'RK-Kerk moet weer een
biddende kerk worden'
Kerk Samenleving
Legervicaris bezorgd over onzekerheid voor militairen
Warmte onderbroken
WOENSDAG 21 APRIL 1993
DICK VAN DER PLAS, C
UIT DE KERKBLADEN Priester Antoine Bodar wil inspelen op 'verinnerlijking en verzuivering'
Schietschijf (1)
Een predikant moet altijd
letten op wat hij (of zij) zegt
en doel. Voor je het weet,
ben je de schietschijf van de
gemeente, legt dominee Tj.
Doesburg uit in Ontmoe
ting 1993, het kerkblad van
de Hervormde-Gerefor-
meerde Kerkengemeen-
schap Leiderdorp. „Toen ik
nog maar kort predikant
was, zei een oude wijze pre
dikant (voor mij waren
toentertijd alle mensen bo
ven de zestig oud en wijs)
tegen mij: 'Je moet oppas
sen geen schietschijven op
te richten.' En hij legde mij
uit hoe ik dat kon voorko
men. Hij adviseerde me dat
ik het beste gewoon kon
preken wat de mensen al
wisten en wat algemeenhe
den schrijven waar nie
mand aanstoot aan neemt.
De doorsnee-mens, zei hij,
heeft de minste last in het
leven. Profeten en dissiden
ten zijn zonderlingen die
moeilijkheden maken over
zaken waarbij de meeste
mensen zich afvragen waar
ze zich eigenlijk druk om
maken."
Schietschijf (2)
Daar heeft Doesburg goede
notie van genomen. „Ik heb
dat altijd in mijn achter
hoofd als ik een preek maak
of een stukje schrijf, want
één verkeerd gesproken of
verstaan woordje of zinne
tje en er wordt geschoten!
Maar... wie zal het geluk
ken om altijd zo te spreken
of te schrijven dat je voor
iedereen glashelder bent?
En je moet wel een grote
Jan Doedel zijn als je alleen
maar wilt zeggen of schrij
ven wat iedereeen toch wel
weet. Je kun dan inderdaad
beter maar zwijgen. Als je
ergens enthousiast over
bent of je denkt dat je echt
iets te zeggen hebt. dan kun
je toch moeilijk je mond
houden. En dus maak je
weer een preek en schrijf je
weer een stukje en richt je
weer een schietschijf op,
want bij voorbaat kun je er
gif op innemen dat niet ie
dereen je begrijpt en het
jou niet gelukt om bij ieder
een duidelijk over te ko
men. Daar moet een mens
nu eenmaal mee leren Ie-
Schietschijf (3)
Maar er kan uit een gehou
den preek of een geschre
ven woord iets goeds voor
komen, zo eindigt Does
burg met een lichtpuntje.
„Als iemand je tenminste
zonder vooroordeel gaat
bevragen over wat je ge
zegd of geschreven hebt. Je
kunt in zo n geval toelich
ting en verduidelijking ge
ven. Dat laatste gebeurde
de afgelopen week toen ie
mand me vroeg, naar aan
leiding van wat ik over kof
fie en de dood schreef, hoe
ik me die bewustwordings
processen indenk en of er
geen aangevers moeten zijn
om die processen in gang te
zetten. Bij die vraag ontdek
te ik dat ik daar inderdaad
iets over had kunnen zeg
gen, maar dan werd het
misschien een te lang stuk
je. vandaar dat ik dat een
volgende keer wil proberen.
Kuitert schreef eens in de
tijd dat hij geen goed meer
kon doen on alom verket
terd werd: 'Dit schrijf ik
voor de welwillende lezer'.
Dat zinnetje zou ik boven
elk stukje dat ik schrijf wil
len zetten. Ik zal dat niet
doen, u moet het er maar
bij denken."
Overal is de democratise
ring voorbij, behalve in de
Rooms-Katholieke Kerk
van Nederland. Daar heb
ben de praatraden het nog
voor het zeggen. Maar de
kerk moet om kerk te zijn
weer een biddende kerk
worden, zegt Antoine
Bodar, docent kunstge
schiedenis in Leiden, pries
ter in Amsterdam.
AMSTERDAM/LEIDEN
In deze tijd is er een toenemen
de belangstelling voor verinner
lijking, zuivering en heiliging.
Jongeren worden daardoor ge
boeid. Hier moet de kerk op in
spelen. Dankzij zijn vele contac
ten met studenten weet Bodar
dat er een omslag plaats vindt.
De huidige generatie studenten
heeft die vooroordelen tegen
het geloof niet meer.
Bodar (47) werd vorig jaar op
26 september gewijd door bis
schop Bomers van Haarlem.
Sindsdien is hij verbonden aan
de parochie de Krijtberg aan het
Singel in het centrum van Am
sterdam. Hij gaat iedere dag
voor in de mis, preekt en be
dient sacramenten. Pastoraal
werk doet hij voorzover dat uit
de voorgaande activiteiten
voortkomt. Daarnaast heeft hij
zijn werk behouden aan de
Leidse universiteit, waar hij
overigens nooit met priester
boord zal verschijnen.
Ruim een week geleden
streek Bodar, ongewild, veel
progressieve rooms-katholieken
tegen de haren in toen hij in
een pagina-grote brief in het
dagblad Trouw kardinaal Simo-
nis vertroosting aanbood. „De
kardinaal was zo aangepakt; ik
wilde iets voor hem doen", zegt
Bodar. Over een reactie uit het
bisschoppelijk paleis aan de
Maliebaan wil hij niet meer zeg
gen dan: „Ik heb de indruk dat
de vertroosting is aangeko-
De progressieve katholieken
willen de kerk zo ver bij de tijd
brengen dat de kerk de kerk niet
meer is. Maar de kerk moet in
de eerste plaats bidden en de li
turgie vieren. De mensen heb
ben volgens Bodar behoefte aan
gebruiken en rituelen. Discus
siëren kunnen ze thuis bij een
glas bier of anders zien ze het
wel op de tv. De crisis van de
kerk is volgens hem dan ook
meer een crisis van de priesters
en de dominees, die niet doen
wat ze moeten doen.
Bodar meent ook dat de RK
Kerk veel meer moet doen aan
zuivere voorlichting. Daarom
moeten de bisschoppen de
zendtijd die de RK Kerk van de
regering toegewezen heeft ge
kregen, in eigen hand nemen.
Antoine Bodar: „Ik heb de indruk dat de vertroosting is aangekomen.'
Hij vindt ook dat de bisschop
pen meer openheid moeten be
trachten. Dat werkt in dit deel
van Europa nog altijd het beste.
„Het het mooiste zou zijn als de
onschuld van Bar zou blijken."
De priester gelooft echter
niets van een complot van be
houdende katholieken om Bar
ten val te brengen. Tot zijn ei
gen verbazing vernam Bodar
dat in het geruchtencircuit hem
ook een rol was toegedicht bij
het aftreden van de bisschop.
Hij kan er kort over zijn. Niet
Bar heeft een einde gemaakt
aan Bodars programma 'Eeu-
wigh gaat voor Oogenblick',
maar de KRO. Bar had graag ge
wild dat het programma na
twee seizoenen was voortgezet.
Ook het gerucht dat Bar ge
weigerd heeft Bodar priester te
wijden, berust niet op de waar
heid. „Een hooggeplaatste func
tionaris in het bisdom Rotter
dam, maar niet de bisschop
zelf, hield dat tegen met als ar
gument dat ik niet de juiste pas
torale houding zou hebben,
mede omdat ik al maatschap
pelijk aanzien had door mijn
werk aan de Leidse universiteit
en mijn optreden voor radio en
tv. Hij wilde niet dat mijn leven
nog eens met de priesterwijding
zou worden bekroond", zegt
Bodar. „Dit vind ik geen goed
uitgangspunt. Voor mij is het
priesterschap het fundament
van mijn leven."
AMERSFOORT ANP
De Nederlandse militairen hebben het in
deze tijd niet gemakkelijk. Zij staan na het
einde van de Koude Oorlog voor nieuwe
uitdagingen en worden gekweld door lang
durige onzekerheid over de verkleining en
herstructurering van de krijgsmacht. De mi
litairen hebben er recht op dat snel een ein
de aan deze onzekerheid wordt gemaakt en
dat ze niet voortdurend met nieuwe bezui
nigingen worden geconfronteerd.
Dat schrijft vicaris-generaal H.G.M. de
Groot van het ordinariaat voor de Neder
landse strijdkrachten, het 'legerbisdom', in
een pastorale brief ter gelegenheid van de
dodenherdenking op 4 mei en de viering
van de bevrijding op 5 mei. Het geeft De
Groot te denken dat politici soms voortijdig
naar Defensie kijken, als nieuwe bezuini
gingen noodzakelijk zijn.
Het grootste deel van zijn brief wijdt De
Groot aan de ethische maatstaven waaraan
humanitaire interventies van Nederlandse
militairen moeten worden getoetst. Het eer
ste criterium is volgens De Groot dat een
militaire interventie een duidelijk en haal
baar doel heeft. Het doel moet bovendien
rechtvaardig zijn. Het tweede criterium is
de bevoegdheid tot het uitvoeren van een
interventie. De Groot constateert dat de
mogelijkheden voor internationale organi
saties om effectief op te treden beperkt zijn.
Andere criteria voor een moreel juiste mili
taire interventie zijn: alle vreedzame mid
delen, zoals een handelsembargo, moeten
zijn uitgeput en de tegenpartij mag niet met
onevenredige verliezen worden geconfron
teerd.
Engelse bisschoppen
beraden zich over
opvang anglicanen
De rooms-katholieke bisschop
pen van Engeland en Wales be
raden zich sinds maandag
avond over de opvang van an
glicaanse priesters. Deze groep
wil tot de Rooms-Katholieke
Kerk toetreden na het besluit
van de anglicaanse synode
vrouwen tot het priesterambt
toe te laten. De resultaten van
hun besprekingen worden vrij
dag bekendgemaakt.
Volgens sommigen overwe
gen ongeveer 1100 anglicaanse
priesters zich bij de Rooms-Ka
tholieke Kerk aan te sluiten,
maar de directeur van het Ka
tholieke Mediabureau, pater
Peter Verity, schat hun aantal
aanzienlijk lager. „Er zijn zoveel
onzekere factoren. Mijn schat
ting is eerder 200 tot 300."
Katholieke vrouwen
tegen doodstraf
Servische verkrachters
ROERMOND ANP
Een groep progressieve rk vrou
wen uit Limburg heeft zich ge
keerd tegen de doodstraf voor
twee Servische verkrachters. De
werkgroep Vrouw, Geloof en Le
ven heeft minister Kooijmans
van buitenlandse zaken ge
vraagd er bij de rechtbank en de
Bosnische autoriteiten op aan
te dringen dat het vonnis niet
wordt uitgevoerd.
In de verwarde toestand in
het vroegere Joegoslavië is vol
gens de werkgroep de kans
groot dat de rechtspraak niet
correct is. Het is bovendien niet
ondenkbaar dat de kleine vissen
worden veroordeeld om de gro
te, die het werkelijke onheil
aanrichten en in stand houden,
vrijuit te laten gaan. Daarom
pleit de werkgroep ervoor dat
de verkrachters pas in een later
stadium worden berecht.
Duitse homoseksuelen
betreuren aftreden Bar
De Duitse Oecumenische Werk
groep Homoseksuelen en Kerk
betreurt het aftreden van bis
schop R.Ph. Bar van Rotterdam.
De werkgroep stelt 'verachtelij
ke intriges van conservatieve
kerkelijke kringen' ervoor ver
antwoordelijk dat Bar in ver
band met de geruchten over
zijn vermeende homoseksuele
geaardheid het bisschopsambt
heeft neergelegd.
De werkgroep betreurt het in
een verklaring dat 'een bisschop
tot aftreden werd gedwongen
die zich beijverde voor de dia
loog binnen een politiek gepo
lariseerde kerk'. De aanvallen
op zo'n houding van een bis
schop zijn in strijd met de pre
tentie van de Rooms-Katholieke
Kerk dat zij een kerk voor alle
mensen is, meent de werk
groep.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Den Haag (past. Brono-
voziekenhuis): A. van Buuren past.
Brinkgreven te Deventer, die dit be
roep heeft aangenomen: te Wolphaar-
tsdijk (toez. herv/geref): L. Langen-
dijk, kandidaat te Dordrecht.
Aangenomen: naar Katwijk aan Zee
(Maranathakerk): J. Blom te Elburg,
die bedankte voor Oud-Beijerland;
naar Benthuizen (toez.): J.H. Lam-
merste St. Philipsland.
Bedankt: voor Wezep (toez.): J.P.
Kraaijeveld te Ridderkerk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Tienhoven (U.) (part-ti
me): G W. Oostermann te Baambrug-
ge, die dit beroep heeft aangenomen.
GEREF. KERK VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Maassluis-De Lier: W.
van der Schee, kandidaat te Kampen.
HET WEER
ROB GROENLAND
De atmosfeer liet zich gisteren op
een overweldigende manier trans
formeren naar een totaal andere
toestand. Veel Nederlanders moes
ten in de loop van de dag diverse
lagen kleding verwijderen om het
niet te warm te krijgen. Na een nat,
koud en winderig weekeinde was
het een verademing om plotseling
buiten in zomers warme lucht rond
te lopen. De warme en droge lucht
kwam met een zuidelijke stroming
ons land binnen, waarin de lucht
temperatuur 's middags achter de
duinen tot even boven de 20 gra
den celsius opliep. De steden Rot
terdam, Leiden en Haarlem noteer
den halverwege de middag 21 gra
den. Aan de stranden van Noord
en Zuid-Holland was op dat mo
ment een kille zeewind ingevallen,
waarbij het kwik tot onder de 15
graden kelderde. In de namiddag
en vooravond reikte de zeewind tot
enkele tientallen kilometers
landinwaarts en koelde het ook in
de steden langs de kust relatief
snel af. Verder het binnenland in
werden in Noord-Brabant topstan-
den van bijna 25 graden gemeten
(let wel, in de schaduw) en mocht
er rustig gesproken worden van een
warmte-explosie.
Vanuit de ruimte was West-Europa
voortreffelijk te zien onder een bij
na wolkenloze hemel. Een scherpe
overgang naar koel Atlantisch weer
manifesteerde zich boven de Britse
Eilanden, in de vorm van een dikke
wolkenband, ook wel koufront ge
heten.
De afgelopen nacht wisten onwe-
ders, die zich boven Bretange had
den gevormd, in de zuidzuidweste-
lijke stroming Zeeland te bereiken.
Via deze provincie drongen deze
buien de Leidse regio binnen en
daar werd deze ochtend al plaatse
lijk gedonder gehoord.
Het koufront komt deze middag en
de komende avond langzaam maar
zeker verder op onze kust afsteve
nen. Voor het front uit zorgt een
aantrekkende zuidwestenwind al
voor de instroming van koele zee
lucht over de hele kuststrook. De
onweershaarden die deze middag
voor het koufront uit ontstaan zul
len vanavond en vannacht waar
schijnlijk door het oosten trekken
en ons grotendeels ongemoeid la
ten. Wel kan uit het koufront zelf
vannacht en morgenochtend wat
regen vallen. Als alles meezit, komt
ons gebied in de loop van morgen
middag aan de westzijde van het
front. In de koele Atlantische lucht
komen opklaringen voor bij een
frisse zuidwester 3-5 beaufort. Op
vrijdag werkt de atmosfeer alweer
aan een krachtig herstel dat vervol
gens in het weekeinde opnieuw
moet leiden tot op en top lente-
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Engeland, Schotland,
Middagtempera-
n ongeveer 12 gra
den in Schotland en Ier
land tot rond 16 graden in
Engeland.
België en Luxemburg:
Vandaag droog en zonnig,
i de
middag en avond v
gen- of onweersbui. Maxi-
de Arden
nen kans op een bui. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 17 graden
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag in Normandiè en Bretagne
kenvelden, verder droog en zonnig. La-
n vooral landinwaarts k
regen- of onweersbui. Maxima
kust rond 14 graden, landin-
circa 21 graden. Morgen in het
iets minder warm.
Portugal en Madeira:
Portugal: vandaag wolkenvelden en
vooral langs de westkust een enkele bui.
Morgen meer zon en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur van 17 gra
den bij Porto tot 21 graden aan de Al-
garve. Madeira: Wolkenvelden, ook af en
toe wat zon en droog. Maximumtempe
ratuur ongeveer 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: vandaag veranderlijk bewolkt en
enkele regen- of onweersbuien. Morgen
wat meer zon en een kleinere buien
kans. Maximumtemperatuur vandaag
van 13 graden ten noordwesten van Ma
drid tot 21 graden aan de Costa del Sol
en de Costa Blanca. Morgen wat hogere
temperaturen. Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon, aan de noord
zijde van de eilanden ook wolkenvelden.
Middagtemperatuur op de zuidstranden
ongeveer 23 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag in het oostelijk deel van zuid-
Frankrijk droog en tamelijk zonnig. Ver
der wolkenvelden, ook af en toe zon en
kans op een regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 20 graden,
morgen iets koeler.
Mallorca en Ibiza:
Vandaag af en toe zon en tot de avond
droog. Morgen half tot zwaar bewolkt en
een enkele regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur vandaag rond 22, mor
gen ongeveer 18 graden.
Sardinië en later ook aan de westkust
ten noorden van Napels meer bewolking
en een enkele regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur rond 22 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
DONDERDAG 22 APRIL 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.26 Zon onder 20.46Kkzt8
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 4.29en 16.43
Laagwater 0.15en 12.25
Weer rapporten 20 apr 17 u
Rotterdam onbew.
Vlissmgen onbew.
Maastricht onbew
Aberdeen regen
8erlijn
Budapest
Bordeaux
zzw7 22 8 0.1
zzo4 20 13
n Kreta:
Griekenland e
Droog en zonnig Middagtemperatuur
ongeveer 21 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog en zonnig. Middagtemperatuur
ongeveer 21 graden.
Duitsland:
Vandaag droog en zonnig. In de nacht
van vandaag op morgen
