Meer aanvragen om steun
bij hervormde diakonieën
Kerk Samenleving
Studieprogramma moslim-vrouwen
Nederlands protest tegen dreigende uitzetting Tökes
De Klerk pleit voor 'dag van gebed'
Engelse actiegroep voor
priesterwijding vrouw
DINSDAG 30 MAART 1993
REDACTIE DICK van DER pias. 071 -161421
BUITENLAND KORT
Antisemitisme
Ongeveer vijftig joden en
oosters-orthodoxen hebben
in Athene voor het eerst
inet elkaar gesproken over
de onderlinge relaties.
Daarbij kreeg het oplaaiend
antisemitisme in Rusland
de meeste aandacht. Van
orthodoxe zijde werd de
toon aan het begin van de
bijeenkomst gezet door een
boodschap van de patriarch
van Constanlinopel Batho-
lomeus I, geestelijk leider
van de 200 miljoen ortho
doxen in de wereld. Hij ver
oordeelde het antisemitis
me. „De orthodoxie heeft
racistische theorieën nooit
aangemoedigd", deelde hij
mee. I lij sprak zijn solidari
teit uit met de joden, die
'op verscheidene plaatsen
onder vervolging lijden'.
Ben soortgelijke boodschap
van metropoliet Papan-
dreou Damaskinos van
Zwitserland, mede-organi
sator van het overleg, werd
door de joodse deelnemers
positief ontvangen. „De
boodschap was zeer posi
tief en het zou goed zijn. als
zij door de Russische kerk
zou worden verspreid",
zegt Gerhard Riegner. die
voor het loods Wereldcon
gres de moeizame dialogen
met de christenen leidt.
V redesconferentie
De Christelijke Vredescon
ferentie (CFK) heeft beslo
ten tot een kritische analyse
van haar 35-jarige geschie
denis. Samen met onafhan
kelijke wetenschappers zal
de organisatie de activitei
ten van de CFK in het verle
den gaan belichten. Het is
de bedoeling ook de ver
houding van de CFK tot de
kerken, met name de Oost-
europese kerken en die in
de voormalige DDR. te on
derzoeken. Zo erkende de
Oostduitse afdeling van de
Vredesconferentie kort na
de omwenteling in de DDR
dat zij 'een te kritiekloze ge
sprekspartner' was geweest
van haar marxistische
vriehvlen". Voor het onder
zoek staat binnenkort het
centrale Cl K-archief in
Praag ter beschikking. De
circa 50 deelnemers aan de
bijeenkomst spraken zich
eensgezind uit voor een
voortzetting van de CFK
„onder veranderde voor
waarden". Met name de
deelnemers uit Oosteuropa
klaagden over gebrek aan
financiële middelen voor
het werk van de organisatie
en over dalende ledenaan
tallen.
El Salvador
Het beleid van de Verenig
de Staten is volgens hulp
bisschop Gregorio Rosa
Chavez van San Salvador
een belangrijke oorzaak van
de burgeroorlog in El Sal
vador. Hij steunt inspan
ningen om de vermeende
rol van de Verenigde Staten
bij het toedekken van de
gruweldaden te onderzoe
ken. „Het is belangrijk dat
de fouten die begaan zijn
en die vele doden tot gevolg
hebben gehad, worden on
derzocht", aldus de hulp
bisschop van aartsbisschop
Arturo Rivera Dairtas zon
dag na afloop van een mis,
waarin hij was voorgegaan.
Damas reageerde vorige
week met afschuw op de
amnestieregeling voor mili
tairen en leiders van het
linkse verzet, waartoe het
parlement had besloten.
Ariarajah
tweede man
bij Wereldraad
GENEVE «EPD-AI
Steeds meer mensen doen een beroep op de hervormde
diakonie. In 1990 was dit aantal 15 procent hoger dan in
de voorgaande jaren, aldus een onderzoek onder her
vormde diakonieën in Overijssel en Flevoland. Deze cij
fers zijn volgens diakonaal consulent S.J. Deinum repre
sentatief voor de rest van het land. Hij baseert zich op
een nog niet gepubliceerd onderzoek onder diakonieën
in het hele land door de Generale Diakonale Raad.
zwolle anp1985, 1988 en 1990. In deze drie
jaren honoreerden de 53 (van
De Provinciale Diakonale Com- de 100) diakonieën die aan het
missie en het maatschappelijk onderzoek meewerkten 209
activeringswerk van de Neder- (van de 212) verzoeken om fi-
landse Hervormde Kerk in nanciële steun.
Overijssel en Flevoland onder- In 1990 ontvingen de diako-
zochten het aantal aanvragen in nieën 80 aanvragen tot Finan
ciële ondersteuning, die alle
werden gehonoreerd. „Vooral
aanvragen van alleenstaande
vrouwen tussen de 40 en 60
jaar, wao-ers en ouderen met
een aow-uitkering zonder aan
vullend pensioen hebben bijge
dragen aan de stijging", aldus
Deinum.
Het gaat om giften en lenin
gen, die in het onderzoek zijn
uitgesplitst naar grote, middel
grote en kleine plaatsen. In gro
te steden worden vooral giften
verstrekt, 'omdat diakonieën de
ervaring hebben dat leningen
niet worden terugbetaald'. In
dorpen gaal het vooral om le
ningen, 'omdat de sociale con
trole daar groot is en het geld
dus wel terugkomt'.
Aanleiding voor het onder
zoek vormde volgens Deinum
het gegeven dat 10 procent van
de Nederlandse bevolking op of
onder de armoedegrens leeft,
zoals blijkt uit een onderzoek
van de werkgroep 'De arme
kant van Nederland'. Daarnaast
constateerden diakonieën dat
zij meer dan in het verleden
worden geconfronteerd met
aanvragen om financiële steun.
„We maken ons zorgen dat de
diakonieën weer vaker de taak
van armenzorg krijgen", aldus
Deinum.
Oezbekistan Een jonge studente uit Uzbekistan bestudeert de Koran tijdens een speciale opleiding voor 'pastoraal werker' aan de staatsuniver
siteit. Zo'n 200 moslim-vrouwen doen mee aan het programma. De cursisten worden later onder meer ingeschakeld voor het leiden van begra
fenissen volgens de oude tradities in Oezbekistan. foto epa
De methodist Wesley Ariarajah
(52) uit Sri Lanka is benoemd
tot plaatsvervangend secretaris
generaal van de Wereldraad van
Kerken. Hij werkt al twaalf jaar
bij de oecumenische beweging
als directeur van de afdeling
voor de dialoog met andere
godsdiensten.
De in Utrecht geboren peda
goge en theologe Ana Langerak
(Lutherse Kerk van Costa Rica)
is benoemd tot één van de vier
programma-directeuren. Zij
komt aan het hoofd van pro
gramma-eenheid II, educatie en
zending. Langerak (49), die in
1956 met haar ouders naar de
Verenigde Staten emigreerde,
woont sinds 1968 in Costa Rica.
Daar werkte ze in de kerk en het
onderwijs. Vanaf 1982 was ze
werkzaam bij de Wereldraad in
Genève.
Uitzending Moker
De radio-uitzending van Moker,
het media-overleg van kerken in
Rijnland en de Bollenstreek,
staat morgenmiddag in het te
ken van Pax Christi Kinderhulp.
De afdeling Leiden organiseert
deze zomer een vakantie voor
kinderen uit Polen. De overden
king is van pastor G. Kester uit
Oegstgeest. De uitzending duurt
van 16.30 tot 17.00 uur en is te
ontvangen via de FM 105.7 en
via de kabel op de FM 88.1. Het
programma wordt op zondag 4
april herhaald van 19.00 tot
19.30 uur.
LEIDSCHENDAM-ORADEA ANP
De Nederlandse hervormde, ge
reformeerde en lutherse kerken
hebben bij de Roemeense am
bassadeur in Nederland en bij
de Roemeense regering gepro
testeerd tegen de dreigende uit
zetting van het hoofdkwartier
van de Hongaarse hervormde
kerk, bestuurszetel van bis
schop Laszlo Tökes, uit de door
haar gebruikte gebouwen in het
Roemeense district Oradea.
De drie moderamina van de
Nederlandse Hervormde Kerk,
de Gereformeerde Kerken in
Nederland en de Evangelisch-
Lutherse Kerk in het Koninkrijk
der Nederlanden protesteerden
tegen de rechtsprocedure,
waarbij de kerk op 9 april door
het Hooggerechtshof tot ontrui
ming kan worden gedwongen
zonder dat Tökes en de andere
leiders van de kerk de kans krij
gen zich te verweren.
De Nederlandse kerken ver
zoeken president lliescu drin
gend een wettelijke procedure
voor te stellen waarin de demo
cratische rechten van alle min
derheden in Roemenië, inclu
sief de Hongaarse minderheden
en hun kerken, gegarandeerd
zijn. Ze verzoeken de president
bovenal dringend stappen te
ondernemen om te voorkomen
dat de hervormde kerk uit haar
traditionele hoofdkwartier in
Oradea dreigt te worden gezet.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Rijswijk (N.Br): J.G.
Kemperman, kandidaat te Leiden; te
Geldermalsen: H.P.J. Schormans te
Augustinusga.
Aangenomen: naar Westervoort: G.J.
van der Stouw te Eindhoven.
Bedankt: voor Huizen (dg. De Goede
Herder): B.EIenga te Leusden.
GEREFORMEERDE KERKEN
Benoemd: te Rotterdam-Pendrecht
(als pastoraal assistent) (part-time):
A.F. Ruijl, wonende te Rotterdam, die
deze benoeming heeft aangenomen;
te Berkel en Rodenrijs: mevr. drs. J.
Kolkman te Surhuisterveen.
Aangenomen: naar Leeuwarden-
West: drs. H. Hiddinkte Bunschoten-
Spakenburg.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Aangenomen: naar Voorburg: drs. D.
Griffioen, kandidaat te Hattem, die
bedankte voor Deventer, voor Mon
ster, voor Oegstgeest, voor Uithuizen
en voor Zaandam.
Bedankt: voor Zwolle-Centrum: A. de
Jager te Berkum.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Amsterdam-Nieuw-
West: P.J. den Hertog te Nieuwe Pe-
kela.
Aangenomen: naar 's-Gravendeel:
R.W.J. Soeters te Groningen; naar
Meppel: W.Quak te Ridderkerk, die
bedankte voor Hengelo.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Bedankt: voor Rotterdam-Zuid: N.W.
Schreuder te Goes.
johannesburg
Kerken in Zuid-Afrika hebben
verdeeld gereageerd op de op
roep van president F.W. de
Klerk om een dag van gebed en
berouw te houden voor de toe
komst van Zuid-Afrika. Angli
caanse en methodistische lei
ders noemen de oproep hui
chelachtig, maar de (blanke)
Nederduitse Gereformeerde
Kerk heeft besloten er gevolg
aan te geven.
De anglicaanse en methodis
tische leiders willen pas aan een
dag van gebed en berouw mee
werken, als zij duidelijke teke
nen hebben gezien van echt on
voorwaardelijk berouw bij dege
nen die verantwoordelijk zijn
voor het kwaad van de apart
heid, dat zoveel pijn en lijden
heeft veroorzaakt en nog altijd
veroorzaakt.
De kerkelijke leiders verwij
zen daarmee naar de weigering
van De Klerk om zich in het
openbaar te verontschuldigen
voor de zontle van de apartheid
en zijn recente verdediging van
de grondlegger van de apart
heid, de in 1966 vermoorde pre
mier Hendrik Verwoerd.
De anglicaanse en methodis
tische leiders beschouwen het
als de taak van de kerken, en
niet van de regering, om tot het
houden van een dag van gebed
en berouw op te roepen.
londen anp
Een groep rooms-katholieken in Engeland heeft een actiegroep
opgericht voor de priesterwijding van vrouwen. Aartsbisschop
Basil Hume van Westminster is 'lichtelijk in de war gebracht'
door de bedoelingen van deze 'Catholic Woman's Ordination'.
Aanleiding voor de oprichting is de negatieve reactie van het
Vaticaan op de beslissing van de Anglicaanse Kerk, vorig jaar no
vember, dat vrouwen voortaan tot priester mogen worden ge
wijd. Het Vaticaan keurde deze beslissing af omdat vrouwelijke
priesters 'een groot obstakel vonnen voor de christelijke een
heid'.
door Jan Krui*
COLOFON
ISKÖEn,
DIRECTIE J. de Vries, GP.
HOOFDREDACTIE Jan-Gei
Nypels, Henk van der Post
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1,23 H^BG Li
EN
26a Lisse
9353, Fax 02521-19610
54,2300 AB Leiden
ities071 -143480
ichten 071-161385
071-161488
HET WEER
ROB GROENLAND
Kruipend uit dal
Nog eenmaal probeerde Koning
Winter zijn stempel op het West-
Europese weerbeeld te drukken.
De afgelopen dagen hebben delen
van het continent volop winterweer
gekend, met zelfs tot op de Duitse
autosnelwegen grote problemen
door sneeuwval van betekenis. Bo
ven de Balkanlanden heeft zich
sinds zaterdag een groot atmosfe
risch strijdgeweld ontketend, tus
sen enerzijds zeer warme lucht van
boven de 25 graden en anderzijds
winterkou met sneeuwval. Dergelij
ke temperatuurverschillen treden
regelmatig op langs weerfronten
boven Amerika, waarbij tornado's
boven het midden-westen het
meest gevreesde weersverschijnsel
zijn in het voorjaar. Boven ons deel
van de wereld zijn de omstandighe
den wat ongunstiger om tornado's
te genereren en ze blijven dan ook
gelukkig beperkt tot een enkel ge
val.
Het weerbeeld in onze regio deed
gistermiddag al meer aan de lente
denken met maxima die met 10
graden al hoger waren dan de da
gen daarvoor. Echter na zonsonder
gang was nog goed te voelen dat
we ons nog steeds in koude lucht
bevonden. Rond 22.00 uur was op
diverse plaatsen de temperatuur
tot enkele graden boven het vries
punt gedaald, terwijl verder in het
binnenland de eerste grondvorst
werd gemeten.
De winterse luchtdrukverdeling van
de afgelopen dagen, met Scan
dinavische hogedruk en continen
tale lagedruk, wordt geleidelijk af
gebroken. Een eerste golf zachte
oceaanlucht probeert deze middag
en vanavond tot het noorden van
Nederland door te dringen. Een
warmtefrontsysteem zal hierbij bo
ven onze regio meer bewolking ver
oorzaken, maar de regenkansen
blijven voorlopig nog klein. De
fronten zijn verder noordwaarts ac
tiever en leveren waarschijnlijk bo
ven de kop van Noord-Holland wel
wat regen af. Morgen overdag blijft
een koufront vlak in de buurt van
onze kustlijn, met voornamelijk be
wolking op hoog en middelbaar ni
veau. Bij een zuidenwind kan min
der koude lucht gaan toestromen
waarin het 's middags 12 graden
kan worden.
Voor de donderdag lijken de regen
kansen een stuk groter als een veel
actiever Atlantisch storingssysteem
passeert.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Noorwegen:
morgen
kust bewolkt e
zuidwest-
enige tijd
regen. Maxima tussen 2
en 6 graden, 's Nachts
lichte, landinwaarts plaat
selijk matige vorst
Flinke perioden met zon
en droog. In het oosten
vooral vandaag meer be
wolking en nu en dan
sneeuw, later ook regen.
Maxima van -4 graden in
noorden tot plus 3 graden
m het zuiden, morgen in
het zuiden wat zachter.
Denemarken:
Droog en zonnig weer.
Morgen vooral in het wes
ten wat meer bewolking,
maar geen regen. Middag-
temperatuur ongeveer 6
graden, 's nachts lichte
vorst.
Engeland, Schotland, Wales en
In Engeland veel bewolking en nu en
dan regen. In Wales, Schotland en Ier
land af en toe zon, afgewisseld door en
kele buien. Maxima tussen 10 en 13
graden.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en droog, maar in het
westen van België meer bewolking en
morgen kans op wat lichte regen. Maxi
ma vandaag 10, morgen 13 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
westen meer bewolking en voornamelijk
in Bretagne en Normandie af en toe re
gen. Maxima vandaag 13, morgen 15
graden. Aan de noordwestkust maxima
circa 12 graden.
Portugal en Madeira:
Portugal: Droog en zonnig, maar morgen
in het noordwesten toenemende bewol
king. gevolgd door wat regen Maxima
van 16 graden aan de kust bij Porto tot
22 graden aan de Algarve. Madeira:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon en
een kleine kans op een bui. Middagtem-
peratuur ongeveer 18 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden;
Spanje: Droog en zonnig weer. maar aan
de noordwestkust morgen meer bewol
king en enkele buien, mogelijk met on
weer. Maxima tussen 18 en 21 graden,
maar in Andalusië tussen 22 en 25 gra
den. Canarische Eilanden; Droog weer.
Aan de noordzijde van de eilanden wol
kenvelden, aan de zuidzijde meer zon.
Maxima van 19 graden aan de noord
kant van de eilanden tot 22 aan de
Marokko en Tunesie;
Marokko; Droog en zonnig. Maxima aan
zee tussen 19 en 22 graden Tunesie:
Droog en vrij'zonnig weer. Maximum
temperaturen aan de stranden tussen
18 en 21 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zonnig, maar morgen aan de Atlantische
kust toenemende bewolking, in de na
middag en avond gevolgd door enkele
buien, mogelijk met onweer. Middag-
temperaturen oplopend tot circa 20 gra
den. In de Franse Alpen droog en zon
nig. Temperatuur op 2000 meter verder
oplopend naar ongeveer plus 2 graden
morgen.
Mallorca en Ibiza:
Droog en zonnig. Maximumtemperatu
ren ongeveer 19 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
In het uiterste zuiden en vandaag ook in
het midden van Italië enkele wolkenvel
den en kans op een bui. Verder droog en
den, maar vandaag
kust tussen Ancona
11 graden,
Griekenland en Kreta:
Af en toe zon en vooral vandaag een en
kele regen- of onweersbui. Maxima rond
16 graden. Op Kreta periQden met zon
en droog. Maximumtemperaturen van
daag 20. morgen 18 graden.
Turkije en Cyprus:
Aan de Turkse zuid- en westkusten en
op Cyprus perioden met zon en droog.
Morgen meer bewolking en mogelijk een
bui. Middagtemperatuur ongeveer 18
graden, morgen wat hoger.
WOENSDAG 31 MAART 1993
Zon op maa07.15** zon onder 20 08
Maan op 12.08 Maanonder03.42
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 9.09 en 21.58
Laag water 4 45 en 17.16
Weerrapporten 30 mrt 8 uur:
Amsterdam onbew
Rotterdam onbew.
Budapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
tan 6 23 13 0.1
18 gra-
i de Adriatische
Vieste ongeveer