'Ontslagen hingen in de lucht'
Stand van Zaken
het'C/mbacht
Precisie staat centraal bij
maker van meetapparatuur
VNU doet
drukkerij
van de hand
Airport Hotel Schiphol
in handen van HEMS
Kamer van Koophandel
noteert 60.000ste bedrijf
CENTOCOR
WOENSDAG 14 APRIL
Gelaten stemming bij medewerkers Centocor
Vervolg van voorpagina
Een ruime halvering van het aantal arbeidsplaatsen. Het
personeel van het Leidse biotechnologiebedrijf Centocor
hikt tegen een niet onaanzienlijke ontslagronde aan,
maar de medewerkers wisten al langer dat iets dergelijks
in de lucht hing. Onder het personeel valt dan ook nau
welijks iets te bespeuren van woede.
LEIDEN ANNET VAN AARSEN
Sinds de medewerkers vorige
week donderdag tijdens een bij
eenkomst te horen kregen dat
slechts 105 van de ruim 240 ar
beidsplaatsen behouden zullen
blijven, heerst binnen de muren
van Centocor een stemming die
het beste als gelaten en gema
tigd omschreven kan worden.
„Dit hing al in de lucht. Vanaf
januari wisten we al dat er veel
ontslagen zouden vallen", zegt
M. Verhagen van de technische
dienst. „Tja, er hangt wel een
beetje een sarcastische sfeer",
omschrijft hij het gevoel bij de
werknemers
Hij is één van de velen, die op
straat komen te staan en gaat in
mei op zoek naar ander werk.
„Ik kan tot september blijven of
eind april weggaan. In dat
laatste geval krijg ik een hand
drukje mee. Twee maanden sa
laris als basis en één voor ieder
jaar dat ik hier gewerkt heb. Ik
zit hier nu drie en een half jaar
dus ik ga weg met vijf en een
halve maand extra salaris. Op
zich een leuke regeling."
Druppelsgewijs komen perso
neelsleden rond vijf uur naar
buiten. De meesten hebben
haast of willen niets zeggen.
„Dan moet je naar de receptie"
of „Nee, ik heb geen zin in vra
gen" is de reactie in de meeste
gevallen. Eén van de directiele
den verwijst naar de press relea
ses. „Meer valt er niet te vertel
len", zegt de man, die een grote
doos onder zijn arm draagt. „Of
ik aan het verhuizen ben? Nee
hoor, dat is wat anders. Maar
het is wel een grote teleurstel-
ling."
Jong
Een medewerker die viereneen
half jaar bij Centocor in dienst
is en tot de happy few behoort
die mogen blijven, wil wel pra
ten. „We zagen het allemaal
aankomen", zegt hij. „Maar ie
dereen probeerde het te ver
dringen. Op het moment dat we
het hoorden, waren er natuur
lijk negatieve reacties. Maar dat
is inmiddels weer een beetje
bijgetrokken. Ook de mensen
die weg moeten, lopen hier re
delijk positief rond.
Hij kenschetst Centocor als
een jong bedrijf met relatief
Personeel van Centocor gisteren bij het verlaten van het bedrijfsgebouw
aan de Einsteinweg op het Biosciencepark in Leiden.
foto hielco kuipers
jonge werknemers. „Mensen
die een kans hebben op een an
dere baan. Heel wat anders dan
bij DAF, waar veel oudere werk-
nemers waren die daar min of
meer vastgebakken zaten." Pro
blemen zoals zich die nu voor
doen bij het bedrijf, behoren
volgens hem tot de dingen die
in de biotechnologie kunnen
gebeuren. „We zitten met dit
bedrijf echt on the edge of tech
nology, op het randje van de
technologie. Het kan een keer
verkeerd gaan."
Met het middel Centoxin
bleek Centocor uiteindelijk over
the edge te zijn gegaan, al ver
wacht het bedrijf dat de proble
men tijdelijk zijn. Pogingen dit
middel tegen bloedvergiftiging
op de markt te brengen lever
den tegenslag op. Zo is het in
Europa tijdelijk uit de verkoop
genomen, terwijl Centoxin in
Amerika de Food and Drug Ad
ministration nog niet is gepas
seerd.
„Ze hadden alles op dat ene
medicijn gegokt", zegt Verha
gen. „De hele produktie was er
in principe op afgestemd. Of we
dat de leiding verwijten? Niet
echt. De overheden beslissen
immers of een middel wordt
toegelaten op de markt. En het
zag er in eerste instantie naar
uit dat het met dit medicijn ge
woon zou lukken."
Wie er bij Centocor moeten
vertrekken is inmiddels bekend.
Op iedere afdeling wordt het
zogenaamde last-in-first-out
systeem gehanteerd. De men
sen die het laast in dienst zijn
gekomen, moeten vertrekken.
Onder het toeziend oog van A. Dekker, last een medewerker van Thermo Electric met behulp van een micro
scoop de draden van een miniscuul kleine temperatuursensor aan elkaar. foto hielco kuipers
Tweede erkenning voor Wannonds bedrijf
„Precisie staat bij ons bedrijf
centraal. Alles moet tegenwoor
dig steeds nauwkeuriger en pre
ciezer. Daar speelt ons bedrijf
met zeer geavanceerde meetap
paratuur natuurlijk heel goed
op in." Aan het woord is G. de
Graaff, dirêcteur van Thermo
Electric International bv in War
mond. Zijn bedrijf is gespeciali
seerd in industriële tempera-
tuurmetingen. Onlangs kreeg
hij van de branche-organisatie
NKO (Nederlandse Kalibratie
Organisatie) een erkenning voor
zijn kalibratielaboratorium (ijk-
laboratorium).
Het kalibratielaboratorium is
een belangrijk onderdeel van
het bedrijf. Hier wordt de meet
apparatuur geijkt en gecontro
leerd. Om de apparatuur te tes
ten worden in het laboratorium
extreem hoge en lage tempera
turen opgewekt. „De hoge tem
peraturen krijg je door middel
van ovens en de lage door mid
del van vloeibare stikstof en ijs,"
vertelt De Graaff. „Onze meet
apparaten kunnen meten van
min 196 graden tot plus 1050
graden."
De erkenning van het NKO
was niet de eerste die het bedrijf
heeft gekregen. Vorig jaar kreeg
het de zogenaamde ISO-erken-
ning. Deze is ingesteld door de
EG en wordt uitgereikt aan be
drijven die aan bepaalde kwali
teitseisen voldoen. Deze eerste
erkenning was van groot belang
voor het bedrijf. „Op een gege
ven moment krijg je de situatie
dat afnemers, zeker die uit het
buitenland, gaan eisen dat je
die ISO-erkenning moet heb
ben. Zo niet, dan gaan ze ergens
anders naar toe", aldus pro-
dukt-specialist A. Dekker.
Snelle groei
Thermo Electric bv is in 1967 in
Den Haag opgericht als Euro
pees hoofdkantoor voor de ver
koop van produkten, gefabri
ceerd door de Thermo Electric
Groep in de Verenigde Staten.
Door de snelle groei werd beslo
ten over te gaan tot fabricage in
Nederland. Het bedrijf is nu al
dertien jaar gevestigd in de
Veerpolder in Warmond, maar
zat daarvoor een aantal jaren in
Leiden. De produkten die het
bedrijf maakt zijn temperatuur-
voelers, zoals thermokoppels en
weerstandselementen, maar
ook kabels en verbindingssyste
men. Deze specialistische appa
ratuur, waarvan de grootte kan
variëren van 0,15 mm tot 50
meter, wordt vooral gebruikt in
de chemische- petrochemische
en olieverwerkende industrie,
maar ook in de ruimtevaart en
de fast-foodbranche. De afne
mers van het bedrijf zijn ver
spreid over Europa, Afrika en
het Midden- en Verre Oosten.
Thermo Electric kan grote be
drijven als Shell, Akzo, DSM en
McDonalds tot zijn klanten
kring rekenen. In de medische
wereld zijn de produkten van
Thermo Electric ook bekend.
Extra-kleine temperatuursen-
soren worden gebruikt bij de
bloedtransfusiedienst.
De toekomst ziet De GraafT
rooskleurig in. „Het kwaliteits
denken zie je nu steeds meer in
alle bedrijfstakken opduiken.
Zeker in de voedselindustrie. Bij
de grote voedselketens wordt
steeds meer de nadruk gelegd
op een perfecte kwaliteit van
het eten. Daarom moeten ook
de koelkasten, de ovens, de bak
platen en het frituurvet een per
fecte temperatuur hebben. Wij
zorgen dan voor de meetappa
ratuur waarmee dit gecontro
leerd wordt. Het specialistische
karakter van ons bedrijf en het
internationale werkterrein zijn
onze pluspunten."
AMSTERDAM ANP
De drukkerijtak van het uitge
versconcern VNU wordt ver
kocht aan de grafische groep De
Boer Boekhoven. Zo ontstaat de
grootste grafische groep in Ne
derland en de op vier na groot
ste in Europa met een omzet
van 1,2 miljard gulden, een be
drijfsresultaat van 44 miljoen en
4150 werknemers. VNU krijgt
een belang van 30 procent in de
nieuwe combinatie, die nog
geen naam heeft maar waarvan
het hoofdkantoor wordt geves
tigd in Hilversum.
VNU had de grafische divisie al
enkele jaren in de etalage staan
omdat het concern zich wil
concentreren op uitgeven. Er
bestaat een overschot aan daik-
capaciteit in Nederland. Zowel
VNIJ als De Boer Boekhoven
werkt aan een sanering door
drukkerijen te sluiten en hun
werklast te verdelen over ande
re. In 1995 zal de personeels
sterkte van de nieuwe combina
tie zijn verkleind van 4150 tot
3500 3600 mensen.
A.P. Lugt, bestuurslid van
VNU, wordt directievoorzitter
van de nieuwe combinatie. Lugt
noemde drie motieven voor de
samenwerking met De Boer
Boekhoven. Ten eerste ontstaat
een breed assortiment, ten
tweede wordt de kostprijs ge
drukt door verbetering van de
produktiviteit en ten derde zijn
er de langlopende drukcontrac-
ten van VNU, van tien jaar voor
de weekbladen en vijf jaar voor
de maandbladen.
VNIJ boekte in 1992 ondanks
tegenvallende economische
omstandigheden een netto
winst van 128 miljoen gulden,
tien procent meer dan in 1991,
op een gelijkblijvende omzet
van 2.7 miljard. Het bedrijfsre
sultaat, inclusief deelnemingen
groeide met 18 procent tot 241
miljoen. De verbetering is het
resultaat van een lagere papier-
prijs (50 miljoen minder dan in
1991), nieuwe acqutydW en
kostenbeparingen.
„Ik doe grotendeels burgerwerk, onderhoudswerk.
Nieuwbouw doe ik bijna niet, ik zit van jongsaf in het
onderhoud en dat bevalt me uitstekend. Ik zit niet te
lang op een klusje, hoogstens zo'n anderhalf twee we
ken en dan doe ik van alles. In de nieuwbouw krijg je 80
woningen en die moet je allemaal hetzelfde smeren, al
lemaal één keer overschilderen.
Bij het onderhoudswerk kom je bijvoorbeeld vaak
rotte plekken tegen in het houtwerk en dat kost je veel
meer tijd. Soms wérk ik samen met een timmerman,
maar negen van de tien keer kan je reparaties zelf doen,
met dat twee-componentenreparatiespul.
Bij buitenschilderwerk begin je eerst de zaak eens te
bekijken, dan schrappen we met een driehoeksschrap
per de rotte plekjes en de bladders. Die krab je even
open en dan neem je alles af met ammonia, want voor
al hier aan de kust heb je veel zoutaanslag en vettig
heid. Daarna gaan we schuren en gronden. Negen van
de tien keer is dat met wit of grijs.
Over de gegronde plekken halen we weer een schuur-
papiertje heen en dan repareren we kapotte plekjes met
twee-componentenspul, dat schuren we op en daarna
gaan we voorlakken. Dat doen we met half grondverf
en half aflak, dat is onze werkwijze. De grondverf is
voor de hechting en de aflak is voor de vloeiing, het
strak trekken van de verf om te voorkomen dat je stre
pen ziet. Vervolgens gaan we licht opschuren, open
staande naden en kieren uitkitten (vullen) zodat het ge
heel mooi strak en dicht is. Tenslotte lakken we het af
De klompenmaker doet zijn werk haast
alleen nog maar op braderieën, terwijl de
televisiereparateur een onmisbare kracht is
op de arbeidsmarkt. Zo zijn in de loop der
jaren veel ambachten verdwenen, maar
kwamen er ook veel nieuwe beroepen bij. In
Nederland zijn 109.000 kleine ambachtelijke
bedrijven, die aan 577.000 mensen werk
bieden. In deze serie vertellen mensen met
een ambachtelijk beroep over hun werk.
Vandaag Hans van der Plas (29), schilder uit
Katwijk. „In de regio Katwijk is voldoende
werk. Er zit een beetje geld en de mensen
willen er netjes bijzitten."
in de gewenste kleuren, 's Zomers doen we alles buiten,
's winters binnen, maar dat wordt steeds minder. Dat
ligt denk ik toch aan de kosten, een hoop mensen gaan
het zelf doen.
Je hebt hier in Katwijk wel families waarin veel schil
ders zijn, maar dat is bij mij niet het geval. Ik kon na de
LTS niet echt kiezen, dus toen ben ik hetzelfde gaan
doen als een paar schoolvrienden. Elektriciteit leek me
niks en metaal kan ik niet, dus dan blijft er niet zo veel
over.
Ik kon naar de schilders MTS, maar ik had een hekel
aan huiswerk en ik had ook geen zin meer om elke dag
naar school te gaan. Daarom ben ik gaan werken: als
leerling-schilder moest ik één dag in de week naar
school en vier dagen werken bij een baas. Daarna ben
ik de opleiding tot gezel gaan volgen en heb ik een
avondopleiding ondernemer gedaan en na drie jaar
kon ik voor mezelf beginnen.
Die opleiding was een dag in de week, van vier uur 's
middags tot tien uur 's avonds. Je moest vijf, zes uur
per week aan huiswerk besteden, maar ik deed nooit
meer dan een uur, ik kan makkelijk leren. Op-mijn 23e
had ik alles en op mijn 25e ben ik mijn eigen bedrijf be
gonnen. Nu heb ik vier man personeel lopen. In de re
gio Katwijk is voldoende werk: er zit een beetje geld en
mensen willen er netjes bijzitten. Het voornaamste is
dat je goed werk levert. Op een dorp is mond-tot-mond
reclame en als je loopt te kloten ben je zo uitgeteld.
Afval lever ik gescheiden in bij de gemeente. Je moet
er gewoon in mee, dat soort dingen. Papier, plakband,
terpentine, verfresten, alles gaat apart. Het kost geld,
maar we kunnen het moeilijk allemaal in de sloot dum
pen. Terpentine kun je makkelijk in een tuintje dum
pen, niemand die het ziet. Zo zie je maar dat het ook
belangrijk is hoe je er zelf tegenover staat."
TEKST: ERIC JAN WETERINCS
FOTO: HIELCO KUIPERS
De Horeca Exploitatie Maat
schappij Schiphol (HEMS) gaat
het Airport Hotel op de luchtha
ven Schiphol exploiteren. Dit
hotel met zestien kamers ligt
achter de douane en heeft elf
werknemers. De HEMS gaat het
moderniseren, voegt er nog
eens negentien kamers aan toe
en zal het personeelsbestand
ruwweg verdubbelen. Medio
mei gaat het hoel open.
De exploitatie van het Airport
Hotel kwam tot voor kort voor
rekening van een besloten ven
nootschap. Die heeft de zaak nu
overgedaan aan de HEMS, die
op de luchthaven al cof
feeshops, brasserieën, restau
rants en chocolaterieën exploi
teert. De naam van het hotel is
veranderd in Schiphol Terminal
Hotel. Het is overigens het eni
ge hotel in Nederland dat met
een gemiddelde bezettings
graad van 180 procent draait.
Dat komt omdat de kamers ge
regeld meermalen per etmaal
worden verhuurd aan passa
giers.
De prijzen in het vernieuwde
hotel gaan omhoog. Voor een
eenpersoonskamer moet 95
gulden worden betaald en voor
een tweepersoonskamer ISO
gulden. In de nieuwbouw ko
men eenentwintig douches die
apart worden vehuurd. Ontbijt
kan er niet worden genoten. De
HEMS is voornemens het hotel
bij een breder publiek onder de
aandacht te brengen. Volgens
interim-manager Geer Hubers
leent het Schiphol Terminal
Hotel zich uitstekend voor een
overnachting vóór een vroege
vlucht of voor een tussenstop
op intercontinentale vluchten.
Op Schiphol komt daarnaast
aan het centrale plein, bij het
NS-station ook een nieuw She
raton Hotel. De bouw ervan be
gint volgend jaar en het wordt
naar verwachting in januari
1997 in gebruik genomen. Het
nieuwe hotel krijgt vierhonderd
tot vierhonderdvijftig kamers
verdeeld over negen bouwla
gen. Over de bouw is inmiddels
een overeenkomst gesloten tus
sen de beleggingsmaatschappij
AMAR, Sheraton en de NV
Luchthaven Schiphol. Het ge
bouw wordt ontworpen door H.
Raider van de Londense Rome
Group.
Markant Management Con
sultancy uit Lisse is vanmor
gen ais 60.000ste onderne
ming ingeschreven in het han
delsregister van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland. Directeur R. van
Zoolingen van het startende
bedrijf is bij die gelegenheid
door de Kamer in de bloemen
gezet. Markant Accountancy
geeft bedrijfseconomische en
fiscale adviezen.
Het handelsregister werd in
gesteld in 1921. Een kleine vier
jaar geleden werd het
50.000ste bedrijf ingeschreven.
Het aantal actieve bedrijven
bedroeg in 1989 ruim 20.000
in het gebied van Rijnland. Nu
wordt dat aantal op 26.000 ge
schat.
