Wethouder
weerlegt
alle kritiek
'Het is lente, en dan is het crisis in Alphen'
Personeel al weken in onzekerheid over toekomst
Rijn- en Veenstreek
'Rel rond Van As van
bedenkelijk niveau
Plan voor huizenbouw
op sportpark De Bijlen
Grond licht
verontreinigd
Er is nog geen uitzicht op
heropening van de super
markt in Leimuiden. Uit een
bodemonderzoek is gebleken
dat de grond onder de winkel
aan de Kerklaan 'matig ver
ontreinigd' is. Voordat her
opening kan plaatsvinden,
moet de grond gesaneerd
worden. Ahold-vastgoed uit
Zaandam, dat de zaak wil
overnemen, onderzoekt wie
voor de kosten moet op
draaien.
De verontreiniging bestaat
uit koolwaterstoffen, waar
schijnlijk veroorzaakt door
dat er vroeger een koekfa-
briek heeft gestaan. Boven
dien is het terrein opgehoogd
met sintels. Die moeten ook
worden verwijderd.
Het is de bedoeling dat de
winkel in Leimuiden in parti
culiere handen komt. De toe
komstige eigenaar werkt op
franchise basis. Ook daar
over voert Ahold nog onder
handelingen.
DONDERDAG 22 APRIL 1993
Het is nagenoeg onmogelijk een
nieuwe wethoudersploeg te for
meren die de plaats inneemt
van de huidige bestuurders van
de gemeente Alphen. Maar het
is volstrekt onmogelijk om de
huidige ploeg, waarin de ver
houdingen na de recente aanval
van CDA- en PvdA-wethouders
op hun WD-collega G. van As
grondig zijn verziekt, te laten
zitten. Dat was de conclusie van
veel raadsleden na een lange en
verhitte discussie over het func
tioneren van de liberale wet
houdervan bouwzaken.
Alphen is gewend aan crises
in de politiek. Of, zoals gemeen
tesecretaris G. de Graaff droog
constateerde: „Het is lente, en
dan is het crisis in Alphen." De
Graaff was niet de enige die de
zoveelste politieke affaire licht
voetig benaderde. De extra
raadsvergadering waarin de po
sitie van Van As ter discussie
staat, wordt volgende week
dinsdag gehouden. „Op woens
dag is de raadszaal bezet", zei
burgemeester Paats. „Op
woensdag wordt er gevoetbald",
zei een ander. En Paats barstte
in lachen uit.
Een rapport van directeur C.
Stijnen van de directie Uitvoe
rende Zaken over het Grondbe
drijf is door de CDA-wethou-
ders G. Brussen en A. Kromhout
en hun PvdA-collega W. de Jong
aangegrepen om de daadkrach
tige maar omstreden Van As de
wacht aan te zeggen.
De WD, die de twee CDA-
wethouders en hun PvdA-colle
ga consequent aanduidt als 'de
bende van drie', noemde de
vertoning van gisteravond een
'schimmenspel'. „Het zijn on
controleerbare beschuldigingen
van naamloze ambtenaren", zei
de liberaal R. Blom. „Als wij
proberen uit te zoeken hoe het
zit, belanden we in een welles-
nietes spelletje." D66'er A. van
Geest noemde het 'karakter
moord'. „Er wordt hier een wet
houder opgehangen op basis
van een insinuerend rapport."
Volgens het CDA is Van As een
bruut, die zijn ambtenaren inti
mideert. Christen-democraat P.
Doelman vond het heel ver
klaarbaar, dat de ambtenaren
die voor het rapport zijn bena
derd, hechtten aan geheimhou
ding. Na de veschijning van het
rapport, zei Doelman, heeft Van
As de ambtenaren met kritiek
om de oren gemept. „De wet
houder heeft wild om zich heen
geslagen. Dat de ambtenaren
deze kritiek hebben geuit duidt
er op, dat zij ten einde raad
zijn."
Onduidelijk bleef, wie op
dracht heeft gegeven tot het
schrijven van het vernietigende
rapport. Volgens Paats heeft
Stijnen sinds 1 december vo
rig jaar directeur van Uitvoeren
de Zaken zelf besloten tot het
onderzoek. Opdracht van bur
gemeester en wethouders had
hij niet. Het rapport was voor
intern gebruik. Dat het een zwa
re politieke lading had, was
hem ontgaan en dat het open
baar was gemaakt was zijn
schuld niet, zo luidde de lezing
van Paats. WD'er M. Maring
had zo zijn twijfels. „Want dit
rapport komt CDA en PvdA wel
heel goed uit."
De WD had vermoedens over
de herkomst van het rapport,
maar daar bleef het bij. Maring
kon het niet anders dan cynisch
benaderen. De klachten over
Van As bleven in de lucht han
gen. „Er is kennelijk een lijst
van bijna-ongelukken, die door
briljant optreden van andere
wethouders voorkomen zijn",
beet de WD'er van zich af. „Die
woorden zijn voor uw reke
ning", zei Paats.
Volgens Van As is het rapport
in het college nauwelijks aan de
orde geweest. Wie opdracht
heeft gegeven tot het schrijven
ervan weet de wethouder niet.
„Kennelijk Is dat meneer Stij
nen geweest. Het college heeft
in elk geval geen opdracht gege
ven. Of dat zomaar kan? I don't
know", zei hij schouderopha
lend. „Ik heb in elk geval geen
behoefte om er in de pers op te
reageren. Dat anderen dat wel
doen is hun zaak."
D66 stelde zich duidelijk op
achter de WD'er. Bij het opstel
len van het rapport, zei demo
craat Van Geest, is 'een bela
chelijke vorm van interview
techniek toegepast'. „Het lijkt
wel psychotherapie. Dit kan van
geen kant." Hij kreeg bijval van
T. Viezee (RPF/GPV). Als je hier
een wethouder aan opknoopt
geef je ambtenaren een oncon
troleerbare macht. Dan kunnen
ze iedere wethouder onthoof
den." En ook Groen Links en de
SP vonden, dat het zo niet kon.
Malaise
Alphen zit diep in de malaise,
concludeerden de raadsleden
na afloop van de discussie. „Er
was afgesproken dat de huidige
wethoudersploeg tot maart
1994 zou blijven zitten", zei
partijvorzitter R. van der Velde
van de WD. Maar dat is inmid
dels niet meer mogelijk. „Er
moet een zakencollege komen",
vond Viezee. Maar met Van
Geest vroeg hij zich af wie er
bereid zouden zijn de wethou
derszetels te bezetten. „Voor
zo'n korte periode stapt nie
mand er in."
Alleen CDA accepteert anoniem rapport
CDA en PvdA hebben een mo
ment afgewacht waarop ze 'in
groepsverband' de aanval op
hun WD-collega Van As kon
den inzetten. Het rapport
waarin ambtenaren kritiek uit
oefenen op de wethouder van
ruimtelijke ordening is ge
bruikt 'als een stok om de
hond mee te slaan'. Dat is de
overtuiging van WD'er M.
Maring, vice-voorzitter van de
fractie. „Van As is een vrij
daadkrachtige en assertieve
man, die in het college domi
neert. Hij heeft wat zaken op
orde gesteld, de andere wet
houders voelden aan dat ze in
de verdediging moesten. Zij
hebben in groepsverband te
ruggeslagen. Dat zegt meer
over de figuren die slaan dan
over degene die geslagen
wordt", zegt Maring. Wie nu
echt de kwade genius is achter
de aanval op Van As weet hij
niet. „En ik wil het ook niet
weten. Het niveau is toch al
vrij bedenkelijk."
Dat het vooral de sterke per
soonlijkheid van Van As moet
zijn geweest die tot zijn eigen
val heeft geleid, blijkt ook uit
de woorden van CDA-voor-
man H. Habermehl. Op de
vraag of het niet vreemd is dat
juist iemand die bekend staat
als een sterke wethouder het
veld moet ruimen, antwoordt
hij: „Ia, ja. Maar je kunt ie
mand om verschillende rede
nen beoordelen: resultaten,
inzet, spelregels. Van As is zeer
dynamisch, maar als er een
rapport op tafel ligt waaruit
blijkt dat zijn optreden finan
ciële consequenties had voor
de gemeente, en als zijn direc
te collega's onoverkomelijke
bezwaren tegen hem hebben
omdat zijn gedrag niet te con
troleren is en omdat zij hem
niet vertrouwen, dan houdt
het op." De CDA-fractie steunt
de drie wethouders die het af
treden van Van As eisen. „Als
die geen vertrouwen meer
hebben dan hebben wij dat te
accepteren." Maar de fractie,
die volgens Habermehl con
stant overleg pleegde met de
eigen wethouders, is er zelf
ook van overtuigd dat 'de
grens is bereikt'. „Wij hebben
in het verleden ook twijfels ge
had over de handel en wandel
van deze wethouder in be
stuurlijk opzicht'. Voorbeelden
wil hij niet noemen, maar:
„Het probleem speelt al ja-
Duidelijke kritiek heeft de
WD-wethouder van ruimtelij
ke ordening echter nauwelijks
te verduren gehad. In het
openbaar zijn de oren van de
WD-wethouder nooit eens
flink gewassen. „Kennelijk is
de grens bereikt, maar volgens
ons zijn er nu te weinig argu
menten die het vertrek van
Van As rechtvaardigen. Het
rapport van de ambtenaren is
echt niet desastreus. Wat je
wel kunt zeggen is dat onze
fractie in het verleden mis
schien te loyaal is geweest. Er
is in deze coalitie tamelijk veel
fout gegaan", zegt Maring. Het
verschil is volgens Habermehl
echter dat de andere wethou
ders zich iets van de kritiek
aantrokken en hun leven be
terden. Van As doet dat vol
gens de CDA-fractievoorzitter
niet. „Als je zegt: nu is het ge
noeg, dan ben je al te laat. In
het verleden werd steeds ge
zegd dat de gemeenteraad van
Alphen maar aanklungelde.
Als we nu het mes erin zetten,
kunnen we met een schone lei
beginnen."
Toekomstvisie burgers en ambtenaren
WILFRED SIMONS
Bebouwing van het Alphense
sportpark De Bijlen moet niet
worden uitgesloten. Alphen
groeit nog tot het jaar 2005,
maar daama moet het bevol
kingsaantal op zo'n 73.000 in
woners stabiliseren. Woning
bouw is nadien nog mogelijk in
de Gnephoek, langs de Heuvel-
weg en op het terrein van dak-
pannenfabriek Van Oordt. maar
alleen voor de eigen inwoners
en voor burgers uit de omlig
gende gemeenten.
Dit zijn enkele aanbevelingen
uit het rapport Alphen: stad in
het groene hart. Het discussie
stuk werd gistermiddag aan B
en W aangeboden en is ge
schreven door de werkcommis-
sie 'Toekomst'. Dit is een ad
viesgroep van negen Alphense
burgers en ambtenaren. B en W
hebben nog geen standpunt in
genomen over de plannen. Op
10 mei krijgen de burgers een
eerste gelegenheid te reageren.
De werkcommissie heeft het
afgelopen jaar drie toekomstvi
sie op Alphen ontwikkeld. In
de eerste visie moet Alphen nog
meer nieuwe wijken krijgen. De
gemeente blijft dan wel groen,
maar krijgt ook het karakter van
een 'slaapdorp'. Alphen zou
langzaam vergrijzen, geen allure
krijgen en geen nieuwe voorzie
ningen aantrekken. Betere weg
en treinverbindingen zitten er
in die toekomstvisie ook niet in.
In de tweede visie wordt Al
phen een toeristische stad. Ar-
cheon. Avifauna en de Zager-
plas moeten dan de speerpun
ten van het gemeentelijk beleid
worden. Dit toekomstperspec
tief wijst de commissie af met
het argument dat Alphen geen
'Valkenburg aan de Rijn' moet
worden.
De commissie heeft gekozen
voor de derde mogelijkheid: de
gemeente moet zijn streekfunc-
tie in het Groene Hart verder
ontwikkelen. Dan komen er
meer voorzieningen en krijgt
het centrum van Alphen een
echt stads karakter meer ar
beidsplaatsen in het centrum,
meer hoogbouw en meer cul
tuur, met een echte eigen
schouwburg.
Met bebouwing van sport
park 'De Bijlen' vangt de ge
meente volgens de commissie
drie vliegen in één klap: de wijk
Ridderveld krijgt een steviger
verbinding met het stadshart,
de gemeente hoeft geen nieuwe
polder voor woningbouw op te
offeren en de Zegerplas komt
centraler te liggen ten opzichte
van de rest van de stad. Het
centrum van Alphen 'versteent'
weliswaar, maar de polders om
de stad heen blijven voor verde
re bebouwing gespaard.
levendig karakter door een
combinatie van wonen, werken,
uitgaan cn een opeenhoping
van sociale en culturele voorzie
ningen. Met deze toekomstvisie
is de kwaliteit van het bestaan
in Alphen het best»' gewaar
borgd, zo meent de commissie.
De gemeenteraad heeft be
bouwing van het sportpark al
eens afgewezen, maar de werk
commissie vindt dat zij dat be
sluit nog maar eens moet her
overwegen.
Gerard van As is nog lang niet weg uit het college van Al
phen. Van de kritiek op zijn optreden als wethouder bleef
gisteren in de gezamenlijke vergadering van de commis
sies ruimtelijke ordening en algemeen bestuurlijke zaken
niet veel over. In een speciale raadsvergadering wordt
volgende week dinsdag beslist over het politieke lot van
Van As.
ALPHEN AAN DEN RUN RUUD SEP
Nadat Van As zich gisteravond
had verdedigd tegen de kritiek
van ambtenaren van de afdeling
grondzaken, zag alleen de CDA-
fractie nog reden om hem naar
huis te sturen. Voor de andere
partijen, inclusief de PvdA,
stond op het eind van de avond
allerminst vast dat Van As het
veld moet ruimen.
In het rapport van de ambte
naren wordt de WD'er verwe
ten dat hij zich bemoeit met de
aan- en verkoop van grond. Zijn
eigengereide optreden zou de
gemeente geld kosten, doordat
hij niet altijd de optimale prijs
weet te bedingen. De ambtena
ren willen hun beschuldigingen
niet staven met voorbeelden. Ze
hoeven dat ook niet: de geïnter
viewde ambtenaren is beloofd
dat ze anoniem blijven. Door
voorbeelden te geven zouden ze
zichzelf te veel bloot geven.
Zonder een concrete onder
bouwing kun je weinig doen
met de beschuldigingen, vond
de gemeenteraad. Met uitzon
dering van het CDA. Die nam
genoegen met de indrukwek
kende lijst van geïnterviewden,
waarop onder andere CDA-wet-
houder A. Kromhout (financiën)
figureert. „De informanten zijn
zeker niet de minsten. De ge
loofwaardigheid van het rapport
is daarmee onderstreept", vond
fractieleider H. Habermehl.
De rest wilde voorbeelden, en
kreeg die ook. Niet van de amb
tenaren, maar van burgemees
ter Paats. Als boodschapper van
de opstandige wethouders
Wethouder G. van As wist gisteravond een groot deel van de beschuldigingen tegen zijn persoon te weerleggen. foto ben de bruyn
Brussen, Kromhout en De Jong
lepelde hij zes gevallen op,
waarin Van As over de schreef
zou zijn gegaan. Ondermeer
zijn handelswijze bij de verkoop
van grond voor de vestiging van
een compostfabriek aan de
Schans, zou de gemeente geld
hebben gekost. Van As weerleg
de dat echter met feiten.
Ook van de andere voorbeelden
bleef weinig over. Ze toonden
slechts aan dat er in het Alphen
se college niet gecommuniceerd
wordt.
Maar wat zijn nu de voorval
len waar de ambtenaren zich op
baseren? Dat werd niet duide
lijk, want die worden in het rap
port niet genoemd. Het bracht
A van Geest (D66) tot de vol
gende conclusie:„Of het college
geeft de ambtenaren alsnog op
dracht tot een heldere rapporta
ge te komen dat wordt dan
een dienstopdracht of dit
rapport wordt niet behandeld."
Dat vond ook een meerderheid
van de raad. Maar de ambtena
ren is wel geheimhouding be
loofd, benadrukte de burge
meester.
Dinsdag volgt een speciale
raadsvergadering over de affai
re-Van As. „Maar dan gaat het
niet over het rapport, maar over
de opmerkingen van andere
college-leden tegenover Van
As", zei T. Viezee (RPF/GPV).
Onderhandelingen over Leimuidense supermarkt vlotten niet
LEIMUIDEN»
MARIETA KROFT
Het is de achtste week dat ze
thuis zitten. Weken van verve
ling maar vooral onzekerheid.
De vijf personeelsleden en de
zaterdaghulpen van Leimui-
dens' enige supermarkt weten
niet waar ze aan toe zijn. „Kun
nen we ooit weer eens in de su
permarkt aan het werk? En
wanneer krijgen we ons salaris?
vragen ze zich vertwijfeld af.
Het antwoord op de laatste
vraag kwam gistermiddag toen
districtsbestuurder G. van Hees
van de FNV-dienstenbond ver
telde dat de eigenaar van de
winkel A. Akerboom heeft toe
gegeven verantwoordelijk te
zijn voor de betaling van het sa
laris.
Een eerste lichtpuntje in een
zaak die al loop vanaf maandag
1 maart. Die dag zullen de
werknemers van de Alsu-markt
niet snel vergeten. „Zoals ge
woonlijk was ik om half acht 's
morgens met het werk begon
nen", vertelt Alphons de Jong.
„De anderen kwamen om acht
uur. We gingen gewoon aan het
werk, in de veronderstelling dat
we nu in dienst waren van Al-
bert Heijn. Rond half negen
kwamen plotseling vrachtwa
gens aanrijden die de hele su
permarkt leeg haalden. Alles
moest naar de vestiging in Lan-
geraar."
Met lede ogen werd de ver
huizing gadegeslagen. „Koude
rillingen kreeg ik", zegt De Jong,
die al 42 jaar in de winkel werk
te. „Ik kon wel janken." Ver
schrikkelijk", zegt An de Wit die
er haar werkplek al 27 jaar had.
Niet meer wetend wat te doen,
gingen de werknemers tegen
half elf maar naar huis. De Jong
bleef. Toen de hele supermarkt
leeg was, sloot hij de deur. Na
dat hij een briefje op de deur
had geplakt: 'Tot nader order
gesloten. Alphons'..
Sindsdien zitten De Jong en zijn
collega's thuis. Zittend op zijn
bank op een tijdstip dat hij nor
Alphons de Jong (59) maakt een trieste Indruk, zo tussen de lege schappen van Leimuidens' enige supermarkt. Op zijn achttiende stapte hij hier
voor het eerst naar binnen. Nu zit hij al twee maanden thuis, in de hoop dat de winkel binnenkort weer open gaat en hij weer aan het werk kan.
foto ben de bruyn
maal gesproken aan het werk
zou zijn, maakt hij een versla
gen indruk. Hij wacht op dat
ene telefoontje waarin verteld
wordt dat ze weer aan de slag
kunnen en dat ze het salaris dat
ze nu al twee maanden niet
meer hebben gehad, alsnog krij
gen.
De Jong laat een map zien
met kaarten van zijn klanten,
mensen uit Leimuiden die hem
bedanken en hem sterkte wen
sen. Die warmte doet hem
zichtbaar goed. Bij zijn voorma
lige klanten voelt hij zich meer
betrokken dan bij zijn werkge
vers. De Jong: „Als ik al eens om
salarisverhoging vroeg, werd ik
afgesnauwd. We hebben nooit
gevraagd of je hier wilde komen
werken, zeiden ze dan. Als het
je niet bevalt, dan hoepel je
maar op."
Ze zagen het al enkele maan
den aankomen dat het mis zou
lopen met de supermarkt. De
compagnons Albers en Suvee
(Alsu) uit Veenendaal huurden
deze van de Langeraarse krui
denier A. Akerboom. De long:
„Prijswijzigingen voor de le
vensmiddelen werden niet
meer doorgegeven. Er mocht
maar weinig worden besteld,
zodat verschillende schappen
de halve week leeg stonden. De
ene bedrijfsleider ging en de an
der kwam. De laatste maanden
bemoeiden Suvee en Albers
zich helemaal niet meer met de
winkel. Toen was natuurlijk al
les al beklonken. Op 26 februari
vertelde Akerboom ons dat hij
het contract met Suvee en Al
bers had beëindigd. Maar. zo
zei hij, wij hoefden niet bang te
zijn, want Albert Heijn of een
franchise Albert Heijn zou de
zaak en ook ons met ingang van
1 maart overnemen."
Salaris
Dat liep dus even anders. Nog
steeds zijn Akerboom en Albert
Heijn aan het onderhandelen
over de overname. Vorige week
kregen de personeelsleden van
bedrijfsvereniging Detam een
uitkering: zeventig procent van
het huidige salaris, dat weer te
rug moet worden betaald wan
neer ze hun gewone salaris krij
gen.
Het strijdpunt was echter wie
dat salaris moet betalen. De be
trokken partijen Alsu, Albert
Heijn en Akerboom wezen
naar elkaar. Akerboom heeft in
middels dan wel toegegeven
daarvoor verantwoordelijk te
zijn, maar wil over de salarisbe
taling nog contact hebben met
Albert Heijn. „Betaalt hij niet,
dan laten we schadeclaims uit
gaan naar zowel Akerboom, als
naar Alsu", aldus vakbondsman
Van Hees.
