AAFJES BIJ DE
AFWAS
Cheek by Jowl niet bang voor publiek
Cultuur&Kunst
Weinig verrassende
voorstelling Opus One
Experimenteerdrift van The Ex
Bon Jovi nog steeds spontaan
Koptische kunst in Pieterskerk
DINSDAG 13 APRIL 1993
/MEK RUYGROK, 071-161423. F
Pompeï trekt recordaantal bezoekers
Amsterdam De tentoonstelling 'Pompeï, terug naar de bedolven
stad', die vanaf 10 december in de Nieuwe Kerk in Amsterdam
was te zien, heeft bijna 280.000 bezoekers getrokken. Een
woordvoerder van de Nieuwe Kerk heeft dat gisteravond, na de
laatste tentoonstellingsdag bekendgemaakt. De komende week
reist de tentoonstelling door naar Stuttgart waar hij eind deze
maand wordt geopend. Voor de Nieuwe Kerk betekent dit be
zoekersaantal een absoluut record. Nog niet eerder in het 12,5
jarig bestaan van de Nationale Stichting de Nieuwe Kerk werd
een tentoonstelling zo druk bezocht. De expositie 'Het Goddelijk
Gezicht van Indonesië' die vorig jaar plaatsvond, was record
houder met 120.000 bezoekers.
Nieuwe balletten van Scapino
Rotterdam Scapino Rotterdam presenteert op 16 mei in Thea
ter Zuidplein een programma met vier nieuwe balletten. De
danser/choreograaf Thorn Stuart komt met een co-produktie
met de actrice Margreet Blanken. Danser/choreograaf Rinus
Sprong toont zijn nieuwe produktie 'Alma', gebaseerd op tek
sten uit de correspondentie van de componist Gustav Mahler en
diens vrouw. Verder is er een werk van Ed Wubbe, de nieuwe ar
tistiek leider van Scapino.
China Arts Culture Festival '93
Rotterdam Het China Arts Culture Festival '93 heeft van 14
tot en met 23 april plaats in het China Hong Kong Trade Centre
in Rotterdam. Zo'n 120 kunstenaars en uitgevers uit verschillen
de delen van China vertonen daar hun produkten. Ze willen
hiermee de belangstelling van de Nederlanders voor de Chinese
cultuur wekken of vergroten. De tentoongestelde voorwerpen en
technieken variëren van schilderijen en traditioneel houthakken
tot het maken van kunstige kapsels.
Take 5', de voorstelling waar
mee Opus One danstheater zijn
vijfjarig jubileum viert, is eigen
lijk meer een musical dan een
dansvoorstelling. Er wordt wel
veel in gedanst, maar er is ook
zang, er wordt een verhaal uit
gebeeld en, wat 'Take 5' vooral
tot een voorstelling voor musi
cal-liefhebbers maakt, ze is
doortrokken van de sfeer en de
stijl die zo kenmerkend zijn
voor dit genre. Helemaal onver
wacht is dit niet. Ook in eerdere
voorstellingen heeft Opus One
op de Amerikaanse traditie ge
steund met jazzdans, tapdans,
showdans en vaudeville.
De dansers verstonden hun
vak goed. De voorstelling liep
gesmeerd en maakte een ver
zorgde indruk, maar toonde
toch ook dat het genre zijn be
perkingen heeft. Het verhaal is
simpel, samengesteld uit ingre
diënten die al veel gebruikt zijn:
de aandoenlijke outcast; een
vrouw verleiden door haar lek
ker te maken met een sieraad,
öf op een sympathiekere ma
nier door haar te betoveren en
een bloem aan te bieden; het
oude vrouwtje dat er toch nog
lustig op los bleek te kunnen
dansen, enzovoorts.
Jeanne Moreau opent filmhuis
den haag «anp
De Franse actrice Jeanne Moreau opent op 28 mei het
Haagse Filmhuis aan het Spui in het centrum van de Hofstad. Het
Filmhuis organiseert de dag erna een openbaar podiumgesprek
met Moreau. Vanaf zondag 30 mei is er een Moreau-hommage/re-
trospectief met films als Jules et Jim, La Notte, Les Amants, Eva en
de vorig jaar vervaardigde The Clothes in the Wardrobe.
Vooraanstaande Engelse groep in Leiden
Sonja van Beek
wint concours
amsterdam
De sfeer van dit alles was van
een ononderbroken vitaliteit.
De opgewekte glimlach, de dik
aangezette hilariteit overheer
sten. Ook toen de arme outcast
beroofd werd, wat toch een
wrange gebeurtenis is, werd de
ze lijn niet echt doorbroken.
Emoties werden alleen op the
atrale wijze uitgebeela. De
dans- en mimebewegingen ble
ven voortdurend in het spoor
van wat in de Amerikaanse
showdans al eerder is gedaan.
Verrassende momenten waren
er daardoor vrijwel niet.
De voorstelling toonde het
verhaal" van een outcast, een
straatkunstenaar die in een gro
te koffer woont en geconfron
teerd wordt met de verlokkin
gen van een succesvoller be
staan in de maatschappij: weel
de, vrouwen, huwelijk, kinderen
en een sociaal leven. Maar hij
blijft een eenling, wordt zelfs
nog meer vernederd door rovers
en een vrouw die hem misleidt.
Hij vermoordt deze vrouw en
verbergt haar in zijn koffer. Het
had nog spannend kunnen wor
den: hoe zou het met de moor
denaar aflopen? Maar een echte
ontknoping kregen we niet. Het
bleek dat er niets echt was ge
beurd, dat alles slechts een
droom was van de outcast. Over
het geheel genomen was de
voorstelling wel onderhoudend,
maar ook te vlak om een diepe
indruk achter te laten.
De Londense groep Cheek by Jowl is voor een korte tour
nee in Nederland. Op 16 april staan zij in de Leidse
schouwburg. Onze verslaggever zag de voorstelling
'Don't fool in love'/The Blind Men' reeds in het Schotse
plaatsje Hexam en sprak na afloop met de buitengewoon
talentvolle hoofdrolspeler Michael Sheen.
bliek, proberen je net zo direct
voor hun standpunten te win
nen als de demagogische politi
ci van The House of Lords, de
Eerste Kamer van het Britse
parlement. Tegelijk bewaakt re
gisseur/artistiek leider Declan
Donnellan met een perfect ge
voel voor ritme en melodie de
gekozen komediestijl. Hoe uit
bundig en levendig ook, ge-
schmier wordt het nooit.
Het in eigen land hoog ge
waardeerde Cheek by Jowl was
vorig seizoen ook al in een aan
tal Nederlandse theaters te zien,
toen met de 10-jarige jubileum-
produktie 'As you like it' van
William Shakespeare. 'Don't
fool with love' bezit een verge
lijkbare sfeer, is dan ook ge
schreven door een groot be
wonderaar van de befaamde
Engelse bard: de Fransman Alf
red de Musset (1810-1857).
De Musset verwerkte in dit
stuk zijn tragische ervaringen
met George Sand, die hem tot
tweemaal toe voor een ander
verliet, in de vrouwelijke hoofd
rol zou hij al zijn scepsis over
het fenomeen van de liefde
hebben gelegd. Aan de figuur
van Michael Sheen de zware
taak om niet onder de last van
deze zwartgalligheid te bezwij
ken. Hij verdedigt de vitaliteit,
het optimisme, de lust tot leven.
Pint
De 24-jarige Michael Sheen
blijkt in werkelijkheid net zo
'adorable' en vol goede moed te
zijn als het karakter dat hij
speelt. Na de voorstelling, als
het 18de eeuwse kostuum is
verwisseld voor een spijker
broek en de eerste teugen van
een 'pint' zijn genomen, spat de
innemende energie nog steeds
van hem af.
„Cheek by Jowl is een heel
bijzondere groep. Regisseur De-
hexam eric van der velden
„Je bent 18 en je gelooft niét in
de liefde?" De jeugdige acteur
Michael Sheen weet een derma
te diepgewortelde ontzetting in
het woordje 'niet' te leggen, dat
ons als publiek slechts één reac
tie rest: 'Hear, hear, hear...'
Wij, de bezoekers van 'Don't
fool with love', voelen ons in het
theatertje van het Schotse
plaatsje Hexam verenigd door
een gemeenschappelijke ge
dachte: Inderdaad, waar gaat
het met de wereld naar toe als
zelfs de jeugd het geloof in de
liefde kwijt raakt?
Een verbroederend inzicht
dat onmiddellijk weer op losse
schroeven wordt gezet door
Sheens tegenspeelster, de actri
ce Maria Miles. 'Jij bent verliefd
op je verliefdheid', repliceert ze
trillend van verontwaardiging,
,,Als jij je verliefdheid maar
hebt, en om meer draait het le
ven voor jou niet."
Sheens gezichtsuitdrukking
bevestigt wat wij zelf ook den
ken: daar zit wat in. Goed, zo
geeft onze romantische held
schoorvoetend toe, misschien
houdt hij zich inderdaad wat
blind voor de realiteit. Ook hij
kan niet ontkennen dat veel
liefdes roemloos ten onder
gaan, dat verliefdheid vaak ein
digt met pijn. „Maar", zo zegt
Sheen met een stem die bruist
van herwonnen vitaliteit, ,al
word ik door de liefde teleurge
steld, al zal de liefde me laten
lijden, ik zal tenminste kunnen
zeggen: 'Ik heb geleefd. Echt ge
leefd'."
Schaamteloos
Het Londense reisgezelschap
Cheek by Jowl maakt theater
zoals wij dat in Nederland ei
genlijk niet kennen. De acteurs
spelen schaamteloos op het pu-
Michael Sheen in 'Don't fool with love': „Het is niet: 'jullie zitten hier en ik sta daar met e
clan Donnellan stelt fundamen- sta daar met een groot geheim
tele vragen over wat theater is, en het is aan jullie of je achter
over wat theater moet zijn. Vol- dat geheim kunt komen, maar:
gens hem heeft het toneel veel hier ben ik geacht publiek en
te lang de fout gemaakt de aan- reken maar dat ik jullie ga ver-
wezigheid van publiek te willen leiden! Ik weet dat veel acteurs
ontkennen. Daar geeft hij een het in hun broek doen voor een
reactie op. Dus bij hem is het dergelijke directe benadering. Je
niet van: jullie zitten hier en ik treedt rechtstreeks
met je publiek en dus wordt het
des te pijnlijker als er niets van
dat publiek blijkt terug te ko
men. Voor mij werkt die speel
stijl heel bevrijdend. Je geeft
heel veel energie, maar je krijgt
ook heel veel energie terug als je
voelt dat de zaal met je mee-
ademt."
De 19-jarige Sonja van Beek
heeft zaterdagavond in het
Concertgebouw in Amsterdam
het 14de Nationaal Vioolcon
cours gewonnen. Aan de prijs is
een geldbedrag van 30.000 gul
den verbonden.
Als tweede eindigde de 19-ja-
rige Wouter Vossen. Een gedeel
de derde prijs was er voor de
15-jarige Janine lansen en de
22-jarige Odette Burger. De der
de-prijswinnaars moeten het
prijzengeld van 8.000 gulden
delen. De tweede prijs bestaat
uit een geldbedrag van 15.000
gulden.
Van Beek is sinds 1988 leer
ling aan het Sweelinck Conser
vatorium in Amsterdam. Sinds
haar dertiende treedt zij regel
matig op met onder andere het
Noordhollands Filharmonisch
Orkest. Zij won reeds diverse
prijzen. Van Beek was volgens
de jury een overtuigende win
nares met een enorme profes
sionaliteit. Twee jaar geleden
won de violiste Saskia Viersen
het 13de Vioolconcours.
Goekoop opent
museumweekend
leiden/zwolle
Burgemeester C. Goekoop van
Leiden verricht volgende week
vrijdag de officiële opening van
het 13de Nationaal Museum-
weekeinde. Dat gebeurt 's mid
dags om drie uur in het Provin
ciaal Overijssels Museum in
Zwolle.
Die middag zal de directeur
van het Nederlands Bureau
voor Toerisme tevens een geld
prijs uitreiken aan een museum
dat zich verdienstelijk heeft ge
maakt op het gebied van regio
nale promotie.
Tenslotte reikt Aart Staartjes
die middag in Zwolle de eerste
prijs uit aan groep 7/8 van ba
sisschool 'De Zwaluw' uit Nes
aan de Amstel. Deze groep won
de nationale kijkdozenwedstrijd
die de stichting Museumjaar
kaart had uitgeschreven.
De grote muziekmaatschappijen zullen aan The
Ex geen cent verdienen. De groep, inmiddels zo'n
slordige dertien jaar bij elkaar, brengt nog steeds
het werk in eigen beheer uit. Zaterdag werd in het
LVC duidelijk dat aan de ongebreidelde experi-
menteerlust van de groep geen einde lijkt te ko
men. Twee jaar geleden maakten the Ex nog het
verrassende 'Scrabblig at the Lock' samen met de
cellist Tom Cora nu stond voor een groot gedeelte
trombonist Wolter Wierbos in de schijnwerpers.
Bij 'Step by step' en 'Drive my man' werden
vanuit een dreigend en zwaar staccato aangesla
gen gitaar regelrechte jazzy breaks ingelast en
waande je je zo in het BIM-huis in Amsterdam.
De oersound van de groep ligt nog steeds dicht
bij de punk. Vrij monotoon aangeslagen basisak
koorden worden afgewisseld met felle bijna beze
ten uitspattingen. Gitarist Terrie freakt er opper-
vlakig gezien op los. Hij geselt zijn gitaar met me
taal of snerpt met zijn nagels de allerhoogste re
gisters af. Vooral door drumster Kat wordt de
structuur van de nummers bijzonder strak ge
handhaafd en klinken de schaarse minimale me
lodieën in een voor The Ex bijzonder heldere ge
luidsmix wonderwel toegankelijk.
Kat zorgt met razendknap, gevarieerd drum-
werk niet alleen voor een solide basis maar
brengt met 'Stupid questions' een adembene
mende toegift. Twee kleine deksels zorgen voor
een zeer subtiel bijna Keltisch ritme. De lekkere
stem van de drumster, declamerend bijna Anne
Clark, wordt aangevuld met een bij dit nummer
bijzonder sobere orchestratie. Dan wordt pas
goed duidelijk hoe vervelend schreeuwerig zanger
G.W. Sok zijn linkse flarden tekst de zaal in heeft
geschreeuwd.
'Untrained ears don't hear anything else but
dischords' tenminste als je de Ex mag geloven. De
kijkers hoefden er zaterdag in het LVC, met een
hoogst toegankelijke Ex, eens een keer niet zoveel
moeite voor te doen.
Kiezen uit 30.000 boeken op cassette? Bel de NLBB. 070-3 211 211
leiden» Burgemeester Goekoop opende zaterdag een expositie, in de Pieterskerk, over Koptische en Ethiopische kunst. Zowel cle traditionele als
eigentijdse kunstvoorwerpen van de Koptische gemeenschappen in Egypte en Ethiopië worden onder de aandacht gebracht. De tentoonstelling
in de Pieterskerk, die nog een vervolg krijgt in Breda en Amsterdam, is te zien tot 23 april, dagelijks van 13.30 tot 16.00 uur (met uitzondering
van 16 en 19 april), maandag tot en met vrijdag ook van 19.00 tot 21.00 uur. Tijdens het Nationaal Museumweekeinde, op 17 en 18 april zijn
de openingstijden van 10.00.tot 16.00 uur. foto hielco kuipers
Carlo Fontana
artistiek leider
Scala Milaan
Aan het bureaucratische gehar
rewar rond de benoeming van
de artistiek leider van de Scala
in Milaan is een eind gekomen.
Carlo Fontana is definitief be
noemd tot chef van het be
roemde Operahuis en zijn con
tract loopt tot eind juli 1996. Dit
heeft een woordvoerder van de
Milanese wethouder van toeris
me en theater, Margherita Boni-
ver, bekendgemaakt.
Een rechtbank in Milaan oor
deelde begin april dat Fontana
de functie van artistiek leider
sinds vorige zomer zonder juri
dische basis vervulde. Fontana
was volgens de rechtbank alleen
voor een overgangsperiode aan
gesteld als opvolger van Carlo
Maria Badini, die in 1990 ver
vroegd opstapte.
Toen Badini's ambtstermijn
vorig jaar zomer afliep was ook
Fontana's mandaat afgelopen,
zo oordeelden de rechters. Uit
eindelijk hakte wethouder Boni
ver de knoop door.
De 46-jarige Fontana toonde
zich opgelucht dat zijn officiële
benoeming tot artistiek leider
nu rond is en de juridische
strijd is bijgelegd. In een eerste
reactie dankte hii vooral de
kunstenaars van ae Scala, die
zich de afgelopen weken de
monstratief achter hem hadden
opgesteld, en het stadsbestuur
van Milaan, dat hem had voor
gedragen.
recensie louis du moulin
Bon Jovi in Ahoy' Met Jon Bon Jovi (zang.
gitaar), Richie Sambora (gitaar, zang), Da
vid Bryan (toetsen), Alec John Such (bas),
Tico Torres (drums) Gehoord: 9/4, Ahoy',
Rotterdam. Herhaling: 23/4
Wat minder hitgevoelig, maar
artistiek wel beduidend vol
wassenen Bon jovi kan intussen
over dat paradoxale showbizz-
lot aardig meepraten. Want ter
wijl de Amerikaanse heavy
rockband op de internationale
verkoopladders lang niet meer
zo prominent figureert, is ze er -
na een uitgebreide periode van
bezinning - als muzikale een
heid alleen maar hechter en ge
raffineerder op geworden.
Het uiterlijk vertoon speelt
nog altijd wel een flinke rol in
het podiumbestaan van voor
man Jon Bon Jovi en de zijnen,
bleek tijdens het eerste van
twee Ahoy'-concerten. De kwa
jongensachtige aanpak, inclu
sief herhaaldelijk inhaken op de
hysterische reacties van de jon
ge dames voor de speelplaats,
heeft inmiddels plaatsgemaakt
voor een meer doordachte be
nadering, waarbij de kapitale
lichtshow beter dan ooit is afge
stemd op vrijwel alle acties van
het energieke vijftal. Zingend
sekssymbool Jon (geboren Bon-
giovi, inmiddels 31 jaar) smijt
als voornaamste blikvanger
minder dan voorheen met zo
wel zijn krachten als zijn char
mes: de stoere lichaamstaal die
hij uitdraagt, is aanzienlijk the
atraler, meer Springsteen-achti-
ger geworden. De 'Billy the Kid
van de Amerikaanse rock' (in
elk geval in eigen ogen) moet
Het uiterlijk vertoon speelt nog altijd een flinke rol in het podiumbe
staan van Jon Bon Jovi. foto epa
gladheid.
Bij Bon Jovi's rentree op Ne
derlandse bodem (na drie jaar)
was er af en toe toch nog ruimte
voor echt spontane een-twee
tjes met de ruim 10.000 fans.
Jon werd bijvoorbeeld oprecht
verrast door de directe massale
bijval bij het inzetten van
'Wanted dead or alive' (na een
van de weinige pure soli van gi
tarist en tweede man Richie
Sambora) en liet zich prompt
ontvallen dolblij te zijn dat er
over twee weken nog een twee
de bezoek aan Ahoy' wacht. Zijn
eigen 'vrijdagavondgruicT
kwam ook tot uitdrukking In de
finale Bad medicine', die dank
zij onder meer de toevoeging
van het aloude 'Shout' tot een
perfecte climax werd verheven.
Bon Jovi benutte heel handig de
roep om meer om de meest re
cente singles (de bescheiden hit
'Bed of ruses' en hei naai 112
neigende 'in these arms') met
verve aan te prilzen.
