Kappers vechten
voor voortbestaan
3igen
baas
'Wij beginnen waar de bouwmarkt ophoudt'
Stand van Zaken
'In opleiding leer je alleen het vak'
Leidse winkeliers zien niets in bezorgboot
VRIJDAG 23 APRIL 1993
Economische
groei Westen
valt tegen
DEN HAAG «JAN KUYS
De economische ontwikke
ling in de regio Leiden/Bol
lenstreek toont een beperk
te groei. Volgens gisteren
gepresenteerde cijfers van
het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS) bedraagt
de gemeten groei over de
jaren 1987 tot 1992 zo'n 5,9
procent, tegenover een ge
middelde landelijke groei
van 5,4 procent. Opvallend
is dat de hoogste groei
wordt gemeten in het zui
den en het oosten van het
land. Vooral in het westen
en het noorden valt de eco
nomische ontwikkeling te
gen.
Volgens een verklaring
van het CBS is de stagnatie
in het westen onder meer te
wijten aan een afslankende
overheid. Ook verstop
pingsverschijnselen in de
Randstad zijn volgens de
uitleg van het CBS schuldig
aan de relatief beperkte
groei van de economie.
Het CBS heeft de regio
nale economische ontwik
keling gemeten op basis
van het Bruto Regionaal
Produkt (BRP). Dat geeft de
toegevoegde waarde van
bedrijven en overheid, ge
meten aan de hand van de
prijsontwikkeling in de re
gio's. Volgens deze cijfers
blijft zelfs de economische
ontwikkeling van Groot-
Amsterdam (inclusief
Schiphol) achter bij het lan
delijk gemiddelde.
Daarbij moet in acht wor
den genomen dat iedere
Amsterdammer in 1991
zo'n 23 procent meer aan
toegevoegde waarde produ
ceerde dan de gemiddelde
Nederlander. Voor een deel
is dit het gevolg van het feit
dat veel werknemers in
Amsterdam buiten de stad
C O IV' M- N
Perspectief
In een tijd dat de politiek zich in allerlei bochten
wringt om het laatste restje creativiteit uit te per
sen in weer een nieuwe bezuinigingsronde, ont
staat een lichte paniek bij veel werkzoekenden. De afne
mende vraag in de meeste bedrijfstakken, soms zelfs ge
paard met grote saneringsrondes, heeft onder meer tot
gevolg dat het aantal sollicitanten op die paar vacatures
die er nog zijn, soms extreme proporties aanneemt. De
ruime keuze uit een groot aanbod leidt weer vaak tot het
verhogen van de selectie-eisen. We willen toch allemaal
de beste kandidaat op onze vacature?
Een gevaar dient zich aan als door de vele reacties de
eisen bij een vacature niet meer in de pas lopen met de
inhoudelijke zwaarte van de functie. De kans dat een
nieuwe medewerker, nadat de inwerkperiode voorbij is
en hij/zij enige tijd de fuctie heeft uitgevoerd zich gaat
vervelen is niet ondenkbaar. Prima, als binnen de orga
nisatie sprake is van een loopbaanbeleid en werknemers
met meer capaciteiten kunnen doorgroeien naar een
hen passend niveau.
Ook prima als de vraag op de arbeidsmarkt dusdanig
is dat de werknemer met de verkregen ervaring elders de
volgende stap in de loopbaan kan zetten. Maar het gaat
beslist fout in een organisatie waar geen doorgroeimoge
lijkheden zijn. Of als door een stagnerende economische
groei de doorstroming op de arbeidsmarkt afneemt.
De werknemer die lange tijd onder zijn of haar niveau
werkt, loopt het gevaar gefrustreerd te raken en zelfs zijn
of haar omgeving te frustreren. Een basis voor een mo
gelijk conflict in de toekomst is gelegd. De werkgever die
dacht een goede koop te hebben gedaan kan op termijn
gaan investeren in motivatieprogramma's of in het erg
ste geval in afvloeiingsregelingen.
Aan de andere kant dient ook de sollicitant zich bewust
te zijn van de eigen mogelijkheden en beperkingen. Ide
alen in gewenste functies zijn prima, als je ook bereid
bent in het behalen van je doel te investeren. Dit houdt
in dat je startfunctie een andere kan zijn dan je uiteinde
lijke doel. Door de ervaring en/of het volgen van cursus
sen naast het werk kan je je doel, op termijn, bereiken.
Waar het om gaat als je onder je niveau werkt, is dat je
functie perspectief biedt op een verdere ontwikkeling.
Werkzoekenden door middel
van sancties dwingen functies te
aanvaarden die geen perspectief
bieden is korte-termijn-denken.
De werkgever en de werknemer
komen uiteindelijk bedrogen uit
Bezuinigen om het bezuinigen,
waarbij alleen gekeken wordt
naar aantallen uitkeringsgerech
tigden die 'best aan net werk
kunnen' en aantallen banen,
voorzover die cijfers enigszins bij
elkaar in de buurt kunnen ko
men, is thcorische gepraat. Mee
gewogen dient te worden of het
werk een toekomst biedt, anders Karen van Grunsven,
wordt de rekening alleen maar directeur van het Ar
iater gepresenteerd. beidsbureau Leiden
Exclusieve badkamers bij Leidse groothandel Sjartec
Gouden kranen voor miljonair-
sjachten ter completering van
unieke speciaal ontworpen was
tafels, kostbare whirlpools en
exclusieve Italiaanse tegels. Het
hoort allemaal tot het assorti
ment van de Leidse groothandel
in sanitair Sjartec.
Kostbare badkamerinrichting
trekt ook de aandacht in de
showroom aan de Flevoweg.
Maar als het aan directeur J.
Sjardin ligt, moet duidelijk wor
den dat gespecialiseerde bedrij
ven als het zijne, die in principe
via de installateurs leveren, ook
een breed publiek het nodige te
bieden hebben, „Wij beginnen
waar de bouwmarkt ophoudt."
Sjardin constateert dat de
vakhandel het er, als het om pu
bliciteit gaat, bij heeft laten zit
ten in vergelijking met de
bouwmarkten.
„Iedereen weet dat je daar voor
zo'n 200 gulden een badkuip
kunt kopen. En met die prijs in
gedachten komen mensen hier
kijken. Wij kunnen op zich ook
zo'n kuip leveren, zonder verde
re service. Maar voor iets meer
kunnen we ook een beter pro
dukt leveren met de nodige na
zorg.
FOTO HIELCO KUIPERS
bouwd kan worden zijn derge
lijke villa's heel snel weg. Ik heb
al meegemaakt dat we voor de
tweede klant werkten in zo'n
huis. Dan was het alweer door
verkocht voor het was ge
bouwd."
Echt nieuwe klantenkringen
voor badkamers ziet Sjardin
verder nog in twee groepen:
goedverdienende dertigers en
55-plussers die eenmaal uit de
kinderen en zware hypotheken
een behoorlijk besteedbaar in
komen hebben. Zij zullen ge
neigd zijn een badkamer naar
eigen ideeën te verbouwen.
Bovendien geven we mensen
die hier komen kijken uitvoerig
advies. We bekijken hoe zo'n
huishouden er uit ziet, hebben
ze een enkele wastafel nodig of
een dubbele? Zo komen we tot
een badkamerontwerp dat is
toegesneden op iemands wen-
Stapje voor stapje
Sjartec, waar dertig mensen
werken, maakte de afgelopen
twintig jaar een gestage groei
door. „Ieder jaar gaat dat stapje
voor stapje", zegt Sjardin. On
der de projecten die het bedrijf
aanpakt zit 'gewone' woning
bouw, in totaal zo'n 1200 hui
zen.
„Meer zullen wij niet gauw
doen." Maar ook projecten in
J. Sjardin in de showroom van zijn bedrijf aan de Flevoweg: „Als er gebouwd kan worden zijn villa's snel weg.'
de utiliteitsbouw zoals bejaar
dencentra, ziekenhuizen, ver
zorgingscentra en politiebu
reaus horen tot het werkterrein
van Sjartec. In die algemene,
kostenbewuste markten hoort
het Leidse bedrijf tot de kleinere
spelers, naast giganten als de
Technische Unie, Vegro en Plie-
ger.
De groei zoekt het dan ook
vooral in het individuele, gespe
cialiseerdere werk. Zoals villap
rojecten in onder meer War
mond, Oegstgeest en Den Haag,
maar ook in de individuele aan
kleding van hotels en kantoren,
de kostbare jachten of individu
eel ontworpen dure huizen. In
die categorie past in feite ook de
betrokkenheid van het Leidse
bedrijf bij de inrichting van Pa
leis Noordeinde.
„We zijn eigenlijk meege
groeid met de wensen van de
klanten. Twintig jaar geleden
kwam voor het eerst de vraag
om een gouden kraan. Dat was
voor een jacht dat voor Henry
Ford werd gebouwd bij Van
Lent op de Kaag. Op een gege
ven moment wordt zoiets mo
de, maar we hebben nog veel
extremere dingen gezien zoals
een jacht waarvan de waterlijn
vijf centimeter zakte toen al het
marmer voor de afwerking aan
boord werd gebracht." Ter illu
stratie laat hij kleurrijke brochu
res van uitbundig gemeubileer
de miljoenenjachten zien. Aan
boord van de 'Easy to love IV*
en 'Le Pharaon' zijn kosten
noch moeite gespaard om het
de opvarenden naar de zin te
maken.
Over de duurdere bouwpro
jecten in de Randstad merkt
Sjardin op dat de vraag erg
groot is. „De locaties zijn het
grootste probleem. Als er ge-
De een droomde altijd al
van een eigen bedrijf. Voor
een ander was het
ondernemerschap de
laatste mogelijkheid om uit
de werkloosheid te komen.
Een derde zag het gat in de
markt dat niemand anders
opviel. Allemaal hebben ze
gemeen dat ze er voor
kozen hun eigen baas te
worden. Vandaag: Maarten
de Fockert, fysiotherapeut
aan de Cor Gordijnsingel in
Leiderdorp.
5T
k heb vroeger wel gedacht over
I een eigen praktijk, maar ik wilde
.JL. vooral een goede fysiotherapeut
worden. Zonder alle problemen van het
zelfstandig zijn. Ik wilde toen het liefst in
een ziekenhuis werken, je kunt er veel le
ren, cursussen volgen. Uiteindelijk is dit een
vak in ontwikkeling dat je voor een deel in
de praktijk moet leren. In plaats van in een
ziekenhuis, kwam ik terecht bij een praktijk
in Amsterdam, waar ik zeven jaar heb ge
werkt. Daar had ik toch ook veel mogelijk
heden om mezelf te ontwikkelen. De be
trokkenheid van collega's was groot en ik
heb cursussen gevolgd voor manuele thera
pie, sportfysiotherapie en podologie. Bij dat
laatste gaat het om de samenhang tussen
de stand van de voeten en de houding.
Een andere reden om niet direct aan een
eigen praktijk te denken waren de beper
kingen die de ziekenfondsen vanaf de jaren
tachtig doorvoerden. Zij vergoeden sinds
dien een vastgesteld aantal handelingen per
bestaande praktijk. Ik heb hier ook geen
contract met een ziekenfonds en ik moet
het hebben van particuliere patiënten.
In Amsterdam werd ik op een gegeven
moment voor de keus gesteld me te asso
ciëren. Daar voelde ik toen niet veel voor,
maar het was wel reden om te bedenken
wat ik op langere termijn wilde gaan doen.
Familie die hier woont wees toen op de
plannen voor dit gebouw, waar ook een
apotheek in zou komen. Een praktijk voor
fysiotherapie paste daar goed bij.
Het bleek bovendien dat de bestaande
praktijken hier wachtlijsten hadden. Die
zou ik dus niet in de wielen rijden met een
'wilde' vestiging. De huisartsen voeren hier
een open verwijsbeleid, patiënten kunnen
zelf kiezen naar welke fysiotherapeut ze wil
len gaan. En Leiderdorp telt een relatief
groot aantal particulier verzekerden. Ruim
53 procent van de bevolking is particulier.
Landelijk is dat dertig procent. Maar daarbij
speelt niet alleen inkomen een rol. Er wo
nen hier veel ambtenaren, personeel van de
universiteit en het AZL En dat zijn allemaal
mensen die niet onder het ziekenfonds val
len. Ook iemand die bij de reiniging werkt
hoort daarbij.
Voor ik begon heb ik een ondernemings
plan gemaakt. Dat voorzag erin dat ik de
eerste tijd nog een paar dagen per week in
Amsterdam zou blijven werken. Maar nadat
ik in september was geopend, ben ik daar in
november al mee gestopt. Toen al had ik
het aantal patiënten dat ik had voorzien om
zelfstandig te werken. Bovendien werkt in-.
Eenderde van de 9600 zaken in Nederland moet verdwijnen
Eenderde van de ongeveer 9600 kapperszaken in Neder
land moet verdwijnen. Door de wildgroei in de afgelopen
jaren kunnen veel zaken het hoofd nauwelijks meer bo
ven water houden, zo meent het kappersadviescentrum
in Eerbeek. Ook tussen Leidse kappers woedt een hevige
concurrentiestrijd.
ERIC JAN WETERINGS
In de afgelopen jaren kwamen
er in Nederland meer dan 1000
zaken bij, terwijl de omzet in de
branche ongeveer gelijk bleef
met 1,5 miljard gulden. Het on
afhankelijke raadgevend bureau
in Eerbeek becijferde dat de Ne
derlander gemiddeld 98 gulden
per jaar aan de kapper uitgeeft.
Dat is zo weinig dat de prijzen
met meer dan een kwart om
hoog kunnen. Alleen met spe
ciaalzaken zou het goed gaan,
meent het centrum.
De afgelopen jaren vestigde
zich ook in Leiden een groot
aantal nieuwe kappers. Er is een
felle concurentiestrijd uitgebro
ken, maar weinig kappers willen
toegeven het moeilijk te heb
ben. „We zijn gewoon met te
veel", zegt de uitbater van een
'hairshop' die niet met zijn
naam in de krant wil. „Het gaat
klote met het haargebeuren.
maar dat zullen maar weinig
ondernemers toegeven. Ik ver
wacht dat het komende half jaar
flink wat zaken het loodje zullen
Ook de FNV heeft sombere
geluiden laten horen. De eerste
werkloze kappers zouden zich
al bij de bond hebben gemeld.
De werkgeversorganisaties AN-
KO en EKB zijn minder somber.
Zij houden de gemiddelde om
zetdaling op drie tot tien pro
cent. Deze daling zou goedge
maakt kunnen worden door
'betere kwaliteit' te bieden,
meent het Eerbeekse kappers
centrum. Verschillende Leidse
kappers zijn het daar mee eens.
Gespecialiseerde zaken zouden
de toekomst hebben, ten koste
van de 'gemengde' salons.
„ledereen roept natuurlijk dat
het goed gaat", zegt de man die
de uitzondering op de regel
vormt. „Laat ze maar lekker lul
len en kijk over een half jaar
maar eens welke zaken er nog
over zijn. Ik denk dat je mij dan
niet meer hoeft te bellen.
Mens spreekt
op symposium
at op 7 mei wordt gehouden in
het Leidse Academiegebouw aan
het Rapenburg 73. Het symposi
um is georganiseerd door de
Leidse afdeling van Thinktank,
een vereniging voor jonge onder
nemers met een academische
opleiding.
Naast de inleidingen van Mens
en Robles staan er vier
workshops op het programma:
over intellectueel eigendom, fi
nanciering, businessplannen en
belastingzaken. Deelname is gra
tis, wel is het noodzakelijk dat
belangstellenden zich tevoren
aanmelden: 070-3654566.
Thinktank is er om contacten
tussen ondernemers te leggen,
zo vertellen de Leidse bestuursle
den Hans Hintten (vierdejaars
student rechten) en Arjaan van
den Berg. ..I let blijkt todl OU
een aparte groep te gaan", zegt
afgestudeerd bednjfskundigr
Van den Berg, die zelf in spelle
tjes handelt. Thinktank is in eer
ste instantie opgezet om acade
mici aan te moedigen voor zich
zelf te beginnen en om hen daar
bij aan contacten te helpen. Aan
vang 13.00 uur.
middels ook mijn vriendin, die ook fysio
therapeut is mee. Het loopt dus veel beter
dan verwacht. We zijn inmiddels ook met
nevenactiviteiten begonnen, waarvoor we
een speciaal ingerichte zaal hebben. Een
hardloopschool, training voor triathleten,
maar ook voor mensen die nooit aan sport
hebben gedaan en bang zijn daar zo maar
mee te beginnen.
Het hebben van een eigen praktijk heeft
me een bepaald wantrouwen bijgebracht.
Je moet afspraken met bijvoorbeeld aanne
mers en banken goed vastleggen. Een bank
wees het krediet dat we aanvroegen simpel
weg af omdat ze onze aanvraag niet goed
hadden gelezen. Toen ik daama naar ande
re banken stapte, kon ik kiezen met wie ik
in zee ging. Bij de verbouwing van het pand
liet een tweede aannemer blijken dat hij de
zaak ook nog wilde bekijken. Dat vonden
we goed en later bleek dat hij daarmee een
formele inschrijving had gedaan. Toen de
praktijk al was geopend, moesten we offer
tekosten betalen. Aan dat soort dingen
wordt tijdens je opleiding geen aandacht
besteed. Dan gaat het alleen om het vak en
niet om de bedrijfsvoering."
TEKST RUDOLF KLEUN
FOTO HIELCO KUIPERS
Vrachten door Amsterdamse grachten
AMSTERDAM/LEIDEN»
ERIC JAN WETERINGS
In Amsterdam is deze week de
'bezorgboot' gepresenteerd.
Vijf leveranciers uit de voe
dingssector gaan hun klanten
bij wijze van proef over water
in plaats van over de weg be
voorraden omdat er voor
vrachtwagens in de hoofdstad
vaak geen doorkomen meer
aan is. Hetzelfde probleem
speelt in Leiden, maar Leidse
winkeliers zien vooralsnog
weinig in het idee.
De bedrijven werken in Am
sterdam samen in de Institu
tionele Vers Combinatie (In-
versco) en leveren dagverse le
vensmiddelen aan grootver
bruikers. Volgens woordvoer
der P. Bredemeijer levert voor
al het laden en lossen van
vrachtwagens in Amsterdam
steeds meer problemen op:
„Onze chauffeurs komen later
terug omdat ze langer vast
staan. Daardoor wordt vervoer
over de weg steeds duurder en
daarom proberen we het nu
over water."
Het Leidse gemeentebestuur
introduceerde enige tijd gele
den plannen voor een 'transfe
rium', een verzamelplaats in
een buitenwijk. Om de bin
nenstad te ontstoppen zouden
bussen vanaf dat punt naar het
centrum moeten pendelen
met mensen en goederen. De
reacties op dat plan waren ver
deeld en ook het Amsterdamse
initiatief wordt door Leidse
winkeliers niet juichend ont
vangen.
Volgens woordvoerder Palm
van de winkeliers uit de bin
nenstad is het idee in Leiden
niet uitvoerbaar. „De voor
naamste winkelstraten hier
zijn de Haarlemmerstraat en
de Breestraat en die liggen niet
aan water." Palm ziet meer
problemen in de binnenstad:
„Ie hebt hier aardig wat water,
maar daar ligt een flink aantal
vaste bruggen in."
Koeling
In Amsterdam werkt Inversco
nauw samen met het gemeen
telijk vervoerbedrijf, dat een
speciale boot inclusief beman
ning verhuurt. Deze boot be
schikt over voldoende koeling
en is volgens Bredemeijer gro
ter dan de gemiddelde vracht
wagen. Voorlopig worden er
zeven tot acht grote, aan het
water gevestigde Inversco-
klanten mee bediend.
Mocht die aanpak succesvol
blijken, dan bestaat de kans
dat de boot ook voor andere
bedrijven gaat varen. „Op die
manier druk je samen de kos
ten en voorkom je dat iedereen
met eigen boten door de
grachten op pad gaat." oppert
Bredemeijer. „We moeten uit
kijken dat Amsterdam straks
na autoluw niet ook nog eens
botenluw wordt gemaakt."
Die ontwikkeling lijkt in Lei
den nog ver weg. Palm: „Het
wordt hoe dan ook een kostba
re zaak. Denk alleen maar eens
aan de overslagplaatsen die je
in de binnenstad BOU moeten
aanleggen." De suggestie om
daarvoor het stadhuisplein te
gebruiken was nog niet bij
nem opgekomen. „Het stad
huisplein? Nou. de gemeente
schijnt om ideeën verlegen te
zitten wat daarmee moet ge
beuren. Maar ik denk niet dat
ze op dit voorstel zitten te
wachten."
In Amsterdam gaat het pro
ject over een paar weken van
start. In de tweede helft van
het jaar moet duidelijk zijn of