'Nieuwe wet
desastreus'
Kerk Samenleving
Oliën gewijd
Hervormd Amsterdam federeert
ZATERDAG 10 APRIL 1993
N OER PLAS. 071 -161421
UIT DE KERKBLADEN Appèl van Gereformeerde Bond
Paasboom 1
Het Engelbulletin van de
Engelbewaardersparochie
in Lisse signaleert een nieu
we trend: de paasboom.
Hoewel, nieuw? „Steeds
meer mensen zetten met
Pasen een paasboompje in
huis - meestal een wilgetak
- versierd met leeggeblazen
en beschilderde eieren aan
een kleurig lint. Op hel eer
ste gezicht lijkt dit een
nieuw gebruik. Het is echter
een afgeleide van de palm-
pasentak. een eeuwenoud
paasgebruik vol symboliek.
De boom is van oudsher
een vruchtbaarheidssym
bool en heeft door de eeu
wen heen bij elke seizoens
wisseling een belangrijke
rol gespeeld. Samen met de
zon was de boom het teken
van nieuw leven. We zien
de boom dan ook nog
steeds bij allerlei oude fees
ten terugkomen. Het be
kendste voorbeeld is na
tuurlijk de kerstboom, maar
ook bij de viering van St.
Jan wordt de boom nog als
svsmbool gebruikt: bekend
als de meiboom."
Paasboom (2)
„De versierde paasboom
die we nu meer en meer in
de huiskamer zien, is een
variant van op de palmpa-
sentak, afkomstig van de
boom die men vroeger (en
soms nog) op Palmzondag
in de rooms-katholieke kerk
had staan. Elke kerkganger
kreeg op deze dag - omdat
men ook de intocht van
Christus, waarbij Hij werd
ingehaald met palmtakken,
wilde herdenken - een takje
van deze boom mee naar
huis. De bedoeling was om
deze vervolgens op de hoek
van de akker te plaatsen of
in huis, als symbool voor
groei en vruchtbaarheid."
Paasboom (3)
„Het palmpasentakje werd
later gevolgd door het zoge
noemde palmpasenboom
pje: ;<?en versierde tak met
een twee-armig topje, gelij
kend op een palmpasen
boom uit de kerk, meestal
een groenblijvende buxus.
Bovenop het middelste tak
je plaatste men van brood
kruim of -deeg een haan en,
daaronder kwam een
kransje te hangen, als sym
bool voor de zon, het licht
dat men natuurlijk ook no
dig heeft voor een goede
oogst. Aan de krans kwa
men op vier punten uitge
blazen eieren te hangen:
één van de belangrijkste
symbolen van nieuw leven.
Met dit versierde boompje
trokken de kinderen langs
de boerderijen, waar zij het
aanboden als symbool voor
heil en zegen over het land.
In ruil voor iets anders, bij
voorbeeld snoep.
Paasboom (4)
„Er werd een - overigens ty
pisch Nederlands - paas-
liedie bij gezongen, dat
luid: Ei, ei, koerei, één ei is
geen ei, twee ei is een half
ei en drie ei is een paasei',
hetgeen zoveel wil zeggen
als: wees niet te krenterig
met uw gaven, heb vol
doende over voor een goe
de oogst van uw land. In
Nederland ziet men het
palmpasenboompje langza
merhand verdwijnen. Maar
met de versierde paasboom
wordt nu wellicht de trend
gezet naar een nieuw paas-
ritueel en misschien blijft
zo toch nog iets van een
oud Nederlands volksge
bruik levend.
De Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde
Kerk roept de hervormde gemeenten op bij de Eerste Ka
mer aan te dringen op verwerping van de 'desastreuze'
Wet Gelijke Behandeling. De wet dringt de libertijnse
normen en waarden, die een meerderheid van de Neder
landse bevolking aanhangt, op aan het christelijk volks
deel, schrijven de Bond en de Noorderkerkgemeente
Amsterdam in een 'appèl aan kerk en samenleving'.
huizen. anp
De Wet Gelijke Behandeling
ontneemt christelijke scholen
en andere organisaties de vrij
heid personeel te benoemen dat
in levensstijl de grondslag van
de school ook in praktijk brengt,
menen de Bond en de gemeen
te. Minister Dales van binnen
landse zaken zei in het debat
zelfs dat de overheid mag uit
maken wat christenen zonde
mogen noemen, wat 'wel een
uiterste vorm van ongeoorloof
de overheidsinmenging' mag
heten.
De beide organisaties storen
zich aan 'het onbegrijpelijk stil
zwijgen' van de leiding van de
kerken en in het bijzonder de
Nederlandse Hervormde Kerk.
Deze kerk heeft na de Tweede
Wereldoorlog geleerd zich te
richten tot overheid en volk met
Gods beloften en geboden.
„Wordt de kerk echter nu juist
niet geroepen om openlijk te
belijden en profetisch te spre
ken, nu namelijk de geestelijke
vrijheid van christenen in dit
land wordt bedreigd?" Juist nu
de weg wordt geplaveid voor
'fanatieke intolerante ideologie-
en', moet de kerk spreken.
De Bond en de Noorderkerk
gemeente leveren kritiek op het
CDA. De drie kleine christelijke
partijen worden geprezen om
hun principiële houding tegen
over de wet, maar de Bond en
de Noorderkerkgemeente noe
men de verdeeldheid tussen de
drie partijen 'schrijnend'.
Rotterdam Hulpbisschop Niënhaus van Utrecht verving deze week de afgetreden bisschop Bar tijdens
het wijden van de oliën in de kathedrale kerk van Rotterdam. De wijding en zegening van de oliën gebeur
de volgens een oud-katholiek gebruik voor Pasen. De oliën worden in het komende jaar gebruikt in de pa
rochies van het bisdom Rotterdam bij de bediening van de sacramenten en belangrijke gebeurtenissen
zoals kerk- en altaarwijdingen. foto anp
amsterdam anp
Paasconferentie met passiespel
De Johan Maasbach Wereldzen
ding houdt op tweede paasdag,
maandag 12 april, een landelij
ke Paasconferentie in het Haags
Congresgebouw. Het evene
ment is voor iedereen - met of
zonder kerkelijke binding - toe
gankelijk. Op het programma
staan onder meer de uitvoering
van een passiespel door een
theatergroep, er wordt muziek
gemaakt en de evangelisten Jo
han en David Maasbach lichten
de paasboodschap toe. De con
ferentie is een 'echte familie
dag': voor de kinderen is er een
speciaal programma. Het eve
nement begint om 10.00 uur en
duurt tot ongeveer 17.00 uur.
De hervormde gemeente in
Amsterdam wil in 1996 federe
ren met de Gereformeerde Ker
ken en de Evangelisch-Lutherse
Gemeente in Amsterdam. De
centrale voorzieningen worden
zo gereorganiseerd dat zij in
een breder oecumenisch kader
kunnen worden ingepast, waar
mogelijk met de Samen op
Weg-partners. Dit staat in Con
centratie en vernieuwing, het
beleidsplan voor de jaren 1993 -
1998.
De hervormde gemeente Am
sterdam telt minder dan 8000
lidmaten. Minder dan de helft
betaalt een kerkelijke bijdrage.
Per jaar vermindert het aantal
lidmaten met 800. Hierdoor valt
de basis voor het traditionele
kerkewerk snel weg. Het weg
vallen van de financiële basis
noodzaakt tot het maken van
pijnlijke keuzes. „Wij kunnen
eenvoudig niet op dezelfde wij
ze doorgaan."
Behalve de financiële nood
zaak is er ook de samenstelling
van de Amsterdamse bevolking
die tot een herbezinning op het
beleid noopte. De meerderheid
van de bevolking is alleen
staand. Jongeren en bejaarden
zijn oververtegenwoordigd. Jon
ge gezinnen ontbreken veelal.
Waar ze nog zijn, zijn ze van
buitenlandse, vaak ismalitische
afkomst.
Van de totale bevolking komt
25 procent uit emigratielanden
als Suriname, Marokko en Tur
kije. In het jaar 2000 zal de helft
van de Amsterdamse kinderen
een allochtone achtergrond
hebben.
BOEKBESPREKING
God heeft ons gratis geschapen
Wie het Koninkrijk Gods niet ontvangt als een kind, zal
het voorzeker niet binnengaan, houdt Jezus in het Mar-
cus-evangelie Zijn discipelen voor. Over hoe kinderen
tegen het geloof en de bijbel aankijken, is bij uitgeverij
Nijgh Van Ditmar een kostelijk boekje verschenen.
Italiaanse scholieren antwoorden in 'God heeft ons gra
tis geschapen' met ontwapenend eerlijke, humoristi
sche en soms ook ontroerende opstellen op vragen als:
Wie is God en waarom heeft Hij ons geschapen, wat is
je beschermengel en waarom werden Sodom en
Gomorra vernietigd?
De fantasieën worden het meest ongebreideld als de
opdrachten ook wat vrijer worden. Vertel iets over
priesters, is zo'n voorbeeld: „Ik voor mij vind dat pries
ter zijn het beste is van de hele wereld. Je eet, je drinkt,
je slaapt, je hoeft geen kleren te kopen, geen vrouw te
onderhouden, geen kinderen, geen ouders, je betaalt
geen huur en op het eind ga je ook nog naar de He
mel."
Ontroerend is de manier waarop een scholier 'iets'
over een wonder van Jezus vertelt. „Jezus heeft veel
wonderen verricht, de verblinde, de melaatse, de lam
me, de gekalmeerde storm, de wandeling op de wate
ren, enzovoort. Maar één wonder heeft hij niet verricht.
Hij heeft mijn broer niet van de drugs gered. Maar leest
u dit opstel alstublieft niet in de klas voor."
De opstellen zijn gebundeld door schoolmeester
Marcello d'Orta, die twee jaar geleden al op soortgelijke
wijze een boekje samenstelde over onderwerpen als
drugs, criminaliteit en voetbal. Hoewel de verhalen
soms een Zuiditaliaanse sfeer ademen en ook de door
de scholieren aangehaalde voorbeelden af en toe wat
ver van de Nederlandse cultuur afstaan, is de wonderlij
ke redeneertrant van de kinderen universeel. Net als
sommige 'helden' die ze tér ondersteuning van hun ge
lijk opvoeren. Zoals Maradona, de voetbalster die des
tijds nij Napoli speelde en nu figureert in een antwoord
op de vraag wie er zoal heilig verklaard kunnen worden.
„Als Maradona geen drugs gebruikte en op de WK niet
vuile klerelijers had gezegd, als hij niet met een andere
vrouw naar bed was geweest en elke dag trainde, dan
kon hij best heilig verldaard worden."
Eén van de mooiste opstellen gaat over het offer van
Isaak. Vrij nauwkeurig wordt beschreven hoe Abraham
zijn enig geboren zoon op het offerblok moest vastbin
den en pas op het laatste moment van een engel een
Een wassen beeld van Maria Magdalena. Florentijnse
volkskunst uit de achttiende eeuw, te vinden in Saint-
Maximim. foto •pelgrimages
teken kreeg dat zijn leven gespaard kon worden.
„Toen bond hij Isaak op de houtblokken en tilde het
mes omhoog. Op dat moment verscheen er een engel
en die hield Abrahams hand tegen. Hij zei tegen hem:
'We hebben gezien dat je niet tot ongehoorzaamheid
bent vervallen, goed zo! Zo is het wel genoeg: voor van
daag hoef je je zoon niet meer te doden.'
En Abraham en Isaak gingen terug naar het dorp.
Maar dit is zo'n raar verhaal, ik denk dat ze het ver
zonnen hebben."
God heeft ons gratis geschapen Het evangelie volgens
de kinderen uit Arzano Marcello d'Orta (red.). - Am
sterdam Nijgh Van Ditmar, 1993. - 110 p. ISBN
90-386-5482-X. Prijs 19,90 gulden.
Pelgrimages
Banneux, Lourdes en Santiago de Compostella zijn na
men die je onmiddellijk te binnen schieten als naar be
kende bedevaartplaatsen wordt gevraagd. Maar er zijn
veel meer heilige plaatsen die in de afgelopen eeuwen
duizenden pelgrims hebben getrokken. Ben Wasser be
schrijft in het boek 'Pelgrimages' ruim zestig bedevaart
plaatsen van de westerse christenheid. Door hun aan
trekkingskracht op de gelovigen groeiden de heilige
plaatsen uit tot brandpunten van cultuur, met een rijk
dom aan kunstwerken, gebouwen, legenden en tradi
ties.
Deze rijkdom wordt door Wasser weergegeven 'zon
der wetenschappelijke pretenties', zoals hij zelf in het
woord vooraf schrijft. „Een uiteenrafeling van waarheid
en verdichtsel heeft mij niet voor ogen gestaan." De le
zer die het allemaal precies wil weten verwijst hij naar
de na elke beschrijving aangegeven literatuur. Met die
bewuste keuze heeft de auteur de leesbaarheid van zijn
boek alleen maar vergroot.
'Pelgrimages' biedt een beschrijving van de aanwezi
ge relieken in een bedevaartplaats, maakt melding van
bezoekersaantallen en beschrijft de legenden, tradities
en artistieke meesterwerken en devoties. De gekozen
alfabetische volgorde (van Aken tot en met Zebrzy-
dowski) maken het ook tot een handig naslagwerk. Het
is mooi uitgevoerd met kaartjes, tekeningen en foto's.
Pelgrimages Bedevaartplaatsen van de westerse
christenheid Ben Wasser. - NijmegenSun, 1993. - 380
p. ISBN 90-6168-383-1. Prijs 49,50 gulden.
De legende van Christophorus
De beeltenis van Christoffel (Christophorus) is terug te
vinden in auto's, trucks, stuurhutten en cockpits. En
dat is. geen wonder. 'Ten dage dat gij de beeltenis van
Christophorus hebt aanschouwd, zult gij een kwade
dood niet sterven', zo luidt de legende.
De Rooms-Katholieke Kerk voerde hem onlangs van
de heiligenkalender af, maar auteur Nico ter Linden
houdt zijn geschiedenis levend in 'De legende van
Christophorus', uitgegeven door Kok in Kampen. Het
boekje bevat de oudste Nederlandse vertaling uit 1490
van het verhaal van de heilige reus die het Christuskind
hoog en droog door een woest stromende rivier naar de
overkant droeg.
Ter Linden maakte er meditatieve kanttekeningen
bij. Het tot 'magie' bestempelen van de overtuiging dat
de beeltenis van Christophorus behoedt voor een kwa
de (lees: plotselinge) dood, noemt hij 'eenvoudig ge
noeg'. "Maar het ware ook te bezien als uitdrukking
van het vertrouwen dat wij in leven en sterven Christus
toebehoren, dat wij geroepen zijn tot dienst en met vol
harding ons karwei moeten zien te klaren. Ons is welis
waar geen kalme reis beloofd, maar wel een behouden
thuiskomst."
De legende van Christophorus Nico ter Linden. - Kam
pen Kok,
gulden.
1993. - 63 p. ISBN 90-242-2465-9. Prijs 16,50
dick van der pus
COLOFON
Arnold (adp:
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgeverii Damr
DIRECTIE. J. de Vries, G.P
HOOFDREDACTIE- Jan-Geert Majoor, F
Nypels, Henk van der Post (ad/).
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1.2311 BG Leiden,
telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN
I 02521-1
it 26a Li
POSTADRESSEN
Postbus 54.2300 AB U
ADVERTENTIES
ma.-vri|. van 0800-1700 u
Telefoon: 071-161400.
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma.-vri|.van 8.30-17.00 ui
(Sleuteltjes) Telefoon071-'
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bij vooru
KUCHTEN BEZORGING:
mat/m/vri|: 18 00-19 30 uur,
ichten071-161385.
HET WEER
ROB GROENLAND
Pasen aan de frisse kant
De huidige serie atmosferische be
rekeningen van het Europees weer-
centrum te Reading laten zien dat
de paasdagen in Nederland zeker
niet te warm zullen verlopen. De
kaarten projecteren een groot ho-
gedrukgebied boven Scandinavië
dat daar voor droog en zonnig weer
zorgt. Boven de Britse Eilanden
stroomt zachte en vochtige oce-
aanlucht binnen, die op zijn weg
naar het oosten boven de Neder
landse kust lijkt te gaan stagneren.
Dit stagnatieproces openbaart zich
vandaag op paaszaterdag al boven
ons land. De verwachting is dat een
langgerekt front deze middag er
gens boven het midden van Neder
land tot stilstand komt. Voor onze
regio betekent dit meestentijds be
wolkt met vooral deze ochtend nog
wat regen. Bij een zuidoostenwind
4-6 bft wordt het niet warmer dan
12 graden in de middaguren. Tus
sen vanavond en morgenavond ko
men we in een gebied zonder fron
ten te liggen en met enige mazzel
komt morgenoverdag de zon er af
en toe bij. Doch ook dan zorgt een
zuidoost tot oostenwind 3-5 bft
voor een gematigde temperatuur.
Voor tweede paasdag staat een
volgend oceaanfront op het pro
gramma. Dit arriveert waarschijn
lijk in de loop van de dag boven
Zeeland, om daarna langzaam ver
der in noordoostelijke richting te
trekken. We gaan dan onvermijde
lijk toe naar een volgend portie re
gen en een waterkoude oosten
wind.
Dan volgt hier het vervolg op de
chaosverhalen van de afgelopen
dagen in deze column: chaos als
derde wetenschappelijke revolutie
heeft vanaf het vorig decennium
een rage veroorzaakt in de onder-
zoekswereld. Tussen verschillende
vakgebieden heeft dat geleid tot
een samenwerkingsverband. Als ik
met mensen over chaos praat, dan
denkt men automatisch aan een
wanordelijke boel, waar weinig
hoop meer is dat het ooit goed
komt. Dat dit laatste niet waar is,
bewijst onze eigen atmosfeer, die
vanuit totale chaos in korte tijd een
schitterende orde kan scheppen.
Vanuit de weersatelliet is regelma
tig te zien dat uit de onvoorspelba
re, onberekenbare chaos van wol
ken en winden binnen enkele da
gen een prachtige depressie ont
staat die orde schept in alle uitwis
selingsprocessen over een paar
miljoen vierkante kilometer, over
de hele breedte van de oceaan.
Kortom de atmosfeer is een sys
teem dat orde schept uit chaos,
iets waartoe een mens zelf ook in
staat is.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
België en Luxemburg:
Zaterdag plaatselijk wat
regen en vooral in het
zuidwesten van België nu
en dan zon. Zondag be-
gen. Maxima rond 12 gra-
Zaterdag in Noord-Frank
rijk hier en daar wat zon.
Verder veel bewolking en
voornamelijk in Midden-
Frankrijk nu en dan regen.
Zondag bewolkt en perio
den met regen. Maxima
van 10 graden in Norman-
diëtot 15 in het oosten.
Portugal en Madeira:
Portugal: Aan de westkust
half tot zwaar bewolkt en
voornamelijk ten noorden
van Lissabon enkele re
genbuien. Aan de Algarve
perioden met zon en droog. Middagtem-
peraturen van 14 graden bij Porto tot 19
graden bij Faro. Madeira: Perioden met
zon, afgewisseld door wolkenvelden.
Droog. Maxima ongeveer 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: In het noorden half tot zwaar
bewolkt en vooral aan de Golf van Biska
je enkele regen- of onweersbuien. In het
midden en zuiden perioden met zon en
droog. Maxima dalend naar 14 graden
in het noordwesten en 22 graden aan de
Costa's ten zuiden van Benidorm. Cana
rische Eilanden: Zonnig, aan de noord
zijde van de eilanden mogelijk enkele
wolkenvelden. Droog. Middagtempera-
turen 20 graden, aan de zuidstranden
tot 25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag veel bewolking en perioden
met regen. Zondag af en toe zon. afge
wisseld door enkele regen- of onweers
buien. Maximumtemperatuur ongeveer
16 graden, op het Massif Central rond
13 graden. Sneeuwgrens in de franse
Alpen wat dalend naar circa 1700 me
tuur dalend naar ongeveer 18 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Zaterdag half tot zwaar bewolkt en later
op de dag vooral op Corsica en in Noord
en Midden Italië enkele regen- of on-
Zondag af en toe zon. maar
boven 2000 meter'als si
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon en droog. Maxima za
terdag van 15 graden op de eilanden in
het noorden van de Egeische Zee tot 19
graden op de Ionische eilanden. Vanaf
zondag geleidelijk verder oplopende
temperaturen.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse zuidkust zaterdag nog
een enkele bui. Verder perioden met zon
en droog. Middagtemperaturen zaterdag
ongeveer 16 graden. Vanaf zondag ge
leidelijk verder oplopende temperatu-
Duitsland:
Zaterdag is er in het westen veel bewol
king en er valt wat regen. Op beide da
gen is er in het zuiden van Duitsland vrij
veel bewolking en vooral zondag zijn. er
perioden met regen. In het noordoosten
zowel zaterdag als zondag flinke perio
den met zon en droog. Maxima rond 13
graden, in het noordoosten en in
Schleswig-Holstein.7 graden. Zaterdag
in zuid-Duitsland bij föhn plaatselijk 16
graden.
Zwitserland:
Veel bewolking en perioden met regen.
Sneeuwgrens geleidelijk dalend naar
1500 meter. Maxima in de dalen tussen
10 en 13 graden.
Oostenrijk:
Veel bewolking en zaterdag van het
zuidwesten uit regen. Sneeuwgrens zon
dag dalend naar ongeveer 1200 meter.
Maxima in de dalen zaterdag 12 graden,
zondag enkele graden lager.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZONOAG 11 APRIL 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.50 Zon onder 20.27
Maan op 01.34 Maan onder09.37
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 7.00 en 19.32
Laag water 2.57 en 15.47
MAANDAG 12 APRIL 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.48 Zon onder 20 28
Maan op 02.27 Maan onder 10.39
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 7.46 en 20.20
Laag water 3.41 en 16.27
Weerrapporten 8 apr 20 ui
Rotterdam
Twenthe
Barcelona zwaar bew. windst 15
regenbui wzw6 18 12
undst 13 9 10
Lissabon half bew. zw 5
Mallorca half be
