Tuinderskassen open voor publiek
pen voor publiek
Minder maaien veel beter
voor bloeien van bermen
Over leven
IN HETVELD
Cindu past installatie aan
J
Vos verjaagt meeuw
uit de duingebieden
Geen blafvergunning
De Nederlandse Tuinbouw Studiegroepen (NTS) houden
op zaterdag 3 april de jaarlijkse actie 'Kom in de kas'. In
Zuid-Holland doen in totaal 132 bedrijven in acht ver
schillende gebieden mee. In deze regio zijn dat Wou-
brugge en Rijnsburg. Rijnsburg is een trouwe gastheer bij
de jaarlijkse open dag, Woubrugge doet sinds vijf jaar
weer eens mee.
CHEF WILLEM SPIERDIJK. 071-161440. PLV -CHEF MEINDERT VAN DER KAAJJ, 071-161352
WOENSDAG 31 MAART 1993
woubrugge
evelyne lammerding
Het thema van dit jaar is Van
rozegeur tot tomatensap". Op
bedrijven waar sierplanten
groeien, besteedt men aandacht
aan de geur en in kassen waar
voedingsgewassen worden ge
kweekt, wordt ingegaan op de
culinaire kwaliteiten. In Wou
brugge doen drie bloemen- en
vijf potplantenkwekerijen mee.
Dahrnaast kunnen bezoekers
het werk in een groentekwekerij
en boomkwekerij zien.
Nolina kwekerijen pot
planten en bomen is een van
de bedrijven in Woubrugge. Di
recteur A.C.M. Groot vertelt dat
het de tweede keer is dat hij zijn
kassen openstelt. „In 1987 heb
ben we ook meegedaan. Dit is
de tweede keer dat Woubrugge
is gevraagd om mee te doen, en
dus zetten wij onze deuren weer
open. Het is leuk om uit te leg
gen wat er in de tuinbouw ge
beurt. De meeste mensen heb
ben daar geen idee van. Ze zien
wel onze vrachtwagens af en
aan rijden en ze lopen wel eens
langs de kassen, maar wat daar
nou achter die deuren gebeurt,
weten ze vaak niet. Daar kan nu
verandering in komen. Boven
dien kan je zo begrip kweken bij
de mensen."
Palmen
Het bedrijf dat onder meer po-
trozen en verschillende soorten
palmen en struiken kweekt,
heeft in totaal twintig mensen
uithoorn»
De vergunningprocedure voor
het opnieuw in gebruik nemen
van het chemisch bedrijf Cin-
du/Nevcin kan van start gaan.
De provincie Noord-Holland,
de gemeente Uithoorn, de re
gionale milieu-inspectie 'en de
arbeidsinspectie hebben hiertoe
besloten. Voorwaarde is dat
Cindu de installaties veiliger
maakt.
Door een ontploffing in een
ketel kwamen in juli vorig jaar
bij Cindu drie mensen om het
leven. De oorzaak was een tik
fout in de receptuur voor de in
houd van een harsketel, die een
verkeerd mengsel en een explo
sie tot gevolg had. Sindsdien ligt
het bedrijf grotendeels stil.
Onlangs besloten GS van
Noord-Holland Cindu toch
geen toestemming te geven de
amersfoort
Een groot deel van de 450 die-
renpensions heeft geen toerei
kende hinderwetvergunning.
Omwonenden maken daar ge
bruik van en tekenen bezwaar
aan tegen de geluidsoverlast
die de pensions veroorzaken.
Dit concludeert de branche
organisatie Dibevo in Amers
foort na een telefonische en
quête onder vijftig leden.
Sinds 1 maart is de Hinderwet
vervangen door de Wet
Milieubeheer. Volgens die wet
moeten dierenpensions bin
nen drie maanden hun hin
derwetvergunning op orde
hebben. Omdat de meeste
in dienst. De werknemers ver
zorgen rondleidingen in de kas
sen en geven daarbij tekst en
uitleg over deze vorm van tuin
bouw. Ook wordt er verteld wat
de verscnillende robots in de
kassen doen, want na een korte
ronde door de kassen wordt
snel duidelijk dat ook bij Nolina
de automatisering heeft toege
slagen. Zo gebruikt het bedrijf
robots die de planten uit elkaar
zet als ze elkaar door de flinke
groei in de weg staan. Daardoor
kunnen twintig mensen zestig
duizend potrozen per week ge
reed maken voor de verkoop.
Voor de open dag 'Kom in de
kas' moeten wel enkele voorbe
reidingen worden getroffen,
zegt Groot. „Al het werk moet
op die dag klaar zijn, want je
kan niet tijdens het werken al
die bezoekers nog te woord
staan. De mensen krijgen aan
het begin van de route wel een
programmaboekje mee, maar
we kunnen ze niet in de wilde
weg rond laten lopen, want dan
begrijp je toch niet wat je ziet.
En we zetten de planten en bo
men in een logische volgorde
neer. Zo kunnen de mensen het
hele produktieproces van begin
tot eind volgen."
Registratie
Op de open dag worden ook
bijzondere activiteiten gehou
den. Groot: „We laten ook zien
hoe de bedrijfsregistratie werkt.
En er staan wat lammeren en
kalveren bij ons op het terrein
om de veehouderij er ook bij te
fabriek versneld in gebruik te
nemen. Het bedrijf moet nu een
volledige vergunningprocedure
doorlopen, die waarschijnlijk
tot oktober gaat duren. Cindu
heeft laten weten dat dit tot een
faillissement kan leiden.
Het bedrijf moet de komende
maanden de installaties verbe
teren op basis van een aantal
onderzoeken. Door een reeks
wijzigingen blijven de bereken
de risico's voor omwonenden
binnen de wettelijke normen,
aldus GS. De belangrijkste aan
passingen zijn een betere con
trole op de receptuur, het plaat
sen van een extra mengtank en
het installeren van een koelsys
teem.
De provincie Noord-Holland
zal de vergunningaanvraag ont
vankelijk verklaren. De aan
vraag ligt vanaf 2 april ter visie
bij onder meer de dienst milieu
en water van de provincie.
pensions in de afgelopen jaren
zijn uitgebreid, moeten ze een
nieuwe vergunning aanvragen,
aldus een woordvoerster van
Dibevo.
Volgens haar besta.at bij veel
pensionhouders de vrees dat
omwonenden van de situatie
gebruik maken door bezwaar
aan te tekenen tegen een nieu
we vergunning. Grootste be
zwaar vormt het hondegeblaf.
Volgens de Dibevo gaat het
meestal om 'niet-oorspronke
lijke bewoners', die zich vesti
gen op een boerderijtje en zich
vervolgens opwinden over het
hondegeblaf uit het al lang
daar gevestigde pension.
&|3|
Directeur A.C.M. Groot (links) van
Nolina kwekerijen in Woubrugge:
„Het is leuk om uit te leggen wat
er in de kassen gebeurt."
foto hielco kuipers
betrekken. Laat de mensen de
hele agrarische kant maar zien.
Een eindje verderop is een
boerderij die ook meedoet aan
'Kom in de kas'. Daar kan je
zien hoe kaas wordt gemaakt.
Het is voor de mensen echt een
dagje uit. Vaak nemen ze kleine
kinderen mee en het is hartstik
ke leuk om die iets te leren. Het
is een hele educatieve actie."
leiden/den haag
monica wesseling
Door pas te maaien als de plan
ten hebben gebloeid en zaad
hebben gevormd en bovendien
het afgemaaide gras weg te ha
len, krijgen bijzondere soorten
als de kleine valeriaan en de
rupsklaver in de berm weer een
kans. De plantenrijkdom van de
wegbermen kan daardoor op
peil blijven. Voorwaarde voor de
groei van bijzondere planten is
wel dat de berm vrij breed is.
Het autoverkeer verpest de eer
ste anderhalve meter van de
berm.
Een en ander blijkt uit een in
ventarisatie van de provincie
Zuid-Holland, die sinds 1985 de
bermen ecologische beheerd.
Voorheen werd er een groot
aantal keer per jaar gemaaid,
waabij het gras op de berm ach
terbleef. De bermen werden
daardoor steeds saaier. Net als
de graslanden van de boeren,
De bedrijven die meedoen aan
de actie 'Kom in de kas', zijn
zaterdag van 10.00 tot 17.00
uur geopend. De routes die
zijn aangegeven kunnen lo
pend of fietsend worden afge
legd. In Rijnsburg vertrekt er
een bus vanaf bloemenveiling
Flora aan de Laan van Verhof
naar de Noordwijkerweg waar
de route begint. Vanaf daar
kan de route lopend worden
afgelegd. Aan de Noordwijker
weg zijn anthuriums te zien.
Aan de Trappenberglaan zijn
orchideeeën, kangoeroepoot
jes, anjers en chrysanten te
werden de bermen te sterk be
mest en kwamen er steeds min
der soorten planten voor. Het
enkele bijzondere bloemetje dat
wel voor kwam, hield het maar
een enkel seizoen uit: het werd
omgemaaid nog vóór het in
bloei kon komen.
Minder voedingsstoffen
De afgelopen jaren is er minder
gemaaid en is het maaisel afge
voerd. De grond werd daardoor
minder rijk aan voedingsstoffen.
Een schralere grond herbergt
wat bijzonderder plantesoorten
zoals het knoopkruid en de wil
de margriet. Het lukt niet om de
grond zó sterk te verarmen dat
specialiteiten zoals het vlasleeu-
webekje en de ratelaar terugko
men. Volgens A. van Heerden
van provinciaal bureau natuur,
zijn de aanwezigheid van het
verkeer en de vervuilde neerslag
hiervan de oorzaak. „Bovendien
spoelt er met het grondwater
voeding toe".
Wie doen mee
zien. Aan de Hogeweg is een
chrysantenstekbedrijf open.
Verder zijn er anjers, orchidee-
en en delphiniums zijn. Aan
het einde van de route staat de
bus weer klaar om terug te rij
den naar de Laan van Verhof
waar een proeftuin is openge
steld. Hier wordt met allerlei
nieuwe technieken geëxperi
menteerd.
In Woubrugge zijn aan de A.
de Graaftlaan bromelia's, me-
Alleen in brede bermen ma
ken bijzondere plantjes een
kans. Het autoverkeer doet wa
ter opspatten en in dat water
zitten vrijwel altijd meststoffen.
Aan de andere kant van de
berm wordt het bagger uit de
sloten op het gras gegooid
waardoor opnieuw de grasmat
wordt bemest. In de praktijk be
tekent dit dat een berm behoor
lijk breed moet zijn om een
strook waardevolle planten te
kunnen herbergen. „Zo'n 80
procent van de bermen kan
waardevolle planten een plek
bieden. Over de hele provincie
toch gauw zo'n dikke 400 kilo
meter", voegt W. de Boer van de
dienst verkeer en vervoer toe.
Niet alleen de breedte van de
berm bepaalt of er bijzondere
planten komen. Ook de grond
soort is van invloed. Zo staan er
naast de prov inciale weg tussen
Leiden en De Zilk bijzondere
soorten omdat de grond er
vooral uit zand bestaat. Zand is
dinella's en diverse soorten
palmen te zien. Aan de Ouden-
dijkseweg is een boerderij an
nex kaasmakerij opengesteld
voor publiek en aan dezelfde
straat zijn potgekweekte came
llia's, coniferen, skimmia's en
buxussen te zien. Alle Wou-
brugse kassen zijn aan de
Tuindersweg gevestigd. Op de
verschillende bedrijven zijn
onder meer pot- en snijrozen,
frisca's en chrysanten te zien.
Daarnaast worden er kom
kommers op steenwol geteeld,
en cyclamen en stamfuchsia's
gekweekt.
van nature een arme grond
soort.
Bijzondere planten verfraaien
niet alleen de berm, maar zor
gen er ook voor dat het dieren
leven rijker wordt. Er komen
meer soorten vlinders en insek-
ten en voor de muizen biedt het
hogere gras een goede schuil
plaats. „En daardoor zijn er
meer roofvogels", stelt Van
Hcerden vast.
Afmaaien en weghalen van
het gras levert wel een pro
bleem op: het maaisel moet
worden verwerkt (of opgege
ten). Zo maar overal in de pro
vincie composthopen neerleg
gen mag niet meer: de milieu
wetgeving verbiedt dit. De pro
vincie gaat daarom drie be
staande composthopen, waar
onder een in Voorschoten, con
form de eisen van de wet inrich
ten. De compost wordt vervol
gens in eigen provinciale 'perk
jes' gebruikt en voor een deel
verkocht.
De overheid laat werkelijk geen
kans onbenut om haar burgers
het leven zuur te maken. Neem
nou laatst.
Iedereen met een enigszins ont
wikkeld gevoel voor ergernis, en
een brievenbus, ergert zich al
jaren kapot aan de stapels on
gevraagd en ongeadresseerd
drukwerk die dag in dag uit op
de mat vallen. Niet alleen maakt
de troep de wekelijkse gang
naar de papierbak beduidend
zwaarder dan noodzakelijk, niet
alleen worden dagelijks hectoli
ters zwaar giftige drukinkt ver
spild, niet alleen worden dage
lijks talloze kilometers bruik
baar papier waarop ook iets zin
nigs geschreven had kunnen
worden met die drukinkt ver
vuild, niet alleen raakt echte
post er soms tussen zoek als je
de hele bende in een moeite
door op de oud papier mest
vaalt kiepert, niet alleen worden
Laurens lanszoon Coster en Jo
hannes Gutenberg, van Wie
toch vast minstens één de boek
drukkunst moet hebben uitge
vonden, dagelijks beledigd door
inhoud en vormgeving van het
ongevraagd in de bus geduwde,
niet alleen ligt de onbekende
bedenker van het schrift perma
nent te tollen in z'n graf over de
stortvloed van stupide onzin die
met die zesentwintig onschuldi
ge letters te veroorzaken blijkt
te zijn, het zijn niet alleen de
eveneens onschuldige bomen
die sneuvelen. Nee, niet alleen
dat.
Het is ook: het vergalde plezier
van de klepperende brievenbus.
Voor de folder-epidemie uit-
v oorhout av assenaar
adriaan brandenburg
Het vertrouwde beeld van grote
kolonies meeuwen in het duin
gebied behoort definitief tot het
verleden. De vos blijkt een der
mate groot gevaar voor deze vo
gels dat zij hun territorium heb
ben verlegd naar de steden en
dorpen. Ook de Maasvlakte
blijkt in trek.
Bioloog R. Wanders, die al
sinds zijn jeugd het gedrag van
meeuwen bestudeert, zag het
bestand in Meijendel bij Wasse
naar in een tijdsbestek van vijf
jaar tot nul gereduceerd. Telde
hij aanvankelijk nog 6000 paren
zilvermeeuwen en 3000 paren
mantelmeeuwen, vandaag de
dag kan hij geen 'stelletje' meer
ontdekken.
Wanders legde door het rin
gen van de meeuwen het ver
trek vast. Aanvankelijk gingen
de eerste vogels richting Wasse-
naarse vuilnisbelt. Toen die
eenmaal was afgedekt, kozen de
meeuwen Leiden als 'werkge
bied'. En inmiddels worden
nadat in Leiden door de enorme
overlast nesten werden geschud
en leeggehaald veel exempla
ren verspreid over de hele regio
aangetroffen.
Omdat de zilvermeeuw zich
door de jaren heen heeft ont
wikkeld tot een afvaleter, is vol
gens Wanders 'de vlucht naar
de stad' eenvoudig te verklaren.
„Ook al omdat fiatgebouwen in
de ogen van de meeuwen niet
veel verschillen van kliffen en
rotsen, hun oorspronkelijke ver-
blijfsgebieden."
wassenaar
Het Tweede-Kamerlid en die
renbeschermer van het jaar
1992 Erica Terpstra opent op
dinsdag 6 april om 14.00 uur de
expositie Kids for Animals op
attractiepark Duinrell in Wasse
naar. Zij zal daarin worden bij
gestaan door Piet Steltman, di
recteur van Dierenbescherming
en graaf Van Zuylen, eigenaar
van Duinrell. Tevens zullen de
brak. en dat ligt buiten de
event-horizon van de jongere
lezers, keek je geïnteresseerd op
als je hoorde dat er iets in de
brievenbus werd gestoken: ha.
de krant! of: ha, de post! Het
was niet noodzakelijk goed
nieuws, maar het was nieuws.
Nu denk je als je geluiden rond
de brievenbus hoort eerder:
gadver. weer zo'n rotreclame-
krantje. Uit de gleuf: en op de
stapel.
Komen we nu terug op het be
gin van dit stukje. De overheid
laat niets na om het leven van
hardwerkende mensen zuur te
maken. Er zijn al jaren stickers
te krijgen die je op de brieven
bus kunt plakken en waarop
staat dat je geen ongeadres
seerd drukwerk wenst te ont
vangen. Loerakker had er ooit
eentje van Milieudefensie die zo
milieuvriendelijk was gefabri
ceerd dat de zon de tekst in no
time wegbleekte en het papier
na een flinke regenbui eveneens
was verdwenen. Nu verstrekt de
overheid van die stickers.
Loerakker naar het gemeente
huis. Dat zou lachen worden:
van verschillende kanten had
den wij vernomen dat de uitrei
king hiervan nogal moeizaam
zou gaan.
Wij stelden ons de volgende
problemen voor: A De stic
kers waren nog niet aangeko
men: B Ze waren al op: C
Kwam hij wel in aanmerking
voor een sticker? D Was het
juiste formulier ingevuld? E
Enfin, de rest van het alfabet
kunt u zelf wel aanvullen.
Maar wat zei men aan de balie?
„Die stickers? Zeker. Hoeveel
wilt u er hebben?"
Kijk, dat is nou flauw. Daar zat
een mooi, kritisch stukje in. Een
hardwerkende columnist van
een kritisch stukje beroven...
da's niet netjes.
co loerakker en piet zeeman
Echt rouwig om het verdwij
nen van de meeuwen uit de
duinen is de Voorhouter overi
gens niet. „De vogels horen er
van oorsprong immers niet
thuis. Bovendien richtten zij er
de nodige schade aan. De poep
zorgde bijvoorbeeld voor een
slechte begroeiing."
Meer zorgen maakt Wanders
zich over de rol van de vos, die
ook andere vogelsoorten het le
ven zuur maakt. Volgens de bio
loog bevinden zich alleen al in
het Wassenaarse duingebied
zo'n 60 burchten (vosseholen).
In de wetenschap dal een vos
zijn eigen jachtgebied heeft en
het vrouwtje 1 tot 12 jongen kan
werpen, is een zekere regulering
op zijn plaats, meent hij.
Omdat ook de vos zich heeft
ontwikkeld tot een afvaleter,
kan het bestand op peil worden
gehouden door de recreant op
het hart te drukken geen rom
mel achter te laten. In het uiter
ste geval zou naar Wanders'
idee een aantal vossen onder
strikte voorwaarden moeten
worden afgeschoten. Hij zegt:
„In feite geldt hetzelfde als voor
de meeuwen. Als de mens
overal maar etensresten achter
laat. maken we het ze wel erg
gemakkelijk".
De Voorhoutse bioloog Wan
ders is zaterdag 3 april een van
de sprekers tijdens een thema
dag over meeuwen en sternen
die wordt gehouden in het Na
tionaal Natuurhistorisch Muse
um in Leiden. De bijeenkomst
is georganiseerd door de Neder
landse Ornithologische Unie en
de Nederlandse Zeevogelgroep.
leerlingen van de basisschool
'De Nieuwe Kring' uit Diemen
bij de opening aanwezig zijn. Zij
hebben met een wedstrijd uit
de najaarsactie 'Doe wat voor
een dier!» een schoolreis naar
Duinrell gewonnen. De exposi
tie is speciaal voor kinderen op
gezet. Op speelse wijze wordt
de jeugd in contact gebracht
met het werk van de Dierenbe
scherming. De expositie is ge
durende het hele seizoen.
Natuurwandeling duingebied
leiden. De vereniging vopor natuur- en milieueducatie afdeling
Leiden organiseert op zaterdag 3 april een wandeling door het
duingebied van Katwijk, Berkheide. De rondgang begint om
14.00 uur bij de Soefi-tempel aan de Sportlaan. Onder leiding
van een IVN-gids wordt gezocht naar de eerste wilde bloemen
en worden de vogels begluurd. De wandeling is gratis en duurt
ongeveer twee uur.
Groencursus IVN
alphen aan den run. De IVN Alphen aan den Rijn start op 14 april
met een nieuwe groencursus. Thema van dit jaar is het veenwei-
degebied. Tijdens de cursus komen onder meer de vogels, plan
ten, geschiedenis en bedreigingen van het veenweidegebied aan
de orde. Het is niet nodig over een grote natuurkennis te be
schikken om de cursus te kunnen volgen. De cursus beslaat vijf
woensdagavonden en drie zaterdagochtenden in de periode van
14 april tot en met 9 juni. De kosten zijn 45 gulden, inclusief in
formatie over de behandelde onderwerpen en koffie of thee.
Voor opgave en nadere informatie kan worden gebeld met J. Bal
(01714-12168) of H.Tuinenburg (02979-41205).
f H£rv-Wi<r.\vl Atdéw L£6u I
'of. licon Dé dh4ü h H mkf-n c>p(h
\JX£N Ais Jf- THUlS UpMT j
ttcetr jt HNUÏN]
'NtH «0T2C0/ 2«)<V I
diep onrcuczd
1 (Vr-yra gten ome1H11C1C.
Ueu Hli.( AAN Hun CtAPéN
■-"AAG .Dé /CttfNöé ueu/n ticudtu W£ 2e 'N h cfirtn
Bermen met meer planten zijn aantrekkelijk voor dieren. Daarvan profiteren op hun beurt roofvogels zoals deze buizerd. foto martijn de jonce
'Kids for Animals' op Duinrell
