VS geven Jeltsin
miljard extra
Buitenland
Medicijnman weer razend
populair bij Nigerianen
Extra troepen bij herdenkingen Hani
Israël neemt nieuwe stappen in
deportatiekwestie Palestijnen'
Oost-Europabank erg gul voor zichzelf
Ontwikkelingswerk voor Portugese jeugd
Hervorming Britse ambtenarij stille revolutie
Leider Rode Khmer verlaat Opperste Nationale Raad
WOENSDAG 14 APRIL 1993
Ongeluk Duitse Autobahn: 36 gewonden
berlijn. Op de Autobahn bij Günzburg, tussen Stuttgart en
München, zijn gisteren bij een kettingbotsing 36 mensen ge
wond geraakt, van wie enkele ernstig. Bij de botsing waren ze
ventig auto's betrokken. Het ongeluk gebeurde doordat de auto
mobilisten, die volgens de politie te hard en te dicht op elkaar
reden, werden overvallen door een dichte mist.
IAEA stuurt deskundigen naar Tomsk
wenen Het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie
(IAEA) stuurt binnenkort een team deskundigen naar het Siberi
sche Tomsk, waar vorige week een tank met kernafval is ont
ploft. Het IAEA gaat op uitnodiging van de Russische regering.
Bij het ongeluk raakte zeker 120 vierkante kilometer bos radio
actief besmet.
Afwezigheid gaat politici geld kosten
brussel Belgische parlementariërs zullen het in hun portemon
nee voelen wanneer ze verstek laten gaan bij de wekelijkse ple
naire stemmingen. Vanaf 1 mei zal nauwkeurig worden bijge
houden wie en hoe vaak er afwezig zal zijn. 'Spijbelende' kamer
leden kunnen rekenen op een salariskorting van 60 procent op
hun loon van 7000 gulden per maand.
Praag: Geen abortus buitenlanders
praag. Buitenlandse vrouwen die in de tsjechische Republiek
een abortus willen ondergaan, mogen niet meer worden gehol
pen. Dat heeft het ministerie van gezondheid gisteren gezegd.
Praag hoopt met deze maatregel vooral de toestroom van Poolse
vrouwen naar abortusklinieken in de Tsjechische Republiek in te
dammen. Vorige maand keurde het Poolse parlement (Sejm)
een anti-abortuswet goed.
Japanse kroonprins verloofd
Tokyo. De Japanse kroonprins Naruhito heeft zich gisteren offi
cieel verloofd met Masako Owada. Dit gebeurde volgens de ou
de tradities van het Keizerlijk Huis in de Nosai-no-gi, de ceremo
nie voor de overdracht van geschenken. Het huwelijk zal 9 juni
plaatsvinden.
Botsing Roemeense MiG's: 2 doden
bukarest» Twee vliegtuigen van het type MiG-21 van de Roe
meense luchtmacht zijn gisteren tijdens een trainingsvlucht met
elkaar in botsing gekomen. De twee inzittenden kwamen om.
Het ongeluk gebeurde in de buurt van de militaire luchthaven
Deveselu, 200 kilometer ten westen van de hoofdstad Bukarest.
VN komen Azeri's te hulp
geneve De VN hebben aangekondigd vanaf vandaag hulpvluch-
ten uit te voeren vanuit Turkije naar de Azerbajdzjaanse hoofd
stad Baku. Dekens, slaapzakken, tenten en andere benodighe-
den zullen worden aangevoerd voor de 50.000 Azeri's die op de
vlucht zijn geslagen voor Armeense offensieven. De strijd tussen
de twee voormalige Sovjetrepublieken concentreert zich in Kel-
badzjar, ten westen van de omstreden enclave Nagomo Kara-
bach.
'Uit EG als Deense kiezers nee zeggen'
kopenhagen Als de Deense kiezers op 18 mei opnieuw het ver-
Maastricht afwijzen, zal Kopenhagen zich uit de Eu
ropese Gemeenschap moeten terugtrekken. Dat heeft premier
Rasmussen gisteren gezegd. Bij het eerste referendum vorig jaar
juni verwierpen de Denen het verdrag met 50,7 tegen 49,3 pro
cent. Volgens de jongste peilingen zou ditmaal 45 procent van
de Denen vóór Maastricht stemmen en 27 procent tegen, terwijl
25 procent het nog niet weet.
VN roepen op tot Marshall-plan voor Oost-Europa
De Amerikaanse president Bill Clinton zal Rusland met Economische Commissie voor
nog eens 1,8 miljard dollar (ongeveer 3,5 miljard gulden) Europa (ECE) van de Verenigd»
steunen. Het bedrag komt bovenop de 1,6 miljard dollar
die Clinton onlangs aan de Russische president Jeltsin
toezegde. Clinton maakte het bedrag bekend in een tele
foongesprek met de Japanse premier Kiichi Kiyazawa.
TOKYO Rtr-AFP
Japanse regeringsfunctionaris
sen verklaarden vanmorgen dat
Japan het economische hervor
mingsbeleid van Jeltsin met
1,82 miljard gulden zal steunen.
Anderhalf miljard dollar hiervan
bestaat uit leningen; de rest is
een schenking. De Amerikaanse
en Japanse bijdragen aan Rus
land zullen vandaag op een bij
eenkomst van de zeven grootste
industrielanden (G-7) in Tokyo
officieel bekend worden ge
maakt. Westerse diplomaten
voorspellen dat de tweedaagse
bijeenkomst voor Rusland on
geveer 30 miljard dollar aan
kredieten zal opleveren.
Duitsland zal naar alle waar
schijnlijkheid niet opnieuw geld
beschikbaar stellen voor Rus
land. Van de 80 miljard dollar
die de Russen de afgelopen ja
ren hebben gekregen of is be
loofd, is meer dan de helft af
komstig van de Duitsers. Duits
land heeft de overige G7-part-
ners bij herhaling opgeroepen
hun verantwoordelijkheid te ne
men en Rusland meer hulp te
verlenen.
Volgens een rapport van de
Tijdens een protestmars door Boksburg, de woonplaats van Chris Hani, werden gisteren vier huizen geplun
derd. De politie verrichtte enkele arrestaties. foto afp
De politie heeft bij haar on
derzoek naar de motieven van
de vermoedelijke dader van de
moord op Hani, Janusz Walus,
weinig vooruitgang geboekt.
„Die knaap zegt helemaal niks,
hij vraagt zelfs niet om een glas
water", aldus een woordvoer-
johannesburg p.v.nuusenburg
correspondent
De Zuidafrikaanse regering
heeft ongeveer 23.000 extra po
litie- en legertroepen ingezet
om vandaag de orde te handha
ven bij de meer dan 80 herden
kingsbijeenkomsten voor de za
terdag vermoorde zwarte leider
Chris Hani. Drie districten in de
oostelijke Kaapprovincie, die
sinds de moord op Hani door
geweld worden geteisterd, zijn
tot onrustgebieden verklaard.
De plannen voor versterking
van politie- en legereenheden
werden gisteren in Pretoria aan
gekondigd door de bevelhebber
van de politie, commissaris Van
der Merwe. Hij noemde de situ
atie in het land 'zeer gespan
nen'. Sinds de dood van Hani
zijn 220 voorvallen van geweld
geregistreerd, aldus Van der
Merwe. Het besluit is genomen
na overleg met het ANC.
ANC-leider Mandela heeft
gisteravond de bevolking op
nieuw via de TV opgeroepen
kalm te blijven en de herden
kingen waardig te laten verlo
pen. „Chris Hani geloofde in
ijzeren discipline. Als we niet
gedisciplineerd optreden, ont
kennen we alles waar deze sol
daat voor heeft gestreden", al
dus Mandela.
der.
Harti zal maandag worden
begraven in Boksburg, de blan
ke wijk van Johannesburg waar
de voorman van de communis
tische partij woonde. Het over
leg over een democratisch Zuid-
Afrika dat maandag zou worden
hervat, wordt daarom mogelijk
uitgesteld.
lagos kole babalola
Steeds meer Nigerianen gaan
met klachten over hun gezond
heid niet naar de dokter, maar
naar de medicijnman of -vrouw.
De oorzaak: zij kunnen de mo
derne zorg eenvoudigweg niet
meer betalen. Medische zorg
was gratis tot 1986, toen de mi
litaire regering van generaal
Ibrahim Babangida begon met
de uitvoering van een Structu
reel Aanpassingsprogramma
(SAP), waarop de Wereldbank
en het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) had aangedron
gen.
De gevolgen waren rampza
lig. De nationale munt, de naire,
daalde in waarde, waardoor niet
alleen de eerste levensbehoef
ten maar ook medische zorg en
medicijnen onbetaalbaar wer
den. Volgens Leke Adepeju, di
recteur van het farmaceutische
en chemische bedrijf Project
link, zijn de prijzen tussen de 55
en 90 procent gestegen.
Damdoorbraak
Ecuador dreigt
De Ecuadoraanse regering is
vandaag begonnen met de eva
cuatie van 10.000 mensen die in
de omgeving van Pauta wonen,
op 472 kilometer van de hoofd
stad Quito. Daar dreigt een gi-
LONDEN «CEESV
TEL AVIV AD
CORRESPONDENT
De Israëlische premier Rabin zal binnenkort
nieuwe stappen aankondigen in de zaak van de
ik7tisl:hè"namüriijke'dam door vierhonderd in december gedeporteerde Palestij-
- nen. Van een echte beleidsombuiging zal echter
volgens Israëlische bronnen geen sprake zijn. Ra
bin heeft vandaag in de Egyptische stad Al-Ismai-
liya voor de tweede keer in een jaar tijd een ont
moeting met president Mubarak van Egypte. De
relaties tussen Egypte en Israël zijn sinds het aan
treden van de regering-Rabin aanzienlijk verbe
terd.
In Jeruzalem worden de door Rabin aangekon
digde 'stappen' omschreven als een nadere uit
werking van het in februari bereikte Amerikaans-
Israëlische compromis over de gedeporteerden.
Toen is afgesproken dat ongeveer een kwart van
te breken, die in de Paute-rivier
werd gevormd door het instor
ten van een berg eind vorige
maand. Achter de dam heeft
zich een stuwmeer gevormd dat
inmiddels een inhoud van 200
miljoen kubieke meter heeft.
Deskundigen proberen door
het aanleggen van kanalen het
instorten van de dam te voorko
men. Maar het is nog maar de
vraag of dat lukt. Voor alle ze
kerheid is een begin gemaakt
met de aanleg van een acht me
ter diep kanaal, dat de enorme
waterstroom bij een eventuele
doorbraak gedeeltelijk kan weg
leiden.
De eventuele doorbraak van
de dam houdt het hele land in
spanning. Het politieke en eco
nomische leven in Ecuador is
volledig stil komen te liggen. Als
de dam doorbreekt, is dit de
grootste ramp in Ecuador in
vijftig jaar.
de vierhonderd Palestijnen onmiddellijk zou mo
gen terugkeren. De overigen zouden in beroep
kunnen gaan. De gedeporteerden hebben het
compromis van de hand gewezen omdat ze alle
maal tegelijk naar huis terug willen.
Het is niet zeker dat de nieuwe stappen al van
daag worden aangekondigd. Israël lijkt eerst de
verzekering te willen hebben dat de Palestijnen
op 20 april in Washington aan de onderhande
lingstafel zullen verschijnen. Die deelname lijkt
vrijwel zeker na het gesprek dat gisteren plaats
had tussen PLO-leider Arafat en Mubarak. Bij Pa
lestijnse deelname zal Israël waarschijnlijk ook
aankondigen dat een aantal jaren geleden gede
porteerde Palestijnen mag terugkeren, dat er
meer ruimte zal komen voor Palestijnse familie
herenigingen en dat het aantal bouwvergunnin
gen in de bezette gebieden zal worden vergroot.
LISSABON IPS
Portugese jongeren kunnen
vanaf nu kiezen tussen de mili
taire dienstplicht of deelnemen
aan ontwikkelingsprojecten in
Afrika. Dat heeft de vice-presi
dent van de Portugese minister
raad, Luis Goncalves Marques-
Mendes, gisteren bekend ge
maakt.
De beslissing is genomen
„om de samenwerking te sti
muleren" tussen Portugal en
haar voormalige koloniën. De
jongeren kunnen twee tot zes
maanden gaan werken in de
Portugees sprekende landen
Mozambique, Angola, Kaapver
dië, Guiné-Bissao en Sao Tomé
e Principe. Dit verblijf kan wor
den verlengd en jongeren kun
nen aan meerdere projecten
deelnemen, aldus Marques-
Mendes.
LONDEN Rtr
Binnen de Britse overheid is een stille revo
lutie ophanden. Het krakende maar be
trouwbare instituut, dat model stond voor
v-?l landen in de wereld, moet volgens de
icgering-Major modern worden geleid en
het publiek beter van dienst zijn. De pre
mier wil het ambtenarenapparaat hervor
men en een modern managementsbeleid
invoeren.
De hervormingen betekenen een aardbe
ving voor de overheids-bureaucratie met
meer dan een half miljoen ambtenaren.
Meer dan tweederde van alle ambtenaren,
in totaal 350.000, werken nu in zogenoem
de agencies, kleinere bureaus binnen de
grote ministeries die zich met speciale
diensten bezighoudefi.
Maar Major wil zijn hervormingen ook uit
breiden naar diensten als de spoorwegen,
sociale-uitkeringsinstanties en zelfs de poli
tie. Die worden nu vergaand geprivatiseerd.
Veel van wat tot nu de overheid deed, vari
ërend van vlieglessen voor het ministerie
van defensie tot post voor de belastingen,
wordt aan de particuliere sector overgela
ten.
Critici zeggen dat het hervormingsbeleid
zoals de naamkaartjes die ambtenaren
voortaan moeten gaan dragen inhoude
lijk niets toevoegt. Anderen mensen echter
dat de hervormingen te ver gaan. Bepaalde
overheidstaken in handen geven van
schimmige bedrijven'en bureaus die niet
ter verantwoording kunnen worden geroe
pen, is hen een doom in het oog.
Aanleiding tot de hervormingen zijn de stij
gende kosten van het na de Tweede We
reldoorlog enorm uitgedijde overheidsap
paraat, een kleiner aantal belastingbetalen-
den nu de bevolking vergrijst en het idee
dat de overheid (zoals elk bedrijf) zijn werk
beter en efficiënter moet doen.
Minister Waldegrave stelt dat de oude theo
rie van de direct verantwoordelijke minister
stamt uit de kleinere bureaucratiën in de
19e eeuw, maar dat het uitgedijde rege
ringsapparaat in de welvaartsstaat dreigt te
barsten. Terwijl bij Majors hervormingen de
ministers verantwoordelijk blijven, moeten
zij het beleid en de uitvoering ervan gaan
scheiden.
De hervormingen kunnen een belangrijke
verandering bij de Britse bevolking tot ge
volg hebben, en eeyi consumentencultuur
naar Amerikaans voorbeeld waarbij goede
service wordt verwacht en geëist. „De Brit
ten mopperen graag, maar klagen niet. Ze
zijn bereid in de rij te staan wanneer dat ei
genlijk niet hoeft", aldus de minister. Als
het aan hem en Major ligt, verandert dat al
lemaal.
Naties is de westerse hulp
Oost-Europa ongecoördineerd
en teveel gericht op de korte
termijn. De VN riepen opnieuw
op tot structurele steun voor
Oost-Europa in de sfeer van het
'Marshall Plan' waarmee de VS
na de Tweede Wereldoorlog Eu
ropa economisch op de been
hielpen.
De ministers van buiten
landse zaken van de G-7 heb
ben vandaag in Tokyo inge
stemd met een Russisch ver
zoek om de stemming in de
Veiligheidsraad van de VN over
nieuwe sancties tegen klein-
Joegoslavië (Servië en Monte
negro) uit te stellen tot na het
referendum op 25 april, waar
mee president Jeltsin een einde
wil maken aan de machtsstrijd
tussen president en parlement.
Vorig jaar verhoogden alle
staatsziekenhuizen de verpleeg-
prijzen als reactie op de sterk
verminderde subsidies en van
wege de noodzaak om oude ap
paratuur te vervangen. De parti
culiere klinieken verdubbelden
hun tarieven. Het gevolg is dat
de ziekenhuizen het minder
druk hebben, terwijl de traditio
nele genezers met wachtlijsten
werken.
Traditioneel genezer Fola
Awosika heeft de laatste vijf jaar
steeds meer patiënten gekre
gen. Gemiddeld ontvangt hij er
vijftig per dag; vroeger waren
dat er twintig. Door ae goedko
pe behandeling en de effectivi
teit van de medicijnen is het
vertrouwen in de traditionele
geneeskunst toegenomen. ,JDe
traditionele geneeskunst komt
voort uit de volkscultuur. Daar
door zijn traditionele genezers
in een betere positie om zieken
te genezen dan moderne art
sen", zo meent Awosika.
CORRESPONDENT
De Oost-Europabank heeft
meer dan een half miljard gul
den uitgegeven aan de inrich
ting van haar Londense kan
toor, buitenlandse reizen en een
kerstfeest. Volgens de Britse
krant Financial Times, die deze
cijfers maandag onthulde, heeft
de bank tot dusverre meer geld
aan zichzelf uitgegeven dan aan
Oost-Europa.
De Oost-Europabank (Eu
ropese Bank voor Reconstructie
en Ontwikkeling) werd twee
jaar geleden opgericht door een
53 westerse en Oosteuropese
landen. Het doel: leningen ver
strekken aan Oost-Europa om
zo de overgang naar een markt
economie te versnellen.
De uitgaven van de bank om
vatten onder meer een post van
1,6 miljoen gulden voor het hu
ren van privé-vliegtuigen voor
de bankpresident, de Fransman
Jacques Attali. Dat is meer dan
8 procent van het hele budget
voor reizen. De kerstreceptie
van vorig jaar kostte 140.000
gulden, ruim 200 gulden per
aanwezige. De vervanging van
het marmer in het hoofdkan
toor kwam op ruim 2 miljoen.
De totale uitgaven voor de in
richting van het kantoor in Lon
den, dat vorig jaar werd betrok
ken, beliepen 150 miljoen gul
den. Bijna de helft daarvan
werd opgebracht door de Britse
regering, die enorme bedragen
had toegezegd om de bank naar
Londen te halen. Bankpresident
Attali heeft ontkend iets te
scheutig met het budget te zijn
omgesprongen.
Een op de vijf
Fransen is bang
voor de politie
PARIJS HANS GERTSEN
r de po-
correspondent
Twintig procent
Fransen is bang vo<
li tie. Dat blijkt uit
dcrzoek dat ln opdracht van
een Frans weekblad werd
gehouden. Het onderzoek
vond plaats nadat vorige
week in enkele dagen tijd
drie jonge immigranten
door politiekogels dodelijk
gewond raakten.
Vooral onder jongeren zit
de schrik er goed in. Maar
liefst 62 procent van de on
dervraagden onder de 35
jaar denkt dal de Franse po
litie vaak onzorgvuldig en
hardhandig met jonge de
linquenten omspringt.
Minister Pasqua (binnen
landse zaken) heeft de poli
tie de afgelopen dagen her
haaldelijk opgeroepen zorg
vuldig en met respect voor
ieders rechten op te treden.
De agenten die hij de dode
lijke Incidenten betrokken
waren, zijn allen geschorst.
De agent die vorige week
dinsdag In een Parijs poli
tiebureau een 17-jarige Zaï
rese jongen dood schoot, zal
wegens moord met voorbe
dachte rade worden aange
klaagd.
Rusland sluit
leger-akkoord
met Duitsland
MOSKOU AP
Duitsland en Rusland hebben
een akkoord gesloten over mili
taire samenwerking, waarin on
der meer is voorzien in de uit-
wisseling van personeel en ma
teriële kennis. De Duitse minis-
tet Ruin- (detarie) m rijn Rus
sische collega Gratsjov teken
den het akkoord pimi In
Moskou. De Duitsers wilden al
leen samenwerken als de Rus
sen op papier beloofden zich te
zullen houden aan het schema
voor de terugtrekking van de
voormalige Sovjet-troepen uit
do OC-DDR.
Rusland en Duitsland gaan
onder meer samenwerken op
gebieden als militaire wetge
ving, wapenbeheersing en op
leiding. Beide partijen verplich
ten zich de ander van militaire
manoeuvres op de hoogte te
houden. Gratsjov sprak van het
belangrijkste akkoord dat Rus
land tot dusver met een NAVO-
land heeft gesloten. Het Russi
sche parlement zal spoedig over
een nieuwe Russische militaire
doctrine stemmen, die de oude
Warschaupact-scenario's, uit
gaande van confrontatie met de
NAVO, zal vervangen.
PHNOM PENH UPl-Rtr
De leider van de maoïstische
beweging Rode Khmer, Khieu
Sampan, is uit de Opperste Na
tionale Raad (ONR) gestapt. Dat
hebben diplomaten in de Cam
bodjaanse hoofdstad Phnom
Penh meegedeeld. Khieü Sam
pan maakte zijn vertrek bekend
in een brief aan een buitenland
se ambassade. Rode Khmer-
functionarissen verlieten giste
ren hun basis in Phnom Penh,
naar eigen zeggen wegens de
slechte veiligheidssituatie in de
stad. In de ONR zitten de VN-
vredesmacht in Cambodja (Un-
tac), het hoofd van de VN-
macht Yasushi Akashi en de lei
ders van de vier strijdende par
tijen
leider de toch al bedreigde vre
desoperatie van de VN in Cam
bodja verder in gevaar. De Rode
Khmer keerde 17 maanden ge
leden terug naar de hoottlri
in het kader van een vredesak
koord onder auspiciën van de
VN. Akashi dreigde zaterdag
nog de Rode Khmer uit de ONR
te zetten wegens dreigementen
van de terreurbeweging de ko
mende verkiezingen in mei te
verstoren. De organisatie wci-
Serde ook een resolutie te on-
ersteunen, waarin werd geëist
aanslagen op VN-medewt ikrrs
te beëindigen. Zeven Untac-
medewerkers zijn de afgelopen
weken gedood, vermoedelijk
door de Rode Khmer. De andere
drie partijen steunden deze
resolutie wel.
