'Luchtaanval op
Serviërs zinloos'
Zuid-Afrika weer land met twee naties
Buitenland
Rabin in Polen
Jeltsin opgeprikt
Clinton: 'Sekteleider is
schuldige Waco-drama'
WOENSDAG 21 APRIL 1993
ïche Prewe Agentur CPD Gemeerochappefc i Ke Persdienst
The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
UP1 United Press International
Mount Everest ruim twee meter lager
ceneve De Mount Everest, de hoogste berg ter wereld, is lager
dan werd aangenomen. Dat hebben geleerden gisteren bekend
gemaakt. De berg ligt 8.846,10 meter boven de zeespiegel en dat
is 2,03 meter lager dan volgens de laatste, Chinese meting in
1974. De Mount Everest blijft de hoogste berg ter wereld.
Graven joden geschonden in Rusland
st. petersburg Op een joodse begraafplaats in Sint Petersburg
zijn het afgelopen weekeinde zeker 35 graven geschonden. Wie
de daders zijn, is niet bekend. Volgens een joodse woordvoerder
wordt er jaarlijks rond de viering van het Russisch Orthodoxe
Paasfeest grafschennis gepleegd.
Nijlboot Cairo slaat om: tien doden
Cairo» Acht kinderen en twee volwassenen zijn gisteren ver
dronken nadat een afgeladen boot op de rivier de Nijl omsloeg.
De boot behoorde aan de irrigatiedienst in de provincie Ghar-
biya en werd door twee medewerkers van de dienst als bijver
dienste verhuurd ter ere van een lentefeest.
'Oekraïne in 2000 kern wapen vrij'
moskou Oekraïne zal in het jaar 2000 kernwapenvrij zijn. Dat
heeft president Kravstjoek gisteren gezegd tijdens een besloten
vergadering van het Oekraïnse parlement over het defensiebe
leid. Oekraïne wenst wel compensatie voor de kostbare ontman
teling van de kernwapens op zijn grondgebied.
Stierenvechter erkent zoon niet
Barcelona Manuel Benitez, de beroemdste stierenvechter van
Spanje, is deze week naar de rechter gestapt om te bewijzen dat
de 20-jarige Manuel Diaz niet zijn zoon is. Benitez heeft vooral
problemen met het feit dat zijn 'zoon' ook het beroep van stie
renvechter uitoefent onder de naam waaronder de hele wereld
Benitez kent: El Cordobes.
In '92 zeker zestig journalisten gedood
parus In 1992 zijn over de hele wereld zeker 60 verslaggevers
omgekomen. Het voormalige Joegoslavië en Turkije zijn met elk
twaalf doden de onveiligste oorden voor journalisten zijn. Dit
staat in een rapport van de organisatie Verslaggevers Zonder
grenzen'.
NA VO-generaal Shaliskashvili:
washington-vicenza
Geallieerde luchtaanvallen zouden volgens de opperbe
velhebber van de NAVO, generaal Shaliskashvili, maar
een beperkte invloed hebben op beëindiging van het
bloedvergieten in het voormalige Joegoslavië. Shaliskash
vili wees er gisteren op dat de Serviërs zich zodra de
luchtaanvallen beginnen vermoedelijk ingraven. Er zou
vervolgens weinig kans meer zijn op hervatting van de
onderhandelingen over een vreedzame regeling van de
crisis. De generaal ziet het inzetten van grondtroepen
ten minste een half miljoen soldaten als de enige mo
gelijkheid om de strijd te beëindigen.
nigde Naties boven Bosnië is
waarschijnlijk door een Servi
sche vrachthelikopter geschon
den, zo hebben functionarissen
van de NAVO gisteren meege
deeld. Twee Amerikaanse F-15's
die maandag naar een vliegveld
bij Zaluzani waren gedirigeerd,
zagen daar twee vrachthelikop
ters staan. Een daarvan had nog
een draaiende rotor, alsof het
toestel zojuist was geland.
De NAVO houdt sinds 12 april
vanaf bases in Noordoost-Italië
en een Amerikaans vliegdek-
schip in de Adriatische zee toe
zicht op het vliegverbod boven
Bosnië. Aan de operatie 'Deny
Flight' nemen Amerikaanse,
Nederlandse, Britse, Franse en
De Amerikaanse president Clin
ton voerde gisteren met topad
viseurs overleg over de moge
lijkheden voor een agressievere
benadering van de burgeroorlog
in Bosnië-Hercegovina. Clinton
zou onder meer hebben gespro
ken over de mogelijkheid van
een geallieerde luchtaanval op
Servische artillerie. Een optie
die volgens minister Christop
her (buitenlandse zaken) in het
verleden als onaanvaardbaar
werd beschouwd maar gezien
de ernstig verslechterde situatie
nu toch opduikt.
Het vliegverbod van de Vere
Turkse vliegtuigen deel.
Kroatië ziet af van plannen
voor de ontruiming van een
met Belgische steun opgetrok
ken vluchtelingenkamp. Het
kamp in Savudrija werd eind
vorig jaar opgetrokken door
Belgische militairen. België stak
er 6,5 miljoen gulden in. Er ver
blijven ruim 2.500 vluchtelin
gen, vooral Bosnische moslims.
Die zouden voor eind april naar
andere kampen worden overge
bracht, omdat de vroegere ter
reinbeheerder er net als voor de
oorlog een camping wil begin-
In Kroatië is een algehele
prijsverhoging voor goederen
en diensten ingevoerd van ge
middeld vijftig procent. Onder
meer brood, benzine, elektrici
teit, aardgas, treinkaartjes en te
lefoongesprekken werden ge
middeld vijftig procent duurder.
Het zwarte brood, voorheen
door de overheid zwaar gesub
sidieerd om ervoor te zorgen
dat de armsten in het land iets
te eten hadden, werd bijna vier
keer zo duur. De allerarmste
Kroaten krijgen bonkaarten
waarmee ze basisvoedsel tegen
gereduceerde prijzen kunnen
kopen.
BRZEZiNKADe Israëlische premier
Rabin spreekt in Polen een me
nigte toe tijdens een herden
kingsdienst bij het nationaal
monument in het voormalig
concentratiekamp Brzezinka-Bir-
kenau. Rabin is het eerste Israë
lische staatshoofd dat Polen be
zoekt sinds de Tweede Wereld
oorlog. foto epa
'Andreotti kuste
maffiabaas der
bazen Riina'
rome eelco v
correspondent
Ex-premier van Italië Andreotti
zou een uiterst vriendschappe
lijke ontmoeting hebben gehad
met de 'baas der maffiabazen',
Totö Riina. Zo luidt een van de
beweringen uit een nieuw dos
sier dat het hoofd van het open
baar ministerie van Palermo,
Caselli, heeft opgesteld en toe
gezonden aan de senaatscom
missie. Deze commissie moet
deze week beslissen over de op
heffing van de parlementaire
onschendbaarheid van An
dreotti.
De commissie zal de 74-jarige
'senator voor het leven' van
daag horen over de onthullin
gen, die zijn gedaan door een
spijtoptant die vroeger de
chauffeur was van Riina. Hij
zegt Riina naar een bijeenkomst
te hebben gebracht waar ook
Andreotti en enkele mafiosi
aanwezig waren. Andreotti zou
Riina hebben omhelsd en ge
kust.
In het dossier zouden zich
ook 26 voor Andreotti belasten
de foto's bevinden en een docu
ment van de politie van de Sici-
liaanse stad Mazara del Vallo
waarin melding wordt gemaakt
van een onderhoud dat An
dreotti in 1985 had met de ma-
fioso Andrea Manciaracina.
Andreotti ontkent de beschul
digingen. Hij sprak van 7lvr
ernstige laster' en verklaarde
dat hij Riina nog nooit in leven
de lijve heeft gezien.
Franse politie
schiet jonge
zigeuner neer
LVON Rtr-AFP
De Franse politie heeft gisteren
in de buurt van Lyon een 26-ja-
rige zigeuner neergeschoten die
met twee vrienden een auto had
gestolen. Leden van de gendar
merie openden het vuur nadat
het drietal aan aanhouding pro
beerde te ontkomen.
Het incident had plaats in
Ampuis in het departement
Rhone. Volgens de politie raakte
de autobestuurder gewond door
de kogels die werden afgevuurd
toen hij met hoge snelheid weg
reed. De man is daarna door
zijn ouders naar een plaatselijk
ziekenhuis gebracht, waar hij
korte tijd later aan zijn verwon
dingen bezweek. Zijn vrienden
hebben de auto in brand gesto
ken en zijn spoorloos.
De Franse politie heeft sinds
de ambtsaanvaarding van de
nieuwe Franse regering vorige
maand vier jonge verdachten
doodgeschoten. Twee van de
dodelijke slachtoffers waren van
Noordafrikaanse origine. Deze
incidenten leidden tot een reeks
van protesten.
De gendarmerie deelde mee
dat de agent die had geschoten
zijn wapen overeenkomstig de
voorschriften had gebruikt.
MO&KOuEen vrijwiligster van de democratische volksbeweging van Rusland prikt een pro-Jeltsin poster aan een muur in het centrum van Moskou.
In een referendum dat op 25 april wordt gehouden, wordt onder andere besloten over de toekomst van de Russische president.
foto reuter sean ramsay
België wijst
twee Zaïrese
diplomaten uit
brussel ips
België heeft gisteren twee Zaïre
se diplomaten het land uitgezet,
uit protest tegen de arrestatie in
Kinshasa vorige week van twee
stafleden van de Belgische am
bassade. De Belgische diploma
ten waren donderdag door de
Zaïrese politie opgepakt, nadat
ze militair materieel en solda
ten-uniformen zouden hebben
gekocht van een straatverkoper.
De beide uitzettingen teke
nen de toenemende diploma
tieke spanning tussen Brussel
en Kinshasa, na de rellen van
februari in de Zaïrese hoofd
stad. Bij die ongeregeldheden
kwamen honderden mensen
om het leven, inclusief de Fran
se ambassadeur. Toen Brussel
troepen zond om in Kinshasa
levende Belgen te evacueren,
werd hun door de regering van
president Mobutu Sese Seko de
toegang tot het land geweigerd.
Uiteindelijk vluchtten veel Bel
gen naar Congo. Maar de voor
naamste reden voor de span
ning tussen Zaïre en haar voor
malige kolonisator is Mobutu's
weigering toe te geven aan druk
van het Westen en zich niet
meer te verzetten tegen de de
mocratisering van het land.
washington hans de bruun
correspondent
Familieleden en advocaten van
volgelingen van de Branch Da-
vidians, de sekte in het Texaan-
se Waco waarvan de leden
maandag massaal zelfmoord
pleegden, hebben gisteren kri
tiek geuit op de FBI-actie die
vooraf ging aan de vuurzee
waarin 86 Davtdtans omkwa
men. Volgens president Clinton
echter draagt sekteleider David
Koresh de volle verantwoorde
lijkheid voor het drama op het
'Mount Carmel'-complex.
„Hij doodde mensen die on
der zijn controle stonden", zei
Clinton, die Koresh „gevaarlijk,
irrationeel en waarschijnlijk
krankzinnig" noemde. Hij nam
minister Reno (justitie) die de
FBI-actie goedkeurde, in be
scherming. De president zei dat
de FBI alles heeft gedaan om
deze hachelijke situatie tot een
goed einde te brengen, kondig
de een diepgaand onderzoek
aan en zei de verantwoordelijk
heid voor de FBI-actie volledig
op zich te nemen.
De Texas Rangers, het
Texaanse elite-politiekorps,
hebben het onderzoek in Waco
overgenomen. Het was gisteren
niet mogelijk op het terrein te
JOHANNESBURG P.VAN NUUSENBURG
De ontwikkelingen na de moord op de
zwarte Zuidafrikaanse leider Chris Hani
hebben duidelijk gemaakt dat de toenade
ring tussen blank en zwart langer zal duren
dan men voor deze fatale gebeurtenis had
gehoopt. Zuid-Afrika blijft een land met
twee naties, alle vrome woorden over één
volk ten spijt. Dat bleek uit de reacties op
de moord en de tien daarop volgende da
gen die het land schokten als waarschijnlijk
geen andere gebeurtenis in de geschiedenis
van Zuid-Afrika.
Voor de meeste blanken leek de zaak na
een eerste uiting van ontsteltenis en mede
leven met de familie afgedaan. Er heerste,
behalve bij de dwazen van extreem-rechts,
uit wier gelederen de moordenaar komt,
geen vreugde over de dood van Hani. Daar
voor waren te veel mensen doordrongen
van de gevolgen voor de toekomst van het
land. De begrijpelijke verontwaardiging
over de plunderingen en brandstichtingen
door groepen jonge zwarte criminelen
kreeg echter al snel de overhand.
In de zwarte gemeenschap was de moord
op de immens populaire leider van de
Communistische Partij en prominente
ANC-politicus een traumatische ervaring.
Zij was beroofd van een leider die leek
voorbestemd voor een hoofdrol in het
'nieuwe' Zuid-Afrika. Maar de emoties gin
gen dieper. Vele zwarten ondergingen de
dood van Hani als een persoonlijk verlies.
De meesten hadden hem vermoedelijk al
leen als een portret op een poster gekend,
maar hij liet de leegte achter van een dier
bare vriend.
Het optreden van de regering en presi
dent De Klerk in deze crisis getuigde van
een schokkend onvermogen om zich in te
leven in de gevoelens van hun zwarte me
deburgers. De Klerk gaf 'een plichtmatige
condoleance-verklaring uit en ging vervol
gens op de „kragdadige" toer. Hij verklaar
de dat keihard zou worden opgetreden te
gen raddraaiers en zinspeelde zelfs op de
herinvoering van de noodtoestand. De mi
nister van politie, Kriel, wilde niet voor zijn
chef onderdoen en trok fel van leer tegen
het ANC, dat niet in staat was om zijn sup
porters in bedwang te houden. De enige die
begreep wat er aan de hand was, was de
ambasadeur in Washington. Hij liet de vlag
halfstok hijsen. Het kwam hem op een
schrobbering te staan.
Natuurlijk, De Klerk moet rekening hou
den met de angst onder de blanken en
moet voorkomen dat extreem-rechts met
succes in troebel water gaat vissen. Maar
daarin is hij zo ver gegaan dat hij de good
will die hij ooit genoot bij andere bevol
kingsgroepen, heeft verspeeld. De Klerk is
nu, net als zijn voorgangers, weer de presi
dent van blank Zuid-Afrika.
Dat het land ondanks het falen van de re
gering niet tot anarchie verviel, is in de eer
ste plaats te danken aan de ANC-leiding en
met name aan Nelson Mandela. Mandela
bleek de staatsman die De Klerk niet kon of
wilde zijn. Het waren niet zo zeer zijn woor
den die indruk maakten, maar het gezag
dat hij bij vrijwel elke gelegenheid uitstraal
de. Toen hij in Soweto werd uitgejouwd
door radicale jongeren, moet het zelfs tot de
kortzichtigste blanke zijn doorgedrongen
dat het land op de rand van de afgrond ba
lanceerde. Mandela, met steun van zijn ge
matigde collega's en de onmisbaar geble
ken ordedienst van het ANC hebben Zuid-
Afrika voor dat lot behoed.
Een VN-waarnemer zei maandag in
Boksburg, waar Hani werd begraven, dat de
leden van de ordedienst van het ANC niet
genoeg konden worden geprezen. Behalve
in Kaapstad, waar zij verleden week woens
dag de meute niet in de hand hadden, heb
ben zij vernielingen op grote schaal weten
te voorkomen. In Johannesburg had het
ANC een samenwerkingsovereenkomst met
de politie gesloten. Tijdens de protestmars
van zaterdag werden oproerkraaiers onmid
dellijk door ordebewakers in de kraag gevat
en aan de politie overgeleverd. Heel Zuid-
Afrika had met angst en beven de begrafe
nis afgewacht. Bloedbaden en het begin van
een rassenoorlog werden voorspeld. Het
liep, mede dankzij de ordedienst van het
ANC, met een sisser af.
Het krediet dat het ANC tijdens de crisis
heeft opgebouwd, dreigt deze organisatie
echter weer te verliezen. De campagne van
demonstraties consumentenboycotten en
stakingen die gisteren is begonnen, is in het
huidige oververhitte klimaat een miskleun.
De acties moeten officieel de eisen voor
een spoedige datum voor de eerste vrije
verkiezingen en voor de gezamenlijke con
trole over de politie en het leger kracht bij
zetten. Maar ze moeten vooral voorkomen
dat de radicale jeugd en masse overloopt
naar het ultra-radicale, anti-blanke Pan Af-
ricanist Congress (PAC). Het is een gevaar
lijke tactiek: het voeden van het monster
dat je dreigt te verslinden.
De risico's voor de onderhandelingen
over een nieuw politiek bestel zijn evenmin
te verwaarlozen. Het ANC blijft meedoen,
maar onderhandelen in een door stakingen,
demonstraties en het onvermijdelijke ge
weld vergiftigd klimaat is weinig vrucht
baar. De campagne betekent ook het einde
van de schuchtere toenadering tot de Zulu-
partij Inkatha, die zich tijdens dc crisis na
de dood van Hani opvallend op de achter
grond had gehouden.
Alleen de wetenschap dat zo'n met veel
poeha aangekondigde 'campagne van mas
sale actie' meestal vrij snel verzandt, houdt
nu veel Zuidafrikanen op de been.
zoeken naar de slachtoffers, on
der wie 24 kinderen, of zelfs
eventuele overlevenden. Door
de enorme hitte is het gevaar
van ontploffing van onder
gronds verborgen munitie nog
te groot. Aangenomen wordt
dat niemand de vuurzee heeft
overleefd.
De advocaat van Koresh, Dlck
De Guerin, noemde het besluit
om tot actie over te gaan „slecht
voorbereid en slecht uitge
voerd". Volgens De Guerin had
de FBI langer moeten wachten
en zou Koresh zich vanzelf heb
ben overgegeven. Volgens de
advocaat heeft de FBI beloften
gebroken om de sekte niet aan
te vallen.
Ook de leider van de FBI in
Waco, Jeffe lamar, zei dat Ko
resh zijn volgelingen bewust de
dood heeft ingestuurd. Hoewel
dat niet is te bewijzen, méént
de FBI dat Koresh zelfs sektele
den die wilden vluchten heeft
laten doodschieten. Er zijn lij
ken gevonden met kogel won
den, maar dat kunnen ook
slachtoffers zijn van het vuurge
vecht op 28 februari tussen de
sekteleden en de politie.
Een van de overlevenden be
weerde gisteren dat de brand in
het complex door de FBI is ver
oorzaakt. Fen van de tanks die
het gebouw ramde zou daarbij
een olielamp hebben omgesto
ten. Maar volgens lamar, „is er
duidelijk bewijs dat de bewo
ners van het complex op meer
dere plaatsen tegelijk brand
hebben gesticht".
Scholieren Japan
vermoorden weer
klasgenoot (14)
TOKYO «AP
Twee scholieren die ervan wor
den verdacht een 14-jarige
klasgenoot te hebben doodge
slagen, zijn gisteren door de
Japanse politie gearresteerd.
De jongen zou eerder al met
regelmaat door de twee in el
kaar zijn geslagen en zijn zak
geld zijn afgenomen.
Het slachtoffer Yuldo Hama-
da, die leerling was op een
middelbare school in Osaka,
stierf volgens de politie zon
dag, een dag nadat hij in el
kaar was geslagen. Volgens zijn
vader YasuhUko kwam zijn
zoon vaak met schaafwonden
op zijn gezicht thuis. De twee
zouden zijn maandzakgcld van
tweeduizend yen (rond de der
tig gulden) hebben afgenomen
en sinds vorige maand zou Yu-
klo hun dagelijks honderd tot
tweehonderd yen hebben moe
ten betalen.
Drie maanden geleden
kwam dc 13-jarige Yuhel
Kodama door verstikking om
het leven nadat hij door mede
leerlingen in een gymnastiek-
mat was opgerold.
