VS en Rusland voeren
druk op Servië weer op
het ultieme wonen H0LANDMAAND
Buitenland
Russische republieken
doen mee aan referendum
Verdachten Sovjetcoup vertragen proces
Vertrek Rode Khmer bom onder
Cambodjaans vredesproces
de Stoel
DE BANK
5tautenbEBli
'uiDoncentrum
Karmelietessen moeten van
paus Auschwitz verlaten
Wrak op sleeptouw
DONDERDAG 15 APRIL 1993
Inter Press Service
rated Press International
'Renamo moet wapens neerleggen'
new york» De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft gis
teren de Mo<;ambiquaanse regering en de verzetsbeweging
Renamo opgedragen zo snel mogelijk hun strijdkrachten te de
mobiliseren en uitvoering te geven aan het vorig jaar onderte
kende vredesakkoord. De VN-macht in het land moet onder
meer toezien op naleving van het staakt-het-vuren.
Deng geëerd met biografie in 20 delen
pekinc» De Chinese leider Deng Xiaoping wordt door de com
munistische partij geëerd met een biografie in twintig delen. De
partijkrant Renmin Ribao meldde vandaag dat in de boeken ook
wordt ingegaan op Dengs vroegste activiteiten als revolutionair.
Mexicaanse drugsbaas vermoord
mexico» De Mexicaanse cocaïnekoning Rafael Aguilar is gisteren
vermoord in de badplaats Cancun, vermoedelijk in opdracht van
rivaliserende drugshandelaren. Aguilar controleerde het grootste
gedeelte van de drugshandel in het grensgebied tussen Mexico
en de Verenigde Staten. Bij de aanslag raakten zijn echtgenote
en zoon gewond.
Kurden willen bestand verlengen
bayrut De leider van de Kurdische rebellen in Turkije, Abdullah
Ocalan, uil het vorige maand door hem afgekondigde staakt-
het-vuren voor onbepaalde tijd verlengen. Ocalan, leider van de
Kurdische Arbeiderspartij (PKK), zal de verlenging komend
weekeinde officieel bekendmaken op een persconferentie in de
Libanese Bekaa-vallei.
Loodvrije benzine steeds populairder
brussel» In de Europese Gemeenschap, vooral in de noordelijke
lidstaten, wordt steeds meer loodvrije benzine getankt. Bijna de
helft van de auto's met een bezinemotor rijdt loodvrij. Dat blijkt
uit gisteren in Brussel verspreide cijfers van Eurostat, het EG-bu-
reau voor de statistiek. Duitsland spant met een gemiddeld ge
bruik van 84,1 procent de kroon. Nederland en Denemarken
met respectievelijk 69,7 en 69,4 procent zijn tweede en derde.
Opnieuw politiegeweld Frankrijk
parus Voor de vierde keer binnen enkele dagen heeft een Fran
se politieagent op een jongere geschoten. In Cherbourg (Nor-
mandië) werd gisteren een 15-jarige jongen in zijn rug geraakt
toen hij achter het stuur zat van een gestolen auto. Hij is zwaar
gewond in een ziekenhuis opgenomen. Vorige week werden drie
jongeren, onder wie twee van Afrikaanse afkomst, door de poli
tie doodgeschoten.
CAIRO AD BLOEMENDAAL
Egypte en Israël positief over
vredesproces Midden-Oosten
beroep te gaan tegen hun uit
zetting, zinspeelde Rabin op de
mogelijkheid van strafvermin
dering voor de 1.200 Palestijnen
die tussen 1967 en 1987 Israël
zijn uitgezet. Hij zei echter ook
dat hij niet al het bezette land
wil opgeven.
Verwacht wordt dat de Pales
tijnen het komend weekeinde
als de Arabische delegaties in
Damascus proberen tot een ge
zamenlijke beslissing te komen
meedelen dat zij op 20 april
aan de onderhandelingstafel
zullen aanschuiven. Woord
voerder Aziz al-Rantisi van de
Palestijnse gedeporteerden is
uiterst ontevreden over de
toenadering tussen de partijen.
„We zullen de kogels van de Is
raëlische vijand met onze borst,
opvangen en zullen nooit zwij
gen over het verraad van de Pa
lestijnse delegatie", zo zei hij
deze week.
CORRESPONDENT
De Egyptische president Mu
barak en premier Rabin van Is
raël hebben er alle vertrouwen
in dat het vredesoverleg over
het Midden-Oosten in Was
hington op 20 april kan worden
hervat. Na een bijeenkomst met
Mubarak in de Egyptische stad
Ismailiya zei Rabin zelfs dat hij
hoopvoller is dan ooit. Dat zou
vooral te danken zijn aan de
contacten die zijn gastheer de
afgelopen weken heeft gehad
met de Arabische partijen die
bij het overleg met Israël zijn
betrokken.
Consessies inzake de onge
veer vierhonderd gedeporteerde
Palestijnen irï het zuiden van Li
banon waar Egypte op hoop
te deed Rabin in Egypte niet.
Naast het plan om een aantal
Palestijnen te laten terugkeren
en anderen de kans te bieden in
MOSKOU Rtr-AFP-UPI-AP
Jeltsin zinspeelt op vertrek Roetskoj
krijgen binnenkort van Jeltsin
een grondwetsontwerp toege
stuurd. Ze hebben hun parle
menten gevraagd de voorstellen
te bekijken. De republieken
moeten zich ook binnen twee
weken buigen over een door
Jeltsin voorgesteld decreet over
de inwerkingtreding van het vo
rig jaar aangenomen Federatie
verdrag. Dit akkoord, waarvan
de inhoud niet is bekendge
maakt, zou voorzien in grotere
autonomie voor de republieken.
Jeltsin zei gisteren verder dat
hij zal opstappen als hij bij het
referendum niet de steun van
de bevolking krijgt. Hij zei ech
ter het volste vertrouwen te
hebben in de uitslag van de
volksstemming. De president
zinspeelde verder op het moge
lijke aftreden van vice-president
Roetskoj.
De leiders van de deelstaten van
de Russische Federatie doen
mee aan het referendum van 25
april. Dat heeft de Federatie-
raad, waarin de Russische presi
dent Boris Jeltsin en de leiders
van de republieken zitting heb
ben, gisteren in Moskou beslo
ten. Op een persconferentie liet
Jeltsin weten dat hij het ont
werp voor een nieuwe grondwet
klaar heeft.
De Federatieraad riep de kie
zers op aan het referendum deel
te nemen om de stabiliteit in
het land te bewaren. Zij moeten
op 25 april vier vragen beant
woorden: of ze vertrouwen heb
ben in Jeltsin, of ze zijn hervor
mingen steunen, en of ze ver
vroegde presidents- en parle
mentsverkiezingen willen.
De leiders van de republieken
'Mobutu-kliek
bedreigt zoon
premier Zaïre'
Felix Tshisekedi, zoon van de
Zaïrese premier Etienne Tshise
kedi, is maandagavond in de
Brusselse voorstad Ukkel be
dreigd door handlangers van de
Zaïrese president Mobutu Sese
Seko. Dat zegt Tshisekedi junior
althans zelf. Het Belgische mi
nisterie van buitenlandse zaken
heeft gisteren een onderzoek in
gesteld naar het incident.
Felix Tshisekedi beweert dat
handlangers Mobutu, onder wie
diens zoon, zijn broer Thierry
Tshisekedi in een wachtende
auto probeerden te lokken. Hij
noemde dit een poging tot ont
voering. Felix zegt dat hij zelf
zondagavond is bedreigd door
Mobutu's schoonzoon Jean-Jac-
ques Rodal Dambana. Dat zou
zijn gebeurd voor een disco-
theekin Brussel.
Volgens een woordvoerder
van het Belgische ministerie
van buitenlandse zaken kan het
incident, afhankelijk van de uit
komst van het onderzoek, di
plomatieke gevolgen hebben.
Thatchers aanval
op Bosnië-beleid
'emotionele onzin'
LONDEN CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
De Britse ex-premier Thatcher
heeft de toorn van talloze Con
servatieven over zich afgeroe
pen met een ongezouten aanval
op het Bosnië-beleid van pre
mier Major. Het Conservatieve
Lagerhuislid Robert Adley
noemde haar „een viswijf', ter
wijl defensieminister Rifkind de
uitlatingen van Thatcher afdeed
als „emotionele onzin".
Thatcher had de Europese re
geringen beticht van „mede
plichtigheid aan massamoord"
doordat ze weigeren de Bosni
sche moslims te bewapenen.
Labour-woordvoerderCunning-
ham, die het regeringsbeleid in
zake Bosnië steunt, sprak na
Thatchers tirade zelfs van „ge
lul".
Een meerderheid in het La
gerhuis verwierp gisteren de ge
dachte dat de moslims zouden
moeten worden bewapend. Rif
kind waarschuwde dat bewape
ning de doodsteek zou beteke
nen voor de Russische steun
aan het westerse beleid, omdat
de pro-Servische lobby in Mos
kou dan de overhand zou krij
gen. „Hoe ondankbaar en frus-
terend het huidige beleid ook is,
het is het enige juiste", aldus
Rifkind.
Andreotti noemt
beschuldigingen
lachwekkend
ROME AFP-Rtr
MUQDisHOMet vereende krachten ruimt deze Somalische man samen met zijn ezel e
hoofdstad Muqdisho liggen bezaaid met dergelijke wrakken.
Ser\'isch offensief ten noorden van Sarajevo
De VS en Rusland hebben gisteren de druk op de Serviërs
verhoogd. De VS zullen zich inzetten voor opheffing van
het wapenembargo tegen Bosnië als de Serviërs hun ver
zet tegen het vredesplan van de bemiddelaars Vance en
Owen niet opgeven. De Amerikaanse gezant Bartholo
mew heeft dat laten weten aan Cozic van Klein-Joegosla-
vië (Servië en Montenegro). Rusland wil dat de Veilig
heidsraad binnenkort bijeenkomt om te praten over Bos
nië.
BELGRADO DPA-Rtr-UPI-AP
Bartholomew en de Russische
staatssecretaris van buitenland
se zaken, Tsjoerkin, spraken gis
teren met Servische en
Bosnisch-Servische leiders. De
Rus benadrukte dat het „slechts
toeval" was dat hij en Bartholo
mew tegelijkertijd
waren. Van een gezamenlijk
Amerikaans-Russisch initiatief
is geen sprake, aldus Tsjoerkin.
De missie had geen effect. Af
gelopen nacht hebben de Ser
viërs de druk op het moslim-
Kroatische front ten noorden
van de Bosnische hoofdstad Sa
rajevo opgevoerd. Servische
eenheden bestookten de steden
Turbe en Olovo, respectievelijk
80 kilometer ten noordwesten
en 30 kilometer ten noordoos
ten van Sarajevo.
Als het de Serviërs lukt bij
Turbe en Olovo door te breken,
dan is het hele noordelijke deel
van Bosnië, dat in handen is
van moslims en Kroaten, afge
sneden van de rest van het land.
Volgens waarnemers kan dat
van doorslaggevend belang zijn
voor het verloop van de burger
oorlog.
Ook in het oosten van Bosnië
wordt hevig gevochten. Het be
legerde Srebrenica was opnieuw
het doelwit. Begin deze week
kwamen bij een aanval op deze
stad zeker 56 mensen om. Vol
gens een VN-functionaris die
gisteren uit Srebrenica terug
keerde, hebben de Serviërs op
zettelijk de hoofdstraat van de
stad en een speelterrein onder
vuur genomen om zoveel mo
gelijk slachtoffers te maken.
Er heerste gisteren nogal wat
verwarring over een mogelijke
schending van het vliegverbod
boven Bosnië. De piloot van een
Nederlandse F-16 zou boven
Bosnië een onbekend vliegtuig
hebben gesignaleerd. Toen zijn
radar de eerdere melding niet
kon bevestigen, trok de piloot
het bericht in.
De Italiaanse oud-premier An
dreotti heeft gisteren ontkend
dat hij heeft samengewerkt met
de maffia. In een 76 pagina's
tellende pleitnota stelt Andreot
ti dat het opheffen van zijn par
lementaire onschendbaarheid
niet nodig is omdat de beschul
digingen zijn gebaseerd op ge
ruchten uit maffiakringen. Hij
noemde de aantijgingen lach
wekkend en tegenstrijdig.
Enkele voormalige maffiale
den die nu met de justitie sa
menwerken, hebben de voor
malige voorman van de chris
ten-democraten beschuldigd
van samenspanning met de ge
organiseerde misdaad in Italië.
Bovendien zou Andreotti be
trokken zijn bij de moorden op
de politicus Moro, op de jour
nalist Pecorelli en op generaal
Dalla Chiesa.
Nieuwe twijfels
over gevangenen
VS in Vietnam
WASHINGTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
Twintig jaar na het einde van
de oorlog in Vietnam, vertroe
belt een zeer pijnlijke affaire
nog steeds de relatie tussen de
VS en Vietnam. De vraag of
zich in Vietnam nog steeds
Amerikaanse krijgsgevangenen
bevinden, wordt wellicht bin
nenkort beantwoord.
Hanoi ontkent bij hoog en
bij laag Amerikaanse krijgsge
vangenen vast te houden.
Maar deze week dook uit Rus
sische archieven een geheim
rapport op waaruit zou blijken
dat Vietnam altijd heeft gelo
gen over het aantal Ameri
kaanse krijgsgevangenen. Vol
gende week gaat een speciale
afgezant van president Clin
ton, generaal b.d. John Vessey,
naar Vietnam om de zaak uit
te zoeken.
De Vietnam ezen beweren
dat zij na de ondertekening
van de akkoorden van Parijs in
1973, alle Amerikaanse krijgs
gevangenen hebben terugge
stuurd. Dat waren er 591. His
toricus Stephen Morris van de
Harvard-universiteit heeft ech
ter in Moskou documenten
ontdekt waaruit zou blijken
dat de Vietnam ezen toen zeker
1.205 Amerikanen vasthielden.
Dat aantal komt redelijk in de
richting van de 1.166 soldaten
die volgens de Amerikaanse ar
chieven nog steeds worden
vermisL
De leiders van de Sovjetcoup in augustus
1991 hebben gisteren op de eerste dag van
hun proces geprobeerd de rechtsgang te
verstoren. Zij eisten de vervanging van de
drie militaire rechters omdat die niet de
zelfde bevoegdheid zouden hebben als het
Hooggerechtshof van de voormalige Sov
jetunie Nadat dit verzoek was afgewezen,
vroegen ze om het vertrek van de negen
aanklagers. De klacht over de aanklagers
wordt echter pas vandaag behandeld om
dat een van de verdachten gisteren onwel
werd. De verdachten hebben vanmorgen
uitstel van het proces gevraagd tot de zieke
Tizjakov is hersteld.
De plaatsvervangend procureur-generaal
van Rusland, Denissov, klaagde de twaalf
putschisten aan wegens landverraad met
het doel de macht te grijpen. Daarvoor
kunnen zij maximaal 15 jaar cel of de
doodstraf krijgen. Het proces dient voor
een militair college van het Russische
Hooggerechtshof omdat twee van de ge
daagden legerofficier zijn.
De matte sfeer op de eerste dag van het
historische proces stond in schril contrast
met de agressieve houding van enkele hon
derden demonstrerende aanhangers van de
beklaagden. „Christus was een communist.
Pilatus zal Christus niet uitleveren aan de
joden die hem willen kruisigenriep een
van hen. Uit opiniepeilingen blijkt dat een
groeiend aantal mensen voor amnestie van
de twaalf is.
PHNOM PENH AFP
Voormalig Sovjet-parlementsvoorzitter en medepleger van
de coup in augustus 1991 Anatoly Loekjanov maakt een
gebaar van triomf terwijl hij zich een weg baant door de
schare supporters op weg naar het militair gerechtshof in
Moskou. FOTO REUTER RICHARD ELLIS
De Verenigde Naties hebben gisteren na de tien
de aanval op een lid van hun missie in Cam
bodja, besloten de duizenden VN-politieman-
nen in het land te bewapenen. Deze politie
macht staat onder leiding van brigade-generaal
K. Roos van de Nederlandse marechaussee. Ook
is besloten de 400 vrijwilligers die de verkiezin
gen helpen voorbereiden terug te roepen naar
de hoofdstad Phnom Penh.
Het vertrek van de Rode Khmer uit de Opperste
Nationale Raad (ONR) zou wel eens de fatale klap
kunnen zijn voor het vredesproces in Cambodja.
De belangrijkste oppositiebeweging deelde dins
dag mee zich terug te trekken uit de hoofdstad
ten behoeve van de veiligheid van zijn vertegen
woordigers in de ONR. De ONR, die wordt voor
gezeten door prins Norodom Sihanouk, is een
verzoeningsforum van alle strijdende Cam
bodjaanse partijen.
Het besluit van de Rode Khmer lijkt een nieuwe
stap om geleidelijk het verkiezingsproces te
dwarsbomen dat onder auspiciën van de Verenig
de Naties aan de gang is. Het proces moet een
einde maken aan het Cambodjaanse conflict
maar wordt sinds enkele maanden door de Rode
Khmer geboycot.
Sinds vorig jaar juni heeft de Rode Khmer het
aantal obstakels almaar vergroot: de beweging
weigert zich te laten ontwapenen, hoewel dat in
de vredesakkoorden van oktober 1991 was afge
sproken, en zal niet meedoen aan de voor volgen
de maand geplande verkiezingen.
Tegelijkertijd heeft de organisatie het aantal
provocaties aan het adres van het voorlopige VN-
bestuur voor Cambodja opgevoerd. Eerst door
VN-medewerkers in gijzeling te nemen, later door
VN-posten aan te vallen en uiteindelijk de afgelo
pen weken door ook daadwerkelijk slachtoffers te
maken in de VN-gelederen.
Hoewel ze heeft verklaard dat het vertrek tijde
lijk is, heeft de Rode Khmer nagenoeg al haar
kantoren in de hoofdstad ontruimd. VN-functio
narissen vrezen nu dat de guerrillabeweging haar
aanvallen op de VN-vredesmacht zal opvoeren
om te voorkomen dat er verkiezingen worden ge
houden. Ook de regering in Phnom Penh voor
spelt meer terreurdaden. Het hoofd van het voor
lopige VN-bestuur, Yasushi Akashi. stelt zich ech
ter nog steeds verzoenend op. Hij onderstreepte
de wil van de VN de dialoog voort te zetten.
De jongste ontwikkelingen volgen op een ver
slechtering van de situatie in Cambodja die wei
nig hoop laat op herstel van de vrede in het land,
dat al meer dan 20 jaar door oorlog wordt geteis
terd. Maar niet alleen de Rode Khmer is daar de
bet aan. De VN houden ook het bewind in
Phnom Penh verantwoordelijk voor het oplaaien
van het politieke geweld, waarbij tientallen doden
zijn gevallen onderleden van deopporitfe
•X
Stoutenbeek wonen zet de top van de Nederlandse
meubelontwerpers in het lentelicht san de aprilmaand.
Stoutenbeek is synoniem aan 'hel ultieme wonen'.
De uitgebreide exclusieve collectie is het neusje van
de zalm. Van chique klassiek tot gewaagd modern.
De uitstraling /al u aangenaam treffen. Onze service, informatie
en kwaliteit zijn spraakmakend voor de gehele meubelbranche.
II bent san harte welkom in Beverwijk of Leiderdorp.
WARSCHAU AP
president, Al Gore, in Warschau
en Auschwitz verwacht.
Joodse leiders verzetten zich
al jaren tegen de aanwezigheid r
van het rooms-katholieke kloos
ter in Auschwitz. Zij beschou
wen het klooster als een beledi
ging van de nagedachtenis var
de ongeveer anderhalf miljoer
overwegend joodse slachtoffer*
van Auschwitz. Het Joods We
reldcongres heeft gedreigd di
plechtigheden te boycotten al* i
het klooster niet op korte ter
mijn elders worat onderge l
bracht. De nonnen wonen ir
Auschwitz sinds 1984.
Het Karmelietessenklooster dat
staat op de plaats van het voor
malige concentratiekamp
Auschwitz moet daar weg. Paus
Johannes Paulus II heeft dat gis
teren in een persoonlijk schrij
ven aan de bewoonsters van het
klooster gelast. Over vijf dagen
wordt in Polen herdacht dat 50
jaar geleden het joodse getto
van Warschau in opstand kwam
tegen de nazi-bezetting. Op die
dag worden onder andere de Is
raëlische premier. Yitzhak Ra
bin, en de Amerikaanse vice-
