'Wij willen geen schisma'
Kerk Samenleving
HAGGADA
ZATERDAG 3 APRIL 1993
UIT DE KERKBLADEN
Pepermunt (1
Met onderscheid tussen de
Gereformeerde Kerk (syno-
daalj en de Gereformeerde
Kerk Vrijgemaakt staat cen
traal in de column van Fre
derick Lunshof in het Öegst-
geester Kerkblad Oke. „Mijn
oma was zich altijd zeer be
wust van haar eindigheid. De
laatste twintig jaar van
haar leven vroeg ze zich,
staande voor de etalage van
een damesmodezaak, stee
vast af of een aanschaf nog
wel de moeite waard zou
zijn. Zij sprak dan de voor
ons gevleugelde woorden
'Zol ik t nog wel doun?',
waarop mijn moeder haar
toch weer wist over te halen
en oma een stemmige man
tel met dito hoedje kocht.
Het ene jaar een donkerblau
we, het jaar daarop donker
grijs. En zo ging oma dan
'noar kerk'. Naar de Gerefor
meerde Kerk Vrijgemaakt wel
te verstaan."
Pepermunt (2)
„Ik herinner me dat ze een
keer bij ons logeerde", ver
volgt Lunshof, "en ik met
haar mee mocht naar 'haar'
kerk. Voor de preek stopte ze
me tot mijn verrassing een
mentosje toe. In mijn kin
derogen was dat een hele
verbetering vergeleken met
het bekende kringetje waar
mee ik gewoonlijk een Gere
formeerd Synodale preek
moest uitzitten. Ik heb lang
gedacht dat er tussen die
twee kerken slechts een ver
schil in pepermunt bestond.
De schokkende ontdekking
dat er ook kerken waren
waar in het geheel geen pe
permuntjes verstrekt werden,
deed ik pas later."
Pepermunt (3)
Schokkender was echter de
ontdekking dat de bereidheid
om naar eikaars kerk te gaan
'bij oma en mij' niet geheel
wederzijds was. „Ik heb dat
lange tijd niet begrepen. Ik
bedoel, als je kleinkind ge
doopt wordt, en die kerk is
aan de overkant van de
straat. Ze kon het niet op
brengen, de drempel was
haar te hoog. Ik zou dat
graag toeschrijven aan de
tijdgeest van toen. de vijftiger
jaren. Maar als ik nu langs de
Ltjtweg fiets (waar de 'vrijge-
maakten' in Oegstgeest ker
ken red.), vraag ik me met
spijt af of er sindsdien we
zenlijk iets veranderd is."
Herdershond
Uil de notulen van de paro
chievergadering van de St.
Jan's Onthoofding in Zoeter-
woude-Dorp: „De pastoor
deelde mee dat hij graag van
dingen en gebeurtenissen op-
de hoogte wordt gesteld. Hij
zei dat hij wel herder is, maar
geen herdershond. Hij kan
de dingen niet ruiken."
Graffiti
Het mededelingenblad van
de St. Martinus-parochie in
Hillegom ('Met Martinus on
derweg') citeert met instem
ming een tekst van F. de
Lange. Onder het kopje 'Ter
Overweging' staat:
„'Jezus redt' aangevuld tot
'Jezus redt het niet', en dat
weer tot 'Jezus redt het niet
alleen' is geloofsleer in graffi
ti (geschilderd op een muur).
De tekst weerspiegelt zowel
in zijn wisselende inhoud als
in zijn wordingsgeschiedenis
het trinitarische van respec
tievelijk Kerst, Goede Vrijdag
en Pinksteren."
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -161421
Hedwig Wasser voorspelt opmars van de Acht Mei Beweging
Met enige stemverheffing zegt voorzitter Hedwig Wasser
dat de Acht Mei Beweging absoluut niet uit is op een
schisma. „In de geschiedenis is wel gebleken dat dit ook
niets oplevert. Ik vind het nog altijd jammer dat destijds
de Reformatie is doorgezet. Dat was helemaal niet nodig
geweest, als de paus toen niet zo strak aan de leer had
vastgehouden en meer had geluisterd naar de onvrede
van mensen. Je ziet nu weer precies hetzelfde."
Bosch meer bezoekers zal trek
ken dan in het afgelopen jaar
(zo'n twaalfduizend), gezien de
recente ontwikkelingen in de
rooms-katholieke kerk.
De AMB neemt geen officieel
standpunt in, zolang de zaak
Bar blijft hangen in de stroom
van geruchten. Maar Wasser
beseft terdege dat nu hun twee
bisschoppelijke fans Bar en
Ernst zijn weggevallen, de ge
sprekken met de overige verte
genwoordigers van het episco
paat wel op een heel laag pitje
zijn komen te staan. Wasser
wacht met belangstelling af of
één van de bisschoppen dit jaar
aanwezig zal zijn op de mani
festatie. „We moeten ook niet
vergeten dat ze ons waarschijn
lijk liever kwijt dan rijk zijn."
Jammer, vindt ze. „Maar wij
gaan wel door. We zijn niet af
hankelijk van de bisschoppen."
De rooms-katholieken zijn
mondige mensen geworden,
met allemaal een mening. „Dat
wil niet zeggen dat onze me-
Wasser, sinds het begin van dit
jaar voorzitter van de Acht Mei
Beweging (AMB), stelt nog maar
eens heel duidelijk wie de aan
hangers dan wel de sympathi
santen zijn van deze in 1985 op
gerichte groepering. „Het zijn
mensen die alie problemen in
de samenleving ook bij het ge
loof willen betrekken. Het zijn
dus echt geëngageerde katho
lieken."
Dat zijn er volgens haar heel
wat en dat zal zonder meer nog
eens worden geaccentueerd op
de jaarlijkse AMB-manifestatie,
die dit jaar wel heel toepasselijk
op 8 mei in de Brabanthallen in
Den Bosch wordt gehouden en
bovendien ook nog op een za
terdag valt. Het thema op deze
dag luidt 'Met hart en ziel', dat
volgens Wasser wil uitdrukken
dat 'wij de maatschappelijke
problemen niet los zien van on
ze spiritualiteit'. Ze sluit niet uit
dat de manifestatie in Den
Hedwig Wassen „Wij zijn niet afhankelijk van de bisschoppen."
ning de ware is. Maar het gaat
vooral om de dialoog. En die is
er nog steeds niet. En dan die
hiërarchie en het feit dat het al
lemaal mannen zijn die menen
ook over ons leven te kunnen
heersen. Want zo was het toch
in het verleden. En dan ook nog
eens celibataire mannen. Het
blijkt toch telkens in de praktijk
dat dit niet meer reëel is."
Het katholieke geloof wordt
volgens Wasser absoluut niet
aangetast wanneer vrouwen
ook topfuncties binnen de rk
kerk zouden bekleden. „De helft
van de mensheid bestaat uit
vrouwen." Het celibaat hoeft
voor Wasser ni^t te verdwijnen,
maar de verplichting moet wel
plaats maken voor de vrijwillig
heid.
Wasser ('en ik niet alleen') be
speurt nog altijd bij veel bis
schoppen een houding van su
perioriteit, bisschoppen die
neerkijken op de leken-gelovi-
gen. Als je priester wordt sta je
direct al op een voetstuk. Het
lijkt wel alsof dat in hun bloed
zit. Dat neerkijken op mensen
willen we niet meer, dat is uit
de tijd."
Woorden die wegen
De Valkenburgse predikant dr. C. Vermeulen heeft met
'Woorden die wegen' een inleiding in de bijbelse bood
schap geschreven. Hij behandelt acht trefwoorden, te
beginnen met de grote feesten Kersfeest, Pasen en
Pinksteren. Vervolgens gaat hij in op bekering, gebed,
vrede, verwondering en aarde. „Het is geen boek voor
en door theologen", zegt Vermeulen zelf over deze uit
gave in 'Kerkewerk', het gezamenlijke kerkblad van de
Gereformeerde Kerk en de hervormde gemeente in Val
kenburg. „Ik heb het voor de gemeente geschreven en
er staan dingen in die ook in de prediking gezegd zijn."
De predikant probeert vooral antwoord te geven op
de vraag wat geloven vandaag waard is. De meeste
hoofdstukken heeft hij met zijn gemeenteleden doorge
nomen in gesprekskringen, niet alleen in zijn huidige
standplaats Valkenburg, maar ook in vorige gemeenten
als Grijpskerke en Zevenhuizen.
Vermeulen, behalve dominee ook redacteur van het
Hervormd Weekblad, gaat als gids de lezer voor in 'de
schatkamer van de Bijbel'. „Hier liggen vele kostbaar
heden, want God is rijk. Gaat u mee naar binnen?"
Zijn grote verdienste is dat hij met een vlotte schrijf
stijl de aandacht van de 'bezoeker' weet vast te houden.
Hij licht de thema's in het boek niet alleen toe door het
verklaren van bijbelteksten, maar maakt ook gebruik
van anekdotes en persoonlijke ervaringen. Vermeulen
zelf noemt de uitgave geschikt voor persoonlijke medi
tatieve lezing maar, als iemand de moeite neemt om de
opgegeven teksten op te zoeken, ook voor bijbelstudie,
bespreking in kringen of als materiaal voor inleidingen
en spreekbeurten.
De keuze van zijn onderwerpen is een willekeurige
en door het ontbreken van een rode draad kan iedereen
in principe zijn eigen volgorde samenstellen. Wie het
de komende week nog aanschaft, begint gewoon op pa
gina 22 met Pasen.
Woorden die wegen C. Vermeulen. - KampenKok, 1993.104 p.
ISBN 90-242-6690-4. Prijs 18,50 gulden.
Haggada
De uittocht van het joodse volk uit Egypte staat centraal
in de Haggada, de vertelling op Sederavond, aan het
begin van Pesach. Behalve de historische bevrijding
vieren de Joden met dit feest de 'verlossing uit de greep
van de winter' en meer algemeen het loslaten van afgo
derij en slavernij. In de familiekring of binnen de ge
meenschap behoort de Sederavond tot een hoogtepunt
in het joodse leven. De Hagada dient als basis voor vra
gen en antwoorden, uitleg en commentaar. Even ken
merkend is verder de feestelijk gedekte tafel met de se-
derschotel, samengesteld uit bijzondere gerechten die
hun oorsprong vinden in de geschiedenis van het jood
se volk.
Van de Haggada zijn sinds de uitvinding van de
boekdrukkunst al vele duizenden uitgaven verschenen.
Ten Have in Baarn zet die traditie voort met een nieu
we Nederlandse vertaling. Die klus is geklaard door R.G.
Musaph-Andriesse, voorzitter van het loods Historisch
Museum in Amsterdam, en E. van Voolen, conservator
BOEKBESPREKING
1 IET PESACIIVERHAAL
opnieuw vertaa ld, ingeleid en
va n commentaar voorzien door
R.C. Musaph-Andriesse
en E.vanVoolen
Ten Have liaam
van dat museum en tevens rabbijn van de Liberaal
Joodse Gemeente. Zij hebben zich zoveel mogelijk ge
houden aan de klassieke grondtekst in liet Hebreeuws
en Aramees. Er is naar gestreefd om deze basis om te
zetten in zo eenvoudig mogelijk Nederlands.
Bijzonder waardevol, zeker voor degenen die niet zo
vertrouwd zijn met het Pesachfeest, is het bijgevoegde
commentaar van de schrijvers en de praktische toelich
ting bij de gebruikte rituelen. Na de inleiding moet de
lezer met het verhaal beginnen op wat in het Neder
lands normaal de laatste bladzijde zou zijn en vervol
gens van achteren naar voren lezen. Op de rechterpagi
na staat steeds de oorspronkelijke grondtekst, praktisch
voor wie het Hebreeuws beheerst, met op de linker
bladzijde de Nederlandse vertaling. Aan de onderkant
van de pagina's volgen waar nodig de voetnoten en de
toelichting van de vertalers.
Haggada hel Pesachverhaal R.C. Musaph-Andriesse en E. van
Voolen. - Baarn Ten Have, 1993. 120 blz. ISBN 90-259-4514-7.
Prijs 29,50 gulden.
De hondewacht
Dichter/dominee Guillaume van der Graft geeft ergens
in zijn nieuwste bundel 'De hondewacht' een dringen
de raad aan beginnende poëten. Eén van zijn adviezen
luidt:
Laat je niet in met de faculteit
der letteren, je raakt er je onschuld kwijt.
Ingewikkeld als een antieke
farao blijf je gebalsemd steken
in dynastieke verwikkelingen.
En je verleert er psalmen te zingen.
Zelf heeft Van der Graft de relatie tussen het dichter
schap en het ambt van predikant altijd levend gehou
den, gedreven door de roeping van de taal en het
Woord. Inmiddels de zeventig gepasseerd lijkt de waar
dering voor zijn werk alleen maar toe te nemen. Als
deelnemer aan de Dertiende Nacht van de Poëzie, afge
lopen zaterdag in Amsterdam, werd hij geïntroduceerd
als 'grand-seigneur in onze letteren'. Behalve met ge
dichten hield Van der Graft zich bezig met het schrijven
van liederen en poëtisch en essayistisch proza, het be
rijmen van psalmen en geldt hij als een kenner en ver
nieuwer van de liturgie.
Het christelijke karakter van zijn werk heeft hem wel
licht niet het publiek bezorgd waarop hij, gelet op de
kwaliteit ervan, recht zou hebben. Bij Van der Graft is
het brengen van de Boodschap doorgaans niet ten kos
te gegaan van zijn dichterlijke bezieling. Dat wordt in
'De Hondewacht' misschien wel het best geïllustreerd
met het gedicht 'Tussen het zingende kerkvolk':
Soms, als ze hun longen
te boven zingen,
het dak staat bol van geluid,
kijk ik mijn ogen uit:
alles verandert, de dingen
staan stil te dansen, het altaar haast
swingende, pinkstertongen
worden de kaarsen en de gezichten
van de gewoonste stervelingen
glanzen van licht. Ik verwonder mij
tot ik versta:
zonder die tranen in mijn ogen
had zich de wereld niet bewogen
gingen de dingen niet opgetogen
al dat geloven achterna.
De hondewacht Guillaume van der Graft. - Baarn De Prom,
1993.64 p. ISBN 90-6801-359-9. Prijs 22,50 gulden.
DICK VAN DER PLAS'
HET WEER
ROB GROENLAND
Groot in het kleine
April is de maand waarin het conti
nent de gelegenheid krijgt om tot
ruim boven de zeewatertempera
tuur op te warmen. We krijgen dan
een situatie waarin we een warm
land naast een koude zee aantref
fen. De koude lucht boven zee is
zwaarder dan de warme lucht op
land en vaak zien we dan ook tij
dens een warmtegolf in april het
verschijnsel zeewind ontstaan,
waarbij aanzienlijk koudere lucht
ons kustgebied binnendringt. Der
gelijke circulaties komen ook op
grote schaal tot ontwikkeling en
dan noemen we dit een moesson.
De meest krachtige moesson op
aarde komt voor in India. Daar be
leeft men een halfjaarlijkse cyclus
van zee- en landwinden, die overi
gens een grote invloed heeft op het
bestaan van de mensen. De krach
tige opwarming van het vasteland
van India rond deze tijd, naast een
relatief koud blijvende Indische
zee, geeft een drastische wijziging
in de luchtdrukverdeling. Boven
het hete land, waar alle lucht snel
opstijgt, blijft een luchttekort ach
ter dat zich manifesteert in de
vorm van een lagedrukgebied. Bo
ven zee ontwikkelt zich in de loop
van het voorjaar in de koude zware
lucht een hogedrukgebied. Na eni
ge tijd begint de zeelucht het con
tinent op te stromen en vangt het
regenseizoen aan. Het vertragen
van een moesson, dat wel eens ge
beurt, heeft meestal grote gevolgen
voor de oogst aldaar.
Naast India kent Europa in het
voorjaar soms ook een moesson
achtige circulatie (we spreken niet
echt van een moesson), waarbij
lange tijd winden van de Noordzee
ons doen vervelen. In een dergelij
ke stroming beleeft vooral het
noordelijk kustgebied een sombere
koele periode. Een positieve uit
zondering hierop vormt het kustge
bied van Bretagne tot aan Zeeland.
Die strook valt, tijdens een noord
westelijke stroming, precies in de
schaduw van Engeland. In deze
schaduw vormt zich meestal weinig
bewolking met als gevolg een zeer
zonnig kustgebied.
Dit weekeinde is er in zijn geheel
geen sprake van een moessonef
fect. Vandaag is het weer zelfs
goed te noemen onder een rug van
hogedruk. Morgen en de dagen
daarna wordt ons een onbestendig
weertype voorgeschoteld, met van
tijd tot tijd regen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
droog. Middagtempera-
tuur ongeveer 8 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Zaterdag half tot zwaar be-
i perio
bewolking, in Ierland en
het westen van Engeland
gevolgd door regen. Maxi
ma tussen 9 en 12 gra-
België en Luxemburg:
vrijwel overal droog. Zon
dag bewolkt en perioden
regen. Maxima tussen
illgra
Noord-
Midden-Frank-
In het algemeen bewolkt en nu en dan
regen, vooral in het westen. Zondag ook
=en enkele opklaring. Maxima van 10 in
het noorden tot 14 graden in het mid
den.
Portugal en Madeira:
Portugal: Perioden met zon en droog.
Maxima van 15 graden aan de Costa
Verde tot 20 graden in de Algarve, zon
dag enkele graden hoger. Madeira-. Pe
rioden met zon en droog. Op zondag
eerst wolkenvelden en mogelijk een
spatje regen, later opklaringen. Maxima
ongeveer 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Op zaterdag meest zonnig, voor
al langs de zuidelijke costa's ten zuiden
van Benidorm. Zondag in het noorden
en midden wolkenvelden en in de buurt
van Barcelona, kans op een bui, elders
droog en zonnig. Maxima 16' graden in
het noordwesten, elders 19 tot 23 gra
den. Zondag in het zuiden iets warmer.
Canarische Eilanden: Perioden met zon,
vooral aan de zuidstranden. Droog.
Maxima van 20 graden aan de noord
kant van de eilanden tot 24 aan de
zuidstranden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Overwegend zonnig. Middag-
temperaturen langs de westkust tussen
18 en 24 graden. Tunesie: Wisselvallig
en vooral in het noorden enkele regen-
of onweersbuien. In de loop van zondag
afnemende buienkans. Maxima van 18
graden langs de noordkust tot 22 langs
de oostkust, zondag enkele graden ho
ger.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon, maar in het oosten en
langs de Rivièra meer bewolking en kans
op enkele buien. In het Rhonedal neemt
in de loop van zaterdag de Mistral af.
Maxima tussen 14 en 17 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Zaterdag half t
Ie regen- of
van zondag afnemende
Maxima tussen 15 en 18 graden.
Griekenland an Kreta:
Griekenland: Veranderlijke bewolking en
een enkele bui, mogelijk met onweer.
Maxima tussen 15 en 18 graden, zon
dag iets warmer. Kreta: Af en toe zon en
vooral op zondag kans op een bui. Maxi
ma ongeveer 18 graden.
Turkije en Cyprus:
Langs de kusten perioden met zon en
vrijwel overal droog. Elders wolkenvel
den en vooral op zondag kans op een
bui. Middagtemperatuur langs de west
kust rond 16 graden, langs de kust oost
van Antalya en op Cyprus ongeveer 19
Duitsland:
Zaterdag eerst kans op mist, 's middags
nu en dan zon en vrijwel overal droog.
Zondag in de loop van de dag van het
n tot de avond
droog. Maxima tussen 9 en 13 graden,
zondag iets hoger.
Zwitserland:
Zaterdag vrijwel droog en af en toe zon.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
ZONDAG 4 APRIL 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.06 Zon onder 20.15
Maan op 17.33 Maan onder05.38
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 1.48 en 14.13
Laag water 10.01 en 22.45
MAANDAG 5 APRIL 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.03 Zon onder 20.16
Maan op 19.00 Maan onder05.00
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 2.43 en 14.58
Laag water 10.51 en 23.05
Weerrapporten 2 apr 20 u
Viissmgen onbe*.
Budapest
Brussel
Cyprus
