later stadium via Zeeland of
Noord-Brabant onze regio binnen
drijven. De avonden en nachten ko
men hiervoor het meest in aanmer
king. De ochtend en de voormiddag
zullen vrijwel droog en vrij zonnig
(afgezien van deze ochtend) verlo
pen bij maxima van 17 tot 20 gra
den. De strandbezoekers moeten
beducht blijven voor zeewind, die
de luchttemperatuur rustig tot 11
graden kan doen laten zakken (zee
water voor de kust is nog maar 7
graden). In de loop van volgende
week gaat een groot Scandir
hogedrukgebied een hoofdrol v
vullen. De oost later noordoost
wind blijft onverminderd vrij w
continentale luchtc
sch
HET WEER IN EUROPA
regen.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Noorwegen:
Wolkenvelden en aan
westkust n
In het oost
en droog. Middagtempera-
tuur oplopend tot 6 gra
den in het uiterste noor
den. 14 in het midden en
aan de westkust, en 17 bij
Oslo.
Zweden:
Af en toe zon en droog. Op
zaterdag in het noorden
regen.
Zacht
tussen 14 en 18 graden.
Oenemarken:
Perioden met zon en
droog. Middagtempera-
tuur oplopend tot'20 gra
den op zondag. Bij wind
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
wolkmg, niet veel zon en een enkele bui.
Middagtemperatuurrond 13 graden.
België en Luxemburg:
Wisselend bewolkt en een enkele regen-
of onweersbui. Later op de zondag meer
zon. Middagtemperatuur zaterdag van
15 graden langs de Belgische kust tot
circa 21 graden in de Ardennen en in
Luxemburg. Zondag langs de kust enke
le graden hoger.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Af en toe zon en vooral in de middag en
avond enkele regen- of onweersbuien.
Maxima van 14 graden aan de Kanaal-
kust tot rónd de 21 in het oosten
Portugal en Madeira:
Portugal: Wisselvallig weer met maar af
en toe de zon en van tijd tot tijd regen.
Middagtemperaturen langs de westkust
circa 15 graden. In de Algarve rond 18
graden. Madeira: Wolkenvelden, af en
toe zon en vrijwel droog. Maximumtem
peratuur ongeveer 19 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Veranderlijke bewolking en en
kele regen- of onweersbuien. Afkoeling
met maxima van 13 in het noordwesten
tot 20 graden aan de Costa del Sol. Ca
narische Eilanden: Flinke perioden met
zon, aan de noordkant van de eilanden station weer
ook wolkenvelden. Middagtemperatuur
op de zuidstranden ongeveer 22 graden. Amsterdam onbew
De Bilt half bei
Marokko en Tunesië: 0ee,en ,ich,be
Marokko: In het noorden half tot zwaar ^elde half bei
bewolkt en enkele buien. Verder zuid- ^nd|^n hch,b*
waarts regelmatig zonneschijn en droog rh aiaa'b
Middagtemperatuur van 18 graden rond
Tanger tot 24 graden op de stranden m V| hal|be
het zuiden. Tunesie: Perioden met zon Maastricht lichtbe
en kleine kans op een bui. Maximum- Aberdeen half bei
temperaturen rond 25 graden. Athene lichtbe
Zuid-Frankrijk:
At en toe zon en enkele, mogelijk zware
regen- of onweersbuien. Middagtempe
ratuur van 15 graden in het uiterste
westen tot 18 graden meer landin-
ZONDAG 25 APRIL 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.20 Zon onder 20.51
Waterstanden Katwijk
MAANDAG 26 APRIL 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.18 Zon onder 20.52ÜBMi
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 6.38 en 19.01
Laag water 2.37 en 14.51
Weerrapporten 23 apr 17 u
half be
Mallorcaenlbiza:
Veranderlijk bewolkt en een enkele re
gen- of onweersbui. Middagtemperatuur
rond 20 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Zaterdag nog zonnig, zondag
meer bewolking en mogelijk een regen-
of onweersbui. Maxima ongeveer 21 gra
den. Corsica en Sardinië: Geleidelijk
toenemende bewolking en vooral op
zondag enkele regen- of onweersbuien.
Maxima ongeveer 23 graden, zondag
Griekenland en Kreta:
Zonnig. In de middag stapelwolken en
een kleine kans op een bui. Maxima on
geveer 21 graden.
Turkije en Cyprus:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur van 18 tot 23 graden.
Duitsland:
Steeds meer zon en warmer. Op zondag
zonnig en maxima van ongeveer 22 gra-
Zwitserland:
Wolkenvelden, ook af en toe zon, en
vooral in de westelijke helft een enkele
regen- of onweersbui. Middagtempera
tuur in de dalen ongeveer 19 graden.
Budapest onweer
Brussel zwaar bew.
Cyprus zwaar bew
Dublin regenbui
Lissabon half bew.
HEINZ
ST1 DE WELE DA6
/1AA& STOM OP EtA/
p(j*\jPV 'r&2£A<ZJ£ Z/TTEM.
