wao on
vtm a
College oudere aan
Leidse universiteit
'Afschuiven van schuld is er niet meer bij'
SieMatic
Randstad
Actie Verto-
werknemers
over water
Woordenboek Nederlandsche
Taal vliegt over de toonbank
L>— i
leen in onze showroom krijst u een goed I.D.
van uw keuken. 'IzzrflJ
DONDERDAG! APRIL 1993
Een vrouw in pyjama zwaait,
voorbijgangers groeten, een
marktkoopman gooit een si
naasappel, een collega van hem
maakt een obsceen get
zijn kruis. Twee boten met sta
kende werknemers van de Lei-
derdorpse staalkabelfabriek
Verto varen door de Leidse wa
teren om actie te voeren voor
een goede CAO. De opvarenden
roepen elkaar enthousiast toe.
De buitenwereld reageert ogen
schijnlijk vooral met onwetend
heid of onbegrip.
Verto Leiderdorp was gisteren
een van de bedrijven waar de
Industriebond FNV een 24
uurs-estafette staking hield. De
directie heeft de dag tevoren in
tern laten weten de stakers geen
strobreed in de weg te leggen.
Werkwi'lig personeel is ge
vraagd provocaties te vermij
den.
De inschrijving van de stakers,
die 85 gulden per dag krijgen
uitgekeerd van de bond, ge
beurt dan ook probleemloos op
het bedrijfsterrein. Slechts een
enkele werkwillige passeert in
de tussentijd.
Onder hen ook bondsleden.
„Het is voor iedereen een per
soonlijke afweging om wel of
niet mee te doen", zegt FNV-
bestuurder Gé Frieling. Een
Turkse werknemer spreekt later
zijn verbazing uit over dit staal
tje van Hollandse verdraag
zaamheid. „Bij een staking in
Istanboel is dat ondenkbaar.
Ook de directie kan zich daar
beter niet laten zien."
Traditie
Verto is door de Industriebond
FNV uitgekozen omdat het be
drijf een 'stakingstraditie' zou
hebben. Bovendien is 84 pro-,
cent van het personeel lid van
de bond. Twee jaar geleden
werd er ook gestaakt. Een van
de werknemers relativeert dat.
„Ik werk hier twaalf jaar en dit is
misschien de derde of vierde
Speciale cursussen beginnen in het najaar
Mensen van 50 jaar en ouder kunnen dit najaar speciale
cursussen volgen bij Hoger Onderwijs voor Ouderen
(HOVO) een nieuwe onderwijsvorm aan de Leidse uni
versiteit. HOVO houdt zoveel mogelijk rekening met de
interesse en ervaring van de oudere deelnemers. De
Leidse universiteit heeft het 'groene licht' gegeven voor
dit plan dat nop wordt uitgewerkt. Nog niet bekend is in
welk universiteitsgebouw HOVO onderdak krijgt.
Een werknemer van Verto luistert op het Stadhuisplein naar de toespraak van bondsbestuurder Hans van Winkel.
;3§lt -
«I iS h~ - -
leiden* caroline v
FOTO HENK BOUWMAN
keer. Dat noem ik geen tradi
tie." Voor Frieling daarentegen
geeft die opmerking vooral weer
hoe relatief weinig er wordt ge
staakt in Nederland.
De bondsbestuurders die deze
dagen van bedrijf naar bedrijf
trekken voor stakingsacties vin
den de bereidheid bij Verto, dat
middenin de saneringen zit, op
vallend. „Het geeft aan hoe be
langrijk ook voor deze mensen
een goede CAO is." De werkne
mers zijn bovendien zelf met
het idee gekomen een manifes
tatie te houden. Per boot, voor
zien van actiespandoeken en -
petjes is het de bedoeling langs
andere metaalbedrijven te gaan
om uiteindelijk bij het Stadhuis
plein aan te komen.
Maar het enthousiasme daar
over is niet overal even groot.
Zo schiet door tijdgebrek een
bezoekje aan scheepswerf Aker
boom aan de Rijndijk er bij in.
„Maar daar hadden ze eigenlijk
ook weinig zin om ons te ont
vangen", geeft een bondsbe
stuurder toe. Groter is de animo
bij de NEM aan de Vrijheids
laan, het enige bedrijf dat daad
werkelijk wordt aangedaan.
Daar wachten rond tien over
half tien een kleine twintig per
soneelsleden de schommelende
actieboten op. „Om negen uur
stonden we hier met een veel
grotere groep, maar na twintig
minuten zijn we maar weer aan
het werk gegaan". Het bezoek
blijft beperkt want juist deze
ochtend wordt een enorme ke
tel op een schuit gehesen en dat
kan moeilijk worden onderbro
ken.
Aangekomen bij het stadhuis
spreekt FNV-districtshoofd
Hans van Winkel vanaf het bor
des het overigens dunbevolkte
plein toe. Hij herinnert er aan
dat Leiden ooit een metaalstad
bij uitstek was. „Namen als de
Grofsmederij, de Kettingfabriek
en, verspreekt hij zich, NEM en
Verto zijn nu alleen nog in boe
ken terug te vinden." Hij herin
nert aan de problemen bij Verto
en spreekt zijn waardering uit
voor de bereidheid toch in actie
te komen. „Het is toch heel wat
anders dan een Verolme of Wil
ton Feijenoord waar je maar
hoeft te fluiten en iedereen ver
zamelt zich."
Zo ongeveer op het moment dat
hij die woorden uitspreekt
wordt die ochtend bekend dat
de bonden en de werkgevers
weer aan tafel gaan voor een zo
veelste nieuwe poging een CAO
te sluiten.
Verschillende universiteiten en
hogescholen in Nederland heb
ben HOVO, de Leidse universi
teit liet nog verstek gaan. HOVO
is enorm populair: in Rotterdam
staan dit studiejaar 1500 oude
ren ingeschreven voor de cur
sussen, volgens de Erasmus
Universiteit een stijging van 100
procent.
De Leidse initiatiefneemster
Mienke van Noort van het Leid
se Volkshuis is een groot voor
stander van een aparte onder
wijsvorm voor ouderen op uni
versiteitsniveau. „Cursussen
waar ouderen zónder vooroplei
ding toch kunnen studeren, zijn
ideaal voor deze leeftijdsgroep.
Mensen kunnen dan toch op
academisch niveau kennis op
doen, zonder het vereiste vwo-
diploma of een toelatingsexa
men zoals voor een studie aan
de universiteit nodig is."
'Studeren la carte' aan de
Leidse universiteit is ook een
mogelijkheid voor ouderen om
de studiedraad weer op te pak
ken. A la carte-studenten zijn
van alle leeftijden en kunnen te
gen een bepaald bedrag als toe
hoorder een serie colleges over
een bepaald onderwerp bijwo
nen. Dit betekent dat men sa
men met de 'gewone' studenten
in de collegebanken zit. Voor
la carte' is geen vooropleiding
nodig. Na de collegereeks krijgt
de deelnemer een certificaat.
Van Noort verkiest voor ou
deren HOVO boven 'studeren a
la carte'. „Het is toch een' be
paalde leeftijdsgroep die het
ook leuk vindt om tijdens de
colleges contact met elkaar te
leggen. Ouderen willen boven
dien dieper op de dingen in
gaan en napraten: ook daarom
is een aparte onderwijsvorm
goed vpor hen. Ze moeten zich
niet schuldig voelen als ze een
vraagstellen."
Van Noort signaleert tijdens
haar werk in het Volkshuis dat
veel ouderen belangstelling
hebben om weer een studie op
te pakken. „Of ze zijn er tijdens
hun leven niet aan toe geko
men, of ze hebben de kans ge
mist om andere redenen. Voor
veel ouderen zijn de cursussen
van het Volkshuis prima, maar
er zijn er ook die meer in hun
mars hebben. Daarom kwam ik
op het idee om HOVO-onder-
wijs bij de Leidse universiteit
aan te kaarten."
Inmiddels is contact gezocht
met een verscheidene emeritus
hoogleraren die meewerken aan
de voorbereiding van HOVO.
Verder moet er een coördinator
worden aangesteld die het HO-
VO-onderwijs in goede banen
moet leiden. Vrijwilligers heb
ben zich volgens Van Noort al
aangemeld om een deel van het
werk op zich te nemen. Van
Noort: „We streven er naar om
dit najaar met ongeveer drie
cursussen te beginnen, ook om
dat dit het Europese jaar van de
ouderen is."
'Leids' 37-delig woordenboek uitverkocht
den haag/leiden binnen een mum van tijd uit
verkocht. Uitgever SDU was
Het 37-delige Woordenboek der binnen twee dagen na verschij-
Nederlandsche Taal (WNT) is ning vorige maand door de eer-
Geld voor vereniging voormalig verzet
leiden De provincie Zuid-Holland geeft eenmalig 5000 gulden
subsidie aan de vereniging Voormalig Verzet Zuid-Holland. Met
de gift kan de vereniging in elk geval in 1993 nog blijven bestaan.
De inkomsten van Voormalig Verzet lopen sterk terug doordat
steeds meer leden en donateurs overlijden.
De vereniging Voormalig Verzet organiseert in de provincie de
dodenherdenking en de viering van' bevrijdingsdag en geeft
voorlichting over de Tweede Wereldoorlog.
Veel academici .werkloos
leiden/regio Afgestudeerde en werkloze academici in de Rijn
streek nemen de derde plaats in van een landelijke werklozen-
toptien van academici. Deze ranglijst is verdeeld in tien regio's
en samengesteld door het studentenblad Sum. Het landelijk ge
middelde van werkloze academici bedraagt volgens de cijfers
van de Arbeidsvoorziening 5,6 procent: in de Rijnstreek is 9,9
procent van de academici werkloos.
Alleen in de regio West-Utrecht 13,5 procent en Nijmegen-
/Rivierenland 12,4 procent zijn er meer academici werk
loos.
Forum over Rusland
leiden De huidige situatie in Rusland komt aan de orde in een
forum van de Leidse universiteit vanavond 19.30 tot 22.00 uur.
De videogroep Efir en het Documentatiebureau voor Oosteuro
pees Recht organiseren de bijeenkomst.
Een aantal Russsisch-talige tv-beelden uit de crisisperiode voor
president Boris Jeltsin, tussen 20 en 31 maart, wordt tijdens het
forum vertoond.
Sprekers zijn: de historicus Henk Kern, de jurist Ger van den
Berg, en de politicoloog John Löwenhardt. Het forum wordt ge
houden in faciliteitengebouw van de universiteit aan de Cleve-
ringaplaats 1, in zaal 127.
Belastingdienst onderging drie jaar geleden mammoetoperatie
leiden meindert van der k
Zo'n 80.000 tot 90.000
uit Leiden en 19 omliggende ge
meenten hebben afgelopen
maand hun aangifteformulier
voor de belastingen ingeleverd.
De belastingdienst schat dat er
naar schatting nog 25.000 bin
nen moeten komen. Zo'n 180
belastingambtenaren gaan er
mee aan de slag om de aangif
tes voor 1 december van dit jaar
af te handelen.
Drie jaar geleden startte een
mammoetoperatie om de belas
tingdienst in Leiden om te tur
nen naar een efficient werkende
organisatie. „Het algemene
beeld van een trage, bureaucra
tische en autoritaire belasting
dienst dat bij onderzoeken naar
voren kwam, moest verdwij
nen", aldus K. Moed, directeur
particuliere belastingen in Lei
den. Bij het aantreden van de
directeur stond voorop dat de
werkwijze klantvriendelijker
moest worden.
De belastingdienst leed vol
gens hem aan het euvel waar
zoveel instanties aan lijden.
Burgers belden op, werden ein
deloos doorverwezen omdat het
dossier onvindbaar was, met
het resultaat dat het probleem
niet werd opgelost. Dat kwam
door de wijze waarop de teams
was georganiseerd. Taken zoals
inboeken van de aangifte, con
troleren, verwerking bezwaar
schriften: alles gebeurde op ge
scheiden afdelingen.
Nu zijn er zes teams die elk
een deel van het alfabet heb
ben. Binnen zo'n team wordt
alles van begin tot eind gedaan.
„Wanneer nu iemand opbelt
kan hij direct te horen krijgen
hoe de zaak ervoor staat. Het
dossier ligt bij die dienst im
mers onder handbereik", aldus
Moed.
Maar daarnaast is de manier
van werken ook aanzienlijk ge
wijzigd. „Vroeger maakte ik
mee dat medewerkers de tele
foon soms gewoon lieten rinke
len. Nu wordt die onmiddellijk
opgenomen en hebben bellers
na één doorverbinding de goe
de persoon te pakken." Maar de
belastingdienst stelde ook an
dere eisen. Zo moeten de men
sen die belasting terugvorderen,
voor 1 december hun geld heb
ben. Bezwaarschriften moeten
binnen drie maanden zijn afge
rond.
„Er is nu duidelijk een grotere
verantwoordelijkheid voor een
aangifte dan vroeger", zegt
0 een Individueel Design. Een
compleet keukenvoorslel dal in
alle opzichten rekening houdl met uw
persoonlijke wensen en omstandig-
GOEDHART
«^BOUWHUIS
Hoorn 126a (t.o. Avifauna)
Alphen a/d Rijn
tel. 01720-22100
Openingstijden:
ma. t/m vrij. 8.30-12.30,13.30-17.30 uur.
vrij. tot 21.00 uur, zat. 10.00-16.00 uur.
Sie^ltcde
meeste mogelijkheden voor een
werkelijk individueel, speciaal voor u
ontworpen keuken In 18 prijsgroepen
Een aantal c<
in hel ruim 180 pagina's dikke
SieMatic keukemdeeënboek. dat voor
u klaar ligt 'l Llelsl een SieMatic.
Individueel Design
Moed. „Er zaten soms afdelin
gen op elkaar te wachten. Ja,
dat lag natuurljk altijd aan de
andere afdeling. Dat afschuiven
van schuld is er nu niet meer
bij. Geen verwijsgedrag meer.
Enkele uitzonderingen daarge
laten moeten aangiften binnen
een jaar zijn verwerkt."
Het kostte Moed de nodige
moeite zijn medewerkers van
de jioodzaak van de cultuurom
slag te overtuigen. „Zij vonden
dat zij hard werkten. Nou, dat
betwistte ik niet. Maar de klant
vraagt niet om hard werken, die
wil goed geholpen worden. Wij
hebben daarom doelstellingen
geformuleerd met jaarplannen.
Ook individuele afspraken, bij
voorbeeld een vaste hoeveel
heid minuten die de verwerking
van een aangifte mag kosten."
De plannen veroorzaakte de
nodige onrust bij het personeel.
Iedereen kreeg immers ander
werk, op een andere plek met
andere collega's. Tegelijkertijd
onderging het gebouw aan het
Stationsplein een grondige ver
bouwing en moesten sommigen
op de gang verder werken. De
organisatie werd ontdaan van
een groot aantal leidinggevende
functies zoals chefs', sous-chefs,
bureauhoofden. Er verdwenen
maar liefst vijf hoofden van
teams. „Dit veroorzaakte veel
onzekerheid en ik heb dus in
het eerste jaar de nodige brand
jes moeten blussen".
Het is volgens Moed belang
rijk dat burgers goed aangifte
leren doen en ambtenaren dus
weinig hoeven te 'repareren'.
Want een foute aangifte kost
naar schatting drie keer zoveel
tijd dan een goede. „Die fouten
zijn niet altijd bewust gemaakt.
Het is veelal onwetendheid.
Daarom besteden wij veel meer
dan in het verleden aandacht
aan informatie. Er zijn folders,
tv-spots, 06-nummers en als
mensen het helemaal niet meer
weten, kunnen zij hier hun for
mulier laten invullen door een
ambtenaar. Dit jaar zijn hier
3000 mensen langs geweest.
Kun je nagaan, in 1977 moch
ten wij helemaal niemand hel
pen."
De zakelijke instelling moet
uiteindelijk ook leiden tot een
betere controle. „Vorig jaar
werd achttien procent van de
aangiften van particulieren ge
ste druk (oplage 1300 stuks)
heen, zo heeft een woordvoer
der laten weten. De uitgever be
raadt zich over het uitbrengen
van een tweede druk.
De lijvige pil beslaat in totaal
zo'n 42.000 pagina's. Voor een
gebonden editie moest 2295
gulden worden neergeteld. De
uitvoering in paperback kostte
1795 gulden. De maker van het
WNT is het Leidse Instituut
voor Lexicologie, onder leiding
van professor P. van Sterken-
burg.
Aan het boekwerk is ruim 140
jaar gewerkt en er moeten nog
drie delen de letters x, y en z
verschijnen. Het standaard
werk beschrijft de betekenis en
de herkomst van Nederlandse
woorden vanaf 1500 tot het jaar
1978.
Taailiefhebbers
Belangstellenden voor het WNT
konden vanaf medio vorig jaar
intekenen op het boek. „De toe
loop was verbazingwekkend
groot", aldus de woordvoerder.
Onder de kopers bevonden zich
vooral veel lezers van het blad
Onze Taal, „pure taalliefheb
bers dus."
Daarnaast waren er veel leraren,
dominees en een aantal colum
nisten onder het koperspubliek.
Tweede druk
Er hebben zich nu al enkele
honderden gegadigden gemeld
voor een eventuele tweede
druk. Volgens de SDU-WOOrd
voerder is het zeer waarschijn
lijk dat die er ook zal komen,
maar daarover wordt in mei een
beslissing genomen. „In ieder
geval zal het uitsluitend bij een
gebonden editie blijven, want
daar ging bij de eerste druk ook
de meeste belangstelling naar
corrigeerd. Dat was vroeger het volgende jaar hun formulier
maar tien procent. „Daaruit beter invullen. Op de lange ter-
blijkt al een rendementsverbe- mijn moet het gevolg zijn dat
tering aan onze kant. Maar ook het aantal correcties zo laag
denken wij dat burgers hierdoor mogelijkwordt."
Professor Van Sterken burg ver
blijft in het buitenland en was
vandaag niet bereikbaar voor
commentaar op het succes van
'zijn' woordenboek.
Kiezen uit 30.000 boeken op cassette? Bel de NLBB. 070-3 211 211