Veestapel
Ie gevaar
'Het is hier geen
fabriek voor
ping-pongballen'
Randstad
'Trouwzaal staat voor iedereen klaar'
Veel werknemers Schiphol
zoeken nog carpoolmaat
'Minister hsd niet zelf Brinkman geeft college aan Leidse universiteit:
met Dasa moeten praten' 'NadSt de lUStetl IdSteil, HOOSt rechtetl pUcllteil
975
2H
CHEF WILLEM SPIERDIJK. 071-161440, PLV -CHEF MEINOERT VAN DER KAAIJ, 071 -161352
Angst voor mond- en klauwzeer
De Gezondheidsdienst voor dieren West- en Midden-Ne
derland maakt zich ernstig ,zorgen over de levensgrote
kans, dat de veestapel wordt getroffen door de besmette
lijke ziekte mond- en klauwzeer. De ziekte is geconsta
teerd in Zuid-Italië. Volgens directeur Elsinghorst van de
gezondheidsdienst is de kans op 'overwaaien' zeer groot.
Mond- en klauwzeer komt sinds 1984 niet meer voor in
Nederland: de veestapel wordt er sinds enkele jaren ook
niet meer tegen ingeënt.
WOENSDAG 31 MAART 1993
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAL)
De voltrekking van het 'homo
huwelijk' krijgt in Leiden dezelf
de ceremoniële mogelijkheden
als van het traditionele huwe
lijk. „We staan klaar om deze
mensen in de trouwzaal te ont
vangen", aldus burgemeester
Goekoop. „Wat ons betreft is er
er geen enkel verschil met een
gewoon huwelijk. Zij kunnen de
trouwzaal huren en de ceremo
nie krijgen zoals men wil."
Homoseksuele paren moeten
zich volgens het kabinet bij de
burgerlijke stand kunnen laten
registreren. Deze verbintenis
heeft dezelfde rechtsgevolgen
als een huwelijk. Niet alleen
ménsen van hetzelfde geslacht
maar ook broers en zussen en
(groot)ouders en (kleinkinde
ren, moeten van deze mogelijk
heid gebruik kunnen maken.
Dat vindt het kabinet op voor
LEIDERDORP ERIC JAN WETERINGS
'Hen nieuwe lente, maar geen
nieuw geluid! Zo kun je het
nieuwe werkgeversvoorstel over
de regeling van de WAO in de
CAO het beste noemen.' Vanaf
kwart over vijf vanmorgen staan
FNV-ers met folders paraat bij
de ingang van de Leiderdorpse
kabelfabriek Verto. Klaar om
hun leden tot actie op te roepen
tegen 'een nieuwe mistwolk
over de onderhandelingstafel'.
Samen met kaderleden sluit dis
trictbestuurder Carla Kiburg de
vier toegangspoorten tot het
terrein met kettingen af. Bij an
dere vestigingen van Verto in
Dongen en Ridderkerk begin
nen op hetzelfde moment ac
ties. Het Leiderdorpse terrein
wordt niet hermetisch afgeslo
ten. Bij de hoofdingang aan de
Rietschans blijft de poort een
stukje open om werkwilligen
door te kunnen laten.
Hoewel de eerste ploeg om
kwart over vijf had moeten be
ginnen meldt de eerste staker
zich pas om zeven uur. „Het
heeft ook weinig zin om hier
met veel mensen al zo vroeg te
staan," meent Kiburg. Ze stuurt
de stakers door naar een kleed
hok op het terrein waar de sta
kers zich kunnen laten inschrij
ven. Daar wordt het vanaf half
acht snel drukker. Na een kwar
tier staan dertig stakers geregi
streerd.
stel van minister Hirsch Ballin
van justitie naar aanleiding van
het advies van de commissie
Kortmann over leefvormen.
Volgens het kabinet bestaat
grote behoefte aan publieke er
kenning van relaties tussen
twee personen, die een duurza
me verantwoordelijkheid voor
elkaar hebben. Dat blijkt vol
gens het kabinet uit de toename
van het aantal samenlevingsre
gistraties bij gemeenten van
mensen die niet kunnen trou
wen ook al verbindt de wet
daaraan geen rechtsgevolgen.
In Leiden en Alphen aan den
Rijn is de belangstelling tot nu
toe overigens zeer gering ge
weest. In beide steden heeft
niemand zich sinds de open
Vooral de WAO leeft enorm
hier," zegt Hijn de Kamp, voor
zitter van de bedrijfsledengroep
van de FNV. „Het is hier geen
pingpongballenfabriek, zeg ik
altijd maar. Dit is werk voor ste
vige kerels, dus je hebt een gro
te kans ooit in de WAO terecht
te komen." Ook het voorstel om
bij ziekte vakantiedagen in te le
veren ligt gevoelig bij veel werk
nemers. De Kamp: „Er werken
hier veel Turken die in hun va
kantie zes weken weg willen om
familie te bezoeken. Voor die
mensen gaat zo'n regeling
zwaar wegen."
Een paar Turkse werknemers
bevestigen het verhaal van De
Kamp, maar de communicatie
verloopt moeizaam. „Ook de
schuld van het bedrijf," zegt de
FNV-er. „Sommigen werken
hier al dertig jaar en spreken
nog nauwelijks Nederlands. De
directie benoemde in het verle
den steeds Turkse voormannen
en dan was het probleem zoge
naamd opgelost. Pas de laatste
jaren worden wel eens mensen
naar een talencursus gestuurd."
Om half negen hebben ruim
vijftig stakers zich ingeschreven
en dat is volgens Kiburg 'een
goede score'. Van de ongeveer
negentig personeelsleden van
Verto is ruim tachtig procent bij
de FNV aangesloten. De rest
wordt bij de middagploeg ver
wacht, die zich vanaf half twee
stelling van het register laten in
schrijven. Volgens Goekoop
kwam dat doordat dit register
geen enkel rechtsgevolg heeft.
„Mensen stellen kennelijk geen
prijs op een ceremonie louter
om de ceremonie". Goekoop
verwacht dat de belangstelling
voor de registratie aanmerkelijk
groter zal zijn.
Voor de registratie zouden de
twee betrokkenen volgens het
kabinet een gemeenschappelij
ke verklaring tegenover een
ambtenaar van de burgerlijke
stand of de notaris moeten af
leggen. Die mondelinge verkla
ring wordt noodzakelijk gevon
den om mogelijke fraude met
schriftelijke verklaringen tegen
te gaan. De samenleving wordt
kan inschrijven. „We hebben
dat hoge aantal leden natuurlijk
mede te danken aan de reorga
nisatieplannen bij Verto", ver
klaart lüburg.
Werkwilligen
Als om negen uur de stakers bij
ingeschreven in de registers van
de burgerlijke stand.
Dik Kerkdijk, namens ge
meente Leiden lid van de inter
gemeentelijke werkgroep die
het voorstel heeft voorbereid, is
blij met het kabinetsbesluit.
„Na de wet gelijke behandeling
is dit opnieuw een overwinning
voor de homobeweging", zegt
Kerkdijk over de registratie die
door sommigen al 'margarine-
briefje' wordt genoemd. „Ik zie
het als een mijlpaal. De homo is
weer een beetje meer gelijk dan
de heteroburger. Maar ook ben
ik blij dat broers en zussen die
al jaren met elkaar in een huis
wonen, van de regeling kunnen
profiteren. Het is een erkenning
van meerdere samenlevingsvor
de poort vertrekken hebben
zich twee werkwilligen gemeld.
Eerder al meldde een handvol
mensen zich ziek. Na een korte
discussie wordt de werkwilligen
niets in de weg gelegd. (Kiburg:
„Er heerst hier niet zo'n praat-
cultuur. Ik ga voor twee mensen
men." Registratie zal dezelfde
publiekrechtelijke gevolgen
hebben voor bijvoorbeeld be
lastingen en sociale zekerheid
als het huwelijk. Privaatrechte
lijk zullen de rechtsgevolgen
volgens het kabinet grotendeels
hetzelfde zijn als tussen gehuw
den. De pensioenfondsen zoals
het ABP zullen er niet onderuit
kunnen om aan de nabestaande
van een ongehuwd smanewo-
nende een pensioen uit te ke
ren.
Niet tornen
Uitzondering zijn de rechtsbe
trekkingen met kinderen. Het
kabinet wil niet tomen aan het
afstammingsrecht, dat bepaalt
dat de ouder van het kind de
geen dreun voor mijn hoofd ris
keren.")
De stakers stappen in twee
sloepen die in het nabijgelegen
kanaal de Zijl gereed liggen. Na
een vaartocht die langs de Leid-
se metaalbedrijven Akerboom
(aan de Rijndijk) en NEM (aan
moeder of vader is van wie het
kind stamt. Wel wordt in het
voorstel een mogelijkheid opge
nomen dat de partner van de
gene die het kind alleen op
voedt, medegezag over het kind
kan krijgen.
De Leidse notaris P.G.J.M. Mar-
res denkt niet dat de nieuwe
mogelijkheid ten koste gaat van
het aantal samenlevingscon
tracten. „Dat is een puur ver
mogensrechtelijke verbintenis.
In zo'n contract staat hoe de
goederen worden verdeeld. Die
behoefte zal blijven bestaan."
Het stoort Marres dat mensen
het samenlevingscontract zien
als een huwelijk. „Ik ben er niet
gelukkig mee wanneer bij on
dertekening van dat contract de
familie er omheen zit. Het slui
ten van het contract in het Leid
se stadhuis, zoals het gemeen
tebestuur onlangs voorstelde,
daar doe ik dan ook niet aan
mee."
de Vrijheidslaan) voert, volgt
om ongeveer elf uur een mani
festatie op het Stadhuisplein in
Leiden. AJs de sloepen vertrek
ken worden de spandoeken uit
gerold en heel voorzichtig klinkt
wat zang. Vrolijk varen de
scheepjes voorbij.
LEIDEN MONICA WESSELINC
Directe oorzaak van de uitbraak
in Italië (44 dieren) ligt volgens
Elsinghorst in het voormalige
Joegoslavië. Landen in oorlog
letten niet goed op de veterinai
re maatregelen. Als gevolg daar
van is er vanuit Kroatië een
koppel besmet vee geëxpor
teerd. Mond- en klauwzeer (ook
wel tongblaar geheten), kan zo
wel varkens als koeien treffen.
Het vims verspreidt zich door
de lucht. „En dat maakt meteen
duidelijk hoe groot het gevaar
is", concludeert de directeur.
Import
Nederland importeert jaarlijks
een half miljoen stuks vee. Als
er besmette dieren Nederland
binnenkomen, zal de ziekte zich
als een epidemie razendsnel
verspreiden. De varkens zijn
niet ingeënt en van de nu leven
de koeien slechts de helft. Een
dier, dat met het vims is be
smet, wordt kreupel en moet
worden afgemaakt. Genezing is
niet mogelijk. Elsinghorst is er
van overtuigd dat Nederland
behoorlijk kwetsbaar is. „Er
wordt heel wat gesleept met
koeien en varkens. Deze ziekte
is veel besmettelijker dan var
kenspest. We houden ons hart
vast".
Het besmettingsgevaar zou
flink kunnen worden vermin
derd door de koeien opnieuw in
te enten. Varkens zijn iets min
der vatbaar voor de ziekte. Han
delsmaatregelen maken inen
ting echter onmogelijk. „Neder
land exporteert veel koeien en
varkens. Dat mag alleen als we
ze niet inenten. Ingeënte dieren
zouden het vims bij zich kun
nen dragen zonder ziekte
symptomen en mogen dus niet
worden verhandeld. Nederland
is een overschotland. We zijn
afhankelijk van onze export en
kunnen dus niet inenten." Voor
de gezondheidsdiensten blijft er
volgens Elsinghorst weinig an
ders over dan 'hopen op het
beste'.
Postende stakers voor het toegangshek van de Leiderdorpse vestiging van Verto. In het midden, met bril, vakbondsbestuurder Kiburg.
foto henk bouwman
Carpool Schiphol heeft onlangs de duizendste deelnemer verwel
komd. Carpool Schiphol is een samenwerkingsverband van enkele
grote bedrijven op de luchthaven, zoals de KLM, Fokker en Aero
Groundservices. Deze bedrijven besloten tot het instellen van een
carpoolsysteem om het autoverkeer van en naar Schiphol temg te
dringen. Het systeem is op 1 december vorig jaar van start gegaan
en telt nu duizend leden. Van die duizend zijn 406 nog op zoek
naar een of meerdere partners om een pool mee te vormen. Er rij
den momenteel 200 pools. Daarvan gebruiken er 132 een carpool
vignet dat recht geeft op een speciale parkeerplaats. Het carpoolsy-
steen wordt gemnd door het Vervoer Coördinatie Centrum Schip
hol. Deelnemers beslissen zelf of zij met anderen tot afspraken ko
men. Het coördinatiecentmm beschikt over lijsten met namen en
woonplaatsen.
universiteitsblad Univers. Door
De staat had als grootaandeel
houder van Fokker vanaf het
begin aan tafel moeten zitten
met Fokker en Deutsche Aero
space om de overname van
Fokker door Dasa te regelen.
Bovendien had de staat nooit in
de persoon van de minister met
Dasa moeten onderhandelen.
Ten slotte had minister An-
driessen het akkoord dat Fokker
in mei met Dasa sloot, nooit
moetenekritiseren door te zeg
gen, dat hij liever een goede
overeenkomst tegen een lagere
prijs wilde dan een slechte over
eenkomst tegen een hogere
prijs. De kans is nu aanwezig
dat de Duitsers nog een derde
maal zullen proberen het ak
koord open te breken om een
nóg lagere prijs te bedingen. D
Dat betoogt Eric van Damme,
hoogleraar aan de Universiteit
van Nijmegen en deskundige
op het gebied van de onderhan
delingstheorie, in het Nijmeegse
Het ABP heeft een miljóenen-
strop doordat de bouw van het
Haagse stadhuis wordt ver
traagd. De rechter in Den Haag
oordeelde dinsdag in kort ge
ding dat meubelzaak Hulshoff
tot 1 juni in zijn oude pand mag
blijven zitten. Dit gebouw aan
het Spui moet plaats maken
voor de verdere bouw van het
nieuwe stadhuiscomplex.
Het is de bedoeling dat de
meubelzaak verhuist naar een
onderdeel van het complex dat
al klaar is. Het ABP leverde het
nieuwe pand in januari op.
Hulshoff weigerde het omdat
het gebouw lekte. Drie maan
den later ging Hulshoff wel ak
koord. Het bedrijf liet toen ech-
zelf persoonlijk aan de onder
handelingen deel te nemen
heeft Andriessen de Duitsers de
gelegenheid gegeven harde
concessies af te dwingen. De
minister is immers de hoogst
verantwoordelijke. Hij zat aan
tafel met de directie van Dasa,
maar die kan een eenmaal weg
gegeven concessie altijd weer
terughalen door zich te ver
schuilen achter de directie van
Daimler-Benz (de moedermaat
schappij van Dasa) en de raad
van commissarissen van Daim
ler die nog hun fiat moeten ge
ven.
Die kunnen het akkoord als
nog afwijzen en de minister zit
dan met lege handen wederom
met de Duitsers aan tafel. De
minister was volgens Van Dam
me hoe dan ook slechter voor
bereid op de gesprekken omdat
hij als bewindsman zijn aan
dacht ook op andere zaken
moet richten. De Dasa-directie
had dat probleem niet.
ter weten dat het zoals overeen
gekomen nog drie maanden de
tijd heeft om de nieuwe winkel
in te richten en de oude te ont
ruimen.
Het ABP was het hier niet
mee eens en spande een kort
geding aan. Het pensioenfonds
eiste dat Hulshoff onmiddellijk
het oude pand zou verlaten. Als
dit niet zou gebeuren, dan kost
dit het ABP volgens zijn advo
caat mr. M. van Buuren 3,6 mil
joen gulden per maand omdat
er niet op schema verder kan
worden gebouwd.
Rechtbankpresident mr. R.
Portheine oordeelde dat Huls
hoff het pand terecht in januari
heeft geweigerd en dat de firma
tot 1 juni de tijd heeft om te ver
huizen.
„Zonder loopmicrofoontje,
want het is geen verkiezingstijd.
Bovendien is het een college,
dus het moet zware kost zijn."
CDA-fractievoorzitter Brinkman
was gisteravond de hekkesluiter
van zes fractievoorzitters die
aan de Leidse universiteit een
gastcollege hielden.
Onder aanhalen van het mot
to van het idool van zijn genera
tiegenoten Bob Dylan 'The
times they are a-changin'
schetste Brinkman het beeld
van een veranderende maat
schappij en hoe het CDA daar
op wil inspelen. Steeds weer te
rugkerend thema: het terug
dringen van de rol van de over
heid.
De CDA'er noemde het huidi
ge sociale stelsel een kind van
zijn tijd. Na de oorlog vervielen
mensen als ze een tegenvaller
hadden tot totale armoede. Bo
vendien vergde de snelle indus
trialisering opvang van de
slachtoffers via een goede WAO-
regeling. Maar wat toen goed
werkte als opvang is volgens
Brinkman nu verworden tot een
vangnet waar mensen in blijven
liggen, terwijl het een trampo
line zou moeten zijn voor een
nieuwe start. In een maatschap
pij die steeds verder individuali
seert kunnen mensen boven
dien zelf wel bedenken waarle
gen ze zich verzekeren. Op de
zelfde manier moeten instellin
gen en scholen ook in staat ge
steld worden hun eigen boon
tjes te doppen.
Economische groei moet vol
gens Brinkman niet leiden tot
hogere overheidsuitgaven, maar
terug de maatschappij in om
nieuwe groei te genereren.
Groei die volgens hem niet strij
dig is met een goed rentmees
terschap over het milieu. Maar
de naleving van milieuwetten
moet niet worden opgelegd
door naast iedere boer vijf con
troleurs te zetten. „Dat werkt
Vertraging bouw Haags stadhuis
kost ABP 3,6 miljoen per maand
Brinkman geeft het gastcollege in het Academiegebouw. foto henk bouwman
niet, het moet uit de bedrijven
zelfkomen."
Misdaad
Brinkman hield zijn gehoor
voor dat het mes in de subsidies
moet. Mensen moeten maar
voelen dat zaken geld kosten en
zelf de keus maken waar ze dat
aan willen uitgeven. En dat kan
nu eenmaal maar één keer,
hield hij de volle zaal voor.
„Naast de lusten de lasten en
naast de rechten de plichten."
Als voorbeelden noemde hij dat
het niet onredelijk is dat stu
denten meer betalen voor hun
studie en dat er ook wat gebeurt
aan de woonsubsidies. „Die zijn
ooit opgezet om een eind te
maken aan de woningnood, nu
worden ze gebruikt om mensen
steeds jonger op eigen benen te
laten staan."
De overheid hoeft van Brink
man ook niet in alle opzichten
'terug in haar hok'. Hij herin
nerde aan de toenemende ge
voelens van onveiligheid. Reden
om criminaliteit aan te pakken.
De politie moet daarbij ruim de
beschikking krijgen over gea
vanceerde apparatuur, waarbij
het belang van privacy onderge
schikt moet zijn aan dat van de
misdaadbestrijding. Er moet
wat gebeuren aan de heropvoe
ding van ontspoorde jongeren.
„Maar dat zijn er echt niet zo
veel", relativeerde hij. Maar bo
venal hield Brinkman de jeugdi
ge studenten voor dat er een
einde moet komen aan het idee
van de maatschappij waarin al
les maar mag, de permissieve
maatschappij.
Afwasdebat
De christelijke identiteit van het
CDA moet volgens Brinkman in
een algemene houding worden
gezocht. „In de Bijbel staat nu
eenmaal niet hoe hoog het be
grotingstekort mag zijn." Het
CDA is ook niet uit op polarise
ren, reageerde Brinkman indi
rect op Hans van Mierlo die
twee weken eerder op dezelfde
plek had geijverd voor een
'paarse' coalitie zonder de
christendemocraten.
Het christelijke aspect moet
worden gezien in de zorg voor
elkaar, ook in kleiner verband.
Daarin past ook de bevoorde
ling van het gezin. Maar ook
sprak Brinkman honend over
het 'afwasdebat' over de taak
verdeling tussen mannen en
vrouwen waarin het CDA het
verwijt kreeg de ontplooiing van
vrouwen in de weg te staan.
Volgens de aanstaande lijsttrek
ker is zijn partij er echter ook
voor dat mannen en vrouwen
eventueel tijd^jijk zich kunnen
terugtrekken uit het arbeidspro
ces om er daarna ook weer in
terug te keren. En bovendien
moet de overheid wel degelijk
een rol houden als hoeder van
de kwetsbaren waarbij het bij
voorbeeld gaat om euthanasie
en abortus.
Scherpe vragen kwamen er na
het lange betoog van Brinkman
niet uit de zaal. Brinkman werd
slechts aangesproken op het feit
dat hij zich nauwelijks profileer
de tegenover de andere partij
en. „Als je het gedeelte met de
Bijbel weglaat, kon uw verhaal
ook door Bolkestein zijn gehou
den." Maar Brinkman bleef on
verstoorbaar. Daar ging het de
ze avond niet om.Als u de ver
schillen aangescherpt wil zien
moet u tegen de verkiezingen
maar naar een bijeenkomst ko
men mèt loopmicrofoon
