Randstad stemt in
met spitsbijdrage
Bezuinigingen leiden tot
rampjaar in streekvervoer
'We begrijpen dat er moet worden bezuinigd'
'Spitsvignet werkt
Veel kandidaten voor Auberge De Kieviet
Actie voor hoogleraar moderne kunst
rG,
Randstad
VRIJDAG 23 APRIL 1993
leiden De docente kunstgeschiedenis dr. Willemijn Stokvis kwam gisteren in actie tegen het ontbreken
van een hoogleraar moderne kunst aan de Leidse Universiteit. Met haar collega Zijlmans voerde zij een
poppekastspel op. Ook de studenten van de vakgroep kunstgeschiedenis gaan actie voeren tegen het ont
breken van een hoogleraar moderne kunst aan de Leidse Universiteit. foto dick h
Het stads- en streekvervoer
moet door de kabinetsbezuini
gingen fors snoeien in het voor
zieningenniveau. Mogelijk ver
dwijnen er alleen al bij het
streekvervoer 1000 van de in to
taal 16.000 banen. Gedwongen
ontslagen zijn daarbij niet uit
gesloten. Ook niet bij de NZH
waar volgens een woordvoerder
de nieuwe bezuinigingen moge
lijk tot harde ingrepen zullen
leiden: „Sinds anderhalf jaar
hebben we een personeelsstop.
Er komen geen nieuwe mensen
meer bij. Maar de maatregelen
uit Den Haag worden steeds ne
gatiever. Het gaat om een fors
verlies aan banen. En straks
mogelijk ook om ontslagen. Op
dat verhaal vormt de NZH geen
uitzondering.".
Volgens een woordvoerder
van de VSN-groep, het concem
van streekvervoerders, dreigt
1994 een 'rampjaar' te worden
als het kabinet zijn plannen
doorzet. Bovenop de bezuini
gingen uit de Tussenbalans
(1991) moeten de busbedrijven
namelijk voldoen aan een 'de-
centralisatie-impuls'. Volgens
de woordvoerder houdt dat een
extra bezuiniging in van zo'n 50
miljoen in 1994. „Met de nog
niet ingevulde bezuinigingen
uit de Tussenbalans moeten we
komend jaar nog ongeveer 150
miljoen korten. Dat kunnen we
niet opbrengen zondereen sub
stantiële verlaging van de voor
zieningen", aldus de woord
voerder.
De VSN-groep heeft met de
vakbonden afgesproken om tot
juni 1994 niemand te ontslaan,
maar zegt zich met het huidige
kabinetsbeleid niet langer aan
die afspraak houden. Ook bij de
NZH wordt de toestand volgens
een woordvoerder steeds moei
lijker: „In het verleden vingen
we bezuinigingen onder meer
op door het natuurlijk verloop
niet aan te vullen. Zo nam het
aantal banen zonder al te forse
ingrepen af. Maar dat lukt niet
meer. Door de economische te
ruggang blijven werknemers
langer zitten. Ze zijn honkvas
ter. De rek is er dus echt uit.
Nieuwe bezuinigingen moeten
dus ergens anders vandaan ko
men. Daar zal diep voor in het
bedrijf moeten worden gesne
den."
Het streekvervoer wil met mi
nister Maij van verkeer afspra
ken maken over het terugdrin
gen van de subsidies. Dit moe
ten, net als bij de verzelfstandi
ging van de NS in 2000, afspra
ken zijn voor de lange termijn,
zo zei de VSN-woord voerder. In
ruil voor minder subsidie wil de
VSN -groep zelf de volledige vrij
heid krijgen voor het bepalen
van de tarieven. Bovendien zal
het kabinet meer moeten inves
teren in de infrastructuur voor
bussen (bijvoorbeeld vrije bus
banen). Ook moeten de kosten
van het autogebruik in de pas
lopen met de tarieven van het
openbaar vervoer, aldus de
woordvoerder.
Een tuin als
een plaatje?
Wassenaarseweg 71
Telefoon (01718) 7 56 27
Telefax (01718) 7 56 27
Tussen Katwijk
en Wassenaar.
1-161440, PLV.-CHEF MEINDERTVAN DERK,
Leidse studenten reageren koel op gerucht over afschaffen basisbeurs
leiden «annet van a
valerie leenheer
Geruchten over plannen van
minister Ritzen om de basis
beurs volledig af te schaffen,
zijn in de Leidse studentenwe
reld lauw ontvangen. Anders
dan Ritzen zelf, maakte bijna
geen student zich druk over het
verhaal dat de studentenvak
bond LSVb de wereld had inge-
holpen.
Een trucje om minder ver
gaande bezuinigingsmaatrege
len makkelijk erdoor te krijgen,
was een veel voorkomende re
actie. Sommige studenten zien
het afschaffen van de basis
beurs waar uiteindelijk geen
sprake van blijkt te zijn zelfs
als een rechtvaardig besluit.
„Het is een misstand dat kinde
ren van ouders met hoge inko
mens zomaar een beurs krij
gen", zegt Reinder, een vierde
jaars student Engels die tijdelijk
in Leiden studeert. Het verhaal
dat de basisbeurs zou worden
afgeschaft, laat hem min of
meer koud hoewel zijn ouders
relatief veel verdienen.
Bij het steunpunt studiefinan
ciering in Leiden kwam geen
enkel verontrust telefoontje bin
nen. „Nee hoor, nog geen reac
tie", aldus R. Entzinger. „Je zou
denken dat de studenten wel di
rect aan de telefoon zouden
hangen, maar dat is niet het ge
val. Maar dat neem ik ze niet
kwalijk. Ik heb zelf het idee dat
het loos alarm is, een tactisch
spel van minister Ritzen. Ik
denk dat hij dit opvallende plan
heeft gepresenteerd om een an
der studiefinancieringsplan, de
zogenaamde Beleidsnota Ver
eenvoudiging Studiefinancie
ring, er door te krijgen."
Studentendecaan André
Smits durft nog geen voorspel
lingen te doen over mogelijke
gevolgen. „Dan moet ik gaan
zitten raden want we kennen de
inhoud van het voorstel nog
niet", aldus de decaan. Een ver
standige opstelling, zo bleek
achteraf. De opmerkelijke rust
waarmee het gerucht in de
Leidse studentenwereld is ont
vangen, is volgens hem wel te
verldaren. „De studenten zijn
een beetje moegeslagen van alle
maatregelen die twee, drie keer
per jaar over hen worden uitge
stort. Ik vind het echt een be
zwaar dat telkens de ene rege
ling over de andere heen tui
melt. Nog geen twee weken ge
leden kregen we dat boekje over
de vereenvoudiging van de stu
diefinanciering. Dat telkens ver
anderen overigens niet alleen
op het gebied van de studiefi
nanciering is structureel ge
worden. Het schept een grote
mate van rechtsonzekerheid.
Als we een student nu ergens
over voorlichten, krijgen we
vaak de reactie van: ja, maar
over een jaar is het weer an
ders."
Volgens Smits is het huidige
stelsel van studiefinanciering al
tijd 'enigszins onhanteerbaar'
geweest, een conclusie die kan
worden getrokken uit de 1,2
miljoen klachten en vragen die
jaarlijks op tafel worden gelegd.
„Wat we tot nu toe hebben
meegemaakt, is dat het hele
stelsel feitelijk is uitgekleed
maar niet in zijn totaliteit onder
de loep is genomen. Misschien
wordt het wel tijd om inderdaad
het stelsel als geheel ter discus
sie te stellen. Maar voor zover ik
weet is dat niet de bedoeling
van Ritzen."
Christine Halma heeft als eer
stejaars klassieke talen nog een
behoorlijke studietijd voor de
boeg. Zij noemt afschaffing van
de basisbeurs weliswaar 'ab
surd', maar heeft er aan de an
dere kant „begrip voor dat er
bezuinigd moet worden". „Ik
woon nog thuis en krijg dus 228
gulden basisbeurs. Ik heb geen
kosten aan huisvesting en le
vensonderhoud. Mijn ouders
betalen bovendien het college
geld. Die 228 gulden gebruik ik
voor studieboeken en -kosten,
voor kleren en als zakgeld. En
dat is makkelijk te doen. Als al
les doorgaat, zal ik een bijbaan
tje moeten nemen, maar dat
was ik toch wel van plan."
Minder lauw is de reactie van
Rosalia Stoetzer. „Ik vind het zo
erg. Echt ellendig", zegt de boze
tweedejaars geschiedenisstu
dente. „Dat ze het huidige stu
diefinancieringssysteem willen
veranderen, daar kan ik nog wel
inkomen, maar dan gelijk zo
drastisch. Ritzen kan toch niet
zo maar jonge mensen opzade
len met een hele hoge schuld,
alleen maar omdat ze graag ver
der willen leren en zichzelf van
een mooie toekomst willen
Stoetzer verwachtte gisteren
behoorlijk in de problemen te
gen levensonderhoud. Ik ben 22 handje ophouden voor geld. meer kwijt." Ze hoeft zich geen
jaar en ik woon op mezelf. Ik Dat zie ik echt niet zitten. Maar zorgen te maken.
komen. „Ik zorg onafhankelijk kan toch niet zo maar weer naar ja," voegt zij
van mijn ouders voor mijn ei- mijn ouders toe gaan en
toe. „Ik wil Zie ook pagina 2: Feiten
mijn eigen woning nu ook niet Meningen
Bestuurders van de drie Randstad-provincies, de vier
grote steden en vervoerregio's hebben ingestemd met in
voering van een spitsbijdrage. Tijdens gisteren gevoerd
overleg met minister Maij van Verkeer en waterstaat heb
ben zij aan invoering van zo'n systeem wel voorwaarden
gesteld. Zo willen ze dat ook de brandstofaccijns wordt
verhoogd.
Minister Maij wil het systeem in
1996 invoeren. Zij hoopt het au
toverkeer en de files in de Rand
stad te beperken door het laten
betalen voor het rijden in de
spits. Invoering van de spitsbij
drage is technisch mogelijk, zo
is uit onderzoek gebleken. Mo
delberekeningen hebben uitge
wezen dat met het systeem het
De provincies Zuid- en
Noord-Holland en Utrecht, de
vier grote steden en de vervoer
regio's willen dat het systeem
niet alleen in de Randstad
wordt ingevoerd, maar ook in
andere gebieden waar het ver
keer vastloopt. De opbrengst
van de spitsbijdrage moet vol
gens hen worden gebruikt voor
het verminderen van de opstop
pingen in de betrokken regio.
Zij denken onder meer aan het
verbeteren van het openbaar
vervoer. Speciale aandacht
krijgt het bestrijden van het
sluipverkeer.
Minister Maij-Weggen sprak
na afloop van een constructief
overleg. Volgens haar delen de
bestuurders de zorg voor een
dichtslibbende Randstad. Ook
zij vinden maatregelen zoals
een spitsbijdrage onontkoom
baar. Maij had vorig jaar toege
zegd de gemeente- en provin
ciebesturen in de Randstad bij
de voorbereiding en uitwerking
van de spitsbijdrage te betrek
ken.
Alleen met beter openbaar vervoer minder auto's
hoofddorp monica wesselinc
Mensen laten betalen voor het
rijden in de spits in de Randstad
is een oneerlijke manier van
autootje pesten die bovendien
geen effect zal hebben. Dat is
grofweg de eerste reactie van
een flink aantal automobilisten
op de eventuele invoering van
een spitsvignet. De enige ma
nier om mensen de auto uit te
krijgen is een fikse verbetering
van het openbaar vervoer. Dat
is nu, zo vinden de autorijders,
één droeve ellende.
Het is voor negenen een
drukte van belang bij het benzi
nestation langs de snelweg Den
Haag/Amsterdam. Auto's staan
in rijen om benzine te tanken.
Op de naastgelegen snelweg ra
cen de automobielen vier rijen
dik voorbij.
Terugdringen van het auto
verkeer is noodzakelijk, daar is
iedere ondervraagde automobi
list het wel mee eens. „Er moet
iets worden gedaan om het
milieu te sparen. Er komen
langzamerhand veel te veel au
to's. Mensen die alleen voor
woon-werk-verkeer het ding
nodig hebben, zouden meer
moeten carpoolen. Voor mij
geldt dat niet; ik heb de auto de
hele dag nodig", zegt een Lan-
cia-rijder uit Voorschoten.
Ook de Leidenaar die naast
hem staat te tanken, vindt dat
de anderen de auto uit moeten.
„Ik heb mijn auto nodig, ik doe
commercieel werk. Het open
baar vervoer moet beter, dan
r het woon-
Een vrouw uit Leiden betwij
felt of invoering van het spits
vignet effect heeft op het rijge
drag van mensen. „Het lijkt me
bijzonder onhandig om elke
keer weer geld te moeten innen.
Effect heeft het niet, want met
financiële middelen krijg je
mensen de auto niet uit."
Haar buurman verwacht ook
grote problemen met de contro
le. Hij lijkt niet echt met het
spitsvignet in zijn maag te zit
ten: „Ik woon in Zeeland en rijd
eigenlijk nooit in de spits hier.
Bij ons is het nog lekker rustig."
Iedereen, maar dan ook ie
dereen, noemt verbetering van
het openbaar vervoer als abso
lute voorwaarde voor terugdrin
ging van het autoverkeer. Een
automobilist uit Roelofarends-
veen geeft een voorbeeld: „Ik
rijd in twintig minuten van mijn
huis naar mijn werk. Met het
openbaar vervoer doe ik er twee
uur over. Spitsvignet of niet, die
tijdwinst is veel meer waard."
wassenaar rudolf kleun
vervolg voorpagina
De direct betrokkenen steken
hun afkeer voor een eventuele
overname van McDonald's Ne
derland van het failliete Auber
ge De Kieviet in Wassenaar niet
onder stoelen of banken. Cura
tor De Roy wijst erop dat hij het
recht van gunning heeft. In ge
woon Nederlands betekent dat,
dat hij De Kieviet niet per se
aan de hoogste bieder hoeft te
slijten. „We hebben de zaken
opengehouden met de bedoe
ling ze op een passende wijze
voort te zetten." Bedrijfsleider
M. van Kemenade van De Kie
viet kan zich niet voorstellen
dat McDonald's zich over 'haar'
auberge zal ontfermen. „Ie kunt
hier ook geen pizzeria begin
nen. Maar je weet natuurlijk
nooit of ze nieuwe activiteiten
willen ondernemen.
Souvenir
De Roy van Zuidewijn gaat er
vanuit dat zich onder de kleine
zestig gegadigden geschiktere
kandidaten bevinden dan Mc
Donald's. Hij somt op dat er be
langstelling is van ervaren hore-
ca-ondernemers en dat zich ook
'bemiddelaars' hebben gemeld.
Maar ook een echtpaar in goe
den doen dat ooit zijn trouw
feest in De Kieviet vierde en dat
kennelijk om sentimentele re
denen nu de hele zaak als sou
venir wil hebben. Hij verwacht
dat het nog een paar weken
duurt voor er een besluit valt.
Zowel De Roy van Zuidewijn
als Van Kemenade betogen dat
De Kieviet in zijn huidige opzet
ook levensvatbaar is. Weliswaar
moest er na het uitspreken van
het faillissement flink gesnoeid
worden, zo zijn tien van de 26
personeelsleden ontslagen,
maar de zaak loopt volgens hen
nu wonder boven wonder zeer
behoorlijk, terwijl het resteren
de personeel nog steeds gemo
tiveerd doorwerkt.
„De klanten laten het niet af
weten, er is zelfs enthousiast ge
reageerd op de veranderingen".
De veranderingen die zijn door
gevoerd zijn prijsverlaging van
Het statige pand van Auberge De Kieviet waar zoveel gegadigden voor zijn. foto dick hogewoning
de hotelkamers en een vereen
voudiging van de kaart. „In
plaats van vijf- en zesgangen
menu's nu driegangen, verder is
de kaart wat beperkter en zijn
dure gerechten als kaviaar en
kreeft verdwenen." Volgens Van
Kemenade is daarmee tegemoet
gekomen aan de wens van klan
ten die minder langdurig en
minder duur willen eten.
De oorzaak van het faillisse
ment van De Kieviet moet vol
gens de betrokkenen worden
gezocht in de snelle opeenvol
ging van de Golfcrisis en de
economische recessie, terwijl de
Auberge net daarvoor voor veel
geld had verbouwd. Van Ke
menade: „Het is een combina
tie van een slecht einde van
1992 en een moeizaam begin
van 1993 en de hoge lasten. Ik
kan me troosten dat we niet de
enige zijn. Er zijn meer van de
betere restaurants in problemen
geraakt."
Drama
De financiële teloorgang van De
Kieviet en De Dikken betekent
ook het -persoonlijke faillisse
ment van eigenaar L. Goudsmit.
„Een drama", zo bevestigt Van
Kemenade. „Vooral omdat hij
op zijn leeftijd niet zo maar nog
iets nieuws kan beginnen."
Goudsmit nam De Kieviet in
1986 over van Luigi Gandini die
de zaak in de huidige vorm in
1954 opzette. Twee jaar later
heroverde De Kieviet de Miche-
lin-ster die de auberge ook al
eens in de jaren zeventig had.
om hem vorig jaar weer te ver
liezen. Kort daarna kwamen de
Kieviet en De Dikkert nog eens
slecht in het nieuws doordat ze
werden beboet voor het jaren
lang in dienst hebben van ille
gale werknemers, afkomstig uit
Portugal.
De Kieviet heeft traditioneel
een klantenkring van zakenlie
den. Door de ligging in Wasse
naar was ook het corps diplo
matique regelamtig gast aan ta
fel. Maar ook het Nederlands
elftal en het Duitse nationale
voetbalteam verbleven er, overi
gens niet tegelijk. In 1989 werd
het Duitse elftal er verrast met
een bommelding. Eigenaar
Goudsmit was er laconiek on
der. Het was goede noch slechte
reclame verklaarde hij tegen
over deze krant. Zijn zaak had
naar zijn zeggen sowieso geen
reclame nodig. „Men kent de
Auberge. De Kieviet is een
naém", kon hij toen nog verkla
ren.
Studenten raken niet opgewonden van de plannen van Ritzen om de basisbeurs af te schaffen.
archieffoto loek zuyderduin\
