Leidsch
Dagblad
Forse groei
van aantal
werklozen
Eerste vlucht Fokker 70 succesvol
FIOD-onderzoek naar
bouwer laboratorium
4»
ia
Botsing kost Rotterdammer het leven
- O A
GOED
NIEUWS
Een afgeluisterd telefoontje tussen twee KVP-haviken
ZATERDAG 3 APRIL 1993
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40123 LOSSE NUMMERS ƒ1,60
LEIDEN «ERICJAN
De Fiscale- Inlichtingen- en
Opsporingsdienst (FIOD) en
het Openbaar Ministerie stel
len een onderzoek in naar de
activiteiten van Financierings
maatschappij Fib'omij en pro-
jectontwildcelaar ABS. Beide
bedrijven zijn betrokken bij de
nieuwbouw van het Sylviusla-
boratorium aan de Wasse-
naarseweg. Tegen beide be
drijven loopt ook al enige tijd
een faillissementsaanvraag.
Het onderzoek zou onder
meer gericht zijn op fraude
met BTW-rekeningen. Een
woordvoerder van justitie wil
alleen bevestigen dat 'een on
derzoek gaande is'. Aan het
begin van dit jaar legde onder
aannemer De Niers uit Rijs-
bergen de bouw - voor de der
de keer - stil, omdat hij zijn re
keningen niet betaald kreeg
van ABS. Dit bedrijf voert het
project uit in opdracht van Fi-
bomij, dat de opdracht weer
van de Leidse universiteit ont
ving.
De universiteit heeft zich in
deze kwestie steeds zeer af
wachtend opgesteld en wei
gerde in te gaan op de aantij
gingen van de onderaanne
mer. Het is nog onduidelijk
hoeveel geld de affaire de uni
versiteit gaat kosten. Verant
woordelijke woordvoerders
waren gistermiddag niet voor
commentaar bereikbaar.
Nog dit jaar boven de 400.000
De werkloosheid zal dit jaar fors toenemen. Voor het
eind van dit jaar zullen er 400*000 werklozen zijn. Dat is
60.000 meer dan begin dit jaar en 130.000 meer dan me
dio 1992. Dit heeft minister De Vries van sociale zaken
vandaag in Zwijndrecht bekend gemaakt. De bewinds
man pleitte voor meer samenwerking tussen organisaties
die mensen weer aan werk proberen te helpen en instan
ties die uitkeringen verschaffen.
DEN HAAG GPD
nooit meer aan de slag kunnen
komen. Door intensieve bege-
De Vries stelde dat een deel van leiding kan dat worden voorko-
de oplossing ligt door het ver- men, aldus de minister.
groten van het verschil tussen
lonen en uitkeringen. Veel vata-
tures betreffen eenvoudig of tij
delijk werk. Werklozen weigeren
vaak deze banen, omdat de be-
De minister riep werkgevers
op de betrokkenen ook een
kans te geven. Desnoods via tij
delijke contracten of door ge
bruik te maken van overheids-
loning nauwèlijke hoger ligt dan ubsidies op loonkosten,
de uitkering. Zij zijn niet gemo
tiveerd, het werk staat niet aan
of de reistijd tussen woon- en
werkplek is te lang.
Om in de regio meer te kun
nen doen, is het kabinet van
plan de Bijstandswet regionaal
te laten uitvoeren. Een regio-
Volgens de minister zullen naai bestuur moet het beleid
uitstippelen, dat gemeenten
dan vervolgens waar moeten
hebben. Als de arbeidsmarkt maken. Daarnaast wordt de re-
aantrekt, hebben zij zo'n
achterstand opgelopen, dat zij
gionale beleidsvrijheid t
drijfsverenigingen vergroot.
Turkse consul oefent druk
uit op burgemeester Haarlem
HAARLEM •JANETTE LUICHIES
De Turkse consul-
Ustun heeft druk. uitgeoefend
op de Haarlemse burgemeester
Schmitz om een fototentoon
stelling over Kurden niet te ope
nen. Naar nu bekend is gewor
den heeft de consul twee weken
geleden met Schmitz gespro
ken. Het bezoek heeft voor on
rust gezorgd onder Haarlemse
Kurden.
Schmitz is overigens niet ge
zwicht voor de diplomatieke
druk. Anderhalve week geleden
opende zij de tentoonstelling
'Koerden in Iraaks Koerdistan'
van Judith Scheltema in de
stadsbibliotheek. Het gesprek
tussen de consul en de burge
meester heeft overigens niet
lang geduurd. Na vijf minuten
verliet Ustun vertoornd het
stadhuis omdat hij geen voet
aan de grond kreeg bij de bur
gemeester.
opleiding
oor de geestelijke
gezondheidszorg
voor deskundigheidsbevordering
en inservice-opleiding B-verpleegkunde
's-Gravendamseweg 16c, Noordwijkerhout
telefoon 02523-75869
STUDIO 40
HOUTWERE
NOORDWUKERHOUT» Bij een fron
tale botsing op de provinciale weg
S1 in Noordwijkerhout is gister
middag een 43-jarige Rotterdam
mer om het leven gekomen. De
man raakte tussen De Zilk en Lei
den door nog onbekende oorzaak
op de weghelft voor het tege
moetkomend verkeer. Daar reed
hij boven op een vrachtwagen,
bestuurd door een 26-jarige man
uit Rijnsburg. Na de botsing tolde
de auto van de Rotterdammer een
keer rond, waarna hij nog eens
frontaal werd geraakt door de per
sonenauto van een 43-jarige
vrouw uit Alphen aan den Rijn.
Volgens de politie moet de man
op slag dood zijn geweest. De
Rijnsburgeren de Alphense ble
ven bij het ongeluk ongedeerd. De
weg werd in beide richtingen af
gesloten voor het verkeer en pas
een uur later weer vrijgegeven.
FOTO HENK BOUWMAN
'Wjtte fraude'
3 Eén op de tien Rotter
damse uitkeringsge
rechtigden verzwijgt inko
men voor sociale dienst.
Koenigs-collectie
nog dit jaar te
zien in Moskou
MOSKOU HANS GEUEUNSE
CORRESPONDENT
Er komt nog dit jaar een ten
toonstellingvan de Koenigs-col
lectie in het Moskouse Poesjkin-
museum. Dat verklaart Jevgeni
Sidorov, de Russische minister
van cultuur. Sidorov weet nog
steeds niet waar de 134 tekenin
gen van meesters als Holbein en
Rembrandt zijn. Die bleken te
ontbreken aan de collectie toen
deze vorig jaar november voor
het eerst werd getoond aan de
Nederlandse ambassadeur.
Sidorov verzekerde toen dat
teruggave aan Nederland van
de door de Haarlemse bankier
Koenigs bijeengebrachte collec
tie pas ter sprake kan komen,
nadat de kunstwerken eerst aan
het Russische publiek zijn ge
toond. De collectie is ruim veer
tig jaar in de kelders van Sovjet
musea verborgen gebleven. Si
dorov wil niet speculeren over
mogelijkheid en tijdstip van te
ruggave. Eerst moeten juridi
sche experts vaststellen wie de
eigenaar van de collectie is.
De Koenigs-collectie werd in
1940 door de Rotterdamse ha
venbaron Van Beuningen aan
de Duitsers verkocht, een trans
actie die volgens Koninklijke
Besluiten van 1940 onwettig
was.
ARENTHALS
CHAUDR0M
ACCOUNTANTS EN BELASTINGADVISEURS
tyUcoal uóó*-i&ite>ie*
HET WOORD IS AAN
De Ronde van Vlaanderen.
Zondag voor de 77ste keer,
langs een parcours dat
druipt van de mythen en
legenden.
Vissers. Hard knokken om
het hoofd boven water te
houden.
Met de handen omhoog
gaf Oscar Carrizo zich over
aan de Engelsen. Zij
schoten hem in het hoofd.
Terug naar de Molukken
om te praten met zijn volk.
De stiekeme droom van
loop Manusama.
Coma is erg, maar de
periode erna is honderd
keer erger.
Winst 1992 keldert door voorraad onverkochte vliegtuigen
Albert Plasschaert
Humor is een zacht moedig zijn.
VANDAAG
Binnenland-
Buitenland
Cultuur
Feiten en meningen
Gesprek van de dag -
Info
Programma's8,9
Randstad16
Regio11,13,14.15
Religie -
Sport
VANDAAG OOK
TOERISME
PAGINA 27
HET WEER
Weersverwachting van het KNMI
Perioden met zon
Droog en penoden met zon Mid-
dagtemperatuur ongeveer 10 gra
den. Weinig wind.
De vooruitzichten voor zondag tot
en met woensdag: Wisselvallig en
overwegend bewolkt. Middag-
temperatuur rond 11 graden
AMSTERDAM HfcNNY VAN EGMOND
IN VERWACHTING?
ZONDAG VRIJ?
Zie advertentie pagina 22
De eerste vlucht van een proto
type van de Fokker 70 is succes
vol verlopen. Het toestel vertrok
gistermiddag van Woensdrecht
en kwam na een vlucht van drie
uur en drie minuten aan op
Schiphol. „De Fokker 70 ge
droeg zich zoals je van een Fok
ker-vliegtuig zou mogen ver
wachten: gemakkelijk te bestu
ren, direct en precies reagerend
op stuurcommando's en uiterst
wendbaar", aldus chef-vlieger
Jaap Hofstra.
De eerste vlucht viel samen
met de presentatie van de cij
fers over 1992. Daaruit bleek dat
de winst van Fokker fors is ge
kelderd. Bij een omzet van bijna
4,1 miljard gulden (3,8 miljard
in 91) werd een nettowinst van
een 19,8 miljoen gulden be
haald. In 1991 bedroeg de winst
nog 77 miljoen. De winst wordt
geheel toegevoegd aan de reser
ves. De aandeelhouders krijgen
gèen dividend.
De winstdaling is vooral te
wijten aan het grote aantal on
verkochte vliegtuigen dat op
Woensdrecht staat. De financie
ring daarvan kost veel geld. Bo
vendien doen de luchtvaart
maatschappijen steeds minder
aanbetalingen door de slechte
financiële situatie waarin zij
verkeren.
Fokker doet geen uitspraak
over het resultaat in 1993. Wel
bevestigde de voorzitter van de
raad van bestuur, E.J. Neder-
'n vliegende start
in het HBO
CURSUS
HAVO-HBO
1-18 juni 1993
20.00 uur
Slictaing UucMiM Ac
V
jut riérsssx.*,.
Lcidjch Dagblad
koom, dat de cijfers over 93 na
delig worden beïnvloed. Twee
zaken springen er daarbij uit: de
kosten die zijn gemoeid met het
verminderen van het aantal ar
beidsplaatsen met 2.100 en op
nieuw de kosten die samenhan
gen met de onverkochte vlieg
tuigen.
Nederkoom zei overigens te
verwachten dat de luchtvaartin
dustrie over enkele jaren weer
betere tijden zal beleven. „Het
is voor ons hollen of stilstaan."
Hij benadrukte dat de samen
werking met DASA een goed be
gin is. „Fokker alleen had geen
toekomst meer." Door de over
name verdubbelt het eigen ver
mogen van Fokker, waardoor de
ontwikkeling en introductie van
nieuwe vliegtuigen mogelijk
wordt.
Vooralsnog gaat Fokker enke
le moeilijke jaren tegemoet.
Niet alleen verliezen 2.100 men
sen -hun baan, ook de vliegtuig-
produktie wordt fors terugge
bracht. Fokker gaat inmiddels
door met het ontwikkelen van
nieuwe vliegtuigen. Over een
jaar of twee zal een verlengde
Fokker 50 als Fokker 60 op de
markt worden geïntroduceerd,
zo is de verwachting. Van dit
toestel zal eerder al een militai
re versie verschijnen.
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws.
Dus neem ik
nu een abonnement.
f
Voorletter»:
Adres
Postcode
Plaats
:Td.;
HAARLEM RONALD FRISART
Op een kille avond in 1949 duwt iemand een kaartje in
de brievenbus van een Haagse woning. Het vermeldt de
inhoud van een telefoongesprek tussen Batavia en Den
Haag. Vier dagen later buigt de ministerraad zich er
over. Want aan de Haagse kant van de lijn had op 13 fe
bruari Carl Romme gezeten, godfather der katholieken
en KVP-fractieleider in de Tweede Kamer. Hij telefo
neerde met Louis Beel, ex-premier en Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon in Indonesië. En die brieven
bus was van Willem Drees, minister-president van het
koninkrijk. Iemand had de PvdA-voorman willen in
lichten over een afgeluisterd gesprek tussen de twee
prominentste KVP'ers van die dagen.
Nederland worstelde met de Indonesische Republi
keinen, die merdeka (vrijheid) eisten voor hun vader
land. Nederland wilde wel toegeven, maar op Neder
landse voorwaarden. Met twee veldtochten, politionele
acties genoemd, had Nederland getracht de Republikei
nen weg te vagen. Vooral de KVP had op die oorlogjes
aangedrongen, op meer dan politiek geoorloofde wijze.
De PvdA had uiteindelijk ingestemd, maar niet van har
te. Het afscheid van de kolonie bracht het Nederlandse
kabinet begin 1949 herhaaldelijk aan de rand van de
politieke afgrond.
Een uitstekend klimaat dus voor zaakjes als het af
luisteren van een telefoontje tussen twee katholieke ha
viken. De ene, Romme, zit als fractieleider vast in het
zadel. De andere, Beel, vindt dat hij niet genoeg zijn zin
krijgt en dreigt herhaardelijk met aftreden als hoogste
ambtenaar in Indonesië. En dat alles terwijl de minister
van overzeese gebiedsdelen, Sassen (ook KVP), net is
opgestapt.
Voor spoedberaad komt Beel naar Den Haag. De mi
nisterraad ontvangt hem op 17 februari. Het zal er gaan
stuiven, voorspelt Romme: „Beel zal beginnen met een
nummertje te praten over het afluisteren van telefoon
tjes: voor zoover zijn inlichtingen gaan, zou de heer
Fock (adviseur van Drees, red.) opdracht ter zake heb
ben gegeven."
Beel begint er inderdaad over. Hij heeft volgens de
notulen van de ministerraad gehoord dat telefoons
worden afgeluisterd en wil uitgezocht zien wie dat heeft
gedaan en in wiens opdracht. „De geheimhouding de
zer gesprekken zal moeten worden verzekerd."
Kan Drees deze zware aantijging pareren? Hij geeft
toe dat hij. „onuitgelokt", weet van het gesprek tussen
Beel en Romme. Maar fijntjes wijst hij er op dat die el
kaar hebben gesproken na tussenkomst van hun partij
genoot Sassen. En die is afgetreden en heeft zich dus
niet meer met staatszaken te bemoeien!
Beel verweert zich: hij wist tijdens het telefoontje nog
niet dat Sassen was afgetreden. Mis! Minister van bin
nenlandse zaken Van Maarseveen. die Sassens porte
feuille waarneemt, zegt dat hij Beel heeft ingelicht.
Drees merkt op dat zulke telefoontjes helemaal niet
geheim zijn, en deelt dan de knock-out uit: „Hij ont
raadt het om uit te zoeken wie de onderhavige notitie
heeft gemaakt, omdat dan overmijdelijk ook het optre
den in deze van de heer Sassen en van Prof. Romme al
gemeen bekend zal worden, hetgeen hem politiek niet
wenselijk voorkomt." Met ander woorden: als we het
gaan uitzoeken, moet iedereen met de billen bloot
ook Sassen die zijn boekje te buiten is gegaan. En ook
Romme. die als fractieleider niet met een hoge ambte
naar (Beel) mag konkelen tegen het kabinet.
Spannende lectuur, verborgen in een vuistdik bock
met officiële stukken, samengesteld door dr. P.J. Droog
lever en drs. M.l.B. Schouten van het Instituut voor Ne
derlandse Geschiedenis. Hun jongste produkt heet ver
pletterend saai: Officiële bescheiden betreffende de Ne
derlands-Indonesische betrekkingen 1945-1950, Zeven
tiende deel, 13 januari 1949-28 februari 1949. Wie stug
doorleest, ontdekt hoe de vork met dit afiuisterzaakje in
de steel zit.
Pagina 2: 'Ben bereid crisis te bevorderen'.
Na de rrnlf 2 weken
betaal ik mijn abonnement:
Q Per maand, automatisch
i 28,75)
i Q Per kwartaal
O via acceptgiro 82,85)
Q automatisch 82.85)
Nr. hank/giro.
Handtekening
rmdn pmurgrl
Of bel 071-128030
