Economie Beurs
Gebakken lucht verkoopt niet meer
Ondernemers tegen
steun van overheid
e
MAANDAG 19 APRIL 1993
156 H I
6
BEURSEFFECTEN
Van tijd tot tijd zijn er van die
ideeën, die beleggers van de ene
op de andere dag het hoofd op
hol brengen. Zo heerst er sinas
vrijdag 2 april op Wall Street pa
niek over de vraag of de zege
tocht van de bekende merkna
men definitief voorbij is.
Aanleiding voor alle tumult
was de bekendmaking van Phi
lip Morris de prijs van Marl-
boro-sigaretten in Amerika met
onmiddellijke ingang twintig
procent te verlagen. Het gevolg
was dal Philip Morris in één dag
23 procent in waarde zakte.
Voor veel beleggers is dat op
zich al een ramp, want Philip
Morris is met een marktkapita-
lisatie van ruim 70 miljard dol
lar (gemeten vöór de koersval)
één van de belangrijkste, zo niet
het allerbelangrijkste Ameri
kaanse aandeel. Maar dat niet
alleen, in de dagen daarop
sleepte Philip Morris bijna even
populaire aandelen als Colgate-
Palmolive, Heinz, Procter
Gamble (Pampers), Pepsico,
Campbell Soup en Coca-Cola in
zijn val mee omlaag.
Wat is er aan de hand? Waar
om zijn deze consumentenaan
delen opeens uit de gratie? En
vooral, is hier sprake van een ty
pisch Amerikaanse gekte? Of
moeten wij nu ook voor verge
lijkbare Europese aandelen
zoals Unilever vrezen?
Het probleem in Amerika is
dat de consument steeds min
der bereid is een hoge prijs te
betalen voor een aantrekkelijk
imago. Marlboro is daarvan het
beste voorbeeld. Tien jaar lang
kon Philip Morris in Amerika de
prijs van een pakje Marlboro's
met bijna tien procent per jaar
verhogen zonder dat de ver
koop afnam. Die uitzonderlijke
situatie is nu voorbij.
Door de onverwacht grote
populariteit van goedkope riva
len (tot 69 dollarcent voor een
exclusief bij BP tankstations te
verkijgen pakje Highways) had
Philip Morris geen andere keu
ze dan de prijs van een pakje
Marlboro's te verlagen. Steeds
minder Amerikanen hebben het
twee- tot driedubbele (2,20 dol
lar) over voor twintig sigaretten
plus een fikse portie gebakken
lucht.
Met de prijsverlaging bij Mar
lboro is volgens beleggers on
omstotelijk komen vast te staan
dat steeds meer Amerikanen de
dure merkartikelen in de steek
laten.' Als de consument liever
goedkope sigaretten heeft, zo
redeneert de belegger, wat
houdt hem dan tegen om niet
ook over te stappen op merklo-
ze tandpasta, onbekende corn
flakes, waspoeder of tomaten
uit blik?
Deze vrees is niet helemaal
ongegrond. Alhoewel er nauwe
lijks harde cijfers voorhanden
zijn, blijkt uit incidentele gege
vens dat de Amerikaanse con
sument de laatste jaren inder
daad veel prijsbewuster is ge
worden. Over de verklaring zijn
de geleerden het nog niet eens.
Sommigen wijten het aan de
economische recessie waardoor
veel gezinnen zich geen dure
merkartikelen meer kunnen
veroorloven. Er wordt ook wel
beweerd dat de verminderde
merkentrouw een reactie is op
de overdaad van de jaren tach
tig-
Deze theorie gaat voor kle
ding misschien wel op; wie op
de hoogte is van de laatste mo
de weet dat het tegenwoordig
reuze chique is om er juist niet
chique uit te zien. Erger nog, de
echte trendsetter verkiest een
merkloze spijkerbroek boven
een Levi's 501. Toch lijkt mij de
ze verandering in tijdgeest wat
moeizaam van toepassing op de
keuze van een zakje gedroogde
bechamelsaus of een pakje pa
pieren zakdoekjes.
Volgens een derde theorie
zijn de bekende merken slacht
offer van hun eigen succes. De
consument heeft in de jaren
tachtig, toen het hem voor de
wind ging, kwaliteit leren waar
deren. Dat waren aanvankelijk
de duurdere A-merken. Inmid
dels is hij in staat kwaliteit te
herkennen zonder dat er een
merk op staat.
De vraag is echter of de pa
niek van de afgelopen week
toch niet wat overtrokken was.
Het probleem zit 'm vooral in
produkten waarvan de prijs in
geen verhouding staat tot de
kwaliteit, zoals bijvoorbeeld
Marlboro-sigaretten. Er zijn
echter nog genoeg A-merken
waarvan de kwaliteit wel dege
lijk uitsteekt boven de rest, zoals
Pampers-luiers en de scheer
mesje van Gillette.
Los van dit alles staat de goe
de positie van merknamen bui
ten Amerika niet ter discussie.
Met name in de snel groeiende
markten in het Verre Oosten en
in Latijns-Amerika gaan de dure
whisky, de Marlboro en de Col
gate nog steeds grif van de
hand.
Niemand zal ontkennen dat
ook in Europa de voorkeur voor
dure merken afneemt. Toch zal
het hier zo'n vaart niet lopen. In
Europa is het prijsverschil tus
sen A- en B-merken niet zo
groot. Een bedrijf als Unilever
heeft, in tegenstelling tot de
Amerikaanse concurrenten, de
prijzen niet tot in het absurde
verhoogd. Gemiddeld maakt
Unilever een winst van 8 pro
cent op haar artikelen. Uitschie
ter naar boven is het ijs met een
winstmarge van 12,5 procent.
Dat is nog zeer bescheiden in
vergelijking met de marges van
soms meer dan 45% die Philip
Morris de laatste jaren voor
sommige van zijn artikelen
durfde te vragen.
Brigitte Slot is werkzaam bij het
Institute for Research and Invest
ment Services, een samenwer
kingsverband van de Robeco
Groep en de Rabobank
DIEMEN CPD
Enquête onder ruim vijfhonderd bedrijven:
Overheidssteun voor individuele bedrijven in moeilijkhe
den is verkeerd. Ruim tachtig procent van de Nederland
se ondernemers vindt zulke steun oneerlijk. Dat blijkt uit
een onderzoek onder 519 directeuren.
Communication Corporation,
een adviesbureau op het gebied
van communicatie. De 519 di
recteuren uit de tuinbouw, me
taal, voeding en genotmiddelen,
chemie, zakelijke dienstverle
ning en de grafische industrie
kregen vijftig vragen over het
industriebeleid en de rol van de
overheid.
Om de concurrentie aan te
kunnen moeten klanttevreden
heid en kwaliteit de komende
tijd de meeste aandacht krijgen,
vinden de ondernemers. Dat
kwaliteit zo vaak genoemd
wordt, komt doordat dit onder
werp in de vakliteratuur de
laatste tijd veel aandacht krijgt,
vermoeden de onderzoekers.
Nederlandse managers praten
veel over kwaliteit, maar probe
ren in de praktijk vooral om de
kosten binnen hun bedrijf naar
beneden te brengen.
In de sector zakelijke dienstver
lening is zelfs 91 procent van de
ondernemers (grote en kleine
bedrijven) tegen overheidshulp
aan bedrijven. De overheid
komt er in het onderzoek, dat
eind vorige week in Diemen
werd gepresenteerd, zowiezo
niet best af. 's Lands onderne
mers geven als gemiddeld rap
portcijfer een schamele 4,5.
Klachten zijn: de belastingen
blijven te hoog, de milieuwetge
ving deugt niet en de arbeids-
en sociale wetgeving is node
loos ingewikkeld en duur. De
pogingen van de centrale over
heid om de randvoorwaarden
voor het bedrijfsleven te verbe
teren zijn dus mislukt, aldus de
onderzoekers.
Het onderzoek is uitgevoerd
door Interview, in opdracht van
BINNENLANDSE AANDELEN
41.80 42.00
10,00 10.00
42.00 42.00
152.50 152.50
123,00 123.00
286,00 287,00
28,90 29,50
29.10 29,10
29,30 29,10
825.00 825.00
1290,00 1290,00
280,50b 286.00b
23,20 23,50
61.20 60.70
114.00 114,50b
38.40 38,40
25,50 25,50
83,50 83,60
53,00 a 52,00 a
landfêAgimd
macintosh
merxlesgans
12,00 12,00
198.00 199,00
181,00 182,50
152,00 152,50
13,90 14,10
60.50b 62,50
232,00 233.00
33,80 34.00
64,70 64,70
56,50 56,50
399.00 399.00
192.40 192,40
42.50 42,50
18200.00 18350.00
30,00 30,50
10,20 10.10
38.70 39,90
116,50a 116,00
49,30 49.30
7100,00 7100.00
19,80 19,80
134.50 136.30
42.00 41.50
87.20 85.50
271.00 269,50
28,50 29.00
25,20 25,00
11,40 11,50
135.50 135,50
130.00 124.00
50.00 50.00
82,90 79.80d
35,90 36.50
13.70 13,70
1705,00 1700,00
16,30 16,30
78,50 78,50
10,00e 10,00
150,80 150,00
63.00 72,00b
104.00 104,00
87,50 87,50
58,50 58,50
46,00 46,00
59,50 59,50
19.20 19.40
80,50 81.00
372,00 370,00
BUITENLANDSE AANDELEN
59,70 59.50
54,70 54,70
43.00 43.00
1260,00 1240.00
49,50
51.00 53.20
55.00 55.10
p.& o. steam
pe'kms foods
philipmoms
phillips petrol.
78.00 77,00
33.30 33.60
117,90 116.50
58,60 59,10
975,00 940.00
165,00a 167.00a
89,30 89,60
23,10 22,50a
49,60 4980
63.60 65,50
4,36 4,36
52.60 53,60
64,50 64.50
54.50 54,70
722,00 696,00
13,40 13,50
19,20 18,80
43,00 43.30
15,10 15.10
STAATSLENINGEN
99,80 99,80
102.97 103,02
100.75b
100,10
100,70
nl 61/268lll-93h 99,50
nl 61/2 68111-93 99,50
100.80
101,35
100,71
99.80 99.83
99.25 99.25
99.25 99.25
99.35 99.38
'4 63ll-93h 99,30
:rt31/4h 96.00
:rt31/4v 96.00
MEEST ACTIEVE FONDSEN
hetnekenhold.
hoogovens c.
kon. knp bt
nedlloyd
unileverc.
wolters-kluw.
55,80
85,90
173.60
197.90
89,50
98.40
166,20
229,60
75,30
45,20
63.80
151,90
117,00
138.30
37,00
45.70
197,60
179,30
60,40
78,00
68,70
41.10
32.90
164,10
62.90
77,20
46,00
39,50
53,60
61.40
124.80
109,20
55,10
107,60
85,60
44.10
119,80
95,30
11/03/93 42,00
19/04/93 73.40
19/04/93 168.20
18/03/93 177.70
10/03/93 58,40
11/03/93 71.70
07/05/92 123,70
19/04/93 223.40
11/03/93 51,60
19/04/93 33,92
12/03/93 45,55
08/04/93 130,50
19/05/92 66,40
15/04/93 102,00
07/05/92 8,10
19/04/93 29,20
06/04/93 155,50
23/04/92 139,00
20/05/92
05/05/92
19/04/93 41,90
05/06/92 21,00
19/03/93 29,00
08/04/93 140,10
07/05/92 22,90
21/05/92 36,20
05/05/92 31,50
05/05/92 16,90
26/05/92 41.70
18/03/93 54,60
19/04/93 114,40
19/04/93 85,70
15/04/93 41,40
19/04/93 86,10
19/04/93 72.40
03/06/92 23,50
11/03/93 176,20
02/06/92 30.70
15/04/93 68,70
15/04/93 71.70
02/09/92 54.80
31.00
20/10/92
27/04/92
15/05/92
22/10/92
02/11/92
08/03/93
15/05/92
14/08/92
13/07/92
05/10/92
02/03/93
08/10/92
04/02/93
02/11/92
24/04/92
24/04/92
30/10/92
05/11/92
10/09/92
05/11/92
07/04/93
25/08/92
24/02/93
26/10/92
19/10/92
05/11/92
19/10/92
27/08/92
16/04/92
05/10/92
173.50
193.60
83,50
96,50
155,30
229,30
71,10
44.80 f
60,80
150,60
88,30
136,70
13,50
44,80
190,90
168,00
29,70
48,80
67,60
28,70
29,90
55,00 55,20 f
85.90 85.90
173,60 173.60
193.60 193.60
83.50 83.50
96,40d 97.30d
70.80
44.90
60.60
136.80
13.40
45.10
68,20
28,90
30,00
71.50
45,20
60.70
151.20
89.20
137.20
13.60
45.70
193.00
170,30
30,90
50,80
68,70
28,90
30,20
55,00 55.10
85.90 85,90
173,60 173,60
193,60 193,60
83,40 83.50
96.40d 96.90d
155.00 1 56.20
45.10 45.50
30.80
50,80
68,50
28.90
30.00 30.10
162,90 163.30
68,20
25.40
49.50
60.10
124,60
40.40
25.20
49.00
60.10
29,00
45.50
40.50
25,40
48,90
60,10
124,80 124,1
40,40
25,20
48,60
60,10
109.20 109.00 109.20
08/09/92 54,90 54,90 54,90 54,90 54,90
18/08/92 107,00 107,60 107,60 107.60 107,60
17/11/92
26/08/92
27/10/92
24/08/92
01/07/92
85.40
34,90
208.40
38.50
116,80
85,60 85.60
34,300 34,30d
208.00 208,20
38,50 38,50
116,90 116,90
94.40 94,80
207,80 207,80
38.30 38,40
116,00 116,30
94,40 94.50
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
openingskoers
f
gedaan en laten
hi
hoogste koers in 12 mnd.
R
bieden en ex dividend
laagste koers in 12 mnd.
h
laten en ex dividend
vk
vorige koers (slotkoers)
k
gedaan en laten ex dividend
Ik
1
gedaan en bieden ex dividend
laten
ho
hoogste koers
b
bieden
la
laagste koers
exclaim
stopkoers
d
sk
slotkoers
gedaan en bieden
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGE OBLIGATIES
aab 91/2 90-05
aab 91/4 90-95
bmh 81/2 91-96
bmh 088-98
b nat par 83/892
bng 75/8 92-02
bng 7 93-03
bng 65/893-01
bng 090-02
bng 091 -03
bng 093-05
7.00 117,50 117,50
7.02 109.40 109,70
7,21 109.20 109.00
7,05 113.00 113.00
- 100,30 100.30
6,59 104.80 104,70
6,80 102,60 102,55
6,55 103.60 103,60
- 100.70 100.70
6.47 103.80 103.80
6.89 100.50 100.70
6,93 98,90 99.00
6,41 101,50 101,50
6,14 100,90 100,90
- 121,50 121.50
- 127,65 127.65
- 107.00 106,80
6,59 99,40 99.40
6,57 102.30 102,30
6,56 105,20 105,20
6 64 73,30 73,30
6.53 106.50 106.50
6.41 106,30 106,30
7,78 104.40 104.40
6.83 105.50 105,50
6,97 52.45 52,45
- 98,75 98,75
105,00 105,05
00,50 100,60
6,71 104,20 104,20
6,21 100.60 100.80
7.13 108.50 108.50
6.64 101.60 101.40
- 40.20 39.70
73/4pr dequebec92-02
100,60 100,601
6.68 113.80 114.30
6.32 110.50 110.50
7.06 103.60 103.60
6.00 104.00 103,90
6,27 104.40 104,25
104.40 104.30
- 99.30 99.30
6.19 100.20 100.20
6.75 98.65 98.60
6.95 118.10 118.10
6.17 104 20 104.20
6,72 100,30 100,30
10,55 95,40 95,30
6,43 106.20 106.20
6,52 102,40 102,40
6.70 103,80 103,80
8,45 101,50 101,50
7.06 101.50 101,70
6.74 106,90 106.90
6.64 99.00 98.80
6.71 111.30 111.50
7.18 103 00 103.00
6.89 95.00 95.00
6.62 100.75 100,90
7.61 104,20 104,50
6.20 100,20 100,20
8,08 97.80 98.20
- 98.80 98.60
- 99.00 99.00
7.62 96.10 96.10
4.05 4,05
6.78 99.40 99.40
6.35 104,50 104.50
6,56 103.50 103.50
6.32 104.00 104.00
111.00 111.10
100.00 100,00
- 96.10 96.10
5.91 99.50 99.70
6.59 104.90 104.50
ECONOMISCH KORT
DE NETTOWINST VAN de
Amerikaanse bank J.P. Morgan
is in het eerste kwartaal van dit
jaar gestegen tot 432 miljoen
dollar. Vorig jaar was de winst
264 miljoen miljoen dollar.
FORTE, het grootste horeca-
concem van Groot-Brittannië,
zag zijn winst vorig jaar stijgen
van 59 tot 164 miljoen pond
(456 miljoen gulden). De stij
ging komt vooral door de ver
koop van een deel van de keten.
Postbank
Beleggingsfonds
De notering van Postbank Be
leggingsfonds staat sinds kort
op een andere plek in het dage
lijkse beursoverzicht van deze
krant. Het bestuur van de Am
sterdamse Effectenbeurs heeft
het fonds ondergebracht bij de
'Meest actieve fondsen'. Dat
zijn de veertig fondsen op de
beurs, waarin het meest wordt
gehandeld. Een en ander houdt
verband met de fusie tussen
Bols en Wessanen, die aanvan
kelijk beide onder de noemer
'Meest actieve fondsen' vielen
en nu als één fonds genoteerd
staan.
QPTIEBEURS
jun 185.00 23
mei 315.00 29
me. 320.00 713
5 20,00 21.00 b
6 32,00 32.50
50 b 27.00
40.00
mei 330,00
ju! 290,00
tul 300,00
me. 340,00
mei 350,00
aug 330.00
11 5,00 b 5,60
116 3,30 3.70
12 2,30 2.40
10 1,20 1,50
5 0,60 0,60
15 2,80 a 2,50
10 19,50 b 20,50
15 5,80 6,60
30 2,60 b 3,30
jul 25,00 43 0,90
50,00 100 17,00 18,90
60,00 66 7,10 8,60
65,00 133 3,30 4,10
75,00 143 0,80 a
78 20,00 21,00
20 13,60 14,80
jut 27,50 131 1.60
10 3,90 a 3,80
8 0,60 a 0,50
jul 27,50 215
mei 170,00 140 0,50
20 20.50 21,00
5 57,00 57,00
100 88.50 a 88.00
10 16,80 b 16,50
5 45/04 44/12
5 35/10 34/14
BELEGGINGSFONDSEN
asiapac gi f^J
asian tigers I
austrohungf.S
beieggf ned
bevei holding
capital int 1$
eng.hoil.lecpf
ei>g.holl 2e pr
envn growth f
85,00 86,10
73,10 73.00
63.70 64.40
94.90 95.00
157.30 157.40
231,50 233.00
10,00 10,00
31,50 31,40
73.00 73.20
75.50 76.40
60.70 60.70
83.30 83.30
203.00 203.00
11.50 11.50
34,90 35,10
102.70 102.90
ingbnkglobfund 48.10 48.40
ingDn'«va$tg.lds 32.00 32.00
innovest 61,50 61.40
22,50 23,00
51,75 51,80
11,30 11,30
119,80 120,10
76,60 76,70
67,30 67,90
277,00 279.00
21,40 21,40
423,60 123.60
52.20 52,20
51,50 51.50
38,30 38,40
122,20 122.20
110,00 111,00
59,70 59,80
co pre! 90,50
technoiqgyfund
tokyo seaboard
17.00 17.00
ld 225.00 224,00
21,00 20,50
53,00 52.00 a
105.00 105.30
57,00 57.00
72,00 72,00
25.00 25,00
TOP-15 PAR.MARKT
berghuizer pap.
besouw, van
ehco-klm kleding
groenendijk
grontmij
lei computer gr.
nedschroef hold,
ordina beheer
p c groep
pre medical
sligro beheer
35.30
26.20
48,00
4,30
62.70
66.10
54.50
14.30
81.00
4.20
66.10
26.90
17,20
Ik
31.70
29.00
35.10
26.20
47,80
4.50
62.80
66.20
55.20
14.40
81.00
4.10
66.10
27,10
17,40
OV.PARALLELMARKT
asn aandelenfonds
austriaglob.osh
biogrond belegg.
coiccumpr.can$
Columbia secur.
comm.obl.fonds 1
comm.obl.fonds2
comm.obl.fonds3
comm.obl.fonds 4
comm.obl.fonds5
comm.obl.fonds6
dedrieelectr.
delta lloyddlr
delta lloyd ecu
delta lloyd mix
delta lloyd rent
dico intern,
docdata
dutch take-over t
e&laand.ned. 1
e&l akt.beheer 2
e&i gulden rente
e&l portfolio 3
e&l kapit.markt
europ.dev.cap.crp
free record shop
gelderse papier
german city est.
gouda vuurvaste,
great west.res.
groothandelsgeb.
helvoet holding
holland colours
inter/view europa
ipna3nrc$
kühne heitz
managem. share
118.80
28.30
4.70
1072,00
10,60
30,00
140.00
98,40
97.80
98,70
97.30
96.90
B,80
11.10
69,50
62.20
67,30
65,30
ohraobl.divf.
ohra obl.groeif.
ohra onr.goed f.
ohra totaal.fonds
pan pacific vs
phoenix
rood testhouse
simac techniek
suez growth fund
vigilanter
63,8
2.80
39.20
73.60
78.10
112,10
80.30
115.50
6.50
15,50
48,20
25,20
48,00
0,22
123.20
28.00
47.20
4.00
580.00
29,10
3,20
1700.00
4,80
55.40
51,80
55.50
53.90
59.60
55.60
10.30
532.00
0,95
12,30
51,50
75,00
41.00
4,30
53.30
118.80
28.30
4,60
11,30
70.00
62,20
67,40
65,30
63,80
2.80
39,00
73.80
78.20
112.10
80.50
115.50
6.50
15.50
48.20
25.70
48,00
0,22
123,20
28.00
47,20
4.00
28,80
55,60
51,80
55,50
54.00
60.50
55.80
532.00
0,95
12,30
51,60
75,50
41.00
53,60
EDELMETALEN
Goud
onbewerkt 19,300-19,900
vorige 19,340-19,940
bewerkt 21,500
vorige 21,540
Zilver
onbewerkt 185-255
vorige 190-260
BUITENLANDSGELD
1,740 1,860
belg.frank(lOO)
deense kroon (100)
du.tse mark (100)
engelse pond
finse mark (100)
franse frank (100)
grieksedr. (100)
noorse kroon (100)
oost sch.ll.(lOO)
port .escudo (100)
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
zweedse kr (100)
zwits.fr. (100)
10,50
156,00
24,90
15,66
0.0150
22.65
120,00
12,20
162,00
27,40
16,19
0.0240
25.15
124.50